Deze lijst bevat een uitleg van de betekenis van de naamgeving van straten in Amsterdam . De namen zijn gegroepeerd vanuit de binnenstad tegen de klok in per stadsdeel en per buurt en/of wijk. De lijst met straatnamen is niet volledig.
Zie ook: Buurten en wijken in Amsterdam .
Deze lijst is (mogelijk) incompleet. U wordt uitgenodigd op
bewerken te klikken om de lijst uit te breiden.
Namenlijst
Personen naar wie straatnamen in Amsterdam Centrum zijn genoemd (zie bij de buurten):
Zeevaarders e.d. zie: Zeeheldenbuurt
Annie M.G. Schmidt (1911-1995) - schrijfster en dichteresHarry Bannink (1929-1999) - componist, arrangeur en pianistSimon Carmiggelt (1913-1987) - (stukjes)schrijver, bekend als Kronkel Willem Frederik Hermans (1921-1995) - schrijverHenk Curière (1911-1981) - verzetsstrijder; lid van de CPN Martin Vlaar (1904-1975) - raadslid voor de CPN in de jaren 1970Ferdinand Domela Nieuwenhuis (1846-1919) - politicus, sociaal-anarchist, geheelonthouder en antimilitaristJan Bicker (1571-1653) - schepen en burgemeester van AmsterdamAnne Frank (1929-1945) - Duits-Nederlands-Joods meisje, wereldberoemd door haar dagboek Het Achterhuis Jonas Daniël Meijer (1780-1834) - rechtsgeleerdeDavid Mozes Sluys - secretaris van de Joodse GemeenteG.F. Westerman (1807-1890) - boekhandelaar en een der oprichters en directeur van Artis Jacob Olie (1834-1905) - Amsterdams fotograafHendrik Jonker - oprichter en directeur van een ketelmakerij op het BickerseilandJan Mens (1897-1967) - schrijver, bekend door zijn boek De Gouden Real Gerbrand Claesz Pancras (1591-1649) - Amsterdams zeepziederLaurens Pieterz Spiegel - Amsterdams zeepziederAlexander (1851-1884) - Prins van Oranje - tweede zoon van koning Willem III Mozes en Aaron - Mozes, wetgever en leider van de Israëlieten; Aäron was zijn oudere broer (Oude Testament )Nicolaas Tulp (1593-1674) - arts en burgemeester van AmsterdamCornelis den Tex (1824-1882) - burgemeester van AmsterdamPieter Huidekoper (1798-1852) - burgemeester van AmsterdamAnton Reinhard Falck (1777-1843) - diplomaat en advocaatArend Fokke Simonsz (1775-1812) - schrijver en onderwijzerWillem Jacob 's Gravesande (1688-1742) - hoogleraar in de wis- en natuurkunde en astronoom Maarten Janz Koster (1520-1592) - burgemeester van AmsterdamPieter Adrianusz Pauw (1552-1611) - raad en schepen van AmsterdamNicolaes Witsen (1641-1717) - cartograaf, diplomaat en burgemeester van AmsterdamJohanna Ziesenis-Wattier (1764-1827) - actriceMaria Johanna Kleine-Gartman (1818-1885) - actriceGillis Valckenier (1623-1680) - burgemeester van AmsterdamJohanna ter Meulen (1867-1937) - pionierster van de sociale woningbouwWilhelmina Blomberg (1909-1997) - woningopzichteresLouise Went (1865-1951) - oprichtster maatschappelijk werk en woningopzichteresIr. Jacoba Mulder (1900-1988) - architecte en stedenbouwkundige
H.M. van Randwijk (1909-1966) - Nederlands schrijver, verzetsman en journalistMax Euwe (1901-1981) - Nederlands schaker; van 1935-1937 wereldkampioenSamuel Sarphati (1813-1866) - Amsterdams arts en stadsontwikkelaarJohan Rudolph Thorbecke (1798-1872) - staatsmanJohannes Hudde (1628-1704) - wiskundige en burgemeester van AmsterdamAbraham Samson Onderwijzer (1862-1934) - opperrabbijn van de Nederlandse IsraëlietenPrins Frederik (Willem Frederik Karel) (1797-1881) - broer van koning Willem II Piet Hein (1578-1629) - zeeheldPrins Hendrik (1820-1879) - broer van koning Willem III , ook wel 'de Zeevaarder' genoemdFilips van Marnix van Sint-Aldegonde (1540-1598) - dichter van het Wilhelmus Henri Polak (1868-1943) - vakbondsmanRembrandt van Rijn (1606-1669) - kunstschilderHendrik Roeters (1617-1699) - schepen van AmsterdamMichiel Adriaenszoon de Ruyter (1607-1676) - admiraalBaruch Spinoza (1632-1677) - Nederlands filosoof van sefardisch-joodse afkomstLodewijk Ernst Visser (1871-1942) - Joods -Nederlands jurist . Hij was onder meer raadsheer bij en vanaf 1939 ook president van de Hoge Raad .Koning Willem I (1772-1843) - eerste koning van Nederland (1817-1840)Frans Godard baron van Lynden van Hemmen (1761-1845) - vesting- en waterbouwkundigeTsaar Peter Alexcewitz (Czaar Peter) (1672-1725) - grondvester van het Groot-Russische Rijk; heeft in Zaandam als scheepstimmerman gewerktDr. Cornelis Rudolphus Baron Krayenhoff (1758-1840) - arts, vesting- en waterbouwkundigeIr. Jan Adriaansz. Leeghwater (1575-1654) - vesting- en waterbouwkundige, bekend door het droogleggen van polders in Noord-Holland Jan Blanken (1755-1838) - vesting- en waterbouwkundige, ontwerper van het Noordhollands Kanaal Menno Baron van Coehoorn (1641-1704) - vesting- en waterbouwkundigeFrederik Willem Conrad (1800-1870) - waterbouwkundige en hoofdingenieur van WaterstaatNicolaas Samuel Cruquius (1678-1754) - vesting- en waterbouwkundige, een van de ontwerpers van de Haarlemmermeer Jacob Bontius (1592-1631) - medicus bij de V.O.C. Frans de Wollant (?-1818) - 18e-eeuwse Nederlandse genieofficier die naam heeft gemaakt in Rusland onder Catharina de Grote als ontwerper van waterstaatkundige werken.Isaac Titsingh (1745-1812) - grondlegger Japanologie , werkte voor de V.O.C.George Everhard Rumphius (1627-1702) - bioloog , werkte op Ambon Jan Witheyn - houthandelaar en reder, had in 1657 een werf op Wittenburg (is waarschijnlijk naar hem genoemd)Marie Altelaar (1917-2005) - sociaal actievoersterIsaac Gosschalk (1838-1909) - architect, ontwerper van de Westergasfabriek August Klönne (1849-1908) - ingenieur en ontwerper van de gashouder van de WestergasfabriekJules Pazzani (1841-1888) - hoofdingenieur van de WestergasfabriekCamille Polonceau (1813-1859) - Frans ingenieurPieter Hendrik van Moerkerken jr. (1877 - 1951) letterkundige, schrijver en hoogleraar/directeur van de Rijksacademie voor Beeldende KunstenEnige straten hebben dierennamen
De namen zijn voornamelijk ontleend aan flora en fauna
Bij de Haarlemmerdijk, -straat en -plein
Sarphatibuurt
Nagenoeg alle straatnamen beginnen met Plantage
Nieuwe straten bij het Oosterdok
Kattenburg , Wittenburg en Oostenburg zijn halverwege de zeventiende eeuw aangelegd en staken naast elkaar in het IJ . Op Oostenburg had de VOC vanaf 1660 haar werven voor de oorlogs- en handelsvloot.
Kattenburg
Wittenburg
Oostenburg
Czaar Peterbuurt
Hoogte Kadijk en omgeving
De namen bij en op de Westelijke Eilanden hebben grotendeels te maken met werk op de in die buurt gelegen scheepswerven en andere bedrijfstakken.
In de Zeeheldenbuurt zijn de straten voornamelijk vernoemd naar zeehelden en ontdekkingsreizigers:
Hier de naambetekenis van bovengenoemde straten:
Enkele van bovengenoemde namen vallen onder de Spaarndammerbuurt, te weten: Bontekoe, Le Maire, Van Nes, Tasman en Van Noort; Coen slaat op de Coenhaven
Bij de Houthavens zijn straten voornamelijk vernoemd naar buitenlandse havensteden
In de Spaarndammerbuurt zijn de straten vernoemd naar plaatsen ten noordwesten van Amsterdam in de provincie Noord-Holland :
Adrichem straat - voormalige buurtschap (en landhuis) bij BeverwijkAssendelft straat - tot 1974 een zelfstandige gemeente, nu onderdeel van Zaanstad Houtrijk straat - (ook Houtrak), deel van de vroegere gemeente Houtrijk en Polanen , nu noordelijke omgeving van Halfweg in Haarlemmerliede en Spaarnwoude .Knollendam straat - tweelingdorp, bestaande uit Oostknollendam en Westknollendam Koog straat - Koog aan de Zaan, tot 1974 zelfstandige gemeente, nu onderdeel van ZaanstadOostzaan straat - dorp tussen Amsterdam-Noord en Zaandam Polanen straat - deel van de voormalige gemeente Houtrijk en Polanen , waarin het dorp Halfweg ligtSpaarndammer straat en -dijk en -plantsoen - naar Spaarndam, dorp, nu gedeeltelijk in de gemeente Haarlem , gedeeltelijk in Haarlemmerliede en Spaarnwoude Uitgeest straat - dorp in Noord-Holland Westzaan straat - tot 1974 een zelfstandige gemeente, nu onderdeel van ZaanstadWormerveer straat - tot 1974 een zelfstandige gemeente, nu onderdeel van ZaanstadZaan straat en -hof - waterloop van 10 km door de gemeente Zaanstad Zaandammer plein - belangrijkste nederzetting in de gemeente Zaanstad Zaandijk -straat - tot 1974 een zelfstandige gemeente, nu onderdeel van ZaanstadOverige straatnamen:
Enkele namen in de Spaarndammerbuurt zijn vernoemd naar actieve Nederlandse communisten en Domela Nieuwenhuis:
Westerpark
Straten op het terrein van de oude Westergasfabriek
In de Staatsliedenbuurt zijn de straten vernoemd naar Nederlandse staatslieden uit de 18e en 19e eeuw:
In de Frederik Hendrikbuurt zijn de straten vernoemd naar Frederik Hendrik en tijdgenoten:
Overige straten in de Frederik Hendrikbuurt
In de Kinkerbuurt zijn de meeste straten vernoemd naar Nederlandse schrijvers en staatkundigen uit vroeger eeuwen:
In de Kinkerbuurt
Caspar Flick - eigenaar chocoladefabriek en naamgever van de chocoladeflik Jan Hanzen - grondeigenaar in het gebied waar nu de naar hem vernoemde straat isKwakers straat en -plein - vernoemd naar een aldaar gevestigde groep Quakers Wenslauer - grondeigenaar in het gebied waar nu de naar hem vernoemde straat is
Helmersbuurt
In de buurt van het Wilhelmina Gasthuis
De Baarsjesweg , Slatuinenweg en Postjesweg herinneren nog aan de vroegere agrarische bestemming. De Krommert (straat) - is genoemd naar een bochtig slootje nabij de splitsing van de Admiraal de Ruijterweg met de Jan Evertsenstraat .
Rondom de Admiraal de Ruijterweg zijn veel zeehelden en andere Nederlandse militairen en helden te vinden:
Mercatorbuurt
Rondom de Hoofdweg Mercatorplein
West-Indischebuurt
In de West-Indischebuurt
In Bos en Lommer zijn straten vernoemd naar zeeslagen, zeehelden, ontdekkingsreizigers, naaste familie van Willem van Oranje en dichtwerken uit de Middeleeuwen en werken uit de Vlaamse literatuur
Omringende straten
Zeehelden en ontdekkingsreizigers
Slagen en zeeslagen
Dichtwerkenbuurt
Na de werktitel ‘Sportparkstad’ ging men op zoek naar een naam die beter past bij de nieuwe woonwijk met namen van bekende Nederlandse sporters. Sport en Lommer haalde het niet. Laan van Spartaan klonk wat beter.
Bij het dorp Sloterdijk gemeente Sloten .
Oude namen
In het bedrijvengebied bij Sloterdijk en in het Westelijk Havengebied komen namen voor van elektronica - en nautische termen, plaatsen, rivieren en luchthavens.
Doorgaande wegen
Elektronica
Bij de Transformatorweg zijn enkele straten genoemd naar elektronica (Bedrijvengebied Sloterdijk I)
Rivieren
Bij de Basisweg zijn enkele straten genoemd naar rivieren in het buitenland (Bedrijvengebied Sloterdijk II):
Luchthavens
In Teleport zijn er namen van luchthavens; tussen haakjes de steden die daarbij horen
Nautische termen
Rondom de Afrikahaven zijn straten genoemd naar Afrikaanse steden :
Tevens de volgende namen
Exoniemen
In Bedrijvengebied Sloterdijk III Zuid en Oost (bedrijventerrein Abberdaan zijn alle straatnamen in onbruik geraakte exoniemen Groot-Brittannië , Ierland en Frankrijk zoals die voorkomen op zeekaarten uit de 16de en 17de eeuw:
Abberdaan - exoniem van de Schotse stad Aberdeen
Baldermoer - exoniem van de Ierse plaats Baltimore
Banterij - exoniem van de Ierse plaats Bantry
Bolstoen - exoniem van de Engelse plaats Boston
Bornhout - exoniem van de Engelse stad Burnham
Daveren - exoniem van de Engelse plaats Dover
Doblijn - exoniem van de Ierse hoofdstad Dublin
Dortmuiden - exoniem van de Engelse plaats Dartmouth
Galwin - exoniem van de Ierse stad Galway
Herwijk - exoniem van de Engelse plaats Harwich
Jarmuiden - exoniem van de Engelse plaats Yarmouth
Kurk - exoniem van de Ierse stad Cork
Limmerick - exoniem van de Ierse stad Limerick
Luvernes - exoniem van de Schotse stad Inverness
Pleimuiden - exoniem van de Engelse stad Plymouth
Poortland - exoniem van de Engelse plaats Portland
Portsmuiden - exoniem van de Engelse plaats Portsmouth
Scharenburg - exoniem van de Engelse plaats Scarborough
Tijnmuiden - exoniem van de Engelse stad Tynemouth
Vaalmuiden - exoniem van de Engelse plaats Falmouth
Watervoort - exoniem van de Ierse stad Waterford
Accason - exoniem van de Franse havenstad Arcachon
Baionen - exoniem van de Franse havenstad Bayonne
Benit - exoniem van de Franse havenplaats Binic
Berchvliet - exoniem van de Franse havenstad Barfleur
Bristou - exoniem van de Franse havenstad Brest
Diepen - exoniem van de Franse havenstad Dieppe
Pelerin - exoniem van de Franse havenstad Le Pellerin
Roesiel - exoniem van de Franse havenplaats La Rochelle
Sierenborch - exoniem van de Franse havenstad Cherbourg
Stapels - exoniem van de Franse havenstad Étaples
De Heining
Aardolie
Overige namen in Westpoort nog nader in te delen
In Slotermeer Amsterdamse burgemeesters :
In Buurt 1 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse schrijvers en dichters en redders ter zee:
In Buurt 2 en Buurt 3 zijn de straten vernoemd naar strijders uit het Nederlands verzet in de Tweede Wereldoorlog in de jaren 1940-'45.
Rechtsgeleerden
In Buurt 4 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse Rechtsgeleerden
Filosofen
In Buurt 5 zijn de straten vernoemd naar (Nederlandse en buitenlandse) Wijsgeren
Geuzen
In Buurt 6 en Buurt 7 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse Geuzen
Bouwmeesters
In Buurt 7 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse bouwmeesters
Beeldhouwers
In Buurt 6 zijn de straten vernoemd naar Nederlandse beeldhouwers
Politici
In Buurt 9 en Buurt 10 (De Eendracht ) zijn de straten vernoemd naar Nederlandse politici .
In De Eendracht (Osdorper Binnenpolder-Noord) zijn de straten vernoemd naar Nederlandse sportlieden
Voor de buurt Oostoever Sloterplas zijn namen van musea gebruikt:
Nederlandse musea
Buitenlandse musea
Overige namen
Stefan Louwes - Louwesweg en Louweshoek (topambtenaar ministerie van Landbouw)
In Overtoomse Veld - Noord zijn de straatnamen vernoemd naar Nederlandse schilders uit de 19e en 20e eeuw:
In Overtoomse Veld - Middenfilosofen :
Voor de Delflandpleinbuurt Overtoomse Veld - Zuid) - zijn plaatsnamen uit het Delfland gebruikt:
Sportpark Riekerhaven
In het (voormalige) Sportpark Riekerhaven zijn straten vernoemd naar begrippen uit de balsport :
Voor de Staalmanpleinbuurt (Slotervaart ) - zijn namen gebruikt van personen die hun sporen hebben verdiend op maatschappelijk terrein:
Omgeving Sloterweg
Chet Baker straat - Chesney (Chet) Henry Baker, Jr. (1929-1988), Amerikaans trompettist en zanger.Count Basie straat - William (Count) Basie (1904-1984), Afro-Amerikaanse jazzpianist, organist, bigbandleider en zelfbenoemd "Count of Jazz".John Coltrane straat - John Coltrane (1926-1967), jazzsaxofonist.Ben Webster straat - Benjamin Francis Webster (1909-1973), Amerikaanse jazzsaxofonist.Charlie Parker straat - Charlie 'Bird' Parker, volledige naam: Charles Christopher Parker junior (1920-1955), Amerikaans componist en altsaxofonist.Wessel Ilcken straat - Wessel Ilcken (1923-1957), Nederlands jazzmusicus en slagwerker in de periode van de bebop.Louis Armstrong straat - Louis Daniel Armstrong (1901-1971), Amerikaans jazztrompettist, zanger en entertainer.Boy Edgar straat - Boy Edgar, pseudoniem van George Willem Fred. Edgar (1915-1980), Nederlands jazzdirigent, pianist en trompettist.Billy Holiday straat - Billie Holiday, werkelijke naam: Eleanora Fagan Gough (1915-1959), Amerikaanse jazz-zangeres.Duke Ellington straat - Edward Kennedy (Duke) Ellington (1899-1974), Amerikaans jazzpianist, orkestleider en componist.
Voor de wijk Nieuw-Sloten zijn namen van plaatsen, rivieren, provincies en landstreken in België gebruikt:
In Osdorp zijn straatnamen vernoemd naar oude plaatselijke benamingen en burgemeesters uit de vroegere gemeente Sloten en uit het Hoogheemraadschap van Rijnland , verdronken plaatsen (in Zeeland ) en diverse personen (pedagogen , vakbondsleiders , economen , muzikanten cabaretiers en journalisten ):
Oude namen uit de gemeente Sloten In De Aker zijn straatnamen vernoemd naar verzetsstrijders, bergen, eilanden, meren en valuta :
Adamello - Italië , 3554 meterAlpen - Europees bergmassiefBen Alder - Schotland , 1148 meterBen Avon - Schotland, 1171 meterBen Hope - Schotland, 927 meterBen Lawers - Schotland, 1214 meterBen Nevis - Schotland, hoogste berg in Groot-Brittannië, 1344 meterBen Wyvis - Schotland, 1046 meterBrenner - pas tussen Oostenrijk en Italië, 1370 meterColima - vulkaan in Mexico, 4330 meterDachstein - berg in de regio Tauern in Oostenrijk, 2995 meterEiger - berg in de Zwitserse AlpenEtna - vulkaan op Sicilië, 3323 meterFogo - vulkaan op het Kaapverdische eiland FogoGran Paradiso - berg in de Italiaanse Alpen, 4061 meterGroßglockner - hoogste berg van Oostenrijk, 3798 meterHekla - vulkaan op IJsland, 1491 meterJungfrau - berg in de Zwitserse Alpen, 4158 meterLa Meije - berg in de Franse Alpen, 3989 meterLe Tourmalet - bergpas in de Franse Pyreneeën, 2114 meterMarmolada - hoogste top in de Italiaanse Dolomieten, 3342 meterMatterhorn - berg in de Zwitserse AlpenMona Gowan - berg in SchotlandMont Blanc - berg in de Franse AlpenMont Ventoux - berg in FrankrijkMonte Adi - berg in SpanjeMonte Perdido - berg in SpanjeMonte Rosa - berg in de Zwitserse AlpenMonte Viso - berg in ItaliëOrtler - berg in ItaliëOturia - berg in SpanjePasubio - berg in ItaliëPilatus - berg in de Zwitserse AlpenPresanella - berg in ItaliëPyreneeën - gebergte op de grens van Frankrijk en SpanjeSchotse Hooglanden - gebergte in SchotlandSilvretta - berg in de Zwitserse AlpenSimplon - bergpas in de Zwitserse AlpenSint Bernhardpas - pas in de Zwitserse AlpenTofana - berg in ItaliëLe Tourmalet - berg in de PyreneeënTurbon - berg in Spanjeoverige namen
In de dorpen Sloten en Oud Osdorp dateert een deel van de namen nog uit de tijd van de gemeente Sloten :
De Hoofddorppleinbuurt behoorde tot in de instelling van de stadsdelen tot Amsterdam-West . In de deze buurt zijn de straten vernoemd naar plaatsen en landgoederen ten zuidwesten van Amsterdam:
Enkele namen dateren nog uit de tijd van de gemeente Sloten :schilders :
Riekerhaven
In het Bedrijventerrein Riekerhaven zijn de straten vernoemd naar begrippen uit de luchtvaart :
Enkele namen dateren nog uit de tijd van de gemeente Sloten :
In De Pijp en andere delen van Amsterdam-Zuid zijn veel straten vernoemd naar Nederlandse schilders, beeldhouwers en bouwmeesters uit de 17e eeuw :
Omschrijvingen van schilders e.d. hierboven
Concertgebouw- en Apollobuurt
Achter het Concertgebouw Apollobuurt zijn veel straten genoemd naar Nederlandse en buitenlandse toonkunstenaars:
Museumkwartier
Minervabuurt
Rond het Minervaplein zijn veel straten genoemd naar beeldende kunstenaars:
Ook werden er straten naar muzen genoemd, zoals de Cliostraat naar Clio . De Euterpestraat (naar Euterpe ) werd na de oorlog vernoemd naar de verzetsheld Gerrit van der Veen .
In de buurt van het Olympisch Stadion zijn veel straten genoemd naar sport :
Rivierenbuurt
In de Rivierenbuurt rivieren in Nederland:
Uitzonderingen zijn de Borssenburgstraat en het Meerhuizenplein en -straat, die naar de nabijgelegen buitenplaatsen Borssenburg , resp. Meerhuizen zijn genoemd.
Ook zijn enkele doorgaande straten hernoemd naar de geallieerde regeringsleiders tijdens de Tweede Wereldoorlog van Engeland en Amerika (Churchill , Roosevelt ). Tot 1956 was de Vrijheidslaan vernoemd naar Stalin . Deze drie lanen heetten oorspronkelijk resp. Noorder Amstellaan, Zuider Amstellaan, en Amstellaan. In 1964 werd de Rivierenlaan vernoemd naar de een jaar eerder vermoorde charismatische Amerikaanse President Kennedy .
Strekenbuurt
In de buurt ten zuiden van de President Kennedylaan , tussen De Mirandalaan en de Europaboulevard zijn de straten vernoemd naar streken in Nederland:
Prinses Irenebuurt
In de buurt tussen Zuider Amstelkanaal en Station Zuid prinsessen en componisten uit recentere tijden:
Zuidas
Op de Zuidas zijn straten vernoemd naar componisten uit recentere tijden:
Buitenveldert
In Buitenveldert zijn de hoofdstraten vernoemd naar vroegere baljuws van Amstelland, verder naar Nederlandse provincies en kleinere straten naar Nederlandse Kastelen (provinciegewijs ) - en kleine zeilschepen.
Straten genoemd naar historische figuren, hoogleraren (Swammerdambuurt) - en ingenieurs (bij het Amstelstation ):
Gijsbrecht van Aemstel (1235-1303) - Gijsbrecht IV heer van AemstelHerman Boerhaave (1668–1738) - arts, anatoom, botanicus, scheikundige, hoogleraar, rector magnificus Universiteit van Leiden, directeur Hortus botanicus Leiden.Gerardus Leonardsz Blasius (1625-1693) - hoogleraar geneeskunde Andreas Bonn (1738-1817) - hoogleraar chirurgie Johannes Burman (1706-1779) - hoogleraar plantkunde Floris V (1254-1296) - graaf van Holland Hermannus Boerhaave (1668-1738) - hoogleraar geneeskundePetrus Camper (1722-1789) - hoogleraar geneeskundeJan Deyman (1620-1666) - hoogleraar anatomie Bernardus Hermanus Goudriaan (1796-1842) - hoofdingenieur Rijkswaterstaat Willem Jacob 's Gravesande (1688-1742) - hoogleraar sterren- en wiskunde Leopold Johannes Adriaan van der Kun (1801-1864) - ingenieur RijkswaterstaatCarl Linnaeus (1707-1778) - bioloog Pieter van Musschenbroek (1692-1761) - medicus, wis- en natuurkundige en astronoom Frederik Ruysch (1638-1731) - apotheker, medicus - hoogleraar anatomie en medische botanie in AmsterdamJan Swammerdam (1637 - 1680) - geleerde biologie, insectenkunde, medisch ontdekker uit AmsterdamJan Willem Reinier Tilanus (1796-1833) - hoogleraar heelkunde Gerardus Vrolik (1775-1859) - hoogleraar anatomie en plantkundeMary Zeldenrust (1928-1984) - psychologe
Dapperbuurt
In de Dapperbuurt zijn de meeste straten genoemd naar geschiedschrijvers over Amsterdam, historici en schrijvers.
Overige straten in de Dapperbuurt en Oostpoort
Transvaalbuurt
In de Transvaalbuurt Zuid-Afrika :
Julianapark
De Omval
Tuindorp Amstelstation
Tuindorp Amstelstation vormt samen met De Wet Buurt het Amsteldorp
Voormalige buitenplaatsen en hofstedes in de Watergraafsmeer
Belvedereweg - voormalige hofstede aan de Schagerlaan
Buitenrust pad - buitenplaats aan de KruislaanDrieburg pad - buitenplaats aan de WeesperzijdeIJslandt pad - hofstede aan de MiddenwegManenburg straat -buitenplaats aan de KruislaanMiddelhoff straat - pleziertuin aan de SchagerlaanDe Peerel straat - voormalige hofstede aan de Ooster RingdijkRosendaal straat - herberg aan de RingdijkRusthof straat - voormalige hofstede aan de WeesperzijdeStarrenbosch straat - buitenplaats aan de KruislaanSwedenrijk pad - hofstede aan het eind van de MiddenwegVrijheit Blijheit pad - buitenplaats langs de KruislaanZorgwijk straat - hofstede aan het eind van de Middenweg
De Wet Buurt
De Wet Buurt vormt samen met Tuindorp Amstelstation het Amsteldorp
Straten vernoemd naar Natuurkundigen
Met namen naar voornamelijk landbouw - gereedschappen e.d.
De Eenhoorn
Van Nobelweg tot de Wibautstraat
De Ringdijkbuurt
Middenmeer-Noord
Middenmeer-Zuid
Jeruzalem of Tuindorp Frankendael
Berzelius straat (Joris Jacob) (1770-1848) - Zweeds chemicus Bolk straat (Louis) (1866-1930) - Nederlands hoogleraar anatomie meteoroloog Dalton straat (John) (1766-1844) - Engels natuur- en scheikundige Darwin plantsoen (Charles Robert) (1809-1882) - Engels natuuronderzoekerF.C. Donders straat (Franciscus Cornelis) (1818-1889) - Nederlands oogheelkundigeEijkman straat (Christiaan) (1858-1930) - Nederlands medicus , bacterioloog, ontdekker van de beriberi Einthoven straat (Willem) (1860-1927) - Nederlands hoogleraar fysiologie , hartspecialist, uitvinder van de snaargalvanometer Eisinga straat (Eise) (1744-1828) - Nederlands astronoom , ontwerper planetarium Franeker Ferraris straat (Galileo) (1847-1897) - Italiaans wis- en natuurkundige Fibiger straat (Johannes Andrea) (1867-1928) - Deens medicusFlammarion straat (Camillo) (1842-1925) - Frans astronoom Glauber weg (Johann Rudolph) (1614-1670) - Duits chemicusVan 't Hoff laan (Jacobus Henricus) (1852-1911) - Nederlands hoogleraar scheikundeVon Humboldt straat (Friedrich Heinrich Alexander) (1769-1859) - Duits wetenschapperIngenhousz hof (Jan) (1730-1799) - Nederlands natuurkundigeJenner straat (Edward) (1749-1823) - Engels geneeskundige - Deze straat heette eerst Emmalaan maar werd op 23 maart 1922 omgedoopt tot JennerstraatKapteyn straat (Jacobus Cornelius) (1851-1922) - Nederlands astronoomRobert Koch plantsoen (1843-1910) - Duits geneeskundigeKorteweg hof (Diederik Johannes) (1848-1941) - Nederlands wis- en sterrenkundigeKruislaan - Deze laan deelt de Watergraafsmeer in twee delenLorentz laan (Hendrik Antoon) (1853-1928) - Nederlands natuurkundigeMaxwell straat (James Clerk) (1831-1879) - Schots natuurkundigeMinckelers straat (Jan Pieter) (1748-1824) - Nederlands natuurkundigeOrnstein straat (Leonarg Salomon) (1880-1941) - Nederlands natuurkundigeOstwald straat (Wilhelm) (1853-1932) - Duits scheikundigePasteur (Louis) (1822-1896) - Frans chemicus en bacterioloogPekelharing straat (Cornelis Adrianus) (1848-1922) - Nederlands geneeskundigeRitzema Bos straat (Jan) (1850-1928) - Nederlands botanicus Röntgen straat (Wilhelm Conrad) (1845-1913) - Duits natuurkundigeSaltet straat (Rudolph Hendrik) (1853-1927 - Nederlands hoogleraarDe Sitter straat (Willem) (1872-1934) - Nederlands astronoom en wiskundigeSnellius straat (Willebrordus) (1580-1626) - Nederlands wis- en natuurkundigeStieltjes straat (Thomas Johannes) (1856-1894) - Nederlands wiskundigeHugo de Vries laan (1848-1935) - Nederlands botanicusPieter Zeeman laan (1865-1943) - Nederlands natuurkundige
Park de Meer
Op de plaats waar nu de woonwijk Park de Meer is gebouwd stond van 1934 tot 1996 Stadion De Meer van Ajax , vernoemd naar het stadsdeel: de Watergraafsmeer . Toen de voetbalclub uit De Meer vertrok en verhuisde naar de ArenA besloot de deelraad de straten te noemen naar voetbalstadions in Europa waar Ajax historische overwinningen behaalde of legendarische wedstrijden speelde.
Science Park
Amsterdam Science Park is een internationaal centrum voor wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en ondernemen.
Indische Buurt
In de Indische Buurt zijn de straten vernoemd naar plaatsen en eilanden in Nederlands-Indië , het tegenwoordige Indonesië .
In de Indische Buurt-Oost , bij het Flevopark , zijn de volgende straten:
Oostelijk Havengebied
In het Oostelijk Havengebied Indonesië , beroepen in de haven en bij de spoorwegen, en architecten .
Java Eiland en KNSM Eiland:
Sporenburg-Borneo-Vemenbuurt:
Rietlanden:
Entrepot - West I en II (o.a. architecten)
Straten zijn onder andere vernoemd naar sportlieden:
IJburg
Op IJburg Steigereiland - Haveneiland (onderverdeeld in Haveneiland-Oost en Haveneiland-West ) - Buiteneiland - Strandeiland - Centrumeiland - Rieteilanden (onderverdeeld in Grote Rieteiland , Kleine Rieteiland , en Rieteiland-Oost )
Straatnamen van de Schepenbuurt op Steigereiland Noord:
Overige straatnamen (sterrenkundigen, wiskundigen, cartografen e.d.) - op het Steigereiland:
Haveneiland
Straten vernoemd naar fotografen en mensen en begrippen uit de filmwereld op het Haveneiland-West:
IJburg laan - genoemd naar de wijk IJburgCas Oorthuys kade (1908-1975) - Amsterdamse fotograafJoris Ivens plein (1898-1989) - Internationaal bekende Nederlandse cineastErich Salomon straat (1886-1944) - Grondlegger van de parlementaire fotografieJean Desmet straat (1875-1956) - Bioscoopexploitant en filmhandelaarDaguerre straat (Louis) (1787-1851) - Uitvinder van het daguerretype waarmee op grote schaal foto's kunnen worden ontwikkeldCineac kade - Bioscooptype waar oorspronkelijk alleen Nieuwsjournaals draaidenHenri Berssenbrugge hof (1873-1959) - Fotograaf van vooral het straatlevenBernhard Eilers hof (1878-1951) - Fotograaf van wooninterieurs en het werk van heiers en grondwerkersWilliam Talbot straat (1800-1877) - Uitvinder van het negatiefproces in de fotografieAlexandrine Tinne hof (1835-1869) - Ontdekkingsreizigster en fotografeBoulevard zone - straatnaam op het HaveneilandNicolaas Henneman hof (1813-1898) - een van de vroege fotografen in NederlandGerard Rutten hof (1902-1982) - Nederlands cineastPaul Huf kade (1924-2002) - Nederlands fotograafPaul Schuitema hof (1897-1973) - Fotograaf en filmerJohn Fernhout hof (1913-1987) - Cameraman en cineastMaria Austria straat (1915-1975) - FotograafAd Windig hof (1912-1996) - FotograafViolette Corneliushof (1919-1997) - Fotograaf en verzetsstrijderMartien Coppens hof (1908-1986) - FotograafLumière straat (Louis Jean) (1864-1948) - Uitvinder van de bewegende filmTheo Frenkel hof (1871-1956) - FilmregisseurIsraël Kiek straat (1811-1899) - Fotograaf
Willy Mullens kade (1880-1953) - Filmer en bioscoopeigenaarEva Besnyö straat (1910-2003) - Hongaars-Nederlands fotograaf. Zij maakte portretten en fotografeerde architectuurPieter Oosterhuis straat (1816-1885) - Maakte stadsgezichten op stereofoto’s.Julius Perger straat (1840-1924) - Maakte vooral foto's van bruggen en spoorwegenKrijn Taconis kade (1918-1979) - Fotojournalist, lid van de Ondergedoken Camera Franz Ziegler straat (1893-1939) - Portretfotograaf in Den Haag.Bert Haanstra kade (1916-1997) - Filmregisseur van de films Fanfare , Zoo , Alleman en Bij de beesten af George Christiaan Slieker straat (1861-1945) - Eerste Nederlandse filmvertoner; trok met zijn reisbioscoop langs kermissen en jaarmarktenMata Hari hof (1876-1917) - Mata Hari werd geboren in Leeuwarden als Margaretha Geertruida Zelle. Het leven van Mata Hari (Maleis voor oog van de dag, zon) - werd vijf keer verfilmd.Aart Klein hof (1909-2001) - Nederlandse fotograaf en grondlegger van het agentschap ParticamJohan van der Keuken straat (1938-2001) - Nederlandse fotograaf en filmerPiet Zwart hof (1885-1977) - Nederlandse fotograaf en grafisch ontwerperPeter Wotke hof (1800-1870) - Nederlandse fotograaf van panorama'sEd van der Elsken hof (1925-1990) - Nederlandse filmer en fotograafSanne Sannes hof (1937-1967) - Nederlandse fotograafAdriaan Ditvoorst hof (1940-1987) - Nederlandse cineast en regisseurStraten met namen van filmbegrippen, filmers en fotografen op Haveneiland-Oost:
Pampus laan - genoemd naar het eilandje ten oosten van IJburgIJburg laan - genoemd naar de wijk IJburgFritz Dietrich Kahlenberg straat (1916-1995) - Fotograaf, oprichter van de Ondergedoken CameraFrits Rotgans straat (1912-1978) - Fotograaf, meester van de panoramafotoAdriënne Solser hof - Regisseerde en speelde hoofdrol in de film Bet, de koningin van de Jordaan gemaakt in 1924Annie Bos hof (1886-1975) - Nederlands filmactrice in de eerste jaren van Filmfabriek HollandiaMax de Haas straat - Nederlands cineast; o.a. De Ballade van den Hoogen Hoed , gemaakt in 1937Ben van Meerendonk straat (1913-2008) - Oprichter van het Algemeen Hollands FotopersbureauSem Presser hof (1917-1985) - Fotograaf met een eigen fotopersbureauJaap Speyer straat (1891-1952) - In de jaren voor 1930 als regisseur werkzaam in Duitsland. Kwam terug in Nederland en regisseerde de succesvolle film De Jantjes Jan Vrijman straat (1925-1997) - Journalist en filmerLoet C. Barnstijn straat (1880-1953) - Bioscoopeigenaar, distributeur en filmproducent; schepper van Filmstad Maurits H. Binger plantsoen (1868-1923) - Directeur en regisseur bij de Filmfabriek HollandiaTheo van Gogh park (1957-2004) - Filmmaker; maakte talloze films waaronder Blind Date en Interview Rini Otte hof (1917-1991) - Had de hoofdrol in de film Jonge Harten Profilti gracht - Productiemaatschappij met eigen journaal, later samen met Polygoon .Emmy Andriesse straat (1914-1953) - Fotografe, vooral bekend om haar foto’s over de hongerwinterWim Noordhoek kade (1916-1995) - Fotograaf vooral bekend door zijn kleurenfotografie Johan Huijsen straat (1877-1959) - PortretfotograafNico Jesse kade (1911-1976) - Arts en fotograaf; bekend om zijn Vrouwen van Parijs Peter Martens straat (1937-1992) - Nederlands fotograafMarius Meijboom straat (1911-1998) - Leidde fotostudio’s in Amsterdam
Rieteilanden
Straten met plantennamen op de Rieteilanden :
Centrumeiland
Straten met namen van strijders tegen kolonialisme en slavernij op het Centrumeiland :
Strandeiland
Straten die vernoemd zijn naar mensen op het gebied van wetenschap, filosofie, literatuur en kunst op het Strandeiland
Colette straat (1873-1954) - Franse schrijfsterMay Ziadeh straat (1886-1941) - Libanees-Palestijnse dichter, essayist en vertalerPearl Buck straat (1892-1973) - Amerikaanse schrijfsterAlex La Guma pad (1924-1985) - Zuid-Afrikaanse romanschrijver en leider van de South African Colored People's OrganizationNog in vooruitgang
De straatnamen in de Venserpolder zijn de schrijversnamen:
In de Bijlmermeer zijn straten en flatcomplexen vernoemd naar oude boerderijen uit het hele land.
De beginletters van de straat - c.q. complexnaam vormen buurten. Er bestond tussen de flats een stelsel van 'binnenstraten' die gelegen waren op de eerste verdieping. Na de sloop van diverse hoogbouwflats ontstonden weer buurten met straten waarin laagbouw werd toegepast.
Amsterdamse Poort en omgeving
D- en E-buurt
Wijk Nieuw Echtenstein/Eeftink : Namen in Zuid-Afrika
F-buurt
G-buurt
Nieuwe straten bij Grunder : de onderstaande namen vallen onder het thema sociaal en tevreden wonen
Feministes en voorvechtsters voor mensenrechten en leiders slavenopstand in Suriname :
H-buurt
Vogeltjeswei
K-buurt
Namen van palmsoorten
Arenpalm straat - palmsoort ook wel suikerpalm genoemdDadelpalm straat - palmsoort waar de eetbare dadels aan groeienDwergpalm straat - behoort bij de soort van waaierpalmenOliepalm straat - leverancier van de veelgebruikte palmolieLontarpalm straat - ook wel fanpalm genoemdKokospalm hof - de palm van de kokosnootKamerpalm hof - verwant aan de vetplantKoningspalm plein - wordt als de mooiste palm beschouwdKoolpalm hof - ook wel cabbagetree of graspalm genoemdNamen van groenten-, kruiden- en fruitsoorten
Kemangie straat - kruid ook wel citroenbasilicum genoemd1e, 2e en 3e Keker straat - peulvruchtensoort
Krulsla plantsoen - variant van kropslaKraailook straat - zeldzame witte looksoortKroot straat - andere naam voor rode bietKrombek straat - witte bonen rasKerstomaat plantsoen - soort tomaat ook wel cherrytomaat genoemdKervel plantsoen - kruid in de middeleeuwen te vinden in kloostertuinenKemirie straat - een noot die op amandel lijktKerrie straat - kruidenmengsel afkomstig uit India Koriander straat - wordt ook wel wantsenkruid genoemdKlaroen straat - bladgroente afkomstig uit Suriname Komijn straat - plant die lijkt op venkel Koolrabi straat - koolrabi is een van de vele teeltvormen van kool Kousenband straat - lijkt op een uitgerekte sperzieboon Kleefkruid straat - de plant dankt haar naam aan het feit dat ze vast blijft zitten aan alles wat erlangs strijktKleine Pimpernel straat - wordt ook wel bloedkruid genoemdKlaverblad straat – etymologie van het woord klaver is onzeker
Kantorenpark Zuidoost
In Gaasperdam zijn de straten voornamelijk vernoemd naar plaatsen, dorpen en gemeenten in Nederland, Amsterdamse verzetsmensen en Amsterdamse wethouders . Gaasperdam is genoemd naar de vroegere buurtschap Gaasperdam die lag aan het riviertje de Gaasp dat ten oosten van de wijk te vinden is.
Nellestein
Holendrecht
Reigersbos
Reigersbos I
Reigersbos II
Reigersbos III
Reigersbos IV
Gein I
De vier wijken met de naam Gein zijn genoemd naar het riviertje het Gein aan de oostkant van de wijk Gaasperdam .
Gein II
Gein III
Verzetshelden:
Gein IV
Amsterdamse wethouders:
Jan Schaefer pad (Johannes Lodewijk Nicolaas) (1940-1994) - Amsterdams wethouder in 1978-1986Wethouder Steinmetz straat (Willem) (1891-1968) - Amsterdams wethouder in 1948-1962
Wethouder de Vries-plantsoen (Simon) (1869-1961) - Amsterdams wethouder in 1919-1925
Wethouder in 't Veld straat (Arie) - Amsterdams wethouder in 1948-1962
Wethouder Insinger straat (Albrecht Frederik) (1788-1872) - Amsterdams wethouder in 1843-1850
Wethouder Abrahams pad (Ephraim Joseph) (1875-1954) - 9 jaar Amsterdams wethouder
Wethouder Tabak straat (Johannes) (1904-1978) - Amsterdams wethouder van Sociale Zaken van 1962-1968
Wethouder Vos pad (Isodoor Henry Joseph) (1887-1943) - Amsterdams wethouder in 1921-1928 en 1933-1935
Wethouder Serrurier straat (Louis) (1844-1916) - 15 jaar Amsterdams wethouder
Wethouder Wierdels straat (Ferdnandus J.A.M.) (1862-1935) - Amsterdams wethouder in 1919-1925
Wethouder Driessen straat (Bernard Herman Maria) (1828-1896) - Amsterdams wethouder in 1886-1891
Wethouder Den Hertog straat (Herman Johannes) (1872-1952) - Amsterdams wethouder in 1914-1921
Wethouder Ed Polak straat (Eduard) (1880-1962) - Amsterdams wethouder in 1923-1927 en 1929-1933
Wethouder Ram straat (Bernard) (1894-1982) - Amsterdams wethouder van Arbeidszaken
Wethouder Seegers plein (Leendert) (1891-1970) - Amsterdams wethouder in 1945-1948
Wethouder Van Wijck straat (Franciscus) (1901-1970) - Amsterdams wethouder van onder meer Gemeente Belangen
Wethouder De Roos plein (Albertus) (1900-1978) - 17 jaar Amsterdams wethouder Dorp Driemond aan de Gaasp en het Amsterdam-Rijnkanaal is een deel van Amsterdam-Zuidoost .
Buurten in stadsdeel Noord (officiële lijst):
Straatnamen (behalve Banne Buikslootlaan) in Buiksloterham zijn ontleend aan scheepstypen en begrippen uit de scheepvaart.
Aakstraat
Ankerplaats
Bezaanjachtplein
Barkpad
Beurtschipper
Blazerpad
Botterstraat
Crabschuitstraat
Dekschuitstraat
Fluitschipstraat
Fokkemast
Fregatstraat
Galjoenstraat
Karveelstraat
Koopvaardersplansoen
Klipperstraat
Kofschipstraat
Korvetpad
Lichterstraat
Loggerhof
Loodskotterhof
Midscheeps
Parlevinker
Pinasstraat
Raderbootstraat
Schepenlaan
Schoenerstraat
Statenjachtstraat
Tjalkstraat
Treilerhof
Viermasterstraat
Vikingpad
Vishoekerpad
Westerlengte
Zeevaarthof
Buurten en wijken in stadsdeel Amsterdam-Noord
De dorpen van Landelijk Noord zijn: Buiksloot - Nieuwendam - Zunderdorp - Ransdorp - Schellingwoude - Durgerdam - Holysloot en delen van Oostzaan en Landsmeer
Dijkdorpen
Voor de annexatie door Amsterdam in 1921 bestonden er al aantal dijkdorpen aan de Waterlandse Zeedijk :
Landelijk Noord
In Landelijk Noord (gebied ten noorden van de Ringweg) - zijn er in de dorpen Durgerdam , Holysloot , 't Nopeind , Ransdorp en Zunderdorp straatnamen als:
Locaties in Noord
Van der Pekbuurt
In de Van der Pekbuurt zijn de meeste straten genoemd naar planten en bomen:
Enkele uitzonderingen zijn :
Vogelbuurt
Waterlandbuurt
Straten vernoemd naar dorpen en steden in Noord-Holland :
Natuurbuurt
Niet alleen naar dorpen, maar ook naar natuurgebieden zijn straten vernoemd:
Meer algemene namen zijn:
Station Noord
In de omgeving van metrostation Noord (Noord/Zuidlijn ) namen van belangrijke spoorwegstations in Europese hoofdsteden:
Eilandenbuurt
Een buurt met straten vernoemd naar (voormalige) - eilanden in Nederland:
Banne Noord
Scheepvaartbegrippen I
Banne Zuid
Scheepvaartbegrippen II
Banne - Sportmensen en Architecten
Oostzanerwerf
Walvissenbuurt
Twiske-west
Kermisbuurt
Circus - Kermis - Beroepen
Molenwijk
Kadoelen
Kadoelen
Twiske-oost
Gereedschappen en werkplaatsen
Losse gereedschappen
Werkplaatsen, in de woonwijk:
Gebruikers van de gereedschappen:
Fruitbuurt
Sterrenbuurt
In Tuindorp Oostzaan
Computerbuurt
De straten zijn vernoemd naar wijken in andere steden die eenzelfde ontwikkeling, van industriegebied naar woonwijk, hebben doorgemaakt als Overhoeks.
Industrie
Personen
Personen die te maken hadden met gezondheidszorg :
Overige personen
Weesp
Zie lijst van straten in Weesp
Tijdelijke naamswijzigingen
In 1942 werden in opdracht van de bezetter de volgende straatnamen gewijzigd:
in Centrum:
Lazarussteeg - Leprozensteeg
Jonas Daniël Meijerplein - Houtmarkt
Mozes en Aäronstraat - Poststraat
Sarphatikade - Vening Meineszkade
Sarphatistraat - Muiderschans
Spinozastraat - Andrieszstraat
Wertheimpark - Parktuin in West:
Wilhelminastraat - Westergasthuistraat
Da Costakade - Goeverneurskade
Da Costaplein - van Koetsveldplein
Da Costastraat - van Tienhovenstraat
Jephtastraat - Badelochstraat
Jonathanstraat - Multatulistraat
in Noord:
Heimansplein - Eschdoornplein
Heimansweg - Eschdoornweg in Oost:
Prins Bernhardpark - Frankendaelpark
Prins Bernhardplein - Gooiplein
Julianapark - Pauwenpark
Julianaplein - Amstelstationplein
Wibautstraat - Weesperpoortstraat in Zuid:
Beatrixpark - Diepenbrockpark
David Bles straat - Marius BauerstraatHerman Heijermansweg - Jacques Perkweg
Jozef Israëlskade - Tooropkade
Sarphatipark - Bollandpark Bij raadsbesluit van 18 mei 1945 werden de wijzigingen weer ongedaan gemaakt.[ 2]
Literatuur
'De naam van onze straat', door J.A. Wiersma, Geschiedenis en verklaring van de straatnamen in Amsterdam, Stadsdrukkerij van Amsterdam, 1977-1978. Derde druk in 1987.
'Stadsatlas Amsterdam. Stadskaarten en straatnamen verklaard', Bakker, Martha (red.) (1998). Derde druk in 2006. Amsterdam Publishers [etc.]. ISBN 90-74891-31-4
'Straten schrijven historie, Biografisch en Historisch Stratenboek van Amsterdam', door Jos F. Steussy, A.G. Schoonderbeek, Laren, 1951.
'Verdwenen straatnamen', door B. de Ridder (1958). Gemeentelijke Commissie Heemkennis Amsterdam.
'Plein '40-'45 en andere straatnamen als herinnering van het verzet' (1993), Stadsdeel Geuzenveld/Slotermeer
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
