Enny Vrede

Enny Vrede
Enny Vrede (1915)
Algemene informatie
Volledige naam	Maria Magdalena Müller
Geboren	Utrecht, 3 november 1883
Overleden	2 april 1919
Land	Nederland
Werk
Pseudoniem	Enny Vrede
Jaren actief	1908 (1904) - 1917
Beroep	toneelspeelster
Portaal    Film

Enny Vrede, artiestennaam van Maria Magdalena Müller (Utrecht, 3 november 1883 - 2 april 1919, aan boord van het S.S. Amstel, 35 jaar oud), was een Nederlandse actrice.

Biografie

Enny Vrede werd geboren in Utrecht, onder de naam Maria Magdalena Müller. Zij was een dochter van de fabrikant Carl Johann Heinrich Müller en Adriana Wilhelmina de Groot. Vrede trouwde op 21 mei 1910 met toneelspeler en regisseur Eduard Rutger Verkade.[1] Uit dit huwelijk werden een dochter Carola Eduarda (1910) en een zoon Rutger Eric (1912) geboren. In januari 1919 scheidden zij. Vrede hertrouwde op 15 maart 1919 te Kristiania (het latere Oslo) met de advocaat François Emile (Frans) Vlielander Hein. Het pasgetrouwde stel kwam om tijdens de terugweg van hun huwelijksreis in Noorwegen, tussen Göteborg en Rotterdam, bij de ondergang van SS Amstel. Zij waren de enige passagiers aan boord van het vrachtschip, waarop verder achttien bemanningsleden voeren. Hun lichamen zijn nooit teruggevonden. In mei 1919 dacht men even dat het lichaam van Vrede was gevonden, maar dat bleek van een andere vrouw te zijn.[2]

Carrière

Enny Vrede voelde zich al vroeg aantrokken tot declamatie en toneel. Zij speelde in 1904, onder haar geboortenaam, haar eerste rol in het openbaar, in Vondels "Lucifer" bij het Utrechtsch Studententooneel. Zij vertolkte de rol van Rafael.[3] In 1908 debuteerde Vrede als "Mabel", in Oscar Wilde's "Een ideaal echtgenoot" bij toneelgezelschap De Hagespelers van Eduard Verkade. Na een verblijf in Berlijn, waar zij studeerde bij Max Reinhardt, keerde zij terug naar De Hagespelers.[4] Zij maakte in dit gezelschap naam met zogenoemde Engelse society plays, maar zij speelde ook hoofdrollen in stukken als Romeo en Julia van Shakespeare en Candida van George Bernard Shaw.[5] Na de breuk met Verkade trad zij nauwelijks meer op. In de scheidingsakte van 1919 wordt vermeld dat zij "zonder beroep" was.[6]

Toneelstukken

Stukken waarin Enny Vrede heeft gespeeld, zijn onder meer:

• Lucifer (Vondel), 1904.
• Een ideaal echtgenoot, 1908.
• Dolly betert zich, 1909.
• Le Gendre de Monsieur Poirier, 1913.[7]
• Nina, 1913.
• Amoureuse, 1915.
• De huwelijksreis, 1915.
• De magiër, 1915.

Bronnen, noten en/of referenties

1. Noord-hollands Archief Haarlem, Huwelijken Reg.1 fol. 5.
2. Identiteit vastgesteld.. Algemeen Handelsblad  (29 mei 1919). Geraadpleegd op 8 december 2020.
3. Utrechtsch Nieuwsblad 8-4-1904, p. 2.
4. Enny Vrede †. De Sumatra post (10 mei 1919). Geraadpleegd op 8 december 2020.
5. Utrechtsch Nieuwsblad 17/4/1919, p. 1.
6. Noord-Hollands Archief, Reg.3C fol. 15v.
7. Frans Coenen, Groot Nederland. Jaargang 11(1913), p. 365-369.

Mediabestanden

Zie de categorie Enny Vrede van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.