Казан педагогика көллияте

Казан педагогика көллияте
Нигезләнү датасы	26 июнь 1876[1]
Дәүләт	Россия
Административ-территориаль берәмлек	Идел буе федераль округы, Татарстан, Казан һәм Совет районы
Урам	Даурия урамы^[d]
Адрес	420087, Россия Федерациясе, Татарстан Республикасы, Казан шәһәре, Даурия урамы, 30 йорт[1]
Рәсми веб-сайт	kazanpedcollege.ru

Көллият бинасы

Казан һөнәри педагогика көллияте белән бутамаска

Казан педагогика көллияте (рус. Казанский педагогический колледж, ингл. Kazan Pedagogical College) — 1876 елдан Казан шәһәрендә эшләп килүче, Татарстан фән һәм мәгариф министрлыгы карамагындагы урта махсус һөнәри белем бирүче дәүләт автоном белем бирү оешмасы.

Тарих

• 1876 елның 1 гыйнварында галим Вильгельм Радлов (1837-1918) тарафыннан Казан губернасы татар авылларында рус телен укытучы мөселман яшьләрен әзерләү максатында татарлар өчен беренче дөньяви уку йорты — Казан Татар укытучылар мәктәбе оештырыла[2]. Мәктәптә мәгърифәтчеләр Ибраһим Терегулов, Василий Богородицкий (1857-1941), П. Траунберг, Шиһабетдин Мәрҗани, Каюм Насыйри, Шакирҗан Таһиров һ.б. укыта. Казан татар укытучылар мәктәбен 43 ел эчендә 400 дән артык (шулар эчендә экстерн тәртибендә 8 хатын-кыз) шәкерт тәмамлаган: Гаяз Исхакый, Садри Максуди, Фуат Туктаров, Шакир Мөхәммәдъяров, Гомәр Терегулов, Мөхетдин Корбангалиев, Гыйбад Алпаров, Насыйх Мөхетдинов, Риза Газизов, Гафур Коләхмәтов, Мирсәет Солтангалиев, Якуп Чанышев, Нигъмәтулла Еникеев, Гайнетдин Әхмәрев, Фәхрелислам Агиев, Ильяс Кудашев-Ашказарский һ.б. тәмамлаган.
• 1917 елда укытучылар семинариясе оештырыла.
• 1919 елдан РСФСР мәгариф халык комиссариаты карары белән 3 еллык педагогик курслар итеп үзгәртеп корыла.
• 1921 елның 15 декабреннән Казан татар педагогия техникумы. 1925 елда техникумга Каюм Насыйри исеме бирелә.
• 1929 елда «ТАССРның 10 еллыгы исемендәге техникум» исеме бирелә. Рус һәм татар төркемнәрендә 4 белгечлек буенча укытучылар әзерләнә: башлангыч сыйныфлар мөгаллиме, балалар бакчасы тәрбиячесе, физик тәрбия укытучысы, чит тел укытучысы.
• 1930 елда татар техникумы рус һәм чуаш педагогия техникумнары белән берләштерелә; чуаш бүлеге 1936 елга кадәр эшләгән.
• 1937 елның 7 гыйнварыннан Казан педагогия училищесы. 2 татар һәм 2 рус төркемендә башлангыч сыйныф мөгаллиме, өлкән пионер әйдәманы, соңрак физик тәрбия укытучысы белгечлегенә укыталар.
• 1941 елда уку йорты бинасында хәрби госпиталь ачылу сәбәпле, Казанның Комсомольская урамындагы 12 нче татар мәктәбенең беренче катына урнаша.
• 1956 елдан сугыштан соңгы демография торышына бәйле Казан педагогия училищесындә көндез торып уку бетерелә, читтән торып уку бүлеге генә кала.
• 1961 елдан Казанның 131 нче мәктәбе җирлегендә Казан педагогия училищесы яңадан ачыла (директор Мәсгудә Зарипова) [3].
• 1995 елдан Казан педагогика көллияте[4].
• 2006 елның 1 гыйнварында Татар дәүләт гуманитар-педагогика университетының урта һөнәри белем факультеты (Побежимов урамы, 47а) белән берләштерелә.
• 2014 елда көллият нигезендә Татарстанның педагогик кадрларын әзерләү буенча ресурслы үзәге (рус. Ресурсный центр по подготовке педагогический кадров Республики Татарстан) оештырыла.

Белгечлекләр

Башлангыч сыйныфларда укыту Мәктәпкәчә тәрбия Мәктәпкәчә махсус тәрбия Чит тел Информатика

Санау техникасы һәм автомат системаларны программалы тәэмин итү Гамәли информатика Адаптив физик тәрбия Социаль хезмәт

Өстәмә белгечлекләр

Татар теле һәм әдәбиятын укыту Төп мәктәптә физик тәрбия укыту Төп мәктәптә инглиз теле укыту

Балалар бакчасында татар теле Балалар бакчасында физик тәрбия җитәкчесе Логопед төркемендә тәрбияче

Шәхесләр

Директорлар

• 2005 елдан — Анфиса Григорьевна Җәләлова, педагогика фәннәре кандидаты, Татарстанның атказанган укытучысы (2009).

Укытучылар

Шулай ук карагыз: Төркем:Казан педагогика көллияте укытучылары, Төркем:Казан педагогика укуханәсе укытучылары һәм Төркем:Казан педагогия училищесы укытучылары.

яңарт | SPARQL |сурәтләр тап

башлау	тәмамлау	Исем	туу датасы	туу урыны	әлма-матер	һөнәр төре	Викиҗыентыктагы төркем	үлем датасы
		Мөхетдин Корбангалиев	1873-10-26 1873-11-07	Биектау (Әгерҗе районы)	Казан Татар укытучылар мәктәбе	галим	Muhitdin Kurbangaliev	1941-06-03
1976	1981	Рәсимә Шәмсетдинова	1954-12-15	Мүлмә	Казан (Идел буе) федераль университеты	педагог

Тәмамлаучылар

Шулай ук карагыз: Төркем:Казан педагогика көллиятен тәмамлаучылар, Төркем:Казан педагогика укуханәсен тәмамлаучылар һәм Төркем:Казан педагогия училищесын тәмамлаучылар.

яңарт | SPARQL |сурәтләр тап

башлау	тәмамлау	Исем	туу датасы	туу урыны	һөнәр төре	эш урыны	Викиҗыентыктагы төркем	үлем датасы
	2000	Римма Васильева	1967-03-13	Соравыл	укытучы волонтёр	Иске Тәрбит урта мәктәбе	Rimma Vasilyeva

Искәрмәләр

1. https://kazanpedcollege.ru/svedeniya_ob_obrazovatel_noj_organizacii/obwie_svedeniya/
2. Постановление Государственного Совета Российской империи 6 декабря 1875 года, Указ императора Александра II
3. Постановление Совета Министров ТАССР N 387 от 26.06.1961
4. Приказ Министерства образования Российской Федерации No293 от 07.06.1995

Чыганаклар

1. Татар энциклопедиясе. Т.3. Казан, 2012.

Әдәбият

1. Гайнетдинов М.Г. Татар башлангыч мәктәпләре өчен укытучылар әзерләү (XIX–XX гасырлар). К., 2002.

Сылтамалар

• Көллиятнең рәсми сәхифәсе 2016 елның 22 март көнендә архивланган.
• Көллиятнең «Татарстан электрон мәгарифе» порталындагы сәхифәсе 2021 елның 23 апрель көнендә архивланган.
• Көллият тарихы турында «Милләттәшләр» сайтында
• Казан татар укытучылар мәктәбе турында «Татар иле» мәгълүмати-ресурслы татар социаль челтәрендә 2016 елның 4 март көнендә архивланган.

Моны да карагыз