Европий

Самарий◄ Европий / Europium (Eu) ►Гадолиний
Атом номеры	63
Матдәнең тышкы күренеше
Атомның үзлекләре
Атом массасы (моляр масса)	151,964 (1) а. м. б. (г/моль)
Атом радиусы	пм
Ионлаштыру энергиясе (беренче электрон)	кДж/моль (эВ)
Электрон конфигурациясе
Химик үзлекләре
Ковалент радиусы	пм
Ион радиусы	пм
Электр тискәрелеге (Полинг буенча)
Электрод потенциалы
Оксидлашу дәрәҗәсе
Матдәнең термодинамик үзлекләре
Тыгызлык	5,25 г/см³
Моляр җылы сыешлыгы	Дж/(K·моль)
Җылы үткәрүчелек	Вт/(м·K)
Эрү температурасы	K
Эрү җылылыгы	822 кДж/моль
Кайнау температурасы	1597 K
Парга әйләнү җылылыгы	кДж/моль
Моляр күләм	см³/моль
Матдәнең кристаллик рәшәткәсе
Рәшәткә төзелеше
Рәшәткә параметрлары	Å
Дебай температурасы	K

Европий (лат. Europium, Eu) — Менделеевның периодик таблицасының 6 период элементы. Тәртип номеры - 63. Атом массасы 151,964 а. лантаноидлар төркеменә карый, шулай ук табигатьтә сирәк очрый торган элемент. Гади матдә европий башка лантаноидлар кебек үк — йомшак көмөшсу-ак металл, һавада җиңел оксидлаша.

Символы

Европий элементының символы - Eu (Европий дип укыла).

Тарихы

Соңрак европий дип танылган спектраль хасиятләре беренче булып Крукс (1886) һәм Лекок де Буабодран күзәткәннәр (1892). Демарсе 1896 елда элементның спектры күрелә, ә 1901 елда элементты бүлеп алуга ирешелә, аңа Европа хөрмәтенә европий дип исем бирә[1].

Табигатьтә

Европий лантаноидлар составына керә, Америка Кушма Штатлары, Казакъстан, Рәсәй, Австралия, Бразилия, Һиндстан, Скандинавия җирләрендә еш очрый. Дөньяда иң зур ятмалары Кениядә[2]. Байтак запаслары Тын океан утраулары янында тирән судагы сирәк очрый торган минераллар ятмаларында, Японияның Минамитори икътисади зонасында урнашкан[3].

Чыгарып алу

Металлик европийны Eu₂O₃ матдәсен углерод яки лантан вакуумында торгызып, шулай ук EuCl₃ расплавын электролизлап алалар.

Гадәти шартларда европий кристалл структурасы. а=4,581 Å

Су сыйфатына йогынтысы

Европий суда үзен кальций сыман тота. Европийның аз минераллашкан табигый суларда максималь күзәтелә торган концентрацияләре 1 мкг/л-дан кимрәк ( диңгез суларында — 1,1×10^−6 мг/л) тәшкил итә.

Әдәбият

• Европий// Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. 3-й т. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.

Чыганаклар

• Atomic Weights of the Elements 2001, Pure Appl. Chem. 75(8), 1107—1122, 2003. Retrieved June 30, 2005. Atomic weights of elements with atomic numbers from 1-109 taken from this source.(ингл.)
• IUPAC Standard Atomic Weights Revised 2008 елның 5 март көнендә архивланган. (2005).(ингл.)

Сылтамалар

• Европий//Большая российская энциклопедия(үле сылтама)
• Европий webelements турында мәглүмәт сайты.
• P. S. Sinha Europium. / Springer-New York Verlag Inc., 1967. — 164 p. — (Allgemeine Anorganische Chemie in Einzeldarstellungen und. Von Herausgegeben Becke Margot-Goehring. VIII Band).

Искәрмәләр

1. Европий // Брокгауз һәм Ефрон энциклопедик сүзлеге: 86 томда (82 том һәм 4 өстәмә). Санкт-Петербург: 1890—1907.
2. Полезные ископаемые Кении
3. The tremendous potential of deepsea mud as a source of rare-earth elements