পুষ্পলতা দাস |
---|
জন্ম |
২৭ মাৰ্চ, ১৯১৫ উত্তৰ লখিমপুৰ, অসম |
---|
মৃত্যু |
৯ নৱেম্বৰ, ২০০৩ (৮৮ বছৰ) কলকাতা, পশ্চিমবঙ্গ |
---|
পেচা |
স্বাধীনতা সংগ্ৰামী সমাজ সংস্কাৰক |
---|
সক্ৰিয় হৈ থকা সময় |
১৯৪০-২০০৩ |
---|
সংস্থা |
বানৰ সেনা কৌস্তুৰবা গান্ধী ৰাষ্ট্ৰীয় স্মৃতি ন্যাস |
---|
দাম্পত্যসঙ্গী |
অমিয় কুমাৰ দাস |
---|
পিতৃ-মাতৃ |
ৰামেশ্বৰ শইকীয়া স্বৰ্ণলতা |
---|
সন্তান |
এগৰাকী জীয়েক |
---|
বঁটা, সন্মান, পুৰস্কাৰ আদি |
পদ্মভূষণ স্বাধীনতা সংগ্ৰামীৰ তাম্ৰপত্ৰ |
পুষ্পলতা দাস (১৯১৫–২০০৩) এগৰাকী ভাৰতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামী, গান্ধীবাদী, সমাজ সংস্কাৰক আৰু ৰাজনৈতিক নেত্ৰী।[1] তেওঁ ১৯৫১ চনৰ পৰা ১৯৬১ চনলৈ ৰাজ্য সভাৰ সাংসদ আছিল। তেওঁ অসম বিধানসভাৰ প্ৰাক্তন বিধায়িকা আৰু ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছৰ কাৰ্যকৰী সমিতিৰ সদস্যা আছিল।[2] তেওঁ অসমৰ শাখাৰ কৌস্তুৰবা গান্ধী ৰাষ্ট্ৰীয় স্মৃতি ন্যাস আৰু খাদী আৰু গ্ৰামীণ উদ্যোগ পৰিষদৰ অধ্যক্ষা আছিল।[3] তেওঁ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ স্বীকৃতি স্বৰূপে ১৯৯৯ চনত ভাৰত চৰকাৰে তেওঁক ভাৰতৰ তৃতীয় সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান পদ্মভূষণ প্ৰদান কৰে।[4]
প্ৰাৰম্ভিক জীৱন
১৯১৫ চনৰ ২৭ মাৰ্চ[5] তাৰিখে উত্তৰ লখিমপুৰ (বৰ্তমান লখিমপুৰ) জিলাত পুষ্পলতা দাসৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁৰ পিতৃ ৰামেশ্বৰ শইকীয়া আৰু মাতৃ স্বৰ্ণলতা। গুৱাহাটীৰ পানবজাৰ বালিকা হাইস্কুলত তেওঁ শিক্ষা আৰম্ভ কৰে।[1] ছাত্ৰ অৱস্থাৰ পৰায়ে তেওঁ ছাত্ৰ ৰাজনীতিৰ লগত জড়িত হৈ পৰিছিল। সেই সময়ত তেওঁ মুক্তি সংঘ নামৰ অনুষ্ঠান এটাৰ সম্পাদিকা আছিল। ১৯৩১ চনত ব্ৰিটিছ চৰকাৰে ছহিদ ভগৎ সিঙক ফাঁচী দিয়াৰ বাবে প্ৰতিবাদ কৰাৰ দোষত তেওঁক বিদ্যালয়ৰ পৰা অব্যাহতি দিয়া হয়। কিন্তু তেওঁ পঢ়া-শুনা তাতেই সমাপ্ত নকৰি ঘৰুৱাভাৱে মেট্ৰিক পৰীক্ষা দি ১৯৩৪ চনত উত্তীৰ্ণ হয়। তাৰ পাছত তেওঁ বেনাৰছ হিন্দু বিশ্ববিদ্যালয়ত ইণ্টাৰমিডিয়েট পঢ়িবলৈ যায়। পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ অন্ধ্ৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা স্নাতক আৰু পিছলৈ ১৯৩৮ চনত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰে। স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভৰ পাছত গুৱাহাটীৰ আৰ্ল ল' কলেজত তেওঁ আইনৰ শিক্ষা গ্ৰহণ কৰে। সেই সময়ত তেওঁ কলেজৰ ছাত্ৰ একতা সভাৰ সাধাৰণ সম্পাদিকা আছিল। সেই সময়তে গান্ধীজীয়ে ব্যক্তিগত সত্যাগ্ৰহ প্ৰৱৰ্তন কৰে আৰু তাৰ পিছতে ভাৰত ত্যাগ আন্দোলন আৰম্ভ হয়। তেওঁ এই আন্দোলনত সক্ৰিয় ভাবে অংশ গ্ৰহণ কৰে।[6]
তথ্য উৎস