ราชวงศ์ที่ห้าแห่งอียิปต์

ราชวงศ์ที่ห้าแห่งอียิปต์
พีระมิดแห่งยูนัสที่ซักกอเราะฮ์
เมืองหลวง	เมมฟิส
ภาษาทั่วไป	ภาษาอียิปต์
ศาสนา	ศาสนาอียิปต์โบราณ
การปกครอง	สมบูรณาญาสิทธิราชย์
ฟาโรห์
• 7–8 ปี (พระองค์แรก)	ยูเซอร์คาฟ
• 13 ปี	ซาฮูเร
• ป. 10 ปี	เนเฟอร์คาเร คาคาอิ
• ป. 2 ปี	เนเฟอร์เอฟเร
• ไม่กี่เดือน	เซปเซสคาเร
• 24–35 ปี	นิยูเซอร์เร ไอนิ
• 8–9 ปี	เมนคาอูฮอร์ คาอิอู
• 33 - มากกว่า 44 ปี	ดเจดคาเร อิเซซิ
• 15–30 ปี (พระองค์สุดท้าย)	ยูนัส
ยุคประวัติศาสตร์	ราชอาณาจักรเก่า
ก่อนหน้า ถัดไป ราชวงศ์ที่สี่แห่งอียิปต์ ราชวงศ์ที่หกแห่งอียิปต์

ราชวงศ์ที่ห้าแห่งอียิปต์ เป็นกลุ่มของราชวงศ์รวมกับราชวงศ์ที่สาม, สี่ และหกที่ขึ้นมาปกครองในช่วงสมัยราชอาณาจักรเก่า ฟาโรห์จากราชวงศ์ที่ห้าทรงครองราชย์นานประมาณ 150 ปี นับตั้งแต่ศตวรรษที่ 25 ก่อนคริสตกาล จนถึง กลางศตวรรษที่ 24 ก่อนคริสตกาล

เบื้องหลังของราชวงศ์

ราชวงศ์ที่ห้าแห่งอียิปต์เป็นกลุ่มของฟาโรห์จำนวนเก้าพระองค์ที่ทรงปกครองอียิปต์เป็นเวลาประมาณ 150 ปีในช่วงศตวรรษที่ 25 และ 24 ก่อนคริสตกาล[note 1] การสืบราชสันตติวงศ์ของฟาโรห์นั้นยังความคลุมเครืออยู่ เนื่องจากมีความขัดแย้งกันระหว่างแหล่งข้อมูลทางประวัติศาสตร์และหลักฐานทางโบราณคดีเกี่ยวกับรัชสมัยอันคลุมเครือของฟาโรห์เชปเซสคาเร

รายพระนามฟาโรห์แห่งราชวงศ์ที่ห้าแห่งอียิปต์

ผู้ปกครองที่เป็นที่ทราบกันดีจากราชวงศ์ที่ห้ามีดังต่อไปนี้[7] โดยที่มาเนโธได้กำหนดระยะเวลาของการปกครองของราชวงศ์ที่ห้าไว้ที่ 248 ปี อย่างไรก็ตาม ฟาโรห์จากราชวงศ์ที่ห้าอาจจะทรงปกครองได้เพียงประมาณ 150 ปี[19] ซึ่งการประมาณระยะเวลาจะแตกต่างกันไปตามนักวิชาการและแหล่งข้อมูล พระนามฮอรัส[18] และพระนามของพระราชินีส่วนใหญ่[20] มาจากด็อดสันและฮิลตัน[21]

ฟาโรห์จากราชวงศ์ที่ห้าแห่งอียิปต์

พระนามประสูติ	พระนามครองราชย์	รูปภาพ	ระยะเวลารัชกาลโดยประมาณ	พีระมิด	พระมเหสี
ยูเซอร์คาฟ	ยูเซอร์คาฟ		7 ปี	พีระมิดในซักกอเราะฮ์	เคนท์คาอุสที่ 1? เนเฟอร์เฮเทปเอส
ซาฮูเร	ซาฮูเร		13 ปี, 5 เดือน กับ 12 วัน	พีระมิดแห่งซาฮูเรในอบูซิร์	เมอร์เอตเนบติ
คาคาอิ	เนเฟอร์อิร์คาเร		20 ปี	พีระมิดในอบูซิร์	เคนท์คาอุสที่ 2
ไอซิ	เนเฟอร์เอฟเร		2 ถึง 3 ปี	พีระมิดแห่งเนเฟอร์เอฟเรที่ยังไม่เสร็จในอบูซิร์	เคนท์คาอุสที่ 3?
เนทเจอร์ยูเซอร์	เชปเซสคาเร		เหมือนว่าเพียงไม่กี่เดือน	อาจจะในอบูชิร์
ไอนิ	นิยูเซอร์เร		24 ถึง 35 ปี	พีระมิดในอบูซิร์	เรปตินุบ
คาอิอู	เมนคาอูฮอร์		8 หรือ 9 ปี	"พีระมิดไร้ยอด" ในซักกอเราะฮ์	เมอร์เอสอังค์ที่ 4?
ไอเซซิ	ดเจดคาเร		33 ถึง มากกว่า 44 ปี	พีระมิดในซักกอเราะฮ์	เซตอิบฮอร์
ยูนัส	ยูนัส		15 ถึง 30 ปี	พีระมิดในซักกอเราะฮ์	เนเบตเคนุต

มาเนโธได้เขียนไว้ว่าฟาโรห์จากราชวงศ์ที่ห้าทรงปกครองจากเกาะเอเลแฟนไทน์ แต่นักโบราณคดีได้พบหลักฐานที่แสดงให้เห็นอย่างชัดเจนว่าพระราชวังของพระองค์ยังคงตั้งอยู่ที่อิเนบ-เฮดจ์ ("กำแพงสีขาว")

ก่อนหน้านี้ คณะสำรวจถูกส่งไปยังวาดิ มะคาเรฮ์และวาดิ คาริตในคาบสมุทรไซนายเพื่อขุดแร่เทอร์ควอยซ์และทองแดง และไปยังเหมืองทางตะวันตกเฉียงเหนือของอาบู ซิมเบล เพื่อขุดหินไนส์ การเดินทางการค้าถูกส่งลงใต้ไปยังดินแดนแห่งพุนต์เพื่อหาแร่มาลาไคต์ มดยอบ และอิเล็กตรัม และการค้นพบทางโบราณคดีที่ไบบลอส ซึ่งเป็นสิ่งที่ยืนยันถึงการเดินทางทางการทูตที่ส่งไปยังเมืองของชาวฟินิเชียแห่งนั้น การค้นพบที่ปรากฏพระนามของฟาโรห์แห่งราชวงศ์ที่ห้าหลายพระองค์ที่พื้นที่โดรัก ซึ่งตั้งอยู่ใกล้กับทะเลมาร์มารา อาจจะเป็นหลักฐานการค้าแต่ยังคงคลุมเครืออยู่

ฟาโรห์ยูเซอร์คาฟ

ฟาโรห์ยูเซอร์คาฟทรงสถาปนาราชวงศ์นี้ที่ห้าได้อย่างไรนั้นไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่ในบันทึกปาปิรุสเวสต์คาร์ ซึ่งเขียนขึ้นในสมัยราชอาณาจักรกลาง ได้บอกเล่าเรื่องราวว่าฟาโรห์คูฟูแห่งราชวงศ์ที่สี่ทรงได้รับคำทำนายว่าแฝดสามที่เกิดกับภรรยาของนักบวชแห่งเทพราในซัคบูจะโค่นล้มพระองค์และทายาทได้อย่างไร และพยายามอย่างไร เพื่อสังหารทายาทเหล่านี้ ซึ่งมีนามว่า ยูเซอร์คาฟม ซาฮูเร และเนเฟอร์อิร์คาเร อย่างไรก็ตามในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา นักวิชาการต่างยอมรับว่าเรื่องนี้เป็นตำนานที่ดีที่สุด และยอมรับว่าที่ว่าไม่ทราบเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงจากราชวงศ์หนึ่งไปสู่อีกราชวงศ์หนึ่งเกิดขึ้นได้อย่างไร

ในช่วงราชวงศ์ที่ห้าแห่งอียิปต์ ศาสนาอียิปต์โบราณได้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญหลายประการ เช่น บทสวดในพิธีศพที่เก่าแก่ที่สุดที่ทราบ ซึ่งจารึกไว้บนสุสานหลวง (เรียกว่า ข้อความพีระมิด) ได้เริ่มปรากฏขึ้น ลัทธิของเทพเจ้ารามีความสำคัญมากขึ้น และฟาโรห์นับตั้งแต่ฟาโรห์ยูเซอร์คาฟจนถึงฟาโรห์เมนเคาฮอร์ คาอิอู ทรงโปรดให้สร้างวัดวิหารที่อุทิศให้กับเทพราที่หรือใกล้กับอบูซิร์ ซึ่งต่อมาในช่วงปลายราชวงศ์ที่ห้า ลัทธิของเทพโอซิริสถือว่ามีความสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในจารึกที่พบในหลุมฝังพระบรมศพของฟาโรห์ยูนัส

ฟาโรห์ดเจดคาเร อิเซซิ

ในบรรดาชาวอียิปต์ที่ไม่ใช่เชื้อราชวงศ์ในช่วงเวลาดังกล่าว เช่น พทาห์โฮเทป ซึ่งมีตำแหน่งราชมนตรีในรัชสมัยของฟาโรห์ดเจดคาเร อิเซซิ ได้รับชื่อเสียงจากภูมิปัญญาของเขา คติพจน์แห่งพทาห์โฮเทป ถูกระบุว่าเป็นของพทาห์โฮเทปโดยผู้ลอกเลียนหนังสือในภายหลัง นอกจากนี้ สุสานที่ไม่ใช่ของราชวงศ์ยังได้รับการตกแต่งด้วยคำจารึกเช่นเดียวกับของราชวงศ์ แต่แทนที่จะเป็นบทสวดหรือคาถา แต่กลับเป็นชีวประวัติของผู้ตายที่ถูกเขียนบนผนังแทน

เชิงอรรถ

1. นักวิชาการเสนอช่วงเวลาของราชวงศ์ที่ห้าหลายช่วง (หน่วย : ปีก่อนคริสตกาล) ได้แก่ 2513–2374,[1][2] 2510–2370,[3] 2510–2460,[4] 2504–2345,[5] 2498–2345,[6] 2494–2345,[7][8][9][10] 2465–2323,[11][12] 2454–2297,[5] 2450–2335,[13][14] 2450–2325,[15] 2435–2306,[16][17] 2392–2282[18]

อ้างอิง

1. Verner 2001b, pp. 588–590.
2. Altenmüller 2001, pp. 597–600.
3. Verner 2001d, p. 473.
4. Grimal 1992, p. 390.
5. von Beckerath 1997, p. 188.
6. Clayton 1994, p. 60.
7. Shaw 2000, p. 482.
8. Bard 1999, p. xlv, Chronology of Ancient Egypt.
9. Málek 2000, pp. 98 & 100.
10. Rice 1999, p. xlix, Chronoloy.
11. Lehner 2008, p. 8.
12. Allen et al. 1999, p. xx.
13. Verner 2001a, p. 418.
14. Krauss 1998, p. 56.
15. Arnold 2003, p. 267.
16. Hornung 2012, p. 491.
17. Bárta 2017, p. 3.
18. Dodson & Hilton 2004, p. 288.
19. Altenmüller 2001, p. 597.
20. Dodson & Hilton 2004, p. 65.
21. Dodson & Hilton 2004, pp. 65 & 288.

บรรณานุกรม

• Allen, James; Allen, Susan; Anderson, Julie; Arnold, Arnold; Arnold, Dorothea; Cherpion, Nadine; David, Élisabeth; Grimal, Nicolas; Grzymski, Krzysztof; Hawass, Zahi; Hill, Marsha; Jánosi, Peter; Labée-Toutée, Sophie; Labrousse, Audran; Lauer, Jean-Phillippe; Leclant, Jean; Der Manuelian, Peter; Millet, N. B.; Oppenheim, Adela; Craig Patch, Diana; Pischikova, Elena; Rigault, Patricia; Roehrig, Catharine H.; Wildung, Dietrich; Ziegler, Christiane (1999). Egyptian Art in the Age of the Pyramids. New York: The Metropolitan Museum of Art. OCLC 41431623.
• Altenmüller, Hartwig (2001). "Old Kingdom: Fifth Dynasty". ใน Redford, Donald B. (บ.ก.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 2. Oxford: Oxford University Press. pp. 597–601. ISBN 978-0-19-510234-5.
• Arnold, Dieter (2003). The Encyclopaedia of Ancient Egyptian Architecture. London: I.B Tauris & Co Ltd. ISBN 1860644651.
• Bard, Kathryn, บ.ก. (1999). Encyclopedia of the Archaeology of Ancient Egypt. London; New York: Routledge. ISBN 978-0-203-98283-9.
• Bárta, Miroslav (2017). "Radjedef to the Eighth Dynasty". UCLA Encyclopedia of Egyptology. San Diego: The University of California. 1 (1). ISBN 978-0-615-21403-0.
• Clayton, Peter (1994). Chronicle of the Pharaohs. New York: Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-05074-3.
• Dodson, Aidan; Hilton, Dyan (2004). The Complete Royal Families of Ancient Egypt. London: Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-05128-3.
• Grimal, Nicolas (1992). A History of Ancient Egypt. Translated by Ian Shaw. Oxford: Blackwell Publishing. ISBN 978-0-631-19396-8.
• Hornung, Erik; Krauss, Rolf; Warburton, David, บ.ก. (2012). Ancient Egyptian Chronology. Handbook of Oriental Studies. Leiden, Boston: Brill. ISBN 978-90-04-11385-5. ISSN 0169-9423.
• Krauss, Rolf (1998). "Wenn und aber: Das Wag-Fest und die Chronologie des Alten Reiches". Göttinger Miszellen (ภาษาเยอรมัน). Göttingen: Universität der Göttingen. Seminar für Agyptologie und Koptologie. 162: 53–64. ISSN 0344-385X.
• Lehner, Mark (2008). The Complete Pyramids. London: Thames & Hudson Ltd. ISBN 978-0-500-05084-2.
• Málek, Jaromir (2000). "The Old Kingdom (c.2160-2055 BC)". ใน Shaw, Ian (บ.ก.). The Oxford History of Ancient Egypt. Oxford University Press. pp. 83–107. ISBN 978-0-19-815034-3.
• Rice, Michael (1999). Who is who in Ancient Egypt. Routledge London & New York. ISBN 978-0-203-44328-6.
• Shaw, Ian, บ.ก. (2000). The Oxford History of Ancient Egypt. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-815034-2.
• Verner, Miroslav (2001a). "Archaeological Remarks on the 4th and 5th Dynasty Chronology" (PDF). Archiv Orientální. 69 (3): 363–418. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2023-06-04.
• Verner, Miroslav (2001b). "Old Kingdom: An Overview". ใน Redford, Donald B. (บ.ก.). The Oxford Encyclopedia of Ancient Egypt, Volume 2. Oxford: Oxford University Press. pp. 585–591. ISBN 978-0-19-510234-5.
• Verner, Miroslav (2001d). The Pyramids. The Mystery, Culture, and Science of Egypt's Great Monuments. Translated by Steven Rendall. New York: Grove Press. ISBN 978-0-8021-3935-1.
• von Beckerath, Jürgen (1997). Chronologie des pharaonischen Ägypten : die Zeitbestimmung der ägyptischen Geschichte von der Vorzeit bis 332 v. Chr. Münchner ägyptologische Studien (ภาษาเยอรมัน). Vol. 46. Mainz am Rhein: Philipp von Zabern. ISBN 978-3-8053-2310-9.

ก่อนหน้า		ราชวงศ์ที่ห้าแห่งอียิปต์		ถัดไป
ราชวงศ์ที่สี่		ราชวงศ์แห่งอียิปต์ (ประมาณ 2,494 - 2,345 ปีก่อนคริสตกาล)		ราชวงศ์ที่หก