|
Moriello de Monclús
Moriello de Monclús (oficialment, en castellano, Morillo de Monclús) ye un lugar aragonés d'o municipio d'a Fueva, en a provincia de Uesca y comarca de Sobrarbe. A suya población ye de 45 habitants (2011[1]) O lugar o forman dos barrios de casas esparzas en as garras d'un tozal anisolau en sud-sud-este de Tierrantona. Como lo propio Tierrantona y belaltros nuclios, se troba rodeyau d'a plana natural d'a Fueva, anque a menos d'un kilometro d'a base d'o tozal a on se troba, en dirección nord-este, se i devantan as garras d'a sierra de Campanué que por a par de Moriello s'enfila t'alto d'os 1500 metros d'altaria sobre o nivel d'a mar, en a punta d'o Campanué (1548 m). Garra d'os dos barrios que forman Moriello no presenta una estructura urbana definida, y as casas, dispersas u en formando grupillons chicorrons de dos u tres, s'alternan con eras y campichoz en o costau meridional d'o tozal que sinyoreya a ilesia. A dita ilesia, consagrada a l'advocación de Sant Cristofo, comparte a punta d'o tozal con o cimenterio y cualques enrunas d'o que va estar o castiello.[2] A presencia d'as trazas d'o castiello ye significativa, pus como en tantos altros lugars que han nombre «Mur», «Muro» u «Muriello/Moriello», o nombre dimana d'una fortificación u construcción defensiva en pirol d'un tozal u cerro, que pareix que ye o que se designaba con a parola «muro» en a Edat Meya.[2][3] Moriello de Monclús le va dar nombre a un municipio historico, en l'actualidat auxidido, que o incluiba en chunto con Tierrantona, Ranyín y o Lumo de Ranyín, Pallaruelo, Formigals y Troncedo.[4] O municipio teneba a cabecera municipal en Tierrantona anque tenese ixe nombre, y desapareixió en a decada de 1960 en fusionar-se o municipio de a Fueva que ye l'actual.[4] NombreEn a Fueva, a Moriello de Monclús a sobén se siente decir-le por l'apellido, «Monclús», pero se tracta d'una error con radices historicas. Moriello de Monclús (enantes, «Moriello de Tierrantona»[5]) lo va vender a la baronía de Monclús (con seu en una villa desapareixida que i heba en a val d'a Cinca, a man de Mediano) o rei Chuan II, en 1460.[6] D'os tiempos que va fer partes d'aquella baronía, o nombre le cambeó como Moriello de Monclús, y en l'actualidat, en habendo desapareixido aquel Monclús historico, o nombre d'a villa s'ha ido fendo mas común que le s'aplique a Moriello. Son, cal que se deixe claro, dos localidaz dieferents, en dos subcomarcas diferents a dintro de o Sobrarbe (Moriello en a Fueva, Monclús en a val d'a Cinca), en distando 10 u 12 kilometros a una y l'atra, pero que se troban ligadas por un segundo nombre que no ye si que un vestichio que da treslau d'ixa pertenencia de tiempos historicos de a una a la baronía que dimanaba de l'altra. No guaire luent de Moriello de Monclús por as garras d'o Campanué, a demés, existe un despoblau que se diz Pallaruelo de Monclús, y que posiblement troba ixe nombre no pas por Moriello sino por haber feito parte tamién de a dita baronía de Monclús. Por demés, a Moriello de Monclús se o troba documentau como «Murel de Terrantona» en 1102,[5] dando-nos una imáchen de como d'antigo ye o lugar, u mas probablement, o castiello que o sinyoraba. O historiador Ubieto Arteta en deciba d'haber-lo trobau tamién como «Moriello». Demografía
ImáchensFiestas
Referencias
Vinclos externos
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
Portal di Ensiklopedia Dunia
