Academia Aragonesa d'a Luenga
L'Academia Aragonesa d'a Luenga (oficialment Academia Aragonesa de la Lengua) ye una institución cientifica de caracter oficial y publico, creyada por a Lei 3/2013, de 9 de mayo, d'uso, protección y promoción d'as luengas y modalidaz lingüisticas propias d'Aragón[1] como autoridat lingüistica de l'aragonés y o catalán. Substituye a l'Academia d'a Luenga Aragonesa y a l'Academia Aragonesa d'o Catalán, creadas con l'anterior lei, as cuals no se constituyeron. Os suyos estatutos fueron aprebaus por o Gubierno d'Aragón o 10 d'abril de 2018, estando publicaus en o Boletín Oficial d'Aragón o 20 d'abril de 2018[2]. Tien personalidat churidica propia y exerce as suyas funcions con autonomía organica, funcional y presupuestaria, ta guarenciar a suya obchectividat y independencia. EstructuraL'Academia ye compuesta por dos institutos: l'Instituto de l'Aragonés y l'Institut Aragonès del Català, que podrán proposar a o Pleno de l'Academia as normas d'uso correcto de l'aragonés y catalán en Aragón, respectivament. CompetenciasSeguntes a Lei 3/2013 y os suyos propios estatutos, son fins de l'Academia Aragonesa d'a Luenga:
AcademicosSeguntes os suyos estatutos, l'Academia Aragonesa d'a Luenga podrá tener dica un maximo de 30 academicos de numero, y un numero indeterminau d'academicos correspondients y academicos d'honor. Os academicos habrán d'estar personas de reconoixito prestichio en l'ambito d'a filolochía, literatura y lingüistica, preferenment doctors, y con preferencia de nativos, que cuenten con una larga trachectoria en a practica y o fomento d'os valors lingüisticos y literarios propios d'a comunidat aragonesa, y en a que ye representaus as luengas y modalidaz lingüisticas propias d'Aragón. Academicos de numeroEn l'actualidat tiene 16 academicos de numero, que son os siguients[3][4]:
Academicos falleixiusAcademicos d'honorChunta de GubiernoLa primera Chunta de Gubierno estió eslechida l'1 d'otubre de 2021, con os siguients miembros:[5]
La Chunta de Gubierno de l'Academia se completa con dos vocals triaus per l'Instituto de l'Aragonés y atros dos per l'Institut Aragonès del Català. Lo 21 de marzo de 2022 se contituyioron los plenarios d'os dos institutos, que eslichioron a los siguients vocals[6]: Instituto de l'Aragonés y Institut Aragonès del CatalàSeguntes los Estatutos de l'Academia[2], esta ye composada per dos institutos: l'Instituto de l'Aragonés y l'Institut Aragonès del Català, que s'encargarán de proposar las normas de l'uso correcto de l'aragonés y d'o catalán en Aragón. Tamién tienen, entre atras, las competencias d'inventariar y actualizar lo suyo lexico, estimular lo suyo uso, la ensenyanza y difusión d'a luenga, la de colaborar en a formación d'o profesoau u la d'asesorar a los poders publicos y institucions sobre temas relacionaus con estas dos luengas. Los Plenarios d'os institutos se constituyioron lo 21 de marzo de 2022[6], día en que tamién s'eslichioron los cargos d'as suyas Comisions Permanents, que son los siguients: Comisión Permanent de l'Instituto de l'Aragonés
Comisión Permanent de l'Institut Aragonès del Català
Referencias
Se veiga tamién
Vinclos externos
|
Portal di Ensiklopedia Dunia