বানা সিং
কেপ্তেইন বানা সিং পি.ভি.চি. (জন্ম ৬ জানুৱাৰী ১৯৪৯) এজন ভাৰতীয় সৈনিক আৰু দেশৰ সৰ্বোচ্চ সামৰিক বীৰত্ব বঁটা পৰম বীৰ চক্ৰ লাভ কৰা ব্যক্তি।[2][3] ভাৰতীয় সেনাবাহিনীত নাইব চুবেদাৰ হিচাপে তেওঁ অপাৰেচন ৰাজীৱৰ অংশ হিচাপে কাশ্মীৰৰ চিয়াচেন হিমবাহৰ সৰ্বোচ্চ শৃংগটোৰ নিয়ন্ত্ৰণ পাকিস্তানী বাহিনীৰ কবলৰ উদ্ধাৰ কৰা ভাৰতীয় দলটোক নেতৃত্ব দিছিল। তেওঁৰ সফলতাৰ পিছত ভাৰতে তেওঁৰ সন্মানত শৃংগটোৰ (পূৰ্বতে পাকিস্তানীসকলে কোৱাইড পোষ্ট বুলি চিহ্নিত কৰা) নাম সলনি কৰি বানা পোষ্ট কৰে।[4] প্ৰাথমিক জীৱন১৯৪৯ চনৰ ৬ জানুৱাৰীত জম্মু আৰু কাশ্মীৰৰ কাডিয়ালৰ এটা শিখ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰা সিঙৰ পিতৃ এজন কৃষক আৰু খুৰাক-বৰদেউতাকসকল ভাৰতীয় সেনাবাহিনীৰ সৈনিক আছিল।[5] ১৯৬৯ চনৰ ৬ জানুৱাৰীত তেওঁ ভাৰতীয় সেনাবাহিনীত যোগদান কৰে, আৰু জম্মু-কাশ্মীৰ লাইট ইনফেণ্ট্ৰিৰ ৮ম বেটেলিয়নত সেৱা আৰম্ভ কৰে।[6] তেওঁ গুলমাৰ্গৰ হাই এলটিচুড ৱাৰফেয়াৰ স্কুল আৰু সোণামাৰ্গৰ আন এখন স্কুলতো প্ৰশিক্ষণ লৈছিল।[5] ১৯৮৫ চনৰ ১৬ অক্টোবৰত তেওঁ হাবিলদাৰৰ পৰা নাইব চুবেদাৰ পদবীলৈ পদোন্নতি লাভ কৰে, ইয়াৰ দুবছৰ নৌহওঁতেই তেওঁ অপাৰেচন ৰাজীৱৰ সফল দলটোৰ নেতৃত্ব দিয়ে।[7] অপাৰেচন ৰাজীৱ১৯৮৭ চনত কৌশলগতভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ চিয়াচেন অঞ্চলত পাকিস্তানী বাহিনীয়ে অনুপ্ৰৱেশ কৰিছিল। পাকিস্তানীসকলে এই অঞ্চলৰ এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ অংশ দখল কৰিছিল, যাক তেওঁলোকে "কোৱাইড পোষ্ট" (কোৱাইদ-ই-আজমৰ পৰা, মহম্মদ আলী জিন্নাৰ উপাধি) বুলি অভিহিত কৰিছিল। চিয়াচেন হিমবাহ অঞ্চলৰ সৰ্বোচ্চ শৃংগটোত ৬৫০০ মিটাৰ উচ্চতাত এই পোষ্টটো অৱস্থিত (পিছলৈ ভাৰতীয়সকলে বানা সিঙৰ সন্মানত এই শৃংগটোৰ নাম সলনি কৰি "বানা টপ" ৰাখিছিল)। এই বৈশিষ্ট্যৰ পৰা পাকিস্তানীসকলে ভাৰতীয় সেনাৰ স্থানত দৃষ্টি ৰাখিব কৰিব পাৰিছিল কাৰণ এই উচ্চতাৰ পৰা সমগ্ৰ ছালটোৰো ৰেঞ্জ আৰু চিয়াচেন হিমবাহৰ স্পষ্ট দৃশ্য দেখা গৈছিল। শত্ৰুৰ চকীটো কাৰ্যতঃ এটা অদৃশ্য হিমবাহৰ দুৰ্গ আছিল আৰু ইয়াৰ দুয়োফালে ৪৫৭ মিটাৰ উচ্চতাৰ বৰফৰ দেৱাল আছিল।[8] ১৯৮৭ চনৰ ১৮ এপ্ৰিলত কোৱাইড পোষ্টৰ পৰা পাকিস্তানীসকলে পইণ্ট সোণম (৬,৪০০ মিটাৰ)ত ভাৰতীয় সৈন্যৰ ওপৰত গুলীচালনা কৰে আৰু দুজন সৈনিকৰ মৃত্যু হয়। ইয়াৰ পিছতে ভাৰতীয় সেনাই পাকিস্তানীসকলক পোষ্টৰ পৰা উচ্ছেদ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়। ১৯৮৭ চনৰ ২০ এপ্ৰিলত নাইব চুবেদাৰ বানা সিঙক ৮ম জে কে এল আই ৰেজিমেণ্টৰ অংশ হিচাপে চিয়াচেনত নিযুক্তি দিয়া হৈছিল আৰু কোৱাইড পোষ্ট দখল কৰাৰ দায়িত্ব দিয়া হৈছিল। ২৯ মে’ত ছেকেণ্ড লেফটেনেণ্ট ৰাজীৱ পাণ্ডেৰ নেতৃত্বত জে কে এল আই টহলদাৰী দলে এই পদ দখল কৰাৰ প্ৰচেষ্টাত ব্যৰ্থ হৈছিল, যাৰ ফলত ১০জন ভাৰতীয় সৈনিকৰ মৃত্যু হৈছিল। এমাহৰ প্ৰস্তুতিৰ অন্তত ভাৰতীয় সেনাই এই পদ দখল কৰিবলৈ নতুন অভিযান আৰম্ভ কৰে। দ্বিতীয় লেফটেনেণ্ট ৰাজীৱ পাণ্ডেৰ সন্মানত "অপাৰেচন ৰাজীৱ" নামৰ এই অভিযানৰ নেতৃত্ব দিছিল মেজৰ ভাৰিন্দৰ সিঙে।[9][10] ১৯৮৭ চনৰ ২৩ জুনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি মেজৰ ভাৰিন্দৰ সিঙৰ টাস্ক ফ’ৰ্চে এই পদ দখল কৰিবলৈ একাধিক আক্ৰমণ চলায়। প্ৰাৰম্ভিক বিফলতাৰ পিছত বানা সিঙৰ নেতৃত্বত ৫ জনীয়া দলটোৱে ১৯৮৭ চনৰ ২৬ জুনত সফলতাৰে কোৱাইড পোষ্ট দখল কৰে। বানা সিং আৰু চুনী লালকে ধৰি তেওঁৰ সতীৰ্থ সৈনিকসকলে ৪৫৭ মিটাৰ উচ্চতাৰ ঠেক বৰফৰ দেৱালত আৰোহণ কৰে। দলটোৱে অপ্ৰত্যাশিত দিশৰ পৰা কোৱাইড পোষ্টৰ কাষ চাপিছিল, তেওঁলোকে আন দলতকৈ দীঘলীয়া আৰু কঠিন পন্থা ব্যৱহাৰ কৰিছিল। তুষাৰপাতৰ ফলত দৃশ্যমানতা বেয়া হৈ পৰিছিল। শীৰ্ষত উপনীত হোৱাৰ পিছত বানা সিঙে গম পালে যে তাত মাত্ৰ এটায়ে পাকিস্তানী বাংকাৰ আছে। তেওঁ বাংকাৰত গ্ৰেনেড লব কৰি দুৱাৰখন বন্ধ কৰি দিলে আৰু ভিতৰত থকাসকলৰ মৃত্যু হ’ল। দুয়োপক্ষই হাতে হাতে যুদ্ধত লিপ্ত হয়। দুই এজন পাকিস্তানী সৈনিকে শৃংগৰ পৰা জঁপিয়াই পৰিল। পিছলৈ ভাৰতীয়সকলে পাকিস্তানী সৈন্যৰ ছটা মৃতদেহ উদ্ধাৰ কৰে।[9][11] ১৯৮৮ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত অপাৰেচন ৰাজীৱৰ সময়ত তেওঁৰ বীৰত্বৰ বাবে ভাৰতৰ সৰ্বোচ্চ যুদ্ধকালীন বীৰত্ব পদক পৰম বীৰ চক্ৰৰে সন্মানিত কৰা হয়।[12] তেওঁ যি শৃংগ দখল কৰিছিল, সেই শৃংগটোৰ নাম তেওঁৰ সন্মানত বানা টপ ৰখা হৈছিল। কাৰ্গিল যুদ্ধৰ সময়ত তেওঁ আছিল একমাত্ৰ প.বী.চ বঁটাপ্ৰাপ্ত ব্যক্তি যিয়ে বঁটা লাভৰ পিছৰ পৰ্যায়তো (২০০০ চনলৈ) সেনাবাহিনীত কৰ্মৰত আছিল। তথ্যসূত্ৰ
|
Portal di Ensiklopedia Dunia