Bruello
Bruello ye una aldeya aragonesa d'o municipio de l'Aínsa-Sobrarbe, en a comarca de Sobrarbe y a provincia de Uesca. Actualment se troba despoblau. CheografíaBruello se troba en a valleta d'o barranco de Bruello, afluent d'o río Cinca, sobre as espuendas de la man norte en as garras d'o sarrato que se conoix como lo «sarrato de Bruello». Se i accede por a pista asfaltada que naix en a curva d'a carretera autonomica A-138, chusto cuan pasa por alto d'o barranco. O sarrato de Bruello no ye sique una estribación d'a sierra de Partara, que se prolarga dende la collada d'o Grau, por a on que l'Ena amaneix cara ta l'Ara en Guaso, dica la «penya d'o Cotón» u de Tou, por alto de Moriello de Tou. Bruello ye o solo lugar poblau que encara queda en a valleta d'o barranco a lo que le da o nombre. Ista zona, que enantes feba parte d'o municipio de Santa María de Buil[1] comprende bella pardina que i son, todas, en a cuenca d'o barranco; Sarratiás dista, aproximadament, 1,5 km de Bruello por a mesma pista y bels 500 metros Coroniellas, toz dos en a mesma man d'o barranco que Bruello, O Sarrato ye en a cuentra, mesmo que Pelegrín y A Capana, que son un poquet mas t'abaixo, en as garras d'o sarrato de Camporretuno. CasasAs casas de Bruello yeran 3, d'entre as que dos son deshabitadas dende fa anyos y no i queda sique una en uso[2]. D'as dos casas vuedas, una data d'o sieglo XVI[3] y l'atra tiene una inscripción en a portalada, en a cual se i leye «1698 IAIME FUMANAL». Casa Broto tiene una inscripción mandada fer por una duenya viuda que tuvo a casa, en as zaguerías d'o sieglo XIX, an se leye «FRANCISCA LAPLANA CRISTO JESUS AÑO 1893 JOAQUIN BROTO»[3]. ToponimiaO toponimo Bruello tiene una explicación controvertida, anque a suya fonetica filiada a la luenga aragonesa ye platera, lo menos en os zaguers sieglos. L'investigador Manuel Benito Moliner proposó que podeba dimanar d'una parola romance local, «Bruíl»,[4] que significa selveta menuda u corrolde d'árbols. M. Benito tamién contempló a posibilidat que dimanase d'a parola latina <*BRUSCUS, con a que se designaba os puestos petrosos y con matas abundants,[4] que dificilment se podeban aprofeitar ta cultura. Bienvenido Mascaray afirma, por contra, que a etimolochía d'o toponimo cal mirar-la en a luenga ibera local, en un pasau encara mas luent. Mascaray considera que se composa de dos etimos ibericos: <buru, «cabezo», y <elor, «cabana» u caseta. A combinación de todas dos cosas vendría a significar «as cabanas d'o pueyo» u «cabanas d'o cabezo»[3]. Fiestas
Referencias
Vinclos externos
|
Portal di Ensiklopedia Dunia