Macizo de Camachibosa

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Macizo de Camachibosa Massif du Vignemale
Macizo de Camachibosa
Cheografía
Cordelera	Pireneu axial
Sector	{{{sector}}}
{{{tpran}}}	{{{ran}}}
Maxima altaria	3.298 m, Punda de Camachibosa
Cimas importants
Largaria
Amplaria
Superficie
Vértiz cheodesico
Subsistemas	{{{subsistemas}}}
Administración
Estau
País	Sobrarbe, Aragón Altos Pireneus, Occitania.
'
Cheolochía
Edat	Devonián
Materials
Tipo	{{{tipo}}}
Mapa

O macizo de Camachibosa (en francés massif du Vignemale) ye o cuarto macizo mas alto d'os Pireneus y remata en a punda de Camachibosa (3.298 m)[1].

Situau en a muga entre Aragón y Francia, ye amás, por l'amplaria d'os suyos glaciars, o segundo macizo glacial mas important d'o Pireneu dimpués d'o macizo de la Maladeta.

Etimolochía

Seguntes William Dennis Elcock[2] o nombre d'ista montanya significaría literalment "garra chibosa". A parola cama < "GAMBA" ye todavía emplegada en aragonés, no pa referir-se a la 'garra', sino como o nombre d'una parti de l'aladro.

Topografía

A versant occitana d'o macizo ye situada en o departamento d'os Altos Pireneus, entre Cautarès y Gavarnía, districto d'Argelèrs de Gasòst en o Parque Nacional d'os Pireneus. A versant aragonesa, en o sud, s'incluye en a Reserva d'a Biosfera d'Ordesa-Camachibosa[3], en o municipio de Torla-Ordesa.

O macizo de Camachibosa comprende ueito picos de mas de 3.000 m d'altaria que rodian o glaciar d'Osso:

• marguin ezquierda d'o glaciar, d'ueste enta este:
  • a punda de ro Clot de ra Fuent (3.289 m),
  • a punda de Camachibosa u Comachibosa (3.298 m),
  • o pitón Carré (3.197 m),
  • a punta Chausenque (3.204 m),
  • a Petita Vinhamala (3.032 m) ;
• marguin dreita d'o glaciar, d'ueste enta este:
  • a punda de ro Cerbillonar (3.247 m),
  • a punda de ra Blanquera (3.235 m),
  • o pico de Montferrato (3.219 m) ;
• os picos de Tapón, en a crencha sud-este de Montferrato, son unius a o macizo de Camachibosa. Ista crencha domina o circo de Montferrato, a on encara bi ha un chicot glaciar sobre as grans parez de calsinera que se funden en a val d'Osso:
  • a punda de Tapón Gran (3.151 m),
  • o cabieto de ra Labaza (3.128 m),
  • o punda de Tapón Chicot (2.923 m).

Cheolochía

O macizo de Camachibosa dende a val d'Osso.

A estructura d'o macizo ye particuliar, con o glaciar d'Osso sensiblement horizontal y rodiau por una corona de cimas d'altarias superiors a os 3.000 m. Iste glaciar encara tien, enta l'este y a val d'Osso, una corta luenga glaciar, y ye a sola d'os Pireneus en poseyer una. A o norte, as parez calcarias prou endrezadas se devantan de 600 a 900 m sobre o glaciar deras Oletas de Gauba. Ye igualment sobre ista cota a on se troba o cuello de Gaube, d'orichen glacial. Istas parez contienen chicoz glaciars segundarios como os de Petita Vinhamala, dominau por una cascada de seracs d'o glaciar deras Oletas y, a o nord-ueste d'a punda de Camachibosa, o chicot glaciar de ro Clot de ra Fuent. A o sud-ueste, en a versant aragonesa, as cinglas d'entre 1.000 y 1.200 m d'altaria, y a o sud, pueyos y vals dominan l'alta val de l'Ara.

Referencias

1. (fr) Luis Alejos, Pyrénées guide des 3000 m, Éd. Sua, Bilbao, 2003, ISBN 84-8216-147-4.
2. (es) Toponimia del valle de Tena. W.D. Elcock
3. (en) Unesco: Man and the Biosphere Programme.

Macizos, sierras y sarratos d'o Pireneu axial

Macizos Anayet | Beret | Boí | Bosost | Camachibosa | Canigó | Cinco Villas | Infiernos | Maladeta | Orri | Panticosa | Perdiguero | Pico Moros | Pocez | Puigmal-Costabona | Puig Pedrós-Port Negre | Quinto Real | Oroz-Betelu | Sierras Albera | Arenyo | Areta | Arros | | Artiguell | Baga d'en Ferrant | Balmeta | Catllar | Sierra Cavallera | Condiana | Corronco | Costabona | Eracuri | Espals | Esquella | Estella | Faitús | Fembra Morta | Gisbert | Liena | Lozaire | Lauset | Mandoegui | Marqués | Montseny de Pallars | Monteixo | Negra | Orri | Sierra Pelada | Peranera | Puig d'els Bufadors | Ruisou | Roda | Saloria | Sandaruelo | Sant Martí | Santa Ana | Tuta | Valleta

• Datos: Q23990452
• Multimedia: Massif du Vignemale / Q23990452