Spoorlijn 15
Y Drabstraat - Y Zonhoven
|
 |
| Totale lengte | 89,0 km |
| Spoorwijdte | 1435 mm |
| Aangelegd door | Belgische Staat |
Geopend
Antwerpen - Lier: 6 juli 1864
Lier - Herentals: 23 april 1855
Herentals - Mol: 27 mei 1878
Mol - Leopoldsburg: 27 mei 1878
Leopoldsburg - Houthalen: 1 juli 1925
Houthalen - Hasselt: 20 juli 1866 |
Geëlektrificeerd
Antwerpen - Herentals: 1981
Herentals - Mol: 2015
Mol - Hasselt: juni 2023 |
Aantal sporen
Antwerpen - Mol: 2
Mol - Y Zonhoven: 1 |
| Baanvaksnelheid | 120 km/u |
| Treindienst door | NMBS |
| Traject
|
|---|
 
|
|
lijn 27 van Antwerpen-Centraal
|
|
|
lijn 27A van Bundel Rhodesië
|
  
|
0,0
|
Y Drabstraat
|
  
|
|
Y Krijgsbaan
|
|
|
|
Y Liersesteenweg
|
 
|
|
lijn 27 naar Brussel-Noord
|
 
|
|
Fort 3
|
 
|
1,3
|
Krijgsbaan
|
  
|
1,6
|
Y Aubry
lijn 15/1 van Y Krijgsbaan
|
|
|
tram 
|
|
2,8
|
Liersebaan
|
|
|
|
|
3,9
|
Boechout
|
|
|
4,9
|
Vos
|
|
|
6,4
|
Boshoek
|
|
|
strategische spoorlijn Boom - Stabroek
|
|
|
|
R16
|
|
|
lijn 13 van Kontich-Lint
|
|
|
lijn 205 van Oelegem opgebroken
|
|
|
|
|
9,3
|
Lier
|
|
|
|
|
|
Kleine Nete
|
|
|
11,1
|
Lisp
|
|
|
|
Netekanaal
|
|
11,5
|
Y Nazareth, lijn 16 naar Y Oost Δ Aarschot
|
|
|
12,8
|
Kessel
|
|
|
16,3
|
Nijlen
|
|
|
21,9
|
Bouwel
|
|
24,1
|
Wolfstee
|
|
|
|
 
|
|
|
26,2
|
lijn 29 van Y Noord Δ Aarschot vanaf 1939
|
|
|
Y Albertkanaal
|
|
|
|
lijn 207 naar Laakdal
|
|
|
Albertkanaal
|
|
26,2
|
lijn 29 van Y Noord Δ Aarschot tot 1939
|
|
|
26,4
|
Herentals-Kanaal
|
|
|
28,0
|
Herentals
|
 
|
|
militaire lijn Grobbendonk
|
|
|
Y Kruisberg
lijn 29 naar Tilburg
|
|
|
|
Kleine Nete
|
|
|
|
Kanaal Bocholt-Herentals
|
 
|
|
metaalbedrijf Olen
|
|
|
34,0
|
Olen
|
|
|
37,1
|
Larum
|
|
|
|
R14
|
|
|
40,1
|
Geel
|
|
|
|
Geel kazerne
|
|
|
46,5
|
Millegem
|
|
|
|
|
|
49,3
|
Mol
|
|
|
industrieaansluiting Donk opgebroken
|
|
|
|
|
|
|
lijn 19 naar Budel
|
|
|
|
|
|
|
|
Kanaal Dessel-Kwaadmechelen
|
|
|
54,0
|
Balen
|
|
|
grens Antwerpen - Limburg
|
|
|
|
Ingene-Immer
|
|
|
62,8
|
Leopoldsburg
|
|
|
Leopoldsburg kazerne
|
|
64,7
|
Y Heppen, lijn 17/1 naar Heppen opgebroken
|
|
|
|
Beverlo
|
|
|
67,4
|
Y Beringen-Mijn
lijn 17 van Diest opgebroken
|
|
68,0
|
Beringen-Mijn
|
|
|
kolenmijn Beringen
|
|
|
71,2
|
Beringen
|
|
|
74,6
|
Heusden
|
  
|
|
kolenhaven Genenbos via het Routeke
|
 
|
|
Steenkolenmijn Zolder via het Routeke
|
|
|
78,0
|
Zolder
|
|
|
|
lijn 18 van Eindhoven opgebroken
|
|
|
|
kolenmijn Houthalen
|
|
|
80,2
|
Houthalen
|
|
|
|
 
|
|
|
|
lijn 18 naar Winterslag opgebroken
|
|
|
83,3
|
Kolveren
|
|
|
84,9
|
Zonhoven
|
|
|
86,6
|
Zonhoven-Badplaats
|
|
|
89,0
|
Y Zonhoven
lijn 21A van Maaseik
|
|
|
lijn 21A naar Hasselt
|
|
Spoorlijn 15 is een Belgische spoorlijn die Antwerpen met Hasselt verbindt. Het is een samenraapsel van verschillende secties van spoorlijnen in de Kempen die in het verleden anders heetten.
Geschiedenis
Het oudste stuk dateert van 19 april 1855 en is het stuk tussen Lier en Herentals (als onderdeel van de lijn Lier-Turnhout, toen aangeduid als spoorlijn 14). Op 6 juli 1864 werd de lijn uitgebreid richting Antwerpen, als onderdeel van de lijn Antwerpen-Aarschot. Op 20 juli 1866 werd de sectie tussen Hasselt en Houthalen opengesteld, toen was het onderdeel van de lijn Hasselt-Eindhoven, vanaf Houthalen tot de Nederlandse grens aangeduid als spoorlijn 18.
-
Dienstregelingtabel 15 zomer 1933 1
-
Dienstregelingtabel 15 zomer 1933 2
-
Dienstregelingtabel 15 zomer 1933 3
-
Dienstregelingtabel 15 zomer 1933 4
Op 27 mei 1878 werd het traject tussen Herentals en Mol geopend, als onderdeel van de IJzeren Rijn tussen Antwerpen en Mönchengladbach. Op dezelfde datum werd de sectie Mol-Leopoldsburg geopend, als onderdeel van de lijn Diest-Mol. Pas op 1 juli 1925 werd de lijn compleet door de aanleg van het Kolenspoor tussen Leopoldsburg en Houthalen.
De spoorlijn is circa 90 km lang en grotendeels dubbelsporig; tussen Mol en Zonhoven werd de lijn terug op enkelspoor gebracht, met tegenspoorseinen in de richting Mol-Zonhoven. Tussen Beringen-Mijn en Zolder is er echter mogelijkheid tot kruisen gebleven.
Tussen Antwerpen en Herentals werd de lijn in 1981 geëlektrificeerd, Tussen Herentals en Mol werd de bovenleiding in december 2015 in dienst gesteld. Het gedeelte van Mol naar Y Zonhoven is niet geëlektrificeerd, de reizigersdienst wordt er verzekerd door de MW41. De maximumsnelheid bedraagt 120 km/u, tussen Zolder en Zonhoven slechts 90 km/u. Samen met de elektrificatiewerken werd ook de snelheid opgetrokken. Hierdoor kunnen treinen op het hele traject nu aan 120 km/u rijden. [1]
In 2019 is gestart met de elektrificatie van het traject Mol-Hasselt, waar vanaf eind 2022 elektrische treinen zullen kunnen rijden. Dan zal de hele lijn tussen Antwerpen en de aansluiting met Spoorlijn 21A in Zonhoven, volledig elektrisch zijn.
Treindienst
De NMBS verzorgt het personenvervoer met IC, L-, Piekuur-, ICT en S- treinen.
Aansluitingen
In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting op de volgende spoorlijnen:
- Y Drabstraat
- Spoorlijn 27 tussen Brussel-Noord en Antwerpen-Centraal
- Lier
- Spoorlijn 13 tussen Kontich en Lier
- Spoorlijn 205 tussen Lier en Oelegem
- Y Nazareth
- Spoorlijn 16 tussen Y Nazareth en Y Oost Aarschot
- Y Albertkanaal
- Spoorlijn 29 tussen Y Noord driehoek Aarschot en Tilburg
- Spoorlijn 207 tussen Y Albertkanaal en Laakdal
- Herentals
- Spoorlijn 29 tussen Y Noord driehoek Aarschot en Tilburg
- Mol
- Spoorlijn 19 tussen Mol en Hamont
- Y Heppen
- Spoorlijn 17/1 tussen Heppen en Y Heppen
- Beringen-Mijn
- Spoorlijn 17 tussen Diest en Beringen-Mijn
- Houthalen
- Spoorlijn 18 tussen Winterslag en Eindhoven
- Y Zonhoven
- Spoorlijn 21A tussen Hasselt en Maaseik
Verbindingssporen
- 15/1 : Y Krijgsbaan (lijn 27A) - Y Aubry (lijn 15)
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
Bronnen
- Lijn 14 en Lijn 15
- L.15 Antwerpen - Hasselt
- http://m.fte2.org/doc/car/ctr.pdf
- Nationaal Geografisch Instituut - Brussel (1969): Topografische kaart 15/7-8 Hoboken - Kontich
- Nationaal Geografisch Instituut - Brussel (1961): Topografische kaart 17/1-2 Retie - Mol
- Nationaal Geografisch Instituut - Brussel (1974): Topografische kaart 17/7-8 Leopoldsburg - Peer
- Nationaal Geografisch Instituut - Brussel (1961): Topografische kaart 25/3-4 Beringen - Houthalen
Referenties
· 
· 
