ในปัจจุบัน ช้างเอเชียนอกจากจะเป็นสัตว์ประจำชาติไทยแล้ว ยังมีอิทธิพลต่อประเทศไทย ดังนี้
ช้างไทยในสงครามประวัติศาสตร์
เจ้าพระยาปราบหงสาวดีในสงครามยุทธหัตถี ภาพจิตรกรรมสมัยใหม่ภายในวัดสุวรรณาดาราม
ช้างไทยในพระราชพิธี
ช้างในวรรณคดีและวรรณกรรมไทย
ช้างเอราวัณ ในพิพิธภัณฑ์ช้างเอราวัณ จังหวัดสมุทรปราการ
ช้างไทยในประวัติศาสตร์
สมัยกรุงสุโขทัย
ในศิลาจารึกหลักที่ 1 กล่าวว่าพ่อขุนรามคำแหงมหาราชได้ชนช้างชนะขุนสามชนเจ้าเมืองฉอด และยังมีอีกตอนที่กล่าวถึงช้างเผือกตัวโปรดของพ่อขุนรามคำแหงมหาราชที่ชื่อรุจาครี ซึ่งช้างเผือกตัวนี้ทรงให้แต่งด้วยเครื่องคชาภรณ์ แล้วทรงนำราษฎรออกบำเพ็ญกุศลตามพระอารามในอรัญญิกเมื่อครั้งที่ทรงครองกรุงสุโขทัย
สมัยกรุงศรีอยุธยา
ในสมัยกรุงศรีอยุธยาได้มีช้างเผือกที่มีลักษณะพิเศษที่นำมาเป็นสัตว์คู่บารมีของพระมหากษัตริย์แต่ละรัชกาล
สมัยกรุงธนบุรี
สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ได้ช้างพังเผือกมา 1 เชือก ได้เมื่อครั้งนำกองทัพกรุงไปล้อมเมืองฝาง เจ้าพระฝางหนีพาช้างไปด้วย หลวงคชชาติกองพญาอินท์วิชิตติดตามได้ลูกช้างนำมาถวาย ปรากฏชื่อตามพงศาวดารว่า นางช้างพญามงคลเสวตคชสารศรีเมืองตัวประเสริฐ, พระยาเศวตรกริณี[1]
สมัยกรุงรัตนโกสินทร์
- พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
- ได้ช้าง 10 เชือก คือ พระบรมไกรสร (บวรสุประดิษฐ) พระบรมไกรสร (บวรบุษปทันต์) พระอินทรไอยรา พระเทพกุญชร พระบรมฉัททันต์ พระบรมนัขมณี พระบรมคชลักษณ์ (อรรคคเชนทร์) พระบรมนาเคนทร์ พระบรมคชลักษณ์ (อรรคชาติดามพหัตถี) พระบรมเมฆเอกทนต์
- พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
- มีช้าง 6 เชือก คือ พระยาเศวตกุญชร พระบรมนาเคนทร์ พระบรมหัศดิน พระบรมนาเคนทร์ (คเชนทรธราธาร) พระยาเศวตไอยรา พระยาเศวตคชลักษณ์
- พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
- มีช้างเผือกอยู่ 20 เชือก คือ พระบรมคชลักษณ์ พระบรมไอยรา พระบรมนาเคนทร์ พระบรมเอกทันต์ พระยามงคลหัสดิน พระยามงคลนาคินทร์ พระบรมไกรสร พระบรมกุญชร พังหงษาสวรรค์ พระนัขนาเคนทร์ พระบรมไอยเรศ พระบรมสังขทันต์ พระบรมคชลักษณ์ (ศักดิสารจุมประสาท) พระบรมนขาคเชนทร์ พระนาเคนทรนขา พระบรมทัศนขา ช้างพลายสีประหลาด พระบรมศุภราช พระยามงคลคชพงศ์ ช้างพลายกระจุดดำ
- พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- มีช้าง 15 เชือก คือ พระบรมนัขสมบัติ พระวิมลรัตนกิริณี พระบรมคชรัตน พระวิสูตรรัตนกิริณี พระพิไชยนิลนัข พระพิไชยกฤษณาวรรณ พระศรีสกลกฤษณ์ พระมหาศรีเศวตวิมลวรรณ ช้างพังเผือกเอก พระเศวตสุวรรณาภาพรรณ ช้างพังเผือกเอก พระเทวสยามมหาพิฆเนศวร ช้างสีประหลาด เจ้าพระยาปราบไตรจักร พระยาไชยานุภาพ
- พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
- มีช้าง 19 เชือก คือ พระเศวตวรวรรณฯ พระมหารพีพรรณคชพงษ์ พระเศวตสุวภาพรรณ พระเทพคชรัตนกิริณี พระศรีสวัสดิเศวตวรรณ พระบรมทันตวรลักษณ์ พระเศวตวรลักษณ์ พระเศวตวรสรรพางค์ พระเศวตวิสุทธิเทพา พระเศวตสุนทรสวัสดิ์ พระเศวตสกลวโรภาศ พระเศวตรุจิราภาพรรณ พระเศวตวรนาเคนทร์ ช้างพลายเผือกเอก พระศรีเศวตวรรณิภา พระเศวตอุดมวารณ์ ช้างพลายสีประหลาด 2 เชือก เจ้าพระยาไชยานุภาพ
- พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
- ได้ช้าง พระเศวตวชิรพาหฯ
- พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
- ได้ช้าง พระเศวตคชเดชน์ดิลกฯ
สมัยรัชกาลที่ 9
พระเศวตอดุลยเดชพาหนฯ
สมัยพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พบช้างเผือก 21 ช้าง เหลือ 10 ช้าง คือ
การใช้ช้างเป็นตราประจำจังหวัดของไทย
ช้างในภาพยนตร์
ยังมีภาพยนตร์ไทยที่กล่าวถึงความสำคัญของช้างอีกมากมาย แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของช้างที่เป็นสัญลักษณ์ของชาติไทย เช่น
- คนเลี้ยงช้าง (พ.ศ. 2533)
- ช้างเพื่อนแก้ว ภาพยนตร์ที่เกี่ยวกับการผจญภัยของช้างกับเด็ก แสดงให้เห็นถึงความฉลาด น่ารัก แสนรู้ของช้าง
- ก้านกล้วย ภาพยนตร์แอนิเมชันเรื่องที่สองของไทย มีเนื้อหาเกี่ยวกับช้าง
- ต้มยำกุ้ง ภาพยนตร์แอคชั่น มีเนื้อหาเกี่ยวกับการลักพาช้างออกนอกประเทศ พระเอกในเรื่องซึ่งเป็นเจ้าของช้างได้ไปตามทวงคืนมา แสดงให้เห็นถึงความรักและหวงแหนช้าง สัตว์ประจำชาติของชาติไทย
- องค์บาก 2 ภาพยนตร์แอคชั่น ซึ่งมีช้างเป็นกองกำลังสมทบ
- ภาพยนตร์อิงประวัติศาสตร์หลายเรื่องที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับสงคราม มักมีการนำช้างมาใช้ในฉากสงคราม
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- ↑ พระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม), ๒๕๔๒ : ๔๙๔, พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา (ภาคจบ), ๒๕๐๕ : ๓๓๖-๓๓๗