1913

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Anyos: 1910 1911 1912 - 1913 - 1914 1915 1916

Decenios: Anyos 1900 - Anyos 1910 - Anyos 1920

Sieglos: Sieglo XIX - Sieglo XX - Sieglo XXI

Escaicimientos

Aragón

Atros países

• 30 de mayo - remata a Primera Guerra Balcanica, entre l'Imperio Otomán y as nacions de Bulgaria, Grecia, Montenegro y Serbia, con a redota d'os turcos, que pierden os suyos territorios en os Balcans.

Naixencias

Aragón

• 10 de chinero - naixencia en Alcoleya de Cinca (Cinca Meya) d'o filologo, escritor y catedratico aragonés José Manuel Blecua Teijeiro (†2003).[1]
• 2 de chulio - naixencia en Castillón de Monegros (Monegros) d'o cantaire y musico (gaita de boto) aragonés Simeón Serrate Mayoral (†2011).
• 14 de noviembre - naixencia en Burbaguena (Xiloca) de l'advogato y politico aragonés Mariano Navarro Rubio (†2001).

Atros países

Chinero

• 6 de chinero - naixencia en Salt Lake City (Utah) de l'actriz estausunidense Loretta Young (†2000).[2]
• 29 de chinero
  • - naixencia en Louisville (Kentucky) de l'actor estausunidense Victor Mature (†1999).[3]
  • - naixencia en Louisville (Kentucky) d'o guionista y director cinematografico estausunidense Daniel Taradash (†2003).[4]

Marzo

• 18 de marzo
  • - naixencia en Bordeus (Gironda, Occitania) d'o director cinematografico francés René Clément (†1996).[5]
  • - naixencia en Gelsenkirchen (Imperio Alemán) d'o piloto militar alemán d'a Luftwaffe Werner Mölders (†1941).[6]
• 19 de marzo - naixencia en La Paz d'o politico boliviano Hernán Siles Zuazo (†1996).

Mayo

• 20 de mayo - naixencia en San Vicente de Cañete (Lima) d'o futbolista peruano Teodoro Fernández (†1996).
• 22 de mayo - naixencia en Madrit d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico espanyol Rafael Gil (†1986).[7]
• 26 de mayo - naixencia en Kenley (Surrey, Anglaterra) de l'actor britanico Peter Cushing (†1994).[8]

Chunio

• 1 de chunio - naixencia en Valencia (País Valenciano) d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico espanyol Vicente Escrivá (†1999).[9]
• 30 de chunio - naixencia en Bogotá de l'advogato y politico colombiano Alfonso López Michelsen (†2007).

Chulio

O politico estausunidense Gerald Ford, naixito o 14 de chulio de 1913.

• 14 de chulio - naixencia en Omaha (Nebraska) d'o politico estausunidense Gerald Ford, qui estió o 38^eno President d'os Estaus Unius (†2006).

Agosto

• 13 d'agosto - naixencia en Chicago (Illinois, Estaus Unius) d'o director cinematografico, guionista y productor cinematografico estausunidense Melvin Frank (†1988).[10]
• 16 d'agosto - naixencia en Londres (Reino Uniu) de l'actor britanico (encara que nacionalizato estausunidense) Stewart Granger (†1993).[11]
• 22 d'agosto - naixencia en Melilla (Espanya) de l'actor espanyol Luis Prendes (†1998).[12]

Setiembre

• 1 de setiembre - naixencia en Barcelona (Barcelonés, Catalunya) de l'actriz catalana Mary Santpere (†1992).[13]
• 12 de setiembre - naixencia en Oakville (Alabama) de l'atleta estausunidense Jesse Owens (†1980).
• 23 de setiembre - naixencia en Copenaguen d'o pintor danés Carl-Henning Pedersen (†2007).
• 29 de setiembre
  • - naixencia en Daimiel (Ciudad Real, Castiella-La Mancha) de l'arquitecto y urbanista castellanomanchego Miguel Fisac Serna (†2006).[14]
  • - naixencia en Cliftonville (Kent, Anglaterra) de l'actor britanico Trevor Howard (†1988).[15]
  • - naixencia en Brooklyn (Nueva York, Nueva York) d'o director y productor cinematografico estausunidense Stanley Kramer (†2001).[16]

Octubre

• 10 d'octubre - naixencia en Antananarivo (Madagascar) d'o escritor francés Claude Simon, Premio Nobel de Literatura en 1985.
• 19 d'octubre
  • - naixencia en Rio de Janeiro (estato de Rio de Janeiro) d'o poeta, escritor, cantaire, compositor y diplomatico brasilero Vinícius de Moraes (†1980).
  • - naixencia en Florencia (Ciudat metropolitana de Florencia, Toscana, Reino d'Italia) d'o escritor italiano Vasco Pratolini (†1991).
• 20 d'octubre - naixencia en Pontevedra (provincia de Pontevedra) de l'arquitecto gallego Alejandro de la Sota (†1996).
• 22 d'octubre
  • - naixencia en Huế de Bảo Đại, emperador de Vietnam (†1997).
  • - naixencia en Budapest (Imperio Austrohongaro) d'o fotografo estausunidense d'orichen hongaro Robert Capa (†1954).
• 24 d'octubre - naixencia en Bassano del Grappa (provincia de Vicenza, Veneto) d'o baritono italiano Tito Gobbi (†1984).
• 25 d'octubre - naixencia en Bad Godesberg (Imperio Alemán) de Klaus Barbie, qui manó a Gestapo en León del Roine (Francia) mientres d'a Segunda Guerra Mundial (†1991).
• 26 d'octubre - naixencia en Nueva York (Nueva York) d'o musico de jazz estausunidense Charlie Barnet (†1991).
• 27 d'octubre - naixencia en Prostějov (Imperio Austrohongaro, hue rechión d'Olomouc en a Republica Checa) d'o quimico checo Otto Wichterle (†1998).

Noviembre

L'escritor, dramaturgo y filosofo francés Albert Camus, naixito o 7 de noviembre de 1913.

• 2 de noviembre - naixencia en Nueva York (Nueva York, Estaus Unius) de l'actor estausunidense Burt Lancaster (†1994).[17]
• 4 de noviembre - naixencia en Saint Cloud (Minnesota) de l'actor estausunidense Gig Young (†1978).[18]
• 5 de noviembre - naixencia en Darjeeling (Bengala Occidental, Raj britanico, hue India) de l'actriz britanica Vivien Leigh (†1967).[19]
• 7 de noviembre - naixencia en Mondovi (hue Dréan, Alcheria) de l'escritor, dramaturgo y filosofo francés Albert Camus (†1960).

Aviento

• 4 d'aviento - naixencia en Mont-reyal (Quebec, Canadá) d'o director cinematografico, montador cinematografico y productor cinematografico canadiense Mark Robson (†1978).[20]
• 11 d'aviento - naixencia en Cherbourg (hue Cherbourg-en-Cotentin, A Manga, Francia) de l'actor, director cinematografico, director teatral, pintor, escultor, artista, escritor y fotografo francés Jean Marais (†1998).[21]
• 18 d'aviento - naixencia en Lübeck (Imperio Alemán) d'o politico alemán Willy Brandt (†1992).
• 30 d'aviento
  • - naixencia en Fano (Marcas, Italia) d'o compositor y director d'orquesta canadiense Lucio Agostini.
  • - naixencia en Melbourne (Victoria d'a escritora australiana Elyne Mitchell.
• 31 d'aviento - naixencia en Concepción d'o militar chilén René Schneider.

Defuncions

Aragón

• 2 de mayo, muere en Sallent de Galligo (Val de Tena, comarca de l'Alto Galligo y provincia de Uesca), Fermín Arrudi Urieta (n. 1870), conoixito como O Chigant Aragones.

Atros países

• 22 de febrero - muere en Chinevra (Suiza) o lingüista suizo Ferdinand de Saussure (n. 1857).
• 18 de marzo - muere en Tesalonica (Reino de Grecia, hue Grecia) o Rei Chorche I de Grecia (n.1845).
• 10 d'octubre - muere en Tokio o militar y politico chaponés Tarō Katsura, primer ministro de Chapón (n.1848).
• 23 d'octubre - muere en Rio de Janeiro (estato de Rio de Janeiro, Brasil) o pintor valenciano Miguel Navarro Cañizares (n.1834).
• 30 d'aviento
  • - muere en Pancalieri (Piemont) o mosén italiano Giovanni Maria Boccardo, beatificato en 1998.
  • - muere en Estocolmo Sofía de Nassau, reina consort de Suecia, esposa d'Oscar II, rei de Suecia.

Se veiga tamién

• Muertes en 1913.
• Naixitos en 1913.

Referencias

1. (es) Diario de un académico de provincias: José Manuel Blecua, por Antonio Viudas Camarasa.
2. (en) Loretta Young en IMDb.
3. (en) Victor Mature en IMDb.
4. (en) Daniel Taradash en IMDb.
5. (en) René Clément en IMDb.
6. (de) Werner Mölders en Lexicon der Wehrmacht.
7. (en) Rafael Gil en IMDb.
8. (en) Peter Cushing en IMDb.
9. (en) Vicente Escrivá en IMDb.
10. (en) Melvin Frank en IMDb.
11. (en) Stewart Granger en IMDb.
12. (en) Luis Prendes en Internet Movie Database.
13. (en) Mary Santpere en Internet Movie Database.
14. (es) Ficha de Miguel Fisac en a web soloarquitectura.com.
15. (en) Trevor Howard en IMDb.
16. (en) Stanley Kramer en IMDb.
17. (en) Burt Lancaster en IMDb.
18. (en) Gig Young en IMDb.
19. (en) Vivien Leigh en IMDb.
20. (en) Mark Robson en IMDb.
21. (en) Jean Marais en Internet Movie Database.

• Datos: Q2080
• Multimedia: 1913 / Q2080