|
Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht
 Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht of ingekort ook wel B-K-Z genoemd is een Belgische gemeente die op 1 januari 2025 is ontstaan uit de vrijwillige fusie van de gemeenten Beveren en Kruibeke in de provincie Oost-Vlaanderen enerzijds, en de gemeente Zwijndrecht in de provincie Antwerpen anderzijds. De fusiegemeente heeft een oppervlakte van 206,45 km² en telt zo'n 87.000 inwoners[1]. De gemeente maakt deel uit van de provincie Oost-Vlaanderen, waarbij de provincie Antwerpen 20,24 km² aan de provincie Oost-Vlaanderen heeft overgedragen. De fusiegemeente bestaat uit dertien deelgemeenten. Naast de deelgemeenten Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht betreft het ook Bazel, Burcht, Doel, Haasdonk, Kallo, Kieldrecht, Melsele, Rupelmonde, Verrebroek en Vrasene. GeschiedenisAnnexatie van Zwijndrecht, Burcht en Linkeroever (1921-1923)Al eeuwen voor de fusie vormde de Schelde de natuurlijke grens tussen het Waasland en Brabant[2]. Alles ten westen van de Schelde maakte dan ook oorspronkelijk deel uit van de provincie Oost-Vlaanderen. Maar in 1921 zei de toenmalige Belgische premier Henri Carton de Wiart dat hij het abnormaal vond dat de haven van Antwerpen zich enkel op de rechteroever zou uitstrekken.[3] Dat leidde uiteindelijk tot een reeks van annexaties in 1923[2]. Zwijndrecht en Burcht, die toen nog zelfstandige gemeenten waren, werden deel van de provincie Antwerpen. Daarnaast werd een deel van Zwijndrecht en Burcht afgestaan aan de stad Antwerpen. Dat stadsdeel staat vandaag bekend als Linkeroever. Als compensatie voor de annexatie zouden Zwijndrecht en Burcht (en in bredere zin het Waasland) een tunnel met Antwerpen krijgen. Zo werden de Waaslandtunnel en de Sint-Annatunnel 10 jaar na de annexatie gebouwd, die echter niet op het grondgebied van Zwijndrecht/Burcht liggen, maar op het grondgebied van Linkeroever.[2] In het kader van een fusie met Beveren en Kruibeke werd 100 jaar later opnieuw geanalyseerd in hoeverre het mogelijk was om Zwijndrecht en Burcht opnieuw over te hevelen naar de provincie Oost-Vlaanderen.[2] Eerste reeks fusiegesprekken tussen Beveren en Kruibeke (2010)Reeds in 2010 waren er besprekingen aan de gang over een mogelijke fusie tussen de gemeenten Kruibeke en Beveren.[4] Destijds werd er een financiële stimulans van 3,5 miljoen euro beloofd[5]. Die fusie is uiteindelijk niet doorgegaan door tijdsgebrek. Zo beweerde de toenmalige burgemeester van Kruibeke dat de beide gemeenten rustig de tijd moesten nemen om een eventuele fusie verder te onderzoeken en dat de fusie niet meer voor de lokale verkiezingen van 2012 zou kunnen plaatsvinden.[6] Tweede reeks fusiegesprekken tussen Beveren, Kruibeke en Zwijndrecht (2022-2023)In 2022 wakkerde de interesse voor een fusie opnieuw aan, dit keer met Zwijndrecht erbij. In tegenstelling tot de vorige poging tot fuseren werd er in 2023 grondig onderzoek gedaan naar de gelijkenissen en verschillen van de drie gemeenten. Het resultaat van dat onderzoek werd in juni 2023 in een inventarisatierapport[7] voorgesteld. Hoewel de gemeente Beveren aangaf dat een meerderheid (52%) voor de fusie was[8], werd de gemeente ook bekritiseerd door burgerbewegingen zoals Hart voor Zwijndrecht. Er werd namelijk een referendum georganiseerd in de gemeente Zwijndrecht waar inwoners voor of tegen de fusie (of blanco) konden stemmen. Van de 19.500 inwoners kwamen 6.602 inwoners opdagen en 80% onder hen stemde tegen de fusie.[9] Voor burgerbeweging Hart voor Zwijndrecht was dat een duidelijk signaal dat de fusie ongewenst was, maar omdat het referendum niet-bindend was, werd er geen rekening mee gehouden. Verder stelde de burgerbeweging dat de schuld per inwoner in Zwijndrecht zou verdrievoudigen terwijl de schuld per inwoner in Beveren zou halveren.[10] Voor de beweging wogen de voordelen niet op tegen de nadelen. De beweging veroordeelde ook de wisselmeerderheid met Vlaams Belang in de gemeenteraad van Zwijndrecht die de fusie uiteindelijk goedkeurde.[1] Naamgeving fusiegemeente (2023-2024)Nadat de fusie door de drie gemeenten werd goedgekeurd, werd er naar een naam voor de nieuwe fusiegemeente gezocht. In eerste instantie werd er een lijst met 5 mogelijke namen voorgesteld: Scheldelande, Scheldewaas, Oosterwaas, Nieuw Scheldeland en Oost Waasland. Hoewel Beveren en Kruibeke met die namen instemden, stemde de Zwijndrechtse gemeenteraad die namen weg[11]. De gemeente Zwijndrecht zou niet betrokken zijn geweest bij de selectieprocedure en er zouden geen naamkundigen of heemkundigen ingeschakeld zijn.[11] Als reactie op die kritiek vroeg de heemkundige kring om de naam Beveren-Waas toe te voegen aan de lijst met keuzemogelijkheden.[12] Maar, omdat de domeinnaam 'beveren-waas.be' al in 2013 verkocht was, werd het voorstel aangepast naar Beveren Waas zonder koppelteken.[13] Die nieuwe naam werd samen met Scheldewaas opnieuw aan de Zwijndrechtse gemeenteraad voorgesteld, maar werd opnieuw weggestemd omdat Beveren Waas niet verbindend genoeg zou overkomen.[14] Omdat er niet genoeg tijd meer was om een nieuwe naam te zoeken, werd besloten om de werknaam van de fusiegemeente, Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht, te gebruiken voor de fusie. De gemeentelijke administratie gebruikt gemakkelijkheidshalve ook de afkorting BKZ. In 2025 zou er dan een definitieve naam gekozen worden door de gemeenteraad van de nieuwe gemeente.[14] GeografieDeelgemeenten
Aangrenzende gemeenten
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente ontstaan op 1 januari 2025Deze evolutie is gemaakt op basis van de historische gegevens die betrekking hebben op de drie gemeenten, inclusief hun deelgemeenten, die samen de nieuwe fusiegemeente vormen vanaf 1 januari 2025. 
Evenementen
PolitiekStructuur
GeschiedenisBurgemeesters
Legislatuur 2025-2030Marc Van de Vijver (CD&V) leidt als burgemeester een coalitie van het kartel Wij, Samen Sterk[16] met N-VA. Samen vormen ze een meerderheid van 26 op 43 zetels. De installatiegemeenteraad vindt plaats op 02/01/2025. Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 2024
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen. BereikbaarheidAutoEr lopen drie verschillende snelwegen door de gemeente: de E17 (Antwerpen - Frankrijk), de E34 (Duitsland - Knokke-Heist) en de R2 (ringweg ten noorden van Antwerpen door de haven). Verder telt de gemeente een heleboel gewestwegen: de N70 (Antwerpen - Gent), de N419 (Zwijndrecht - Temse), de N420 (parallelweg Zwijndrecht), de N450 (Melsele - Kallo), de N451 (Sint-Niklaas - Doel) en de N485 (Beveren - Steendorp). FietsNaast autosnelwegen lopen er ook drie fietssnelwegen door de gemeente: de F4 (Antwerpen - Gent), de F41 (Antwerpen - Waaslandhaven - Zelzate) en de F425 (Station Melsele - Waaslandhaven). In de gemeente zijn ook twee fietsdeelsystemen actief. Aan het station van Beveren is het mogelijk om fietsen van Blue-bike te huren. Daarnaast zijn er over de hele gemeente tientallen locaties waar je gebruik kunt maken van (elektrische) fietsen van Donkey Republic als onderdeel van de zone Antwerpen. TreinBeveren-Kruibeke-Zwijndrecht beschikt over drie stations langs spoorlijn 59 (Antwerpen - Gent). Station Melsele en station Zwijndrecht worden elk halfuur door de S-trein Antwerpen bediend. Dat geldt ook voor station Beveren, dat daarbovenop ook nog door de IC-verbinding Antwerpen - Gent - Oostende bediend wordt. TramDe Antwerpse tram rijdt ook op het grondgebied van Beveren-Kruibeke-Zwijndrecht. Tramlijn 3 rijdt van Merksem via de Antwerpse premetro door het centrum van Antwerpen en Linkeroever om dan via Zwijndrecht naar de eindhalte P+R Melsele te rijden. BusDe gemeente wordt door volgende buslijnen bediend:
Externe link.svg){kind=small}  ·  ·   Bronnen, noten en/of referenties
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
