Danaw Bato

Danaw Bato
Danaw Bato Lokasion iti kaunegan ti Filipinas
Mapa ti Camarines Sur a mangipakita iti Danaw Bato
Lokasion	Peninsula ti Bicol, Luzon, Rehion ti Bicol (Rehion V)
Nagsasabtan	13°20′00″N 123°22′00″ENagsasabtan: 13°20′00″N 123°22′00″E
Kangrunaan a sumrekan	Lokal a pagayusan iti danumken dagiti nadumaduma a bassit a waig
Kangrunaan a rummuaran	Tributario ti Karayan Bicol
Pagpagilian ti labneng	Filipinas
Kalawa ti rabaw	2,810 ha (6,900 acre)
Agpakatengnga a kaadalem	8 m (26 ft)
Kangato ti rabaw	10 m (33 ft)
Dagiti pagtaengan	Bato

Ti Danaw Bato ket ti danaw ti nasadiwa a danum ken ti maika-7 a kadakkelan iti Filipinas. Mabirukan daytoy iti ili ti Bato, iti agarup a 9 kilometro (5.6 mi) iti abagatan a laud ti Siudad ti Iriga, Probinsia ti Camarines Sur, abagatan-akindaya a Luzon, Filipinas. Daytoy ket addaan kadagiti ekstensibo a lutulot ken dagiti bakir ti kalugnakan. Maatianan ti danaw iti tributario ti Karayan Bicol a sumrek iti bayaby iti asideg ti Siudad ti Naga. Ti agpakatengnga a kaadalem ket 8 metro (26 ft), ken ti sirok ket nalugnak a sekka. Ti pateg ti pH ket 6.1, ti agpakatengnga a narunaw nga oksiheno ket 10 p.p.m., ken ti dagup a katangken ket (SBY) 2.4.[1]

Pakasaritaan

Sigud a tinawtawagan ti danaw iti Caligno babaen dagiti patneng nga agtataeng iti likmut ti lugar ken ti bassit a pagtaengan ket napundar kadagiti aplaya idi las-ud ti panawen dagiti Kastila; dagiti nasapa nagtataeng ket nagbibiagda kadagiti nabaknang a rekurso ti danaw ken naus-usar a kas ti nangruna a pamay-an iti panagbanniaga. Rimmang-ay ti pagtaengan ken nagbalin nga iti agdama nga ili ti Bato, Camarines Sur ken ti danaw ket nanaganan manipud iti ili, a naipatakder idi babaen ti bilin ti Kangatuan a Gobierno (Nailian a Gobierno) idi Pebrero15, 1758, idi ti Filipinas ket babaen ti turay ti Bireinato ti Baro nga Espania.

Ti Sinarapan

Ti Danaw Bato ket parte ti Sistena ti Danaw ti Rinconada (Bicol), a mangiraman pay iti Danaw Buhi ken Danaw Baao-Bula. Daytoy ket ammo a ti Sinarapan (Mistichthys luzonensis), ti kabassitan iti lubong a komersial a nakalkalap nga ikan iti lubong, ket mabirukan kadagiti danumna. Ti Sinarapan literal a ti kayatna sawen ket "nakalap babaen ti sarap" iti Buhi iti daytoy a nasapa a historikal a konteksto. Nupay kasta, ti isu met laeng nga ikan ket tinawtawagan iti tabios iti Bato, Nabua, Baao ken Bula, Camarines Sur. Ti etimolohia ti tabios, nupay kasta, ket saan a nalawag. Saan a mabirukan ti nagan kadagiti sientipiko a literatura a saan met a kasta ti "Sinarapan". Daytoy ket naipampamattian a ti Tabios ket naus-usar laeng iti bernakular a maipanggep iti lokal a panagkalap.[2] Iti agdama, ti Sinarapan ket naipangta iti pannakaawan gapu ti nakaro a panagkalap ken dagiti sabali a banag ngem adda maysa nga agdama a ganetget iti panagkonserba. Nangruna unay daytoy a sebbangan iti ekosistema ti danaw gapu ta daytoy ket endemiko laeng iti daytoy a rehion.

Dagiti nota

1. ARBC.org – Philippine Wetlands Naiyarkibo 2008-12-01 iti Wayback Machine (naala idi: 3-9-09)
2. Reviving the Sinarapan: The World's Smallest Commercial Fish; Dr. V.S. Soliman; Haring Ibon Magazine Naiyarkibo 2008-11-02 iti Wayback Machine (naala idi: 3-9-09)

Dagiti nagibasaran

• Source: US National Imagery and Mapping Agency (naala idi: 3-9-2009)
• Haribon Foundation
• Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (1984–85)
• Rinconada Integrated Development Area Project Feasibility Study (1979)

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti midia a mainaig iti Danaw Bato iti Wikimedia Commons

• Heograpiko a datos a mainaig iti Lake Bato iti OpenStreetMap