Chirona (en catalán, oficialment y en grafía etimolochica Girona; en castellano Gerona) ye una ciudat y municipio de Catalunya, capital d'a provincia de Chirona y d'a comarca d'o Chironés.
A suya población ye de 96.722 habitants (2011) en una superficie de 39,1 km², con una densidat de población de 2.473,71 hab/km².
Ye una ciudat con un important patrimonio molimental, destacando-ne o suyo call (a chudería de Chirona), a seu de Santa María y o suyo casco viello en cheneral.
Cheografía
A localidat de Chirona se troba situada a 75 metros d'altaria sobre lo livel d'a mar, en una plana a on i confluyen o río Ter y os suyos afluyents, Galligants, Güell y Onyar, a una distancia de 85 km d'a ciudat de Barcelona, a capital de Catalunya, y de 373 d'a ciudat aragonesa de Zaragoza.
Mugas
O termin municipal de Chirona muga a lo norte con Sant Julià de Ramis y Sarrià de Ter; a l'este con Celrà, Juià y Bordils; a o sud-este con Cuart; a o sud-ueste con Fornells de la Selva y Vilablareix; y a l'ueste con Salt y Sant Gregori.
Historia
En 785 as elites gubernants d'a ciudat pactan l'entrega d'a ciudat a Carlos Magno.[2] En 793 una expedición de tropas cordobesas mandada por Abd al-Malik al-Muzaffar fracasa en a conquiesta de Chirona pero espulla la redolada d'a Septimania.[3]
O 10 d'agosto de 1391, a población cristiana de Chirona engarcholó a los chodigos d'a suya chudería en una torre d'a ciudat, ta forzar-los a albandonar a suya relichión y convertir-se'n a lo cristianismo.
Demografía
Evolución demografica
|
|
|
|
|
|
| 1497-1553: fuegos; 1717-1981: población de feito; 1990- : población de dreito
|
Administración
Reparto de concellers
Alcaldes
Molimentos
Relichiosos
Civils
Localidaz achirmanatas
Vinclos externos
Museus
Medios de comunicación
Turismo
Referencias
- ↑ 1,0 1,1 (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024.
- ↑ (es) David González Ruiz: Breve Historia de la Corona de Aragón. Ediciones Nowtilus, S.L., Madrid, abril de 2012, p. 21, ISBN 978-84-9967-306-6
- ↑ (es) David González Ruiz: Breve Historia de la Corona de Aragón. Ediciones Nowtilus, S.L., Madrid, abril de 2012, p. 24, ISBN 978-84-9967-306-6
- ↑ 4,0 4,1 (es) Resultatos d'as eleccions municipals de 2011 en Chirona en a pachina web d'o Ministerio d'o Interior.
- ↑ (es) Información d'Electomanía en Twitter, 17 de chunio de 2023.
