|
Alifonso V d'Aragón
Alifonso V d'Aragón dito lo Magnanimo (Medina d'o Campo, 1396 - † Nápols, 1458) estió rei d'Aragón, Valencia (Alifonso III), Mallorca (Alifonso I), Sicilia (Alifonso I) y Cerdenya (Alifonso II), conte de Barcelona (Alifonso IV) (1416-1458) y rei de Nápols (Alifonso I) (1442-1458). Casó con María en a catedral de Valencia o 12 d'octubre de 1415, ceremonia oficiada por Benedet XIII d'Avinyón, un anyo antes de estar feito rei d'Aragón. En a suya Cort de Nápols destacó como mecenas d'artistas y intelectuals renaixentistas. S'ha dito que yera mas preucupato por Nápols que por Aragón, Catalunya u Valencia[1]. En o suyo reinau se popularizó a dita: rei tingam i no el conegam. Celebró Corz d'Aragón en Val de Robres en 1429. O feito que a suya cort estase en Nápols contribuyó a fer que desapareixese l'uso oficial de l'aragonés a favor d'o castellano, y os suyos subditos napolitans deciban la maestá del segnor re parla sempre spagnuolo. Ye precisament en a cort de Nápols on amaneixió o Cancionero de Stúñiga. O 20 de marzo de 1420 revocó o privilechio de reunir-sen en mesta los pastors y ganaders d'a tierra d'Albarracín, privilechio concedito por o suyo padre, por este privilechio contrario a los intreses d'a Casa de Ganaders de Zaragoza. Alifonso V consiguió financiación d'os valencianos en a guerra pa conseguir o Reino de Nápols cedendo a la Seu de Valencia a custodia d'o Santo Gredal. En o reino de Nápols reestructuró l'aduana de bestiar transhumant entre os Abruzos y Pulla (1447) institucionalizando a Dogana della Mena delle pecore di Puglia. A potent renda fiscal en materia ganadera s'articló seguntes modelos d'as coronas de Castiella y Aragón en o sieglo XIII con asimilación de modelos ya existents de tiempos d'os normandos y de Frederico II. Referencias
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
