Bộ Nông nghiệp và Môi trường là cơ quan của Chính phủ Việt Nam thực hiện chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực nông nghiệp và môi trường. Bộ này được thành lập trên cơ sở hợp nhất hai bộ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Tài nguyên và Môi trường, trong phiên họp Quốc hội không thường kỳ vào tháng 2 năm 2025, như một phần của cuộc cải cách hành chính, tinh gọn bộ máy nhà nước diễn ra tại Việt Nam dưới thời Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm.
Cơ cấu tổ chức của Bộ này gồm 30 đơn vị, trong đó có 5 vụ và 21 cục quản lý chuyên ngành và 4 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc. Bộ trưởng hiện tại là ông Đỗ Đức Duy, mới được bầu ngày 18 tháng 2 năm 2025, và cũng là Bộ trưởng đầu tiên của Bộ này.
Từ khi lên giữ chức Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, ông Tô Lâm đã có những quan điểm về việc tinh gọn bộ máy nhà nước Việt Nam theo hướng hoạt động hiệu lực, hiệu quả.[1] Một phiên họp của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam vào ngày 25 tháng 11 đã lấy ý kiến về vấn đề tinh gọn và sắp xếp bộ máy,[2] và một hội nghị trực tuyến được tổ chức sau đó vài ngày để quán triệt đến đội ngũ cán bộ, đảng viên toàn quốc.[3] Một kế hoạch của Chính phủ Việt Nam vào ngày 6 tháng 12 năm 2024 đã đề cập việc hợp nhất hai Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường thành một Bộ mới, nhằm khắc phục một số giao thoa trong thực hiện nhiệm vụ quản lý về nguồn nước, lưu vực sông và đa dạng sinh học.[4][5] Ngày 11 tháng 1 năm 2025, theo ý kiến của Bộ Chính trị, Bộ mới sau hợp nhất giữa hai Bộ nói trên lấy tên là Bộ Nông nghiệp và Môi trường.[6]
Ngày 18 tháng 2 năm 2025, tại phiên họp Quốc hội Việt Nam không thường kỳ, Quốc hội đã quyết định thành lập Bộ Nông nghiệp và Môi trường trên cơ sở hợp nhất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Tài nguyên và Môi trường.[7] Bộ tiếp nhận các chức năng và nhiệm vụ từ hai Bộ cũ nói trên, tiếp nhận nhiệm vụ quản lý nhà nước về giảm nghèo từ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cũ chuyển sang.[7] Ông Đỗ Đức Duy, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường được bầu giữ chức Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường.[8] Ông là Bộ trưởng đầu tiên của Bộ này.[9] Theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1 tháng 3 năm 2025 với tối đa 10 thứ trưởng.[10][11]
Sau đợt sáp nhập, hợp nhất các bộ, ngành Việt Nam vào đầu năm 2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường là Bộ duy nhất có tên gọi mới trong các bộ bị sáp nhập. Một số Bộ khi bị sáp nhập, hợp nhất đã mất tên và một số bộ được hợp nhất vẫn giữ nguyên tên gọi cũ.[12]
Chức năng và nhiệm vụ
Bộ Nông nghiệp và Môi trường có vị trí, chức năng là cơ quan của Chính phủ Việt Nam thực hiện chức năng quản lý nhà nước về các lĩnh vực như nông nghiệp, lâm nghiệp, diêm nghiệp, thủy sản, thủy lợi, phòng, chống thiên tai, phát triển nông thôn; đất đai; tài nguyên nước; tài nguyênkhoáng sản, địa chất; môi trường; khí tượngthủy văn; biến đổi khí hậu; đo đạc và bản đồ; quản lý tổng hợp tài nguyên và bảo vệ môi trường biển và hải đảo; viễn thám; đồng thời các vấn đề quản lý nhà nước đối với các dịch vụ công trong các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của Bộ theo quy định của pháp luật Việt Nam.[13] Về cơ bản, các chức năng và nhiệm vụ của Bộ này được kế thừa từ các nhiệm vụ đã được giao cho hai Bộ là Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường trước khi hợp nhất.[14]
Tổ chức
Trước khi thực hiện hợp nhất, hai Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Bộ Tài nguyên và Môi trường có tất cả 53 đơn vị, với số đơn vị tương ứng của hai Bộ cũ này lần lượt là 26 và 27.[15] Sau khi thực hiện hợp nhất, Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ còn 30 đơn vị, được coi là một trong những Bộ tinh giản đầu mối nhiều nhất.[16] Trong quá trình hợp nhất 2 bộ, thống kê cho thấy hai bộ có 717 công chức, viên chức, người lao động có đơn xin nghỉ việc, và 283 người có nguyện vọng xin nghỉ công tác nếu có kinh phí hỗ trợ.[17]
Danh sách cụ thể các đơn vị của Bộ như sau:[13][18]
Ban Chỉ đạo xây dựng Đề án Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế
Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn
Ban Chỉ đạo quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn và chất độc hóa học sau chiến tranh
Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt
Ban Chỉ đạo rà soát và tổ chức thực hiện việc xử lý vướng mắc trong hệ thống pháp luật
Ban Chỉ đạo Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp
Ban Chỉ đạo quốc gia về kinh tế tập thể
Ban Chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm
Ban chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành dược Việt Nam giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045
Ban chỉ đạo về giải quyết các vấn đề khó khăn, vướng mắc các dự án tồn đọng
Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước
Ban Chỉ đạo Nhà nước về Du lịch
Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06
Ban Chỉ đạo quốc gia về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ
Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai thực hiện cam kết của Việt Nam tại Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu
Ban Chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 - 2025
Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai
Ban Chỉ đạo Nhà nước các dự án trọng điểm về dầu khí
Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển điện lực
Ban Chỉ đạo Trung ương về cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội và ưu đãi người có công
Ban Chỉ đạo Trung ương tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể
Ban Chỉ đạo tổng kết thi hành Luật Đất đai và xây dựng Dự án Luật Đất đai (sửa đổi)
Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU)
Ban Chỉ đạo Phòng thủ dân sự quốc gia
Ban Chỉ đạo trung ương thực hiện Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021 - 2025
Ban Chỉ đạo quốc gia về tăng trưởng xanh
Ban chỉ đạo về triển khai thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội
Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải
Ban Chỉ đạo của Chính phủ triển khai thực hiện Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông và Dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành
