รายชื่อรัฐที่ได้รับการรับรองอย่างไม่สมบูรณ์

  รัฐสมาชิกสหประชาชาติ ไม่ได้รับการรับรองจากรัฐสมาชิกอย่างน้อยหนึ่งประเทศ

  ประเทศที่ไม่ใช่สมาชิกสหประชาชาติที่ได้รับการรับรองจากสมาชิกอย่างน้อยหนึ่งประเทศ

  ได้รับการรับรองเฉพาะจากประเทศที่มิใช่สมาชิกสหประชาชาติ

การขาดการรับรองทางการทูตเป็นอุปสรรคต่อหน่วย (entity) ทางภูมิรัฐศาสตร์ร่วมสมัยซึ่งปรารถนาจะได้รับการรับรองเป็นรัฐเอกราชโดยนิตินัย ในอดีต เคยมีหน่วยที่คล้ายกัน และปัจจุบันมีหน่วยที่ประกาศอิสรภาพ ซึ่งมีการควบคุมดินแดนของตนโดยพฤตินัย โดยมีการรับรองแปรผันตั้งแต่ได้รับการรับรองจากรัฐที่ได้รับการรับรองอื่นแทบทั้งหมดไปจนถึงแทบไม่มีรัฐใดรับรองเลย

มีสองลัทธิแต่เดิมที่มให้การตีความว่าเมื่อใดรัฐเอกราชโดยนิตินัยควรได้รับการรับรองเป็นสมาชิกประชาคมระหว่างประเทศ ทฤษฎี "ประกาศ" (declarative) นิยามรัฐเป็นบุคคลในกฎหมายระหว่างประเทศหากเป็นไปตามเกณฑ์ต่อไปนี้: 1) มีดินแดนแน่นอน 2) มีประชากรถาวร 3) มีรัฐบาล และ 4) มีความสามารถสร้างความสัมพันธ์กับรัฐอื่น ตามทฤษฎีประกาศ สภาพเป็นรัฐของหน่วยไม่ขึ้นอยู่กับการรับรองของรัฐอื่น ทว่า ทฤษฎี "ก่อตั้ง" นิยามรัฐว่าเป็นบุคคลในกฎหมายระหว่างประเทศหากได้รับการรับรองจากรัฐอื่นซึ่งเป็นสมาชิกประชาคมระหว่างประเทศอยู่แล้ว

หลายหน่วยอ้างลัทธิข้างต้นหนึ่งหรือทั้งสองลัทธิเพื่ออ้างความชอบของการอ้างสิทธิ์สภาพเป็นรัฐของหน่วย ตัวอย่างเช่น มีหน่วยที่เป็นไปตามเกณฑ์ทฤษฎีประกาศ (คือ มีการควบคุมเหนือดินแดนที่อ้างสิทธิ์อย่างสมบูรณ์หรือบางส่วนโดยพฤตินัย มีรัฐบาลและประชากรถาวร) แต่สภาพเป็นรัฐของหน่วยเหล่านั้นไม่ได้รับการรับรองจากรัฐอย่างน้อยหนึ่งรัฐ การไม่รับรองมักเป็นผลแห่งข้อขัดแย้งกับประเทศอื่นซึ่งอ้างว่าหน่วยเหล่านั้นเป็นดินแดนส่วนหนึ่งของตน ในกรณีอื่น หน่วยที่ได้รับการรับรองบางส่วนสองหน่วยหรือกว่านั้นอาจอ้างสิทธิ์เหนือพื้นที่เดียวกัน ซึ่งแต่ละหน่วยมีการควบคุมบางส่วนของพื้นที่นั้นโดยพฤตินัย (เช่นในกรณีสาธารณรัฐประชาชนจีนและสาธารณรัฐจีน และเกาหลีเหนือและเกาหลีใต้) หน่วยซึ่งได้รับการรับรองจากรัฐส่วนน้อยของโลกปกติอ้างอิงลัทธิประกาศเพื่อสร้างความชอบธรรมแก่การอ้างสิทธิ์ของตน

รายชื่อ

รัฐสมาชิกสหประชาชาติ

รัฐ	ปีที่ประกาศ	สถานะ	อ้างสิทธิโดย	ไม่ได้รับรองโดย	หมายเหตุ
รัฐอิสราเอล	ค.ศ. 1948	รัฐอิสราเอลสถาปนาขึ้นตั้งแต่ ค.ศ. 1948 และเป็นรัฐสมาชิกสหประชาชาติตั้งแต่ ค.ศ. 1949	ซีเรีย อ้างสิทธิการปกครองเหนือบริเวณที่ราบสูงโกลัน  ปาเลสไตน์ อ้างว่าตนคือรัฐบาลที่ถูกต้องของพื้นที่เวสต์แบงก์	อัฟกานิสถาน  แอลจีเรีย  บังกลาเทศ  บรูไน  คอโมโรส  คิวบา  จิบูตี  อินโดนีเซีย  อิหร่าน  อิรัก  เกาหลีเหนือ  คูเวต  เลบานอน  ลิเบีย  มาเลเซีย  มัลดีฟส์  มาลี  มอริเตเนีย  ไนเจอร์  โอมาน  ปากีสถาน  กาตาร์  ซาอุดีอาระเบีย  โซมาเลีย  ซีเรีย  ตูนิเซีย  เวเนซุเอลา  เยเมน  เวสเทิร์นสะฮารา	[1][2]
สาธารณรัฐเกาหลี	ค.ศ. 1948	สาธารณรัฐเกาหลีเป็นอิสรภาพจากสหรัฐตั้งแต่ ค.ศ. 1948 ได้รับสถานะผู้สังเกตการณ์สหประชาชาติใน ค.ศ. 1949 และเป็นรัฐสมาชิกตั้งแต่ ค.ศ. 1991	เกาหลีเหนือ อ้างว่าตนคือรัฐบาลที่แท้จริงเพียงหนึ่งเดียวของประเทศเกาหลี แต่เกาหลีใต้ควบคุมพื้นที่ทางภาคใต้ไว้	เกาหลีเหนือ	[3][4]
สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลี	ค.ศ. 1948	สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนเกาหลีเป็นอิสรภาพจากสหภาพโซเวียตตั้งแต่ ค.ศ. 1948 ได้รับสถานะผู้สังเกตการณ์สหประชาชาติใน ค.ศ. 1973 และเป็นรัฐสมาชิกตั้งแต่ ค.ศ. 1991	เกาหลีใต้ อ้างว่าตนคือรัฐบาลที่แท้จริงเพียงหนึ่งเดียวของประเทศเกาหลี แต่เกาหลีเหนือควบคุมพื้นที่ทางภาคเหนือไว้	บอตสวานา  เอสโตเนีย  ฝรั่งเศส  อิสราเอล  ญี่ปุ่น  เกาหลีใต้  สหรัฐ  นครรัฐวาติกัน  ไต้หวัน	[5][6][7][5]
สาธารณรัฐประชาชนจีน	ค.ศ. 1949	สาธารณรัฐประชาชนจีนสถาปนาขึ้นตั้งแต่ ค.ศ. 1949 โดยถือว่าเป็นรัฐสืบทอดของสาธารณรัฐจีนภายหลังสงครามกลางเมืองจีน และเป็นรัฐสมาชิกสหประชาชาติตั้งแต่ ค.ศ. 1971 มีการบังคับใช้นโยบายจีนเดียว	ไต้หวัน อ้างว่าตนคือรัฐบาลที่แท้จริงเพียงหนึ่งเดียวของประเทศจีน	เบลีซ  ภูฏาน  เอสวาตินี  กัวเตมาลา  เฮติ  หมู่เกาะมาร์แชลล์  ปาเลา  ปารากวัย  เซนต์คิตส์และเนวิส  เซนต์ลูเชีย  เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์  ตูวาลู  นครรัฐวาติกัน  ไต้หวัน	[8]
สาธารณรัฐไซปรัส	ค.ศ. 1960	สาธารณรัฐไซปรัสเป็นเอกราชจากจักรวรรดิบริติช และเป็นรัฐสมาชิกสหประชาชาติตั้งแต่ ค.ศ. 1960	นอร์เทิร์นไซปรัส อ้างสิทธิการปกครองเหนือพื้นที่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของเกาะไซปรัส	ตุรกี  นอร์เทิร์นไซปรัส	[9][10][11]
สาธารณรัฐอาร์เมเนีย	ค.ศ. 1991	สาธารณรัฐอาร์เมเนียเป็นเอกราชจากสหภาพโซเวียตตั้งแต่ ค.ศ. 1991 และเป็นรัฐสมาชิกสหประชาชาติตั้งแต่ ค.ศ. 1992	ไม่มี	ปากีสถาน	[12][13]

รัฐสังเกตการณ์สหประชาชาติ

รัฐ	ปีที่ประกาศ	สถานะ	อ้างสิทธิโดย	ไม่ได้รับรองโดย	หมายเหตุ
รัฐปาเลสไตน์	ค.ศ. 1988	รัฐปาเลสไตน์สถาปนาขึ้นตั้งแต่ ค.ศ. 1988 และได้รับสถานะผู้สังเกตการณ์สหประชาชาติตั้งแต่ ค.ศ. 2012	อิสราเอล อ้างว่าพื้นที่ดินแดนปาเลสไตน์เป็นพื้นที่พิพาท	สหรัฐ  อันดอร์รา  อาร์มีเนีย  ออสเตรเลีย  ออสเตรีย  บาฮามาส  บาร์เบโดส  เบลเยียม  บริเตนใหญ่  แคเมอรูน  แคนาดา  โครเอเชีย  เดนมาร์ก  เอริเทรีย  เอสโตเนีย  ฟีจี  ฟินแลนด์  ฝรั่งเศส  เยอรมนี  กรีซ  อิสราเอล  อิตาลี  จาเมกา  ญี่ปุ่น  คิริบาส  เกาหลีใต้  ลัตเวีย  ลีชเทินชไตน์  ลิทัวเนีย  ลักเซมเบิร์ก  เม็กซิโก  หมู่เกาะมาร์แชลล์  ไมโครนีเชีย  โมนาโก  พม่า  นาอูรู  เนเธอร์แลนด์  นิวซีแลนด์  มาซิโดเนียเหนือ  ปานามา  ปาเลา  โปรตุเกส  ซามัว  ซานมารีโน  สิงคโปร์  สโลวีเนีย  หมู่เกาะโซโลมอน   สวิตเซอร์แลนด์  ตองงา  ตรินิแดดและโตเบโก  ตูวาลู  ไต้หวัน	[14][15]

รัฐที่มิใช่ทั้งสมาชิกและผู้สังเกตการณ์ซึ่งรับรองโดยสมาชิกสหประชาชาติ

รัฐ	ปีที่ประกาศ	สถานะ	อ้างสิทธิเหนือ	รับรองโดย	หมายเหตุ
สาธารณรัฐจีน	ค.ศ. 1912	สาธารณรัฐจีนสถาปนาขึ้นใน ค.ศ. 1912 โดยถือเป็นรัฐสืบทอดของจักรวรรดิชิงภายหลังการปฏิวัติซินไฮ่ และได้เข้าเป็นรัฐสมาชิกผู้ก่อตั้งสหประชาชาติใน ค.ศ. 1945 ภายหลังได้แพ้ในสงครามกลางเมืองจีนจนถอยร่นไปยังเกาะไต้หวัน ท้ายที่สุดถูกถอนสมาชิกภาพสหประชาชาติใน ค.ศ. 1971 ปัจจุบันบังคับใช้หลักการจีนเดียว	พื้นที่ทั้งหมดของประเทศจีน (โดยเฉพาะบริเวณเกาะไต้หวันและพื้นที่โดยรอบ)	เบลีซ  เอสวาตินี  กัวเตมาลา  เฮติ  หมู่เกาะมาร์แชลล์  ปาเลา  ปารากวัย  เซนต์คิตส์และเนวิส  เซนต์ลูเชีย  เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์  ตูวาลู  นครรัฐวาติกัน  โซมาลีแลนด์	[16]
สาธารณรัฐประชาธิปไตยอาหรับซาห์ราวี	ค.ศ. 1976	สาธารณรัฐประชาธิปไตยอาหรับซาห์ราวีสถาปนาขึ้นใน ค.ศ. 1976 หลังจากสเปนถอนกำลังออกไป	ดินแดนสะฮาราตะวันตก (ปัจจุบันประเทศโมร็อกโกยึดครองพื้นที่ส่วนใหญ่ของดินแดนนี้	แอลจีเรีย  แองโกลา  เบลีซ  โบลิเวีย  บอตสวานา  กัมพูชา  โคลอมเบีย  คอสตาริกา  คิวบา  เอกวาดอร์  เอธิโอเปีย  กานา  กายอานา  ฮอนดูรัส  อิหร่าน  เคนยา  เกาหลีเหนือ  ลาว  เลโซโท  ไลบีเรีย  ลิเบีย  มาลี  มอริเตเนีย  มอริเชียส  เม็กซิโก  โมซัมบิก  นามิเบีย  นิการากัว  ไนจีเรีย  ปานามา  เปรู  รวันดา  เซียร์ราลีโอน  แอฟริกาใต้  ซูดานใต้  ซีเรีย  แทนซาเนีย  ติมอร์-เลสเต  ตรินิแดดและโตเบโก  ยูกันดา  อุรุกวัย  วานูวาตู  เวเนซุเอลา  เวียดนาม  เยเมน  ซิมบับเว  เซาท์ออสซีเชีย	[17]
สาธารณรัฐตุรกีแห่งไซปรัสเหนือ	ค.ศ. 1983	สาธารณรัฐตุรกีแห่งไซปรัสเหนือสถาปนาขึ้นใน ค.ศ. 1983 โดยแยกตัวออกจากประเทศไซปรัสภายหลังการรุกรานไซปรัสของตุรกี	พื้นที่ทางตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไซปรัส	ตุรกี	[18]
สาธารณรัฐออสซีเชียใต้–รัฐอาลาเนีย	ค.ศ. 1991	สาธารณรัฐออสซีเชียใต้–รัฐอาลาเนียสถาปนาขึ้นใน ค.ศ. 1991 โดยแยกตัวออกจากประเทศจอร์เจียภายหลังความขัดแย้งจอร์เจีย-ออสซีเซีย	พื้นที่ทางตอนเหนือของประเทศจอร์เจีย	นาอูรู  นิการากัว  รัสเซีย  ซีเรีย  เวเนซุเอลา  อับฮาเซีย  เวสเทิร์นสะฮารา  ทรานส์นีสเตรีย	[19][20][21][22]
สาธารณรัฐอับฮาเซีย	ค.ศ. 1999	สาธารณรัฐอับฮาเซียสถาปนาขึ้นใน ค.ศ. 1999 โดยแยกตัวออกจากประเทศจอร์เจียภายหลังความขัดแย้งอับฮาเซีย-จอร์เจีย	สาธารณรัฐปกครองตนเองอับฮาเซีย ประเทศจอร์เจีย	นาอูรู  นิการากัว  รัสเซีย  ซีเรีย  เวเนซุเอลา  เซาท์ออสซีเชีย  ทรานส์นีสเตรีย	[23][19][20][22]
สาธารณรัฐคอซอวอ	ค.ศ. 2008	สาธารณรัฐคอซอวอสถาปนาขึ้นใน ค.ศ. 2008 โดยแยกตัวออกจากประเทศเซอร์เบียภายหลังสงครามคอซอวอ	จังหวัดปกครองตนเองคอซอวอและเมโทฮียา ประเทศเซอร์เบีย	สหรัฐ  อันดอร์รา  แอนทีกาและบาร์บิวดา  อัฟกานิสถาน  แอลเบเนีย  สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์  ออสเตรีย  ออสเตรเลีย  บาห์เรน  บังกลาเทศ  บาร์เบโดส  เบลเยียม  เบลีซ  เบนิน  บรูไน  บูร์กินาฟาโซ  บัลแกเรีย  แคนาดา  ชาด  โคลอมเบีย  คอสตาริกา  โครเอเชีย  เช็กเกีย  เดนมาร์ก  จิบูตี  สาธารณรัฐโดมินิกัน  อียิปต์  เอลซัลวาดอร์  เอสโตเนีย  เอสวาตินี  ฟีจี  ฟินแลนด์  ฝรั่งเศส  กาบอง  แกมเบีย  เยอรมนี  บริเตนใหญ่  กินี  กินี-บิสเซา  กายอานา  เฮติ  ฮอนดูรัส  ฮังการี  ไอซ์แลนด์  ไอร์แลนด์  อิสราเอล  อิตาลี  โกตดิวัวร์  ญี่ปุ่น  จอร์แดน  คิริบาส  เกาหลีใต้  คูเวต  ลัตเวีย  ไลบีเรีย  ลิเบีย  ลีชเทินชไตน์  ลิทัวเนีย  ลักเซมเบิร์ก  มาเลเซีย  มาลาวี  มัลดีฟส์  มอลตา  หมู่เกาะมาร์แชลล์  ไมโครนีเชีย  โมนาโก  มอนเตเนโกร  มอริเตเนีย  เนเธอร์แลนด์  นิวซีแลนด์  ไนเจอร์  มาซิโดเนียเหนือ  นอร์เวย์  ปากีสถาน  ปานามา  เปรู  โปแลนด์  โปรตุเกส  กาตาร์  เซนต์คิตส์และเนวิส  เซนต์ลูเชีย  ซานมารีโน  ซามัว  ซาอุดีอาระเบีย  สิงคโปร์  สโลวีเนีย  โซมาเลีย  สวีเดน   สวิตเซอร์แลนด์  แทนซาเนีย  ไทย  ติมอร์-เลสเต  ตูวาลู  วานูวาตู  เยเมน  ไต้หวัน	[24][25]

รัฐที่มิใช่ทั้งสมาชิกและผู้สังเกตการณ์ซึ่งไม่ได้รับรองโดยสมาชิกสหประชาชาติ

รัฐ	ปีที่ประกาศ	สถานะ	อ้างสิทธิเหนือ	รับรองโดย	หมายเหตุ
สาธารณรัฐมอลเดเวียพรีดเนสโตรวี	ค.ศ. 1990	สาธารณรัฐมอลเดเวียพรีดเนสโตรวีสถาปนาขึ้นใน ค.ศ. 1990 โดยแยกตัวออกจากสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตมอลเดเวียภายหลังสงครามทรานส์นีสเตรีย	เขตปกครองตนเองทรานส์นีสเตรีย ประเทศมอลโดวา	อับฮาเซีย  เซาท์ออสซีเชีย	[26]
สาธารณรัฐโซมาลีแลนด์	ค.ศ. 1991	สาธารณรัฐโซมาลีแลนด์สถาปนาขึ้นใน ค.ศ. 1991 โดยแยกตัวออกจากประเทศโซมาเลียภายหลังสงครามกลางเมืองโซมาเลีย	พื้นที่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศโซมาเลีย	ไต้หวัน	[27]

หมายเหตุ

ไม่รวมรายการดังต่อไปนี้ไว้ในรายชื่อ

• คณะเสนาธิปัตย์แห่งมอลตา ปัจจุบันมิใช่รัฐอธิปไตยซึ่งมีดินแดนในปกครอง แต่เป็นองค์กรที่ให้ความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม ทั้งยังมีความสัมพันธ์ทางการทูตกับ 110 รัฐสมาชิกสหประชาชาติและองค์กรระหว่างประเทศต่าง ๆ และได้รับสถานะองค์กรผู้สังเกตการณ์ถาวรประจำสหประชาชาติ
• กลุ่มชุมชนหรือชนเผ่าที่ไม่เป็นที่รู้จักและไม่สามารถกำหนดสถานะที่ชัดเจนได้
• เขตการปกครองในประเทศต่าง ๆ ซึ่งเป็นอิสระโดยพฤตินัย โดยรัฐบาลกลางมีบทบาทไม่มากก็น้อยในพื้นที่นั้น และไม่ได้มีการประกาศอิสรภาพอย่างชัดเจน
• ประเทศจำลอง แม้ว่าจะมีการประกาศอิสรภาพที่ชัดเจนและอ้างว่ามีอธิปไตยสมบูรณ์ แต่แตกต่างจากขบวนการแบ่งแยกดินแดนเป็นอย่างมาก ไม่ได้รับการรับรองจากรัฐชาติหรือองค์การระหว่างประเทศใด ๆ และเป็นที่กังขาว่าสามารถรักษาอธิปไตยที่ตนอ้างไว้ได้หรือไม่
• ดินแดนที่อยู่ในภาวะสงครามกลางเมืองหรือสถานการณ์อื่น ๆ ที่มีปัญหาเกี่ยวกับการสืบทอดตำแหน่งรัฐบาล โดยที่ความขัดแย้งเพิ่งเกิดขึ้นไม่นานหรือไม่มีเสถียรภาพมากพอที่จะสามารถกำเนิดรัฐได้
• กลุ่มกบฏที่ประกาศเอกราชและควบคุมพื้นที่บางส่วน ซึ่งไม่สามารถอธิบายได้ภายใต้กฎหมายระหว่างประเทศ แม้ว่าจะได้รับการรับรองบางส่วนในระดับสากลก็ตาม
• รัฐบาลพลัดถิ่นและขบวนการเรียกร้องดินแดน ซึ่งไม่ถือว่ามีอำนาจอธิปไตยที่ครบถ้วน
• รัฐสมาชิกสหประชาชาติที่สถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตช้าจึงไม่ได้รับการรับรองอย่างชัดเจน แต่มิได้มีข้อพิพาทหรือข้อขัดแย้งต่อกัน

อ้างอิง

1. Government of Israel (1948-05-14). "Declaration of Israel's Independence 1948". Yale University. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-02-13. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
2. "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-07-27. สืบค้นเมื่อ 2009-09-19.
3. US Library of Congress (2000-10-07). "World War II and Korea". Country Studies. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
4. Sterngold, James (1994-09-03). "China, Backing North Korea, Quits Armistice Commission". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 2008-02-29.
5. "Treaty on Basic Relations between Japan and the Republic of Korea". สืบค้นเมื่อ 2008-10-27.
6. "Declaration of Independence". TIME. 1966-08-19. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-11-06. สืบค้นเมื่อ 2008-02-29. {{cite web}}: ข้อความ "author" ถูกละเว้น (help)
7. Scofield, David (2005-01-04). "Seoul's double-talk on reunification". Asia Times. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-04-19. สืบค้นเมื่อ 2008-02-29.
8. "Constitution of the People's Republic of China". International Human Rights Treaties and Documents Database. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-03-25. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
9. CIA World Factbook (2008-02-28). "Cyprus". Central Intelligence Agency. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-12-26. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
10. "Cyprus exists without Turkey's recognition: president". XINHUA. 2005-10-01. สืบค้นเมื่อ 2008-03-07.
11. "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-08-29. สืบค้นเมื่อ 2009-09-19.
12. Pakistan Worldview - Report 21 - Visit to Azerbaijan เก็บถาวร 2009-02-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Senate of Pakistan - Senate foreign relations committee, 2008
13. Nilufer Bakhtiyar: "For Azerbaijan Pakistan does not recognize Armenia as a country" 13 September 2006 [14:03] - Today.Az
14. "3.10 - How many countries recognize Palestine as a state?". Institute for Middle East Understanding. 2007. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-04-13. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
15. "สำเนาที่เก็บถาวร". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-04-04. สืบค้นเมื่อ 2006-04-04.
16. Lewis, Joe (2002-08-04). "Taiwan Independence". Digital Freedom Network. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 1998-12-02. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
17. Sahrawi Arab Democratic Republic (1976-02-27). "Sahrawi Arab Democratic Republic". Western Sahara Online. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-04-29. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
18. Hadar, Leon (2005-11-16). "In Praise of 'Virtual States'". AntiWar. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
19. Russia recognises Georgian rebels - BBC, 2008-08-26[1]
20. "Venezuela's Chavez draws closer to Moscow". Washington Post. 2009-09-10. สืบค้นเมื่อ 2009-09-10.^[ลิงก์เสีย]
21. Stojanovic, Srdjan (2003-09-23). "OCHA Situation Report". Center for International Disaster Information. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
22. "South Ossetia opens embassy in Abkhazia The Tiraspol Times". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-04-22. สืบค้นเมื่อ 2009-09-19.
23. Clogg, Rachel (2001). "Abkhazia: Ten Years On". Conciliation Resources. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-02-05. สืบค้นเมื่อ 2008-02-26.
24. "Kosovo MPs proclaim independence". BBC News. 2008-02-17. สืบค้นเมื่อ 2008-02-28.
25. http://www.unmikonline.org/press/reports/N9917289.pdf
26. "Abkhazia: Ten Years On". BBC 2. 2001. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-11-19. สืบค้นเมื่อ 2008-06-16.
27. BBC Country Profiles: Regions and territories: Somaliland, accessed 14 September 2009

ดูเพิ่ม

• ประเทศจำลอง
• รัฐบาลพลัดถิ่น