දොන් බාරොන් ජයතිලක

මහමාන්‍ය ශ්‍රීමත් දොන් බාරොන් ජයතිලක
டொன் பரோன் ஜயதிலக Don Baron Jayatilaka
ස්වදේශ කටයුතු අමාත්‍ය
තනතුර දරමින් 10 ජුලි 1931 – 30 නොවැම්බර් 1942
පූර්වප්‍රාප්තිකයා	තනතුර පිහිටුවා ඇත
අනුප්‍රාප්තිකයා	අරුණාචලම් මහාදේව
ලංකා රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාවේ සභානායක
තනතුර දරමින් 10 ජුලි 1931 – 30 නොවැම්බර් 1942
පූර්වප්‍රාප්තිකයා	තනතුර පිහිටුවා ඇත
අනුප්‍රාප්තිකයා	ඩී.එස්. සේනානායක
ලංකාවේ ව්‍යවස්ථාදායක සභාවේ උප සභාපති
තනතුර දරමින් 1930–1931
ජනාධිපතිවරයා	හර්බට් ස්ටැන්ලි බර්නාඩ් හෙන්රි බෝර්ඩිලන් ග්‍රේම් තොම්සන්
පූර්වප්‍රාප්තිකයා	ජේම්ස් පීරිස්
අනුප්‍රාප්තිකයා	තනතුර අහෝසි කරන ලදී
පුද්ගලික තොරතුරු
උපත	13 පෙබරවාරි 1868(1868-02-13) වරාගොඩ, කැලණිය, ශ්‍රී ලංකාව
විපත	29 May 1944(1944-05-29) (වයස 76) බැංගලෝරය, ඉන්දියාව
ජාතිකත්වය	ලාංකික
කලත්‍රයා	මල්ලිකා බටුවන්තුඩාව
රැකියාව	අධිනීතිඥ, දේශපාලනඥ, තානාපති, අධ්‍යාපනඥ

ශ්‍රීමත් දොන් බාරොන් ජයතිලක (දෙමළ:டொன் பரோன் ஜயதிலக; ඉංග්‍රීසි:Don Baron Jayatilaka; 13 පෙබරවාරි 1868 - 29 මැයි 1944) ලෙසින්ද හඳුන්වනු ලබන්නේ ඩී.බී. ජයතිලක යනු ශ්‍රී ලාංකික සිංහල අධ්‍යාපනඥයෙක්, දේශපාලනඥයෙක් සහ තානාපති විය. ඔහු ලංකාවේ ව්‍යවස්ථාදායක සභාවේ උප සභාපති විය; ස්වදේශ කටයුතු අමාත්‍ය සහ ලංකා රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාවේ සභානායක; සහ නවදිල්ලියේ ලංකා රජයේ නියෝජිත.[1] ශ්‍රී ලංකාවේ ශ්‍රීමත් දොන් බාරොන් ජයතිලක බෞද්ධ අධ්‍යාපනයේ විශිෂ්ට ආරක්ෂකයෙකු ලෙස ද සැලකේ.[2]

මුල් ජීවිතය

කැලණිය වරාගොඩ දී උපත ලද ඔහු, රජයේ සේවකයකු වූ දොන් ඩැනියෙල් ජයතිලකගේ සහ ඔහුගේ බිරිඳ වන වේරහේනේ ප්‍රාචීන විශාරද දොන් අන්දිරිස් ද සිල්වා බටුවන්තුඩාවේගේ දියණිය වන ලියනගේ දෝන එලිසියාන පෙරේරා වීරසිංහගේ වැඩිමහල් පිරිමි දරුවා විය. ඔහුට සහෝදරයන් දෙදෙනෙකු සහ සහෝදරියන් දෙදෙනෙකු සිටි අතර ඔවුන් දෙදෙනාම කුඩා කල මිය ගියේය.

අධ්‍යාපනය

ඔහුට වයස අවුරුදු හතේ දී ජයතිලක විද්‍යාලංකාර පිරිවෙන වෙත යවන ලද අතර එහිදී ඔහු රත්මලානේ ශ්‍රී ධර්මාලෝක හිමියන් විසින් සිංහල, පාලි සහ සංස්කෘත ඉගෙන ගන්නා ලදී. ඉංග්‍රීසි මාධ්‍යයෙන් ඉංග්‍රීසි සහ අනෙකුත් විෂයයන් හැදෑරීම සඳහා ඔහු ප්‍රාදේශීය සිංහල පාසලකට යවන ලද අතර එතැන් සිට ඔහුව කොළඹ වෙස්ලියන් විද්‍යාලයට ඇතුළත් කරන ලදී. එහිදී ඔහු කනිෂ්ඨ සහ ජ්‍යෙෂ්ඨ විභාග සමත් වූ අතර, දිනපතා කැලණිය සිට කරත්තයෙන් ගමන් කළේය.වෙත පිටකොටුවේ මහපාරෙ. ඔහු රජයේ සේවයේ ලිපිකරු තනතුරක් සඳහා ඉල්ලුම් නොකල නමුත් උසස් අධ්‍යාපනය ලැබීමට උනන්දු විය. ජයතිලක කල්කටා විශ්වවිද්‍යාලයෙන් සිංහල සහ ඉංග්‍රීසි විෂයයන් ඉදිරිපත් කරමින් 1896 දී ශාස්ත්‍රවේදී උපාධිය ලබා ගත්තේය.[3]

ගුරු වෘත්තිය

ශ්‍රී ලංකාවට ආපසු පැමිණි ඔහු, කොළඹ වෙස්ලි විද්‍යාලයේ සහ පසුව ධර්මරාජ විද්‍යාලය ගුරු මණ්ඩලයට බැඳෙමින් ඉගැන්වීමට යොමු විය. 1898 දෙසැම්බර් මාසයේදී ඔහු ආනන්ද විද්‍යාලයේ විදුහල්පති ලෙස පත් කරන ලදී.

මූලාශ්‍ර

1. Don Baron Jayatilaka
2. Sirisena, Sunil S. (6 January 2019). "Birth Anniversary: Sir D.B. Jayatilaka - flag bearer of Buddhist education". The Sunday Observer.
3. "58th Death Anniversary : Sir D.B. Jayatilaka - Scholar and national leader". worldgenweb.org. සම්ප්‍රවේශය 9 August 2021.