Verversdijk

Verversdijk
Verversdijk
Verversdijk
Geografische informatie
Locatie Brugge
Begin Hoogstraat
Eind Spinolarei
Portaal  Portaalicoon   Brugge

De Verversdijk of Verwersdijk is een straat in Brugge.

Beschrijving

Deze straat, die langs de westzijde van de Sint-Annarei loopt, is heel oud. Ze komt aldus voor in documenten:

  • 1290: Verwersdyc;
  • 1291: Varwersdyc.

De straat heeft haar naam te danken aan de lakenververs die er met verschillende hun woning en werkplaats hadden. Nog in 1719 schreef een van hen naar het stadsbestuur: daer van ouden tijden meest alle de blauwververs deser stede ghewoont hebben.

Op weinig plaatsen werd het traditionele suffix 'rei' vervangen door 'dijk'. Dat dit hier gebeurde mag doen vermoeden dat er een aanlegplaats bestond en wellicht de oever versterkt werd. Aan de overkant van de rei heette de straat Schottendijk (later Sint-Annarei). Aan de kant van de ververs bleef het 'dijk', voor en na.

De schrijfwijze is licht geëvolueerd. Nog tot op het einde van de jaren 1970 werd Verwersdijk geschreven. Pas nadien werd de schrijfwijze 'ververs' aangenomen.

De Verversdijk lag in de middeleeuwen in het hart van de commerciële stad. Engelsen en Schotten hadden er hun kantoren en opslagplaatsen. Anselmus Adornes, die veel met de Britten handel dreef, was een van de voornaamste bewoners van de dijk. Op de plek van zijn eigendommen, bouwden de jezuïeten in de 17de eeuw hun klooster, dat samenging met het schoolgebouw dat ze oprichtten aan de Boomgaardstraat. Vanaf de Franse tijd en gedurende bijna twee eeuwen werden de gebouwen gebruikt als Koninklijk Atheneum en rijksmiddelbare school. Op het einde van de twintigste eeuw werd, na grondige restauratiewerken, het klooster als campus voor het Europacollege in gebruik genomen.

De Verversdijk loopt van de Hoogstraat naar de Spinolarei.

Guido Gezelle en de Verversdijk

Onderpastoor benoemd op de Sint-Walburgaparochie woonde Gezelle van 1865 tot 1867 in de Korte Riddersstraat. In 1867 verhuisde hij naar een wat groter huis aan de Verversdijk, op de hoek van de Hoornstraat, waar hij woonde tot aan zijn verhuis naar Kortrijk in 1872. Een gevelsteen, aangebracht op initiatief van de Vlaamse Toeristenbond, herinnert aan zijn verblijf.

Bekende bewoners

  • Verversdijk met Sint-Walburgakerk en woonhuis Guido Gezelle (witte hoekhuis links van midden)
    Verversdijk met Sint-Walburgakerk en woonhuis Guido Gezelle (witte hoekhuis links van midden)
  • Campus van het Europacollege aan de Verversdijk
    Campus van het Europacollege aan de Verversdijk
  • Links, de Verversdijk, gezien van op de Molenbrug
    Links, de Verversdijk, gezien van op de Molenbrug
  • Huizen langs de Verversdijk
    Huizen langs de Verversdijk

Literatuur

  • Karel VERSCHELDE, Etude sur les noms des rues et des maisons de la ville de Bruges, in: Handelingen van het Genootschap voor Geschiedenis te Brugge, 1875.
  • Albert SCHOUTEET, De straatnamen van Brugge. Oorsprong en betekenis, Brugge, 1977, ISBN 9789062675036.
  • Michel VAN DER PLAS, Mijnheer Gezelle, biografie van een priester-dichter, Tielt, Lannoo, 1990.
  • Brigitte BEERNAERT e. a., Verversdijk 16, voormalig jezuïetencollege, in: Zorg & zin voor kleur, Open Monumentendag Brugge 1996, Brugge, 1996.
  • Jeroen CORNILLY, The former Jesuit college in Bruges. Past-Present-Future, masterthesis, Centrum R. Lemaire, KULeuven, 1998.
  • Brigitte BEERNAERT e. a., Verversdijk, voormalig jezuïetencollege, in: Via Europa, reisverhalen in steen, Open monumentendagen Brugge 1999, Brugge, 1999.
  • Heidi DENEWETH & Yvette KEMEL, Een verdwenen middeleeuwse wijk tussen Koningstraat, Boomgaardstraat en Verversdijk, in: Brugs Ommeland, 2000, blz. 143-168.
  • Brigitte BEERNAERT & Bernard SCHOTTE, Over de Koe, het Hert, de Uil...zes huizen, zes verhalen, Brugge, 2000.
  • Heidi DENEWETH & Yvette KEMEL, Van "De Maene" tot "Sint Anthuenis": een stuk Verversdijk in geuren en kleuren, in: Brugs Ommeland, 2002, blz. 219-242.
  • Brigitte BEERNAERT, Verversdijk 16, de zolder, in: Monument en hout, Open monumentendagen Brugge 2005, Brugge, 2005.
  • Heidi DENEWETH, De wippen van de Verversdijk, in: Biekorf, 2005.
  • Brigitte BEERNAERT e. a., Verversdijk 16, site van het Europacollege", in: 20ste editie - 20ste eeuw, Open monumentendagen Brugge, Brugge, 2008.
  • Frans DEBRABANDERE, Brugse Plaatsnamen, in: Brugge die Scone, Maart 2013.
  • Brigitte BEERNAERT e.a., Verversdijk 16, campus Verversdijk, in: Het beste van 25 jaar, Open Monumentendagen Brugge, 2013.
  • Chris WEYMEIS, Brugge van Academiestraat tot Zwijnstraat, Deel 6, Sint - Z, Brugge, 2018.
Commons heeft media­bestanden in de categorie Verversdijk (Brugge).