Slangskinken (Ophiomorus)

Slangskinken (Ophiomorus)
Gevlekte slangskink (Ophiomorus punctatissimus), Peloponnesos, Griekenland.
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Reptilia (Reptielen) Orde: Squamata (Schubreptielen) Onderorde: Lacertilia (Hagedissen) Infraorde: Scincomorpha (Skinkachtigen) Familie: Scincidae (Skinken) Onderfamilie: Scincinae
Geslacht
Ophiomorus Duméril & Bibron, 1839
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Slangskinken (Ophiomorus) op Wikispecies
Portaal    Biologie Herpetologie

Slangskinken[1] (Ophiomorus) zijn een geslacht van hagedissen die behoren tot de familie skinken (Scincidae).

Naam en indeling

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door André Marie Constant Duméril en Gabriel Bibron in 1839. Sommige soorten werden eerder beschreven onder andere geslachtsnamen, zoals het niet meer erkende Zygnidopsis.

De hagedissen moeten niet verward worden met de slangskinken uit het geslacht Ophioscincus, die echter in delen van Australië leven.[2]

Het geslacht omvat twaalf soorten, waaronder de pas in 2018 beschreven soort Ophiomorus kardesi.[3] De verschillende soorten lijken wat betreft uiterlijk en levenswijze sterk op de zandskinken uit het geslacht Scincus.

Uiterlijke kenmerken

De skinken worden middelgroot en bereiken een lichaamslengte van ongeveer acht tot elf centimeter exclusief staart. De staart is korter dan het lichaam. De lichaamskleur is geelbruin met donkere lengtestrepen of vlekkenrijen. Aan de onderzijde van het lichaam vormen de schubben scherpe randen die dienen om meer grip te verkrijgen op de bodem. De kop is breed aan de achterzijde, de snuitpunt is afgeplat en schoffelachtig.[1]

Binnen het geslacht komt een grote variatie voor als het gaat om de ontwikkeling van de poten. Veel soorten hebben kleine pootjes met drie vingers en vier tenen, een aantal soorten heeft zowel drie vingers als tenen en de Perzische slangskink heeft drie vingers en twee tenen. Drie soorten hebben helemaal geen pootjes meer.[4]

Verspreiding en habitat

Alle soorten komen voor in delen van zuidelijk Europa, het Midden-Oosten en Azië. De skinken zijn te vinden in de landen Afghanistan, Griekenland, India, Iran, Israël, Jordanië, Libanon, Pakistan, Syrië, Turkmenistan en Turkije.[3]

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN is aan zeven soorten een beschermingsstatus toegewezen. Zes soorten worden beschouwd als 'veilig' (Least Concern of LC) en een soort wordt gezien als 'onzeker' (Data Deficient of DD).[5]

Soorten

Perzische slangskink (Ophiomorus persicus)

Ophiomorus latastii

Het geslacht omvat de volgende soorten, met de auteur en het verspreidingsgebied.

Naam	Auteur	Vingers en tenen	Verspreidingsgebied
Bladford's slangskink (Ophiomorus blanfordi)	Boulenger, 1887	4 vingers, 3 tenen	Iran, Pakistan
Kortpootslangskink (Ophiomorus brevipes)	Blanford, 1874	4 vingers, 3 tenen	Afghanistan, Iran, Pakistan
Ophiomorus chernovi	Anderson & Leviton, 1966	4 vingers, 3 tenen	Iran, Turkmenistan
Ophiomorus kardesi	Kornilios, Kumlatas, Lymberakis & Ilgaz, 2018	Geen poten	Turkije
Ophiomorus latastii	Boulenger, 1887	Geen poten	Israël, Jordanië, Libanon, Syrië
Ophiomorus maranjabensis	Kazemi, Farhadi Qomi, Kami & Anderson, 2011	3 vingers, 3 tenen	Iran
Ophiomorus nuchalis	Nilson & Andrén, 1978	4 vingers, 3 tenen	Iran
Perzische slangskink (Ophiomorus persicus)	Steindachner, 1867	3 vingers, 2 tenen	Iran
Gevlekte slangskink (Ophiomorus punctatissimus)	Bibron & Bory de Saint-Vincent, 1833	Geen poten	Griekenland
Ophiomorus raithmai	Anderson & Leviton, 1966	3 vingers, 3 tenen	India, Pakistan
Ophiomorus streeti	Anderson & Anderson, 1966	3 vingers, 3 tenen	Iran
Drieteenslangskink (Ophiomorus tridactylus)	Blyth, 1853	3 vingers, 3 tenen	Afghanistan, India, Iran, Pakistan

Bronvermelding

Bronnen, noten en/of referenties

Referenties

1. Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 294, 295. ISBN 90 274 8626 3.
2. Bernhard Grzimek (1971). Het Leven Der Dieren Deel VI: Reptielen. Kindler Verlag AG, Pagina 309. ISBN 90 274 8626 3.
3. Peter Uetz & Jakob Hallermann, The Reptile Database - Ophiomorus.
4. Allan E. Greer & George D. F. Wilson, Comments on the scincid lizard genus Ophiomorus, with a cladistic analysis of the species.
5. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List, Ophiomorus - IUCN Red List.

Bronnen

• (en) – Peter Uetz & Jakob Hallermann - The Reptile Database – Ophiomorus - Website Geconsulteerd 23 september 2018
• (fr) – Duméril & Bibron, 1839: Erpétologie Générale on Histoire Naturelle Complète des Reptiles. vol. 5, Roret/Fain et Thunot, Paris, p. 1-871.
• (nl) – Bernhard Grzimek - Het leven der dieren deel VI: Reptielen - Pagina 294, 295 - ISBN 9027486263 - Kindler Verlag AG - 1971