Schalsum

Schalsum
Skalsum

Plaats in Nederland
Situering
Provincie	Friesland
Gemeente	Waadhoeke
Coördinaten	53° 12′ NB, 5° 34′ OL
Algemeen
Oppervlakte	3,42[1] km²
- land	3,38[1] km²
- water	0,04[1] km²
Inwoners (2023-01-01)	145[1] (42 inw./km²)
Woning­voorraad	58 woningen[1]
Overig
Woonplaats­code	1369
Belangrijke verkeersaders
Detailkaart
Locatie in de voormalige gemeente Franekeradeel
Foto's
Nicolaaskerk
Portaal    Nederland Friesland

Schalsum (Fries: Skalsum) is een dorp in de gemeente Waadhoeke, in de Nederlandse provincie Friesland. Schalsum ligt direct ten noordoosten van de stad Franeker, direct ten zuiden van de A31. In 2023 telde het dorp 145 inwoners.[1]

Geschiedenis

Het dorp is op een terp ontstaan. De Nicolaaskerk stamt uit het einde van de 12e of begin 13e eeuw. Het dorp vormt samen met Boer, Peins, Ried en Zweins de Franeker Vijfga.

Schalsum werd vanaf de 14e eeuw gespeld als Scalkessum, Schalsum en Schalszum. De plaatsnaam zou verwijzen naar de woonplaats (heem/um) van de persoon Schalk. Een andere verklaring is dat schalk verwijst naar dienaar of knecht.

Molen

Ten oosten van het dorp staat De Schalsumermolen, die uit 1801 werd opgericht en bemaalde tot de jaren 80 van twintigste eeuw de Grote Schalsumer Polder.

• 
  De Schalsumermolen

Sport

De grootste sportvereniging van Schalsum is de lokale kaatsvereniging Ons genoegen, die werd opgericht in 1897. De op een na grootste vereniging is de biljartvereniging. Het dorp kende een tijdje een voetbalvereniging, Freno, maar in 1970 fuseerde deze met SC Franeker, de voetbalclub van Franeker.

Bekende (ex-)inwoners

• Jan Tromp, kunstschilder
• Andries van der Sloot, kunstschilder

Zie ook

• Lijst van rijksmonumenten in Schalsum

Bronnen, noten en/of referenties

• G. van Berkel & K. Samplonius (2018), Nederlandse plaatsnamen verklaard
• Frieslandwonderland.nl (Stichting Fryslâns Ferline); NoordBoek - Peter Karstkarel

1. Tabel: Bevolking; maandcijfers per gemeente en overige regionale indelingen, 1 januari 2023, Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen

Mediabestanden

Zie de categorie Schalsum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.