Op deze lijst van beiaarden in Nederland staan 199 beiaarden, ook wel carillons genoemd, die zich in Nederland bevinden. Ter vergelijking: er bevinden zich 173 beiaarden in de Verenigde Staten.[1] De beiaarden zijn per provincie ingedeeld. Voor zover bekend staat erbij wie de klokken heeft gegoten en wanneer dat is gebeurd.
Kerk is een rijksmonument. In de beschrijving is de beiaard niet opgenomen. Wel wordt een luidklok vermeld, dat is daarmee een rijksmonument. De beiaard mogelijk niet.
De beiaard werd in 1914 in de achtkantige lantaarn geplaatst. De beiaard telt in totaal 39 klokken, daarvan zijn er 31 gegoten door C. Fremy in 1686, 1 door Ter Steghe in 1544, 100 jaar later 1 door Falck van Neurenberg en 1 door Overney in 1689.[2]
De beiaard bevindt zich niet in de vrijstaande klokkenstoel naast de kerk maar in de dakkoepel van de kerk. Het klokkenspel is modern en het grootste van Friesland
Gillett en Johnston Petit en Fritsen Van Bergen Eijsbouts
49
Boudewijn Zwart
17 klokken van de Engelse firma Gillett en Johnston zijn in 1927 geïnstalleerd door Eijsbouts, 1 van Petit & Fritsen (1998), 2 van Van Bergen (1977) en 29 van Eijsbouts
9 basklokken van gebroeders Hemony waarvan er 4 verkocht zijn en 1 klok is gebarsten Koning Willem III (1889); 2 van de verkochte klokken zijn terug, rest van de klokken van Eijsbouts (1952). De klok uit Hilvarenbeek staat sinds 2010 in de Barbarakerk van Culemborg in afwachting van zijn terugkeer naar de beiaard.
Beiaard van 35 klokken besteld in 1775 bij Alexius Petit, resultaat zeer slecht. 3 klokken bijgestemd, overige klokken opnieuw gegoten door Andreas Josephus van den Gheyn. Beiaard bestaat nu uit: 3 klokken van Alexius Petit (1775), 34 klokken van Andreas Josephus van den Gheyn (1777), 1 klok van John Taylor & Co (1927, ter vervanging), 5 klokken van Van Bergen, 18 klokken van Eijsbouts (1960, 1961, 1972, 1986, 1995, 1999, deels ter vervanging)
Van de originele 34 klokken van de gebroeders Hemony zijn er nog een stuk of 30 over. De beiaard is in 1984 en ook later nog uitgebreid tot 49 klokken.
De beiaard bevindt zich in een open, dubbele lantaarn. Hij wordt elk half uur automatisch bespeeld middels hamers aan de buitenzijden van de klokken. Ook kan hij handmatig door De Boer worden bespeeld middels de klepels aan de binnenzijden van de klokken.[4]
De originele beiaard is door François Hemony. Deze bestond uit 23 klokken en werd in 1949 met 7 klokken uitgebreid. De beiaard is een van de best bewaarde beiaarden van François Hemony. De beiaard werd pas in de 19e eeuw van een speeltrommel voorzien, tot die tijd werd hij volledig handmatig bespeeld.[6]
Het vorige orgel is in 1958 geplaatst ter herinnering aan het 300-jarig bestaan van de plaats Veendam.[7] Het nieuwe carillon is op 18 april 2008 opnieuw in gebruik genomen.[8]
Tot en met 2013 was Adolph Rots de beiaardier in dienst van de gemeente Oldambt, in 2014 werd hij betaald door donateurs. Na 2014 was er geen geld meer om Rots te betalen.[9] In 2014 heeft Rots nog eenmaal een concert gegeven ter herinnering aan een overleden donateur. In de toren is ook een minicarillon geplaatst.[10]
De eerste beiaard werd in 1920 geplaatst, deze klokken zijn gegoten door Petit & Edelbrock uit Gescher. In 1942 werden deze klokken in beslag genomen door de bezetter. In 1949 werden drie nieuwe klokjes, eveneens van Petit en Edelbrock, geplaatst die samen met de kleinste luidklok een voorslag vormden. In 1964 werd een volledig nieuw beiaard geïnstalleerd, op de zwaarste klok staan de namen van de toenmalige kerkelijke- en wereldlijke leiders.[13]
Van de veertig door Van der Gheijn gegoten klokken zijn er enkele bewaard gebleven na de brand van 1955 in de middentoren van het westwerk. Na de restauratie zijn er een aantal teruggehangen en aangevuld met nieuwe klokken van Eijsbouts.
17 klokken zijn van Pieter en François Hemony, 11 klokken van Van der Gheijn komen uit de Sint-Servaaskerk. De overige 15 klokken zijn nieuw door Eijsbouts gegoten.[14] In 1996 werd het instrument uitgebreid met 6 extra klokken.[15]
Het klokkenspel is geplaatst wegens het 750-jarig bestaan van Roermond. De 49 klokken zijn in 1982 geplaatst, in de jaren 90 volgden de poppen boven het carillon. Deze poppen draaien rond het middaguur rond de toren. Een aantal poppen stellen onder andere Pierre Cuypers (de architect/bouwmeester), Vulcanus (de smid) en Maria Theresia symboliseert de vorstin.
Dit uit 50 klokken bestaande carillon bevindt zich in de 83 meter hoge toren van de Sittardse Petruskerk. Deken Janssen kreeg het instrument in 1988 als afscheidscadeau. Zes luidklokken uit 1949 spelen mee in het door Eijsbouts gebouwde carillon.
Op drie klokken na is de complete beiaard bij Eijsbouts gegoten. De drie klokken die niet bij Eijsbouts zijn gegoten hebben eerder dienstgedaan als luidklokken. De drie luidklokken zijn in 1961 gegoten, de rest van de beiaard in 1996.[17]
Bij plaatsing bestond de beiaard uit 39 klokken die betaald zijn door de bevolking en het bedrijfsleven van Weert.[18] Het carillon kan zowel automatisch als handmatig bespeeld worden. In 1992 werd het carillon uitgebreid met vier klokken.[19]
Voor 1747 had de kerk al een beiaard, deze werd door de Fransen vernield. In 1938 werd door toenmalig prinses Juliana een nieuw beiaard onthuld, dit werd door de Duitsers vernield. In 1950 werd weer een nieuwe beiaard geplaatst, dit werd in 1955 uitgebreid met vier nieuwe klokken.
In juli 2012 is de bliksem ingeslagen in de toren, waardoor de beiaard beschadigd is geraakt. Het gerestaureerde instrument is in juni 2017 weer in gebruik genomen.
In 1511 is er sprake van een klein carillon van zes klokken bekend die voor het uurslag spelen. Dit spel is uitgebreid naar 18 klokken en werd ingeruild voor 25 klokken. Dit spel, dat nog eens met vijf klokken werd uitgebreid, is in 1694 door een brand verloren gegaan. In 1723 werd er een nieuw klokkenspel geplaatst. In 1929 werden door Gillet & Johnston nieuwe klokken geleverd. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er 17 klokken terug. In 1955 werden deze klokken door Eijsbouts aangevuld met 42 nieuwe klokken.
Het klokkenspel komt uit de toren van de abdij van Postel, de klokken zijn tijdens de Franse bezetting verborgen door de kloosterlingen en later verkocht aan de gemeente Helmond.
Carillon is in meerdere jaren gemaakt. De kleinste klok is uit 1628 en is in Mechelen gemaakt door Jan Cauthals. In 1950 zijn twee luidklokken in de toren geplaatst, de rest van het klokkenspel volgde in 1966. Na de installatie van de beiaard bestond het uit 47 klokken, die later met drie extra klokken is uitgebreid.[23]
Het carillon is een schenking van het echtpaar Frans van Best en Etty van Best-Wiegersma.[25] Het carillon is in 2011 uitgebreid met zes klokken. De klokken werden op 12 december 2011 teruggeplaatst, nog tijdens de renovatie van de toren.
De beiaard is in de jaren 50 van de twintigste eeuw geplaatst, na het herstellen van de toren wegens oorlogsschade. In eerste instantie had het carillon 35 klokken, dit werd uitgebreid naar de huidige 47.
De beiaard is in 2007 uitgebreid met twee extra klokken.[26] Het klokkenspel kan zowel automatisch als met de hand bespeeld worden.[27]
Hervormde Kerk
Zevenbergen
1961
Eijsbouts
18
Automatisch
Bij de wederopbouw van de kerktoren in 1961 is een klokkenspel van achttien klokken in de lantaarn opgehangen. De luidklok uit 1450 maakt hier geen deel van uit. Er zijn plannen om het carillon met de hand bespeelbaar te maken en het aantal klokken uit te breiden.
Vier klokken zijn samen met de toren en het trommelspeelwerk beschermd. Deze vier zijn gegoten door Van den Ghein. De overige klokken zijn afkomstig uit de Grote Kerk of later gegoten door Tayler uit Loughsborough.
De beiaard staat naast het winkelcentrum Koperwiek. In 2002 werd het aantal klokken verdubbeld van 9 naar 18. In 2007 is de toren uit 1977 vervangen door een nieuwe toren.
De luidklok heet Dolle Willem en op het carillon staat de spreuk Tempus loquendi tempus tacendi (Er is een tijd van spreken en er is een tijd van zwijgen)
De eerste beiaard bestond uit 26 klokken van Petit & Fritsen (1950), in een onbekend jaartal volgden er nog 8, in 1980 werden er 13 van Eijsbouts toegevoegd en in 2000 nog een.
4 klokken van Geert van Wou (1481/83), 1 van Kylianus Wegewaert (1627), 29 klokken (1659-62) en de speeltrommel (1661) van François Hemony, overige klokken Eijsbouts (1993 en 2011). In 2011 werd de beiaard opnieuw ingericht
In 1930 werd een beiaard bestaande uit 42 klokken van de Engelse gieters Gillett & Johnston uit Croydon (1929) door Eijsbouts geplaatst. Eijsbouts goot in 1949 nog 3 basklokken. Toen werd ook de Maria-klok van Geert van Wou in de beiaard opgenomen. In 1965 voegde Eijsbouts nog twee discantklokjes toe. Beiaardier sinds 1992 is Hylke Banning. Voorgangers van Banning waren Toon Borghuis (1890-1971) en diens zoon Karel Borghuis (1927-1992).
In opdracht van de stichting Scholtenhaer goot klokkengieter Abel Portilla op 20 december 2020 in San Bartolomé de Vierna de nieuwe Plechelmusklok. ( nr 49)
Begin januari 2021 werd de klok uitgegraven en op 18 januari uit de gietkuil getakeld, van mantel en kern bevrijd, naar de werkplaats van Hermanos Portilla in Gajano vervoerd, van giettappen ontdaan en gereinigd.
In 1973 werd een beiaard geplaatst van 25 klokken. In het 25e jubileumjaar 1998, werd onder leiding van oud-burgemeester G.J. Smit de beiaard uitgebreid naar 50 klokken.
Twee carillons. Het oudste is in de jaren 1659 tot 1664 gegoten door de gebroeders Hemony en telt 35 klokken; het nieuwe heeft 58 klokken en is in 1997 vervaardigd door Eijsbouts. Foto toont de nieuwe klokken voordat zij geïnstalleerd worden.
Oefenbeiaard van de Nederlandse beiaardschool. In 1967 is de beiaard van 42 klokken in de middelste zuil geplaatst, in 1995 zijn er 6 klokken aan toegevoegd.
De basis voor dit kleine carillon is het automatisch speelwerk dat tot 2009 in het centrum van Vleuten hing. Deze klokken zijn verwijderd toen de beiaard in de Willibrordustoren kwam. In 2019 is het spel uitgebreid tot 26 klokken en op 16 juni 2019 in gebruik genomen.
17 van Peter van der Geyn (1734/35), 9 van Andreas Jozef van der Gheyn, 2 van Petit & Fritsen (1948), 19 van Eijsbouts. Voor de uurslag is een kombel geplaatst. De beiaard wordt elk half uur bespeeld middels een speeltrommel. Elke twee maanden worden de melodieën gewijzigd.
De beiaard kan zowel handmatig als middels een automaat bespeeld worden. Het carillon speelt elk half uur. Sinds 1997/1998 is het klokkenspel computergestuurd, alleen om 12:00 uur en 18:00 wordt de trommel gebruikt.[34]
De oudste klok (luidklok van de broers Moer) toont de oudste weergave van het wapen van Den Haag. De speeltrommel is uit 1689. Vanaf 2012 is Kok de 21e stadsbeiaardier sinds de eerste in de 16e eeuw door Den Haag werd aangesteld.
De eerste 18 klokken zijn gegoten door de Utrechtse gieter Both, zij werden in 1676 vervangen door 37 klokken van Hemony. Dit beiaard werd naar 50 klokken uitgebreid met nieuwe klokken van Eijsbouts
Reizende beiaard van Frank Steijns uit Maastricht (41 klokken). Dit instrument behoorde ooit toe aan André Rieu en is letterlijk 'de meest bereisde beiaard' ter wereld: in amper een jaar tijd legde het instrument 65 000 kilometer af voor 100 concerten op 3 continenten. In 2009, toen de beiaard in bezit was van van Steijns, zijn de klokken ervan gestolen.[37] Steijns heeft toen nieuwe klokken laten gieten voor de beiaard.
Reizende beiaard van E.S. Raatjes op landgoed Paltz in Soest (59 klokken). Deze is met ruim 18 000 kg de zwaarste. Deze beiaard is ontmanteld en verkocht. De truck staat nog bij Eijsbouts in Asten.[bron?]
Hedendaagse beiaardiers
Al in de 14de eeuw gebruikte men in de Nederlanden het slaan of luiden van klokken om de tijd aan te duiden of belangrijke momenten. Het spelen gebeurt automatisch (met een trommel) en/of handmatig.
De bespeler van een beiaard of carillon wordt een beiaardier, klokkenist of carillonneur genoemd. De meeste beiaarden worden regelmatig bespeeld, soms door een eigen (stads)beiaardier en vaak door een beiaardier die wekelijks op verschillende locaties speelt. Zo speelt eerder genoemde Boudewijn Zwart afwisselend in Amsterdam, Apeldoorn, Barneveld, Dordrecht, Ede, IJsselstein, Schoonhoven etc. Ook worden soms gastspelers uitgenodigd voor speciale concerten. Internationaal bekend is onder anderen het beiaardierduo Koen van Assche (België) en zijn vrouw Anna Maria Reverté (Spanje), dat quatre-mains concerten geeft.
Ongeveer 150 Nederlandse gemeenten hebben een (stads)beiaardier in dienst, maar vaak werkt deze ook voor andere gemeenten.
Oude en nieuwe beroemdheden
Jonkheer Jacob van Eyck (1590 - 1657) werd blind geboren en woonde gedurende zijn jeugd in Heusden. Hij werd stadsbeiaardier van Utrecht nadat hij daar advies had gegeven voor het carillonklavier van de Domtoren. Hij had contact met de gebroeders Hemony en René Descartes. Naar aanleiding van zijn adviezen wisten de gebroeders François (1609 - 1667) en Pieter (1619 - 1680) Hemony een hoogwaardige methode te ontwikkelen om klokken zuiver te stemmen.
Gideon Bodden (1971) is stadsbeiaardier van Amsterdam en speelt op de Munttoren en de Oude Kerkstoren. Hij won belangrijke beiaardconcoursen, waaronder het concours in het Olympisch Stadion te München (1992), de Kon. Fabiolawedstrijd te Mechelen (1993) en het Internationale Carillonconcours voor quatre-mainsspelers te Douai (F) in 1994.
Bernard Winsemius (1945) is beiaardier in Amsterdam en Haarlem. Daarnaast is hij onder andere als docent verbonden aan de faculteit muziek van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (orgel en beiaard). Zijn studies werden bekroond met de Prix d'Excellence voor orgel (1970) en beiaard (1971). De Vereniging Vrienden van het Concertgebouworkest verleende hem in 1971 de Zilveren Vriendenkrans.
Frank Steijns (1970), stadsbeiaardier van Maastricht, is tevens als eerste violist verbonden aan het Johann Strauss-orkest van André Rieu. Op het Vrijthof speelde hij in 2005 op de beiaard in de St. Servaas Basiliek mee met het orkest.
Boudewijn Zwart (1962) is stadsbeiaardier van onder andere Dordrecht (Grote Kerk), Ede (Oude Kerk) en Gouda (St. Janstoren), en tevens vicepresident van de internationale beiaardiervereniging "Eurocarillon".
In Nederland zijn ongeveer veertien vrouwen beiaardier, waaronder Heleen van der Weel, stadsbeiaardier in Den Haag en Scheveningen. In 1979 schreef zij Alle klokken luiden. Over carillons en klokkenspelen, waarbij ze zelf alle afbeeldingen getekend heeft, en in 1982 De Oude Kerk op Scheveningen.
.jpg)
_RK_kerk_exterieur,_toren.JPG)
.jpg)
_Venlo.jpg)
_P1040888.JPG)
_P1000885.JPG)
_P1040844.JPG)
.JPG)
_P1060832.JPG)
.JPG)
_P1030956_copy.jpg)
.JPG)
_-_Flickr_-_bertknot.jpg)
_38550.JPG)
_2.JPG)
.jpg)
6.JPG)
2.JPG)
.jpg)
.jpg)
