Fenpropimorf

Fenpropimorf
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van fenpropimorf
Algemeen
Molecuul­formule	C20H33NO
IUPAC-naam	cis-4-[(RS)-3-(p-tert-butylfenyl)-2-methylpropyl]-2,6-dimethylmorfoline
Molmassa	303,48 g/mol
SMILES	O2[C@H](CN(CC(C)Cc1ccc(cc1)C(C)(C)C)C[C@H]2C)C
InChI	Zie voetnoot[1]
CAS-nummer	67564-91-4
EG-nummer	266-719-9
PubChem	91695
Wikidata	Q2368524
Vergelijkbaar met	dodemorf
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H302 - H315 - H361 - H411
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P273 - P281
EG-Index-nummer	613-124-00-0
LD50 (ratten)	(oraal) 1670 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vloeibaar
Kleur	kleurloos
Dichtheid	0,93 g/cm³
Smeltpunt	−44 °C
Oplosbaarheid in water	(bij 20°C) 0,0043 g/L
Goed oplosbaar in	tolueen, methanol
log(Pow)	4,1
Nutritionele eigenschappen
ADI	0,003 mg/kg lichaamsgewicht
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Fenpropimorf (ISO-naam) is een morfoline-derivaat, gebruikt als fungicide. Het is een product van BASF.[2] De octrooibescherming is verlopen, en andere bedrijven bieden ook producten met fenpropimorf aan.

Toepassingen

Fenpropimorf wordt ingezet voor de bestrijding van echte meeldauw, gele en bruine roest, septoria en andere schimmelziekten, voornamelijk bij graangewassen en bieten. Het is een systemisch fungicide, dat opgenomen wordt door de bladeren en doorheen het weefsel van de planten getransporteerd wordt. Het remt de biosynthese van sterolen, in het bijzonder van ergosterol dat in de celmembranen van de schimmels voorkomt. Bij graangewassen worden meestal producten gebruikt waarin fenpropimorf gemengd is met een of twee andere fungiciden, zoals epoxiconazool of propiconazool. Die remmen ook de biosynthese van ergosterol, maar op een andere wijze, zodat ze complementair zijn aan fenpropimorf.

Fenpropimorf kan ook gebruikt worden als biocide, voor de bescherming van hout of andere materialen tegen de aangroei van schimmels.

Regelgeving

Fenpropimorf is opgenomen in de lijst van gewasbeschermingsmiddelen die de lidstaten van de Europese Unie kunnen toelaten.[3] Fenpropimorf is sedert 1 juli 2011 ook opgenomen in de lijst van toegelaten biociden, voor houtbescherming (producttype 8).[4]

Corbel van BASF is erkend in België, evenals Diamant en Opus Team, producten die naast fenpropimorf nog andere fungiciden bevatten.[5]

Eigenschappen

Fenpropimorf is irriterend voor de huid, en schadelijk indien ingeslikt. Bij proeven op ratten en konijnen werden teratogene effecten vastgesteld.

Zie ook

• Lijst van pesticiden die door de Europese Unie zijn toegelaten

Externe links

• (en) Conclusion regarding the peer review of the pesticide risk assessment of the active substance fenpropimorph (EFSA, 14 april 2008)
• (en) IUPAC FOOTPRINT-gegevens voor fenpropimorph

Bronnen, noten en/of referenties

1. 1/C20H33NO/c1-15(12-21-13-16(2)22-17(3)14-21)11-18-7-9-19(10-8-18)20(4,5)6/h7-10,15-17H,11-14H2,1-6H3/t15?,16-,17+
2. Duits octrooi 2656747, "Morpholinderivate" van 29 juni 1978 aan BASF AG
3. Richtlijn 2008/107/EG van de Commissie van 25 november 2008 tot wijziging van Richtlijn 91/414/EEG van de Raad ten einde abamectine, epoxiconazool, fenpropimorf, fenpyroximaat en tralkoxydim op te nemen als werkzame stoffen. Publicatieblad L316 van 26 november 2008. Gearchiveerd op 2 juli 2019.
4. Richtlijn 2009/86/EG van de Commissie van 29 juli 2009 tot wijziging van Richtlijn 98/8/EG van het Europees Parlement en de Raad teneinde fenpropimorf als werkzame stof in bijlage I bij die richtlijn op te nemen. Publicatieblad L198 van 30 juli 2009. Gearchiveerd op 8 juli 2023.
5. Fytoweb.be (geraadpleegd op 10 april 2009)