Compositie XX

Compositie XX
Kunstenaar	Theo van Doesburg
Jaar	1920
Techniek	Olieverf op doek
Afmetingen	92 × 71 cm
Verblijfplaats	Museo Thyssen-Bornemisza
Locatie	Madrid
RKD-gegevens
Portaal    Kunst & Cultuur

Compositie XX is een schilderij van de De Stijl-voorman Theo van Doesburg in het Museo Thyssen-Bornemisza in Madrid.

Titel

In Van Doesburgs portfolio bevindt zich een foto van het schilderij, genummerd 144, met onderschrift 'Comp. 1919', waaraan later het nummer XX is toegevoegd. Het is in de tijdschriften De Stijl en Merz afgebeeld als 'Kompositie 20, 1921'.[1] Op 'lijst 1' komt het echter voor als 'Compositie XXII ... 1920-21 (met blauw vlak)'.

Datering

Atelierwoning Van Doesburg, Meudon, met links boven de deur Compositie XX. Ca. 1930. Foto. Instituut Collectie Nederland.

Het schilderij is ongedateerd, maar gezien Van Doesburg stilistische ontwikkeling is het waarschijnlijk in 1920 ontstaan. Zowel bij dit werk, als bij zijn Compositie XVIII in drie delen en Peinture pure probeerde hij het middelpunt buiten het doek te plaatsen, of, zoals hier, geheel op op te heffen.

Herkomst

Burton Tremaine (1919-2008), directeur van de Miller Company in het Amerikaanse Meriden (Connecticut), verwierf het mogelijk eind jaren 40 van Van Doesburgs weduwe Nelly van Doesburg. In 1979 werd het door Baron Hans Heinrich Thyssen-Bornemisza aangekocht van de Andrew Crispo Gallery in New York. Vanaf 1992 bevindt het zich in het Museo Thyssen-Bornemisza in Madrid.

Zie ook

• Lijst van werken van Theo van Doesburg
• Exposities van Theo van Doesburg

Externe links

• Webpagina Museo Thyssen-Bornemisza
• RKDimages, kunstwerknummer 215665

Bronnen

• Fabre, Gladys, en Doris Wintgens Hötte (red.) Van Doesburg & the international avant-garde. Constructing a new world, [London]: Tate Publishing, ISBN 978-1-85437-872-9, p. 248.
• Hoek, Els (redactie; 2000) Theo van Doesburg. Oeuvrecatalogus, Bussum: Uitgeverij Thot, ISBN 9068682555, cat.nr. 651, p. 268.

Tentoonstellingen

• Retrospektiv Theo van Doesburg, 16 december 1923-23 januari 1924, Landesmuseum, Weimar (als Komposition XXI).
• [Retrospektiv Theo van Doesburg] (?), ?-15 april 1924, Kestner Gesellschaft, Hannover.
• Les Surindépendants, 26 oktober-25 november 1929, Porte de Versailles Parc des Expositions, Parijs (als Composition, 1920).
• ‘1940’. Deuxième exposition Rétrospective Van Doesburg, 15 januari-1 februari 1932, Porte de Versailles Parc des Expositions, Parijs (als Composition, 1920).
• Theo van Doesburg, 2-31 mei 1936, Stedelijk Museum, Amsterdam (als Compositie, 1920).
• Liniens Sammenslutning. Efter-expressionisme, abstrakt kunst, neoplasticisme, surrealisme (?), 1-13 september 1937, Den frie Udstilling's Bygning, Kopenhagen (als Toile composition, 1920).
• Art Concret, 15 juni-13 juli 1945, Galerie René Drouin, Parijs (als Composition, 1920).
• Theo van Doesburg. Retrospective exhibition, 29 april-31 mei 1947, Art of this Century Gallery, New York (als Composition, 1919-1920).
• Walt Kuhn, Lyonel Feininger and Theo van Doesburg (?), juni-15 juli 1947, County Museum of Art, Los Angeles.
• Theo van Doesburg, 29 juli-24 augustus 1947, San Francisco Museum of Modern Art, San Francisco.[2]
• Theo van Doesburg. Paintings, drawings, photographs and architectural drawings, 15 oktober-8 november 1947, The Renaissance Society of the University of Chicago, Chicago (als Composition, 1920).
• Theo van Doesburg (?), 20 november-12 december 1947, Cincinnati Art Museum, Cincinnati.
• Exhibition Van Doesburg, 5-23 januari 1948, Robinson Hall, Harvard University, Cambridge, Massachusetts (als Composition, 1919).
• Painters of de Stijl. Debut of abstract art in Holland, 1917-21, 17 mei-2 juni 1951, Sidney Janis Gallery, New York.
• De Stijl, 6 juli-25 september 1951, Stedelijk Museum, Amsterdam (als Compositie, 1921).
• Masters in 20th century art, 2 oktober-3 november 1979, Sidney Janis Gallery, New York.
• Mondrian und De Stijl, mei-augustus 1979, Galerie Gmurzynska, Keulen (als Composition, 1919).
• The spirit of modernism. The Tremaine Collection, 26 februari-29 april 1984, The Wadsworth Atheneum, Hartford (Connecticut) (als Composition, 1919).
• Meisterwerke des 15.-20. Jahrhunderts aus der Sammlung Thyssen-Bornemisza, 3 oktober-1 december 1985, Nationalgalerie, Boedapest, 13 december 1985-9 februari 1986, Neue Galerie, Szombathely (als Kompozició, 1919-1920).
• Pioniere der abstrakten Kunst aus der Sammlung Thyssen-Bornemisza, 1-30 september 1986, Galerie Gmurzynska, Keulen.
• Wege zur Abstraktion. 80 Meisterwerke aus der Sammlung Thyssen-Bornemisza, 30 april-18 juli 1988, Villa Vauban, Luxembourg, 13 augustus-9 oktober 1988, Haus der Kunst, München, 10 november 1988-15 januari 1989, Museum des 20. Jahrhunderts, Wenen.
• Van Doesburg and the International Avant-Garde, 20 oktober 2009-3 januari 2010, Stedelijk Museum De Lakenhal, Leiden, 4 februari-16 mei 2010, Tate Modern, Londen (als Composition XX, 1920).

Noten

1. De Stijl, 6e jaargang, nummer 1 (maart 1923): p. 16; Merz, nummer 2 (april 1923): p. 21. Zie Digital Dada Library.
2. Volgens foto in het Van Doesburgarchief in het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie in Den Haag.