Yr Elen

Yr Elen

Yr Elen gan Erwyn Jones
Math	mynydd, copa
Daearyddiaeth
Gwlad	y Deyrnas Unedig
Uwch y môr	962 metr
Cyfesurynnau	53.1664°N 3.9865°W
Cod OS	SH6738965118
Manylion
Amlygrwydd	57 metr
Rhiant gopa	Carnedd Llywelyn
Cadwyn fynydd	Eryri
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Mae'r Elen yn fynydd yn y Carneddau yn Eryri.

Enw

Mae tarddiad yr enw yn ansicr. Un awgrym yw fod y mynydd wedi ei enwi ar ôl rhyw "Elen", efallai, os mai Llywelyn ap Gruffudd a roes ei enw i Garnedd Llywelyn, fod "Yr Elen" wedi ei enwi ar ôl ei wraig Eleanor de Montfort. Mwy tebygol yw mai Gelen sydd yn yr enw, yn cyfeirio at y ffordd y mae'r mynydd i weld wedi ei gysylltu ei hun ar ystlys Carnedd Llywelyn, fel gelen ar anifail.

Daearyddiaeth a llwybrau

Saif yr Elen ar grib fechan sy'n gadael prif grib y Carneddau ger Carnedd Llywelyn ac yn arwain tua'r gogledd-orllewin. Mae'n agos iawn at Garnedd Llywelyn, dim ond un cilometr ar hyd y grib, ac fel arfer cyrhaeddir y copa o gopa Carnedd Llywelyn. Mae modd hefyd dringo'r Elen yn uniongyrchol o Gerlan ger Bethesda, gan ddilyn Afon Llafar at droed yr Elen ac yna dilyn llwybr braidd yn aneglur i fyny'r llechweddau. Mae'r ffordd hon braidd yn serth, ond mae rhai o'r ffyrdd i fyny Carnedd Llywelyn yn cynnwys rhannau serth hefyd megis ar lechweddau Pen yr Ole Wen.

Gweler hefyd

• Rhestri copaon a sut y cânt eu dosbarthu
• Rhestr mynyddoedd Cymru
• Rhestr o gopaon Cymru
• Rhestr Mynyddoedd yr Alban dros 2,000'

Dolennau allanol

• Clwb Mynydda Cymru
• Lleoliad ar wefan Streetmap Archifwyd 2016-03-06 yn y Peiriant Wayback
• Lleoliad ar wefan Get-a-map^[dolen farw]

Y pedwar copa ar ddeg
Yr Wyddfa a'i chriw: Yr Wyddfa (1085m)  · Garnedd Ugain (1065m)  · Crib Goch (923m)
Y Glyderau: Elidir Fawr (924m)  · Y Garn (947m)  · Glyder Fawr (999m)  · Glyder Fach (994m)  · Tryfan (915m)
Y Carneddau: Pen yr Ole Wen (978m)  · Carnedd Dafydd (1044m)  · Carnedd Llywelyn (1064m)  · Yr Elen (962m)  · Foel Grach (976m)  · Carnedd Gwenllian (Garnedd Uchaf) (926m)  · Foel-fras (942m)