Palas Hampton Court

Palas Hampton Court

Math	amgueddfa tŷ hanesyddol, palas, theatr, amgueddfa annibynnol
Ardal weinyddol	Bwrdeistref Llundain Richmond upon Thames
Agoriad swyddogol	1838
Sefydlwyd	1515
Daearyddiaeth
Sir	Llundain Fwyaf (Sir seremonïol)
Gwlad	Lloegr
Gerllaw	Afon Tafwys
Cyfesurynnau	51.4034°N 0.337499°W
Cod OS	TQ1573968461
Cod post	KT8 9AU
Rheolir gan	Historic Royal Palaces
Arddull pensaernïol	pensaernïaeth Duduraidd, Baróc
Statws treftadaeth	adeilad rhestredig Gradd I, heneb gofrestredig
Manylion
Deunydd	bricsen
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Palas brenhinol yn Richmond upon Thames, Llundain Fwyaf, yw Palas Hampton Court. Saif ar lannau gogleddol Afon Tafwys, 12 milltir (19 ) i'r de-orllewin o ganol Llundain.

Dechreuwyd adeiladu'r palas yn 1514 gan Thomas Wolsey, pan oedd yn brif weinidog i Harri VIII, brenin Lloegr.[1] Ym 1529, ac yntau wedi digio'r brenin, rhoddodd Wolsey y palas i Harri er mwyn adennill ei ffafr. Daeth y palas yn un o hoff breswylfeydd y brenin; yn fuan ar ôl iddo gael yr eiddo, trefnodd iddo gael ei ehangu.[2]

Yn gynnar yn y 1690au, roedd Wiliam III yn dymuno creu palas i gystadlu â Phalas Versailles yn Ffrainc. Roedd gwraig William, y Frenhines Mary, yn ymwneud â chynllunio'r gerddi. Adeiladwyd oriel ar lan y dŵr ganddi lle arddangosodd ei chasgliad o borslen.[3] Ymgymerodd â phrosiect enfawr o ailadeiladu ac ehangu yn Hampton Court, a thrwy hynny ddinistrio llawer o'r palas Tuduraidd. Lluniodd Christopher Wren gynlluniau a gafodd eu haddasu yn ystod y gwaith adeiladu. Daeth y gwaith hwn i ben ym 1694, gan adael y palas mewn dwy arddull bensaernïol wahanol, sef Tuduraidd a Baróc.[4]

Siôr II (teyrnasiad 1727–1760) oedd y brenin olaf i breswylio yn y palas.

Mae'r palas a'i erddi ar agor i'r cyhoedd, ac yn cael eu rheoli gan Historic Royal Palaces, elusen sy'n cynnal a chadw sawl eiddo nad yw'r teulu brenhinol yn byw ynddynt mwyach.

Oriel

• 
  Y Tŷ Porth Mawr
• 
  Tŷ Porth Anne Boleyn
• 
  Rhan flaen ddeheuol gan Christopher Wren
• 
  Cwrt y Ffynnon gan Christopher Wren

Cyfeiriadau

1. Thurley, Simon (2004). Hampton Court Palace: A Social and Architectural History (yn Saesneg). Yale University Press. tt. 8 ff.
2. Summerson, John (1969). Great Palaces (Hampton Court. pp. 12–23) (yn Saesneg). Llundain: Hamlyn Publishing Group Ltd. tt. 14–21. ISBN 0-600-01682-X.
3. Deborah C. Fisher (2024). William and Mary: William and Mary: A History of Their Most Important Places and Events (yn Saesneg). Pen & Sword. ISBN 9781399075626.
4. Neville Williams (1971). Royal Homes (yn Saesneg). Gwasg Lutterworth. t. 54. ISBN 0-7188-0803-7

Dolenni allanol

• Gwefan swyddogol
• "Hampton Court Palace", Historic England

Eginyn erthygl sydd uchod am Lundain. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.