John Edwards (gwleidydd)

John Edwards
Ganwyd	28 Chwefror 1882  Llanbadarn Fawr
Bu farw	23 Mai 1960
Dinasyddiaeth	Cymru
Alma mater	Prifysgol Llundain Prifysgol Aberystwyth
Galwedigaeth	gwleidydd, bargyfreithiwr
Swydd	Aelod o 31ain Senedd y Deyrnas Unedig
Plaid Wleidyddol	Plaid Ryddfrydol
Gwobr/au	Urdd Gwasanaeth Nodedig

Am bobl eraill o'r un enw, gweler John Edwards.

Roedd John (Jack) Edwards (28 Chwefror 1882 - 23 Mai 1960) yn filwr, yn fargyfreithiwr ac yn wleidydd a wasanaethodd fel Aelod Seneddol Rhyddfrydol y Glymblaid dros etholaeth Aberafan.[1]

Cefndir

Ganwyd Edwards yn Llanbadarn yn fab i'r Parchedig James Edwards a Rachel (née Jones) ei wraig. Pan oedd o'n faban symudodd y teulu i Gastell-nedd lle fu ei dad yn gwasanaethu fel gweinidog capel Soar (Annibynwyr). Derbyniodd ei addysg yn Ysgolion Prydeinig a Chanolradd Castell-nedd, Prifysgol Cymru Aberystwyth a Phrifysgol Llundain.

Priododd Gweno Elin Bryan merch Dr Joseph Davies Bryan, Alecsandria, ym 1932, cawsant dau fab ac un ferch.[2]

Gyrfa

Wedi ymadael a'r coleg bu Edwards yn gweithio fel athro ysgol uwchradd yn Battersea, Llundain. Ar doriad y Rhyfel Byd Cyntaf ymunodd a'r Ffiwsilwyr Brenhinol Cymreig gan wasanaethu ar faes y gad yn Ffrainc; dyfarnwyd iddo'r Distinguished Service Order, cafodd e'i enwi ddwywaith mewn cadlythyrau a chafodd ei ddyrchafu i reng is-gyrnol.

Cymhwysodd fel bargyfreithiwr ym 1921 a chafodd ei alw i'r bar yn Gray's Inn.

Gyrfa gyhoeddus

Cafodd ei ethol fel Aelod Seneddol fel aelod Rhyddfrydol y Glymblaid ym 1918 gan wasanaethu am un tymor yn unig. Cafodd ei drechu yn etholiad cyffredinol 1922 gan yr ymgeisydd Llafur James Ramsay MacDonald .

Ceisiodd am sedd Prifysgol Cymru yn etholiad cyffredinol 1923 ond bu'n aflwyddiannus

Gwasanaethodd fel Uchel Siryf Sir Aberteifi ym 1942

Bu yn aelod o Lys Prifysgol Cymru a Chyngor Coleg Prifysgol Cymru Aberystwyth.

Cyhoeddiadau

Cyhoeddodd drama Galw'r Môr ym 1923 a chyfieithiad ohoni The Call of the Sea ym 1925. Cyhoeddodd bywgraffiad i'w dad Edwards Castellnedd ym 1935.[3] Bu hefyd yn cyfrannu nifer o erthyglau ar gyfer cyhoeddiadau cyfreithiol.

Marwolaeth

Bu farw yn Surbiton Surrey ym 1960 a chladdwyd ei lwch yn Aberystwyth .

Cyfeiriadau

1. EDWARDS, John’, Who Was Who, A & C Black, an imprint of Bloomsbury Publishing plc, 1920–2015; online edn, Oxford University Press, 2014 ; online edn, April 2014 accessed 18 April 2015
2. EDWARDS, John Y Bywgraffiadur arlein [1] adalwyd 18 Ebrill 2015
3. Cyngor Sir Ceredigion Awduron [2] Archifwyd 2016-03-05 yn y Peiriant Wayback adalwyd 18 Ebrill 2015

Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd: etholaeth newydd	Aelod Seneddol Aberafan 1918 – 1922	Olynydd: James Ramsay MacDonald