Valls
Valls ye un municipio catalán situato en a provincia de Tarragona, capital d'a comarca d'Alto Campo y d'o partiu chudicial de Valls. A suya población ye de 25 047 habitants, en una superficie de 55,28 km² con una densidat de población de 439,31 hab/km². CheografíaValls ye situato a 215 metros d'altaria sobre o ran d'o mar, a una distancia de 19 km de Tarragona, a capital d'a suya provincia. D'o suyo termin municipal fan parte os lugars de Picamoixons, Fontscaldes y Masmolets y a urbanización d'El Bosc de Valls, amás d'os despoblatos de L'Espinavesa, El Palau de Reig y Olivet. HistoriaEn estar situato en un puesto de paso, en a plana, a man d'o río Francolí, o termin municipal de Valls ya fue ocupato en a Prehistoria, como muestra, entre atros, un chacimiento arqueolochico en Picamoixons. Ista ocupación d'o territorio s'intensificó con os ibers, y mes encara mientres l'Imperio Romano, cuan a ocupación espacial estió muit intensa. Sindembargo, no se puet charrar propiament d'a existencia de Valls dica o sieglo XII, cuan a Corona d'Aragón ya heba conquerito a comarca. EconomíaTradicionalment, a economía de Valls yera basata en l'agricultura, con vinya, olivera, cerials, almendrera y avellanera. Actualment, destaca tamién a ganadería, en especial l'avicultura.[1] Demografía
CulturaCastellersOs castellers, agrupatos en as ditas colles castelleres, son uno d'os sinyals d'identidat de Valls y d'as comarcas amanatas (Penedés y Campo de Tarragona), y bi naixioron en o sieglo XVIII; a colla castellera mas antiga conoixita ye a Colla dels Pagesos, establita en 1801 en Valls.[2] Os castellers construyen castells (castiellos, en aragonés) humans, feitos sin aduya mecanica de dengún tipo, que gosan plegar ta os nueu u diez pisos d'altaria. Calçots y calçotadesOs calçots son uns brunos (d'a variedat Blanca Tardana de Lérida) que se puet trobar en zonas d'as comarcas de l'Alto Campo, Baixo Campo, Tarragonés y Baixo Penedés, y que se calzan (d'aquí o suyo nombre) con tierra sobre os suyos brotz ta que creixcan en altaria, quedando un tallo blanco d'arredol de 20–25 cm de largaria. A suya temporada de cautivo ye en zaguerías d'hibierno y primerías de primavera, y se fan a la brasa, sobre un fuego y brasa de ixarmientos de vinya, fendo cremar a parte exterior d'o bruno y dexando o suyo interior tierno y cremoso. Ta minchar-los, s'elimina con as mans a parte cremada, s'alzan y se minchan enteros, mullatos en una salsa especial. Ye menester fer servir uns babers ta no ensuciar-se. En zagueras, ye una actividat turistica en a comarca, con as ditas calçotades. O suyo orichen ye en Valls, que tien una Denominación d'Orichen ta a protección d'os suyos calçots. Se diz que estió un labrador u pagès de Valls, dito o Xat de Benaiges quien descubrió o procedimiento a finals d'o sieglo XIX. AdministraciónReparto de concellers
Fuent: MUNICAT, en a pachina web d'a Generalitat de Catalunya. Alcaldes
Molimentos
FiestasComunicacionsLocalidaz achirmanatas
Se veiga tamiénVinclos externos
Referencias
|