Romelu Lukaku

Romelu Lukaku
Lukaku thi đấu cho Chelsea năm 2021
Thông tin cá nhân
Tên đầy đủ Romelu Menama Lukaku Bolingoli[1]
Ngày sinh 13 tháng 5, 1993 (31 tuổi)[2]
Nơi sinh Antwerpen, Bỉ
Chiều cao 1,91 m (6 ft 3 in)[3]
Vị trí Tiền đạo
Thông tin đội
Đội hiện nay
Napoli
Số áo 11
Sự nghiệp cầu thủ trẻ
Năm Đội
1999–2003 Rupel Boom
2003–2004 KFC Wintam
2004–2006 Lierse
2006–2009 Anderlecht
Sự nghiệp cầu thủ chuyên nghiệp*
Năm Đội ST (BT)
2009–2011 Anderlecht 73 (33)
2011–2014 Chelsea 10 (0)
2012–2013West Bromwich Albion (mượn) 35 (17)
2013–2014Everton (mượn) 31 (15)
2014–2017 Everton 110 (53)
2017–2019 Manchester United 66 (28)
2019–2021 Inter Milan 72 (47)
2021–2024 Chelsea 26 (8)
2022–2023Inter Milan (mượn) 25 (10)
2023–2024Roma (mượn) 32 (13)
2024– Napoli 1 (1)
Sự nghiệp đội tuyển quốc gia
Năm Đội ST (BT)
2008 U-15 Bỉ 4 (1)
2011 U-18 Bỉ 1 (0)
2009 U-21 Bỉ 5 (1)
2010– Bỉ 120 (85)
Thành tích huy chương
Bóng đá nam
Đại diện cho  Bỉ
FIFA World Cup
Vị trí thứ ba Nga 2018
*Số trận ra sân và số bàn thắng ở câu lạc bộ tại giải quốc gia, chính xác tính đến ngày 19 tháng 5 năm 2024 (UTC)
‡ Số trận ra sân và số bàn thắng ở đội tuyển quốc gia, chính xác tính đến ngày 14 tháng 11 năm 2024 (UTC)

Romelu Menama Lukaku Bolingoli (phát âm tiếng Hà Lan[roːmeːlu luˈkaːku]; sinh ngày 13 tháng 5 năm 1993) là một cầu thủ bóng đá người Bỉ đang chơi ở vị trí tiền đạo cho câu lạc bộ Serie A Napoliđội tuyển quốc gia Bỉ.

Lukaku bắt đầu sự nghiệp câu lạc bộ cấp cao của mình khi chơi cho Anderlecht, nơi anh đã giành chức vô địch Belgian Pro League và kết thúc với tư cách là vua phá lưới của giải đấu. Năm 2011, anh gia nhập Chelsea trong một vụ chuyển nhượng trị giá 10 triệu bảng Anh (12 triệu euro), nhưng thời gian thi đấu hạn chế dẫn đến việc cho West Bromwich AlbionEverton mượn; vào năm 2014, Lukaku ký hợp đồng với Everton trong một vụ chuyển nhượng kỷ lục của câu lạc bộ khi đó trị giá 28 triệu bảng Anh (32 triệu euro), tiếp tục kết thúc với tư cách là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng thứ hai của giải đấu. Sau đó anh ấy đã ký hợp đồng với Manchester United trong một vụ chuyển nhượng trị giá 75 triệu bảng Anh (88 triệu euro), nhưng sau khi mối quan hệ với câu lạc bộ rạn nứt, Lukaku đã đến Inter Milan vào năm 2019 trong một hợp đồng kỷ lục của câu lạc bộ trị giá 80 triệu euro (68,1 triệu bảng Anh) và giành được một danh hiệu Serie A và Serie A Most Valuable Player.

Năm 2021, Lukaku trở lại Chelsea trong một vụ chuyển nhượng kỷ lục của câu lạc bộ trị giá 97,5 triệu bảng Anh (115 triệu euro), trở thành cầu thủ đắt giá thứ bảy , cầu thủ Bỉ đắt giá nhất và cầu thủ đắt giá nhất tính theo phí chuyển nhượng tích lũy.

Là cầu thủ ghi bàn hàng đầu mọi thời đại của Bỉ, Lukaku đã có trận ra mắt quốc tế cấp cao vào năm 2010 và đã đại diện cho đất nước của mình tại 5 giải đấu lớn: 2 kỳ UEFA Euro 20162020 và 3 kỳ FIFA World Cup 2014, 20182022; anh đã kết thúc với tư cách là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng thứ hai để giành được Chiếc giày đồng vào năm 2018.

Sự nghiệp câu lạc bộ

Sự nghiệp ban đầu

Lukaku gia nhập đội bóng địa phương Rupel Boom khi mới 5 tuổi. Sau bốn mùa giải ở Rupel Boom, Lukaku được phát hiện bởi các tuyển trạch viên của Lierse , một câu lạc bộ tại Giải bóng đá chuyên nghiệp Bỉ với một học viện đào tạo trẻ được thành lập. Anh thi đấu cho Lierse từ năm 2004 đến năm 2006, ghi 121 bàn sau 68 trận.[4] Sau khi Lierse bị xuống hạng khỏi Giải bóng đá chuyên nghiệp Bỉ, Anderlecht đã mua 13 cầu thủ trẻ từ Lierse vào giữa mùa giải 2006, bao gồm cả Lukaku. Anh ấy đã chơi thêm ba năm nữa với tư cách là một cầu thủ trẻ với Anderlecht, ghi 131 bàn sau 93 trận.[5]

Anderlecht

Khi Lukaku bước sang tuổi 16 vào ngày 13 tháng 5 năm 2009, anh ký hợp đồng chuyên nghiệp với Anderlecht kéo dài đến năm 2012.[6] Mười một ngày sau, anh ra mắt Giải hạng nhất Bỉ vào ngày 24 tháng 5 năm 2009 trong trận play-off tranh chức vô địch với Standard Liège với tư cách là một cầu thủ vào sân thay hậu vệ Víctor Bernárdez ở phút 69.[7] Anderlecht thua trận 1–0. Lukaku trở thành thành viên thường xuyên của đội một Anderlecht trong mùa giải 2009–10 , ghi bàn thắng đầu tiên ở cấp độ cao hơn vào lưới Zulte Waregem ở phút 89 sau khi vào sân thay cho Kanu vào ngày 28 tháng 8 năm 2009. "Sau khi ghi bàn, tôi chìm trong biển hạnh phúc," anh nói với Berend Scholten từ UEFA.com. "Bạn nghĩ rằng bạn đang bay và có thể chiếm lấy cả thế giới."[8] Anh kết thúc mùa giải với tư cách là cầu thủ ghi bàn hàng đầu tại Pro League với 15 bàn thắng khi Anderlecht giành chức vô địch Bỉ lần thứ 30.[9] Anh ấy cũng đã ghi bốn bàn thắng trong thời gian câu lạc bộ chạy đến vòng 16 đội của UEFA Europa League 2009–10.[9] Trong mùa giải 2010–11, Lukaku đã ghi 20 bàn thắng trên mọi đấu trường, nhưng Anderlecht đã không thể giữ được chức vô địch mặc dù đứng đầu bảng trong suốt mùa giải.[10]

Chelsea

Lukaku khởi động cho Chelsea năm 2013

Chuyển nhượng

Vào tháng 8 năm 2011, Lukaku gia nhập câu lạc bộ Premier League Chelsea theo hợp đồng 5 năm với mức phí được báo cáo là khoảng 12 triệu euro (10 triệu bảng), tăng lên 20 triệu euro (17 triệu bảng) trong các điều khoản bổ sung.[11]

2011–12: Mùa giải ra mắt

Lukaku có trận ra mắt đầu tiên tại Stamford Bridge trong chiến thắng 3–1 trước Norwich City ở phút 83, vào sân thay cho Fernando Torres.[12] Lukaku đá trận đầu tiên cho Chelsea ở League Cup trước Fulham. Chelsea tiếp tục giành chiến thắng trên chấm phạt đền. Anh ấy đã dành phần lớn thời gian của mùa giải để chơi cho đội dự bị và bắt đầu trận đấu đầu tiên tại Premier League vào ngày 13 tháng 5 năm 2012, gặp Blackburn Rovers, và trở thành cầu thủ xuất sắc nhất trận đấu, kiến ​​tạo cho bàn mở tỷ số của John Terry.[13] Tuy nhiên, Lukaku nhấn mạnh rằng anh ấy thất vọng với sự tham gia của anh ấy vào cuối mùa giải đầu tiên của anh ấy, tiết lộ rằng, sau chiến thắng của đội bóng tại UEFA Champions League trong trận chung kết vào ngày 19 tháng 5, anh ấy đã từ chối cầm chiếc cúp, giải thích rằng "không phải tôi, nhưng đội của tôi đã thắng".[14]

2012–13: Cho mượn tại West Bromwich Albion

Lukaku thi đấu cho West Bromwich Albion năm 2012

Sau những đồn đoán liên kết Lukaku với việc chuyển đến Fulham theo dạng cho mượn,[15] vào ngày 10 tháng 8 năm 2012, anh gia nhập West Bromwich Albion theo một hợp đồng cho mượn kéo dài một mùa giải.[16] Anh ghi bàn thắng đầu tiên ở giải đấu tám ngày sau đó, vào sân thay người ở phút 77 trong chiến thắng 3–0 trước Liverpool.[17] Anh ấy đã có trận ra mắt đầy đủ trong trận thắng Reading tại The Hawthorns, ghi bàn thắng duy nhất của trận đấu.[18] Vào ngày 24 tháng 11, Lukaku vào sân ở phút thứ 70 thay cho Shane Long, ghi một quả phạt đền và kiến ​​tạo cho Marc-Antoine Fortuné, khi West Brom đánh bại Sunderland 4–2 trên sân vận động Ánh sáng.[19] Trận thắng này là trận thắng thứ tư liên tiếp của West Brom ở giải đấu hàng đầu, lần đầu tiên kể từ năm 1980.[20] Vào ngày 12 tháng 1 năm 2013, Lukaku có trận đấu ghi nhiều bàn thắng đầu tiên tại Premier League, giúp West Brom dẫn trước 2–0 trước Reading, trước khi lội ngược dòng muộn giúp câu lạc bộ Berkshire giành chiến thắng 3–2 tại sân vận động Madejski.[21] Trước những lời khẳng định muốn gắn bó với West Brom thêm 1 năm, Lukaku khẳng định với báo giới rằng anh vẫn mong ước trở thành huyền thoại của sân Stamford Bridge.[22] Vào ngày 11 tháng 2, Lukaku vào sân thay người và ghi bàn thắng thứ 10 tại Premier League trong mùa giải vào lưới Liverpool trong trận đấu kết thúc với tỷ số 2–0.[23]

Anh ấy ghi cú đúp thứ hai trong chiến dịch, ghi cả hai bàn thắng cho West Brom trong trận thua 1–2 trên sân nhà trước Sunderland vào ngày 23 tháng 2.[24] Vào ngày 9 tháng 3, trong một trận đấu với Swansea City tại giải VĐQG, Lukaku đã ghi bàn thắng gỡ hòa trước khi bị cản phá một quả phạt đền; West Brom cuối cùng đã giành chiến thắng nhờ pha đá phản lưới nhà của Jonathan de Guzmán.[25] Vào ngày 19 tháng 5, khi vào sân thay người ở hiệp hai, Lukaku đã ghi một hat-trick hoàn hảo đáng chú ý trong hiệp hai , khi West Brom dẫn trước ba bàn để hòa 5–5 trong trận đấu cuối cùng trên sân nhà của mùa giải với Manchester United.[26] Trận đấu được Alex Ferguson dẫn dắt là trận đấu thứ 1.500 và cũng là trận đấu cuối cùng dẫn dắt United, đồng thời là trận hòa có tỷ số đậm nhất trong lịch sử Premier League.[27] Mặc dù được câu lạc bộ cho mượn, Lukaku đã vượt qua tất cả các đồng đội ở Chelsea của anh ấy tại Premier League mùa giải đó, là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng thứ sáu trong mùa giải 2012–13 với 17 bàn thắng.[28] Lukaku đã chơi hai trận tại Premier League cho Chelsea vào đầu mùa giải 2013–14. Anh ấy cũng vào sân thay người tại UEFA Super Cup 2013, cuối cùng bỏ lỡ quả phạt đền quyết định trong loạt luân lưu khi Manuel Neuer cản phá cú sút của anh và Chelsea thua Bayern Munich.[29]

2013–14: Cho mượn tại Everton

Lukaku trước trận đấu của Everton năm 2014

Vào ngày cuối cùng của kỳ chuyển nhượng mùa hè 2013, Lukaku gia nhập Everton theo dạng cho mượn kéo dài một mùa giải.[30] Tiền đạo này đã có trận ra mắt cho Toffees trước West Ham United vào ngày 21 tháng 9 năm 2013, ghi bàn thắng quyết định trong chiến thắng 3–2 cho Everton. Trong pha đánh đầu, anh đã va chạm với một hậu vệ West Ham và phải rời sân để điều trị. Bác sĩ thể lực phải nói với anh ấy rằng anh ấy đã ghi bàn thắng quyết định.[31] Anh ghi hai bàn trong trận ra mắt trên sân nhà chín ngày sau đó trong chiến thắng 3–2 trước Newcastle United, cũng như kiến ​​tạo cho Ross Barkley ghi bàn.[32] Sau đó, anh ấy đã mở tỷ số trong trận thua 1–3 trước Manchester City trong trận đấu sau đó.[33] Anh ấy tiếp tục khởi đầu ấn tượng tại câu lạc bộ bằng cách ghi bàn mở tỷ số trong chiến thắng 2–0 trước Aston Villa , và sau đó ghi hai bàn trong trận derby Merseyside đầu tiên của mùa giải khi Everton hòa 3–3 trước Liverpool, với Lukaku sau đó đó là trải nghiệm tuyệt vời nhất mà anh ấy có được trong sự nghiệp ngắn ngủi của mình.[34][35]

Vào tháng 1 năm 2014, Lukaku được The Guardian vinh danh là một trong mười cầu thủ trẻ triển vọng nhất châu Âu,[36] nhưng sau đó trong tháng đó, anh phải rời sân trên cáng vì chấn thương dây chằng mắt cá sau khi Gareth Barry trượt chân và va vào người tiền đạo này. khi anh ấy cố gắng cản phá bàn mở tỷ số của Steven Gerrard trong trận derby Merseyside với Liverpool.[37][38] Lukaku trở lại sau chấn thương trong trận đấu với West Ham vào tháng 3 năm 2014, ghi bàn thắng duy nhất của trận đấu ở phút 81 sau khi vào sân thay người ở hiệp hai.[39] Vào ngày 6 tháng 4, anh ghi một bàn và kiến ​​tạo một bàn khác khi Everton đánh bại Arsenal 3–0 tại Goodison Park để ghi chiến thắng thứ sáu liên tiếp tại Premier League.[40] Bàn thắng cuối cùng của anh ấy trong thời gian cho mượn đến vào ngày cuối cùng của mùa giải khi anh ấy ghi bàn thứ hai trong chiến thắng 2–0 trước Hull City.[41] Lukaku đã ghi 15 bàn sau 31 trận đấu tại giải VĐQG để giúp Everton giành vị trí thứ năm với kỷ lục câu lạc bộ là 72 điểm tại Premier League.[42]

Everton

Ngày 2 tháng 9 năm 2013 - Trang chủ Chelsea bất ngờ thông báo anh sẽ chuyển sang thi đấu cho câu lạc bộ Everton theo bản hợp đồng cho mượn đến hết mùa giải.

2014–16: Trở thành ngôi sao

Lukaku chơi cho Everton năm 2015

Lukaku ký hợp đồng 5 năm với Everton vào tháng 7 năm 2014 với mức phí kỷ lục của câu lạc bộ khi đó là 28 triệu bảng.[43] Anh ghi bàn thắng đầu tiên với tư cách là cầu thủ chính thức vào ngày 13 tháng 9, vào lưới câu lạc bộ cũ West Brom. Lukaku không ăn mừng bàn thắng và được các cổ động viên West Brom vỗ tay tán thưởng vì hành động tôn trọng của anh. Vào ngày 19 tháng 2 năm 2015, Lukaku ghi hat-trick đầu tiên cho Everton trong chiến thắng 4–1 cho Everton trước Young Boys ở vòng 32 UEFA Europa League ; anh ấy đánh đầu, sút chân phải và sút chân trái.[44] Anh ghi thêm hai bàn nữa trong chiến thắng 3–1 ở trận lượt về một tuần sau đó.[45] Với 8 bàn thắng, anh là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất giải đấu mùa đó, cùng với Alan của Red Bull Salzburg .[46]

Trong trận đấu thứ hai của mùa giải Premier League 2015–16 , Lukaku ghi cú đúp trong hiệp một trong chiến thắng 3–0 của Everton trước Southampton vào ngày 15 tháng 8 năm 2015 với hai cú sút đầu tiên trúng đích. Trước trận đấu, anh đã tặng một chiếc áo phông cho một cổ động viên nhà mà anh đã vô tình chạm bóng trong lúc tập sút bóng.[47] Vào ngày 26 tháng 8, anh ghi một cú đúp khác trong chiến thắng 5–3 trong hiệp phụ trước đội League One BarnsleyLeague Cup .[48] Vào ngày 28 tháng 9, Lukaku ghi hai bàn và kiến tạo bàn còn lại vào lưới West Brom khi anh dẫn dắt đội của mình từ thua 2–0 đến thắng 2–3.[49] Anh ghi bàn vào lưới Liverpool trong trận Derby vùng Merseyside vào tuần sau trong trận hòa 1-1 tại Goodison Park. Vào ngày 21 tháng 11, Lukaku ghi hai bàn trong chiến thắng 4–0 trước Aston Villa, trở thành cầu thủ thứ năm dưới 23 tuổi ghi ít nhất 50 bàn thắng ở Premier League, sau Robbie Fowler, Michael Owen , Wayne RooneyCristiano Ronaldo . .[50] Vào ngày 7 tháng 12, Lukaku ghi một bàn thắng ở cự ly gần trong trận hòa 1-1 trước Crystal Palace , bàn thắng thứ 50 sau 100 lần ra sân trên mọi đấu trường cho Everton. Vào ngày 12 tháng 12, Lukaku trở thành cầu thủ Everton đầu tiên ghi bàn trong sáu trận liên tiếp ở Premier League và là người đầu tiên ghi bàn trong bảy trận liên tiếp trên mọi đấu trường kể từ Bob Latchford bốn mươi năm trước , khi anh mở tỉ số ở Toffees ' Trận hòa 1-1 với Norwich City tại Carrow Road.[51] Trong trận đấu tiếp theo, thất bại 3–2 trước Leicester City , Lukaku trở thành cầu thủ Everton đầu tiên kể từ Dave Hickson năm 1954 ghi bàn trong 8 trận liên tiếp.[52]

Vào ngày 6 tháng 2 năm 2016, Lukaku ghi bàn thắng thứ 20 trong mùa giải trong chiến thắng 3–0 trước Stoke City , đồng nghĩa với việc anh là cầu thủ Everton đầu tiên kể từ Graeme Sharp ghi ít nhất 20 bàn thắng trên mọi đấu trường trong các mùa giải liên tiếp cho Everton. Pha lập công này cũng là bàn thắng thứ 16 của anh trong mùa giải, cân bằng kỷ lục ghi bàn ở Premier League cho Everton do Tony CotteeAndrei Kanchelskis lập vào giữa những năm 1990.[53] Lukaku tiếp nối bàn thắng này bằng một pha lập công khác trong chiến thắng 2–0 tại Dean Court của AFC Bournemouth cho bàn thắng thứ 21 của anh ấy trong mùa giải. Chiến thắng này đưa Everton vào tứ kết FA Cup ,[54] và cân bằng số bàn thắng mà Yakubu ghi cho Everton trên mọi đấu trường ở mùa giải 2007–08 , thành tích tốt nhất trước đó trong kỷ nguyên Premier League.[55] Vào ngày 1 tháng 3, Lukaku ghi bàn trong chiến thắng 3–1 trước Aston Villa tại Villa Park , bàn thắng thứ 17 của anh trong mùa giải, một kỷ lục kỷ nguyên Premier League cho Everton.[56] Bàn thắng này cũng có nghĩa là Lukaku đã cân bằng tỷ lệ ghi bàn thắng tốt nhất trước đó của anh ấy trong một mùa giải ở giải đấu, được lập trong thời gian cho mượn ở West Brom ở mùa giải 2012–13.[57]

2016–17: Thành tích cá nhân bền vững

Lukaku với Everton năm 2017

Vào ngày 12 tháng 9 năm 2016, Lukaku ghi bàn thắng đầu tiên của mùa giải 2016–17 với cả ba bàn thắng trong trận thắng 3–0 trước Sunderland tại Sân vận động Ánh sáng. Các bàn thắng của anh được ghi trong 11 phút 37 giây, khiến đây trở thành cú hat-trick nhanh thứ 12 trong lịch sử Premier League.[58] Vào ngày 4 tháng 2 năm 2017, Lukaku ghi bốn bàn, trong đó đầu tiên là bàn thắng nhanh nhất từ trước đến nay của Everton tại Premier League, vào lưới Bournemouth trong chiến thắng 6–3 tại Goodison Park.[59] Đây cũng là hat-trick thứ 300 được ghi ở Premier League.[60] Vào ngày 25 tháng 2 năm 2017, anh cân bằng kỷ lục ghi bàn ở Premier League của câu lạc bộ Duncan Ferguson , ghi bàn thắng thứ 60 tại EPL cho Toffees trong chiến thắng 2–0 trước Sunderland tại Goodison Park.[61] Vào ngày 5 tháng 3, anh vượt qua Ferguson để trở thành người giữ kỷ lục chung cuộc, ghi bàn trong trận thua 3–2 trước Tottenham Hotspur trên sân White Hart Lane .[62] Ở trận đấu tiếp theo, trong chiến thắng 3–0 trên sân nhà trước West Brom, Lukaku đã ghi bàn để trở thành cầu thủ Everton đầu tiên kể từ Bob Latchford ghi được 20 bàn thắng trở lên trên mọi đấu trường trong ba mùa giải liên tiếp.[63] Một tuần sau, trong chiến thắng 4–0 trước Hull City, anh ghi hai bàn để nâng tổng số bàn thắng ở giải đấu của mình lên 21 trong mùa giải, qua đó trở thành cầu thủ Everton đầu tiên kể từ Gary Lineker 31 năm trước đây vượt qua 20 bàn thắng trong một mùa giải, đồng thời là cầu thủ thứ tư và cầu thủ nước ngoài đầu tiên ghi được 80 bàn thắng ở Premier League trước 24 tuổi.[64]

Vào tháng 3 năm 2017, Lukaku đã từ chối một hợp đồng mới có thời hạn 5 năm trị giá 140.000 bảng một tuần được cho là giữa những tin đồn về việc trở lại Chelsea.[65] Trong một cuộc phỏng vấn, anh đặt câu hỏi về tham vọng của câu lạc bộ trong việc thực hiện những vụ chuyển nhượng lớn và theo đuổi suất dự Champions League, anh cũng lên tiếng chỉ trích người quản lý của anh là Ronald Koeman .[66] Một bàn thắng trong chiến thắng 3–1 cho Everton trước Burnley vào ngày 15 tháng 4 có nghĩa là Lukaku là cầu thủ Everton đầu tiên kể từ Bob Latchford ghi 25 bàn trong hai mùa giải liên tiếp trên mọi đấu trường, và là cầu thủ đầu tiên kể từ huyền thoại Dixie Dean ghi được 25 bàn thắng trong hai mùa giải liên tiếp . ghi bàn trong chín trận liên tiếp tại Goodison Park.[67] Vào ngày 20 tháng 4 năm 2017, Lukaku lần đầu tiên có tên trong Đội hình PFA của năm .[68][69]

Manchester United

Chuyển nhượng

Lukaku gia nhập Manchester United vào ngày 10 tháng 7 năm 2017, ký hợp đồng 5 năm với tùy chọn thêm một năm.[70] Mặc dù khoản phí chuyển nhượng này chính thức không được tiết lộ, nhưng nó đã được báo cáo là trị giá 75 triệu bảng ban đầu, cộng với 15 triệu bảng trong các điều kiện bổ sung.[71] Bản hợp đồng của Lukaku diễn ra một ngày sau khi cựu đội trưởng Manchester United Wayne Rooney rời câu lạc bộ để trở lại Everton, câu lạc bộ thời niên thiếu của Rooney.[72] Trước mùa giải 2017-2018, Lukaku đã xin phép Zlatan Ibrahimović nếu anh ta có thể tiếp quản chiếc áo số 9 từ Ibrahimovic.[73] Lukaku được xác nhận đã được trao số áo này vào ngày 14 tháng 7.[74]

2017-18: Mùa giải ra mắt và sa sút phong độ

Lukaku chơi cho Manchester United tại UEFA Champions League 2017

Anh ra mắt trong trận đấu với Real Madrid vào ngày 8 tháng 8 tại Siêu cúp UEFA 2017, và ghi bàn thắng đầu tiên cho câu lạc bộ trong trận thua 2-1.[75] Sự ra mắt giải đấu của anh ấy đến năm ngày sau tại nhà của West Ham. Lukaku đã ghi hai bàn trong chiến thắng 4-0,[76] trở thành cầu thủ thứ tư của Manchester United ghi hai bàn trong trận ra mắt Premier League cho câu lạc bộ.[77] Vào ngày 17 tháng 9, Lukaku đã ghi bàn thắng thứ ba của United trong chiến thắng 4 trận0 trước câu lạc bộ cũ Everton của anh ấy, với Lukaku chạy về phía người hâm mộ Everton và ngoáy tai trong khi ăn mừng bàn thắng của anh ấy và bị la ó trong suốt phần còn lại của trận đấu.[78] Vào ngày 27 tháng 9, Lukaku đã ghi hai bàn trong chiến thắng 4-1 tại UEFA Champions League trước CSKA Moscow, đưa số bàn thắng của anh ấy lên 10 bàn trong chín lần ra sân đầu tiên. Khi làm như vậy, anh đã phá vỡ kỷ lục được thiết lập bởi Sir Bobby Charlton, người đã ghi được 9 bàn thắng trong 9 lần ra sân đầu tiên cho câu lạc bộ.[79] Trong chiến thắng 2-1 trước câu lạc bộ cũ Chelsea vào ngày 25 tháng 2 năm 2018, Lukaku đã ghi bàn gỡ hòa và sau đó hỗ trợ bàn thắng trong trận đấu của Jesse Lingard.[80] Anh đã ghi bàn thắng thứ 200 cho câu lạc bộ và quốc gia vào ngày 13 tháng 3 trong trận thua 2-1 trước Sevilla đã loại Manchester United khỏi Champions League ở vòng 16.[81] Vào ngày 31 tháng 3 năm 2018, Lukaku đã ghi bàn để mở ra chiến thắng trên sân nhà 2-0 trước Swansea. Đó là bàn thắng thứ 100 tại Premier League của Lukaku trong trận đấu thứ 216 của anh, và khiến anh ấy trở thành cầu thủ trẻ thứ năm trong số 28 cầu thủ đạt được thành tích này.[82]

2018-19: Mùa giải cuối cùng ở Manchester

Lukaku bắt đầu mùa giải với 4 bàn thắng trong 5 lần ra sân đầu tiên, bao gồm cú đúp vào lưới Burnley, trước hạn hán bàn thắng kéo dài 12 trận kéo dài từ 19 tháng 9 đến 27 tháng 11 năm 2018. Anh tiếp tục ghi các bàn thắng vào lưới SouthamptonFulham. Câu lạc bộ sa thải huấn luyện viên Jose Mourinho, thay thế ông bằng cựu tiền đạo của United, Ole Gunnar Solskjær. Solskjaer để Lukaku rời khỏi đội hình trong hai trận dẫn đội đầu tiên của ông khi gặp Cardiff CityHuddersfield Town. Lukaku đã xuất hiện thay thế trong hai trận đấu tiếp theo của United trước Bournemouth [83]Newcastle United,[84] ghi bàn trong cả hai trận đấu trong vòng hai phút sau đó. Sau đó, anh đã chơi trọn 90 phút của trận đấu ở vòng ba FA Cup với Reading, ghi bàn thắng thứ hai trong chiến thắng 2-0.[85] Tuy nhiên, Solskjær tiếp tục để Marcus Rashford ra sân ngay từ đầu và Lukaku chỉ ra sân ngay từ đầu 5 trong số 9 trận tiếp theo, chơi đủ 90 phút chỉ trong hai trận và không ghi được bàn nào trong số đó. Phong độ ghi bàn của Lukaku trở lại trong ba trận tiếp theo, khi anh ấy ghi bàn trong trận đấu với Crystal Palace,[86] Southampton [87]Paris Saint-Germain. Các bàn thắng vào lưới PSG là một phần trong chiến thắng 3-1 đã giúp United vượt qua vòng tứ kết Champions League theo luật bàn thắng sân khách, lần đầu tiên một đội bóng đi tiếp sau khi thua trên sân nhà ở lượt đi từ hai bàn trở lên.[88] Tuy nhiên, United đã bị Barcelona loại ở tứ kết với tổng tỷ số 4–0.[89]

Inter Milan

2019–20: Kỷ lục chuyển nhượng câu lạc bộ và á quân Europa League

Lukaku gia nhập Inter Milan ngày 8 tháng 8 năm 2019 theo hợp đồng có thời hạn 5 năm, phí chuyển nhượng được công bố là 80 triệu euro.[90][91] Chỉ 3 ngày sau khi rời MU để chuyển sang khoác áo Inter Milan, Romelu Lukaku đã thể hiện tài "săn bàn" bằng 4 pha lập công giúp đội bóng mới đại thắng 8-0 trước đội bóng đang chơi ở Serie D là Virtus Bergamo. Đến nay, anh đã ghi được 153 bàn thắng cho Inter Milan.

Sau đó, anh ấy đề cập đến lý do rời Manchester United, bằng cách tuyên bố rằng anh ấy đã bị coi là vật tế thần cùng với những cầu thủ khác, chẳng hạn như Paul PogbaAlexis Sánchez , bên cạnh việc câu lạc bộ đã không bảo vệ anh ấy trước những tin đồn về tương lai của anh ấy.[92] Lukaku có trận ra mắt Inter vào ngày 26 tháng 8 trong trận đấu mở màn Serie A gặp Lecce , ghi bàn thắng thứ ba cho đội bóng của anh ấy bằng cú sút đầu tiên trong chiến thắng 4–0 trên sân nhà.[93] Bàn thắng này có nghĩa là Lukaku đã ghi bàn trong trận đấu đầu tiên ở giải VĐQG cho 5 trong số 6 câu lạc bộ mà anh ấy từng đại diện: Anderlecht, West Brom, Everton, Manchester United và Inter;[94] anh cũng trở thành cầu thủ Bỉ thứ ba ghi bàn cho Inter ở Serie A, sau Enzo ScifoRadja Nainggolan .[95] Trong trận đấu thứ hai trong mùa giải của câu lạc bộ tại Cagliari vào ngày 1 tháng 9, Lukaku đã ghi bàn thắng ấn định chiến thắng từ chấm phạt đền giúp Inter giành chiến thắng 2-1 trên sân khách; tuy nhiên, anh ấy đã phải chịu sự lạm dụng phân biệt chủng tộc từ một số người hâm mộ Cagliari.[96]

Trong những tháng đầu tiên kể từ khi đến, Lukaku đã hợp tác tấn công với cầu thủ trẻ người Argentina Lautaro Martínez , được truyền thông Ý mệnh danh là "Lu-La".[97][98][99] Điều này xảy ra sau khi bộ đôi này ghi một cú đúp trong chiến thắng 4–3 trên sân khách trước Sassuolo vào tháng 10, mang lại cho Inter chiến thắng đầu tiên kể từ năm 2016.[100] Vào ngày 2 tháng 11, Lukaku ghi một cú đúp trong chiến thắng 2-1 trên sân khách trước Bologna ở Serie A, trận đấu chứng kiến anh sánh ngang với kỷ lục 9 bàn thắng của Ronaldo sau 11 lần ra sân đầu tiên cho câu lạc bộ.[101] Vào ngày 27 tháng 11, Lukaku ghi bàn thắng đầu tiên tại UEFA Champions League cho Inter, trong chiến thắng 3–1 trên sân khách trước Slavia Praha ở vòng bảng; Ngoài ra, anh còn kiến tạo cho hai bàn thắng khác do Lautaro Martínez ghi và có hai bàn không được công nhận.[102] Trong trận đấu cuối cùng trên sân nhà với Barcelona, Lukaku đã ghi bàn thắng duy nhất cho đội bóng của mình trong trận thua 2-1, đồng nghĩa với việc Inter chuyển đến Europa League mùa thứ hai liên tiếp.[103]

Anh bắt đầu năm mới vào ngày 6 tháng 1 bằng việc ghi một cú đúp trong chiến thắng 3–1 trước Napoli , giúp Inter giành chiến thắng đầu tiên tại Stadio San Paolo kể từ tháng 10 năm 1997;[104] anh ấy đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ giới truyền thông vì bàn thắng đầu tiên ghi được ở phút thứ 14, đến từ nỗ lực cá nhân.[105] Vào ngày 9 tháng 2, Lukaku ghi bàn thắng cuối cùng trong chiến thắng 4–2 trên sân nhà trước đối thủ cùng thành phố Milan , đưa Inter lên đầu bảng và mang về cho họ một cú đúp nữa trước Milan; đó cũng là bàn thắng thứ 17 của anh ấy trong mùa giải.[106]

Vào ngày 25 tháng 7, Lukaku ghi một cú đúp trong chiến thắng 3–0 trước Genoa; Khi làm như vậy, anh trở thành cầu thủ Inter đầu tiên kể từ István Nyers ở mùa giải 1949–50 ghi được 15 bàn thắng trên sân khách trong một mùa giải Serie A và là người đầu tiên làm được điều này trong mùa giải đầu tiên.[107][108] Anh kết thúc mùa giải Serie A đầu tiên với 23 bàn thắng, khi Inter đứng ở vị trí á quân ít hơn Juventus một điểm trên bảng xếp hạng; chỉ có Ronaldo (25) và Nyers (26) là ghi nhiều bàn hơn anh trong mùa giải đầu tiên ở Inter.[109] Vào ngày 5 tháng 8, Lukaku ghi bàn trong chiến thắng 2–0 trước Getafe ở vòng 16 đội Europa League, giúp đội bóng của anh lọt vào tứ kết một giải đấu châu Âu lần đầu tiên kể từ năm 2011 . Bàn thắng thứ 30 trên mọi đấu trường, thành tích cá nhân mới tốt nhất và anh cũng đã ghi bàn trong trận thứ tám liên tiếp tại Europa League, cân bằng kỷ lục mọi thời đại do Alan Shearer thiết lập vào năm 2004–05.[110][111] Trong trận tứ kết vào ngày 10 tháng 8, anh đã phá kỷ lục này, ghi bàn trong trận thứ chín liên tiếp trong trận đấu trong chiến thắng 2-1 trước Bayer LeverkusenDüsseldorf, để đưa Inter vào bán kết.[112] Vào ngày 17 tháng 8, Lukaku ghi một cú đúp trong chiến thắng 5–0 trước Shakhtar Donetsk - trận thứ 10 liên tiếp của anh trong giải đấu - khi Inter lọt vào trận chung kết .[113] Trong trận chung kết, anh kiếm được và ghi một quả phạt đền ở phút thứ năm, nhưng cũng đá phản lưới nhà ở phút 74, đó cuối cùng là bàn thắng ấn định chiến thắng cho Sevilla trong trận thua 3–2.[114] Lukaku cân bằng kỷ lục của Ronaldo ở mùa giải 1997–98, khi ghi 34 bàn trên mọi đấu trường.[115]

2020–21: Nhà vô địch Serie A

Vào ngày 21 tháng 10 năm 2020, Lukaku ghi một cú đúp trong trận hòa 2–2 trước Borussia Mönchengladbach trong trận đấu đầu tiên của UEFA Champions League 2020–21 .[116] Vào ngày 1 tháng 12, anh ghi một cú đúp khác vào lưới Borussia Mön Chengladbach để ấn định chiến thắng 3–2 trên sân khách. Tuy nhiên, Inter đã hòa trận cuối cùng trước Shakhtar Donetsk, để đứng cuối cùng trong bảng đấu và bị loại khỏi tất cả các giải đấu châu Âu.[117] Vào ngày 3 tháng 1 năm 2021, Lukaku ghi một bàn thắng trong chiến thắng 6–2 trước Crotone , để đạt bàn thắng thứ 50 trên mọi đấu trường chỉ sau 70 trận, phá kỷ lục trước đó của Ronaldo, người ghi 50 bàn sau 77 trận.[118] Vào ngày 26 tháng 1, Lukaku đã tham gia vào cuộc ẩu đả với đồng đội cũ ở Manchester United, Zlatan Ibrahimović trong trận tứ kết Coppa Italia giữa Inter với Milan. Sau pha phạm lỗi của Lukaku vào cuối hiệp một, người ta có thể nghe thấy anh và Ibrahimović trao đổi những lời lăng mạ khi cả hai đụng đầu và phải bị các đồng đội của họ khống chế. Cả hai cầu thủ đều bị phạt thẻ khi cuộc tranh cãi của họ tiếp tục diễn ra trong đường hầm ở hiệp một. Ibrahimović sẽ bị đuổi khỏi sân trong hiệp hai sau khi nhận thẻ vàng thứ hai vì phạm lỗi với Aleksandar Kolarov , khi Inter ghi chiến thắng 2-1.[119]

Vào ngày 14 tháng 2, anh ghi một cú đúp và có một pha kiến tạo vào lưới Lazio trong chiến thắng 3-1, nâng tổng số bàn thắng ở Serie A của anh lên 16 bàn trong mùa giải, đồng thời san bằng Cristiano Ronaldo với tư cách là cầu thủ ghi bàn hàng đầu của giải đấu. Bàn thắng thứ hai của Lukaku cũng là bàn thắng thứ 300 trong sự nghiệp thi đấu chuyên nghiệp của anh.[120] Inter vô địch Serie A 2020–21 lần đầu tiên kể từ mùa giải 2009–10.[121] Lukaku kết thúc mùa giải 2020–21 với 24 bàn thắng ở giải VĐQG, 11 đường kiến tạo - giúp anh trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất cho đội giành chức vô địch và là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng thứ hai trong giải đấu, chỉ sau Ronaldo.[122]

Trở lại Chelsea

Vào ngày 12 tháng 8 năm 2021, Lukaku trở lại câu lạc bộ cũ Chelsea 10 năm sau khi anh ấy gia nhập câu lạc bộ ban đầu, với mức phí kỷ lục câu lạc bộ được báo cáo là 97,5 triệu bảng.[123][124]

2021–22: Nhà vô địch FIFA Club World và đánh mất phong độ

Lukaku chơi cho Chelsea vào năm 2021

Vào ngày 12 tháng 8 năm 2021, Lukaku trở lại câu lạc bộ cũ Chelsea, một thập kỷ sau khi anh gia nhập câu lạc bộ ban đầu, với mức phí kỷ lục câu lạc bộ được báo cáo là 97,5 triệu bảng.[125] Khi thực hiện thương vụ này, Lukaku đã trở thành cầu thủ đắt giá nhất mọi thời đại, với phí chuyển nhượng tích lũy gần 285 triệu bảng, vượt qua Neymar .[126] Lukaku thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn rằng anh ấy đã yêu cầu Inter đạt được thỏa thuận với Chelsea, nói rõ: "Tôi không muốn đi sau lưng Inter. Họ đã giúp tôi thoát khỏi tình trạng tồi tệ. Tôi đang ở trong một hố sâu tại Manchester United. Sau buổi tập, tôi đến văn phòng của huấn luyện viên trưởng Simone Inzaghi. Tôi không muốn phá hỏng bầu không khí vì tôi không còn trụ sở ở Milan. Vì vậy, tôi đã hỏi ông ấy: hãy tìm một thỏa thuận."[127]

Vào ngày 22 tháng 8, Lukaku ghi bàn trong trận ra mắt thứ hai ở phút thứ 15, sau đường chuyền của Reece James , trong chiến thắng 2–0 trên sân khách trước Arsenal.[128] Vào ngày 12 tháng 9, Lukaku ghi hai bàn trên sân nhà vào lưới Aston Villa , lần đầu tiên anh ghi bàn tại Stamford Bridge .[129] Hai ngày sau, Lukaku ghi bàn thắng đầu tiên ở châu Âu cho Chelsea, vào lưới ZenitChampions League .[130] Vào ngày 8 tháng 10, Lukaku là một trong năm cầu thủ Chelsea có tên trong danh sách rút gọn 30 người cuối cùng cho Quả bóng vàng 2021 , và anh được xếp đứng thứ mười hai.[131][132]

Vào cuối tháng 12, Lukaku đã gây tranh cãi khi trong một cuộc phỏng vấn với Sky Italia, anh cho biết mình "không hài lòng" với tình hình ở Chelsea và huấn luyện viên trưởng Thomas Tuchel "đã chọn chơi với một hệ thống khác", so sánh chiến thuật của đội với hệ thống đó. ở Inter. Trong cùng một cuộc phỏng vấn, anh tiếp tục bày tỏ mong muốn được trở lại Inter "trong tương lai gần".[133][134] Do đó, Tuchel đã loại anh ta hoàn toàn khỏi đội hình trong trận đấu với đối thủ thách thức danh hiệu Liverpool, kết thúc với tỷ số 2–2.[135] Sau khi nói chuyện với Tuchel, Lukaku đã đưa ra lời xin lỗi, nói rằng "Tôi xin lỗi vì những điều khó chịu mà tôi đã gây ra" và nói rằng anh ấy "muốn tiến về phía trước". Anh ấy được trở lại đội một và đá chính trong trận lượt đi bán kết EFL Cup trước Tottenham Hotspur, nhưng bị phạt vì những bình luận của mình .[136] Lukaku kết thúc mùa giải với 8 bàn thắng sau 26 trận ở giải VĐQG; và anh bị ESPN đánh giá là bản hợp đồng tệ nhất mùa giải Premier League.[137]

Anh gây thất vọng khi chỉ có 15 bàn thắng trong mùa giải đầu tiên và không có ấn tượng nhiều.

2022–23: Trở lại Inter Milan theo dạng cho mượn: Á quân Champions League

Vào ngày 29 tháng 6 năm 2022, Chelsea thông báo rằng Lukaku sẽ trở lại Inter theo dạng cho mượn kéo dài một mùa giải cho chiến dịch 2022–23.[138] Có thông tin cho rằng họ đã đồng ý trả khoản phí cho mượn khoảng 8 triệu euro (6,9 triệu bảng) và Lukaku đã bị cắt giảm mức lương.[139] Anh ấy sẽ chọn mặc áo số 90, do số 9 đã được Edin Džeko sử dụng .[140] Vào ngày 13 tháng 8, anh ghi bàn thắng đầu tiên kể từ khi trở lại Nerazzurri trong chiến thắng 2-1 trước Lecce .[141]

Sau nhiều chấn thương khác nhau trong những tháng đầu tiên của mùa giải,[142][143] Lukaku có trận ra sân đầu tiên cho Inter với tỷ số 1–0 trước đội dẫn đầu giải vô địch là Napoli, khiến họ thất bại đầu tiên ở giải đấu mùa giải 2022–23.[144] Mười bốn ngày sau, mặc dù phải ngồi dự bị nhưng sau chiến thắng 3–0 trước Milan, anh đã giành được Supercoppa Italiana 2022 .[145][146] Vào ngày 22 tháng 2, trong trận lượt đi vòng 16 đội Champions League , anh ghi bàn thắng duy nhất trong chiến thắng trên sân nhà trước Porto , đưa Inter tiến vào tứ kết, sau khi giành được một trận hòa trên sân khách. ở Porto.[147][148] Anh ấy đã bắt đầu lấy lại phong độ của mình vào những tháng cuối mùa giải, ghi sáu bàn sau sáu lần ra sân từ tháng Tư đến tháng Năm. Vào ngày 5 tháng 4, anh ấy kêu gọi Serie A hành động sau khi anh ấy bị phân biệt chủng tộc trong trận hòa Coppa Italia với Juventus .[149] Vào ngày 24 tháng 5, anh giành được Coppa Italia đầu tiên khi Inter đánh bại Fiorentina 2–1 trong trận chung kết.[150] Vào ngày 10 tháng 6, anh đã ra sân chơi trong trận chung kết Champions League 2022–23 nhưng đã để thua Manchester City 0-1, cá nhân Lukaku bị chỉ trích nặng nề sau trận chung kết do liên tục bỏ lỡ cơ hội cũng như ngăn chặn cơ hội ghi bàn của đồng đội.[151]

2023–24: Cho Roma mượn

Vào ngày 31 tháng 8 năm 2023, Lukaku được gửi đến một câu lạc bộ Serie A khác, Roma ,[152] theo một hợp đồng cho mượn kéo dài một mùa giải với mức phí được báo cáo là khoảng 8 triệu bảng (9,3 triệu euro), với câu lạc bộ Ý chi trả toàn bộ lương của cầu thủ.[153] Lukaku cũng được cho là đã đồng ý với một hợp đồng mới với Chelsea, trong đó bao gồm việc cắt giảm lương trong thời gian còn lại của hợp đồng và điều khoản giải phóng 37 triệu bảng.[154] Vào ngày 1 tháng 9, anh có trận ra mắt Roma tại Stadio Olimpico , vào sân từ băng ghế dự bị trong trận thua 2-1 trước Milan.[155] Vào ngày 17 tháng 9, anh ghi bàn thắng đầu tiên trong chiến thắng 7–0 trước Empoli.[156]

Sự nghiệp thi đấu đội tuyển quốc gia

Lukaku trong màu áo tuyển Bỉ năm 2013

2008–2017: Cấp độ trẻ và sự nghiệp quốc tế ban đầu

Lukaku từng là thành viên của đội tuyển U-21 Bỉ và đã ghi bàn thắng trong trận ra mắt gặp U-21 Slovenia . Vào ngày 24 tháng 2 năm 2010, Lukaku lần đầu tiên được gọi vào đội tuyển Bỉ cho trận giao hữu với Croatia .[157] Vào ngày 17 tháng 11 năm 2010, anh ghi hai bàn thắng quốc tế đầu tiên trong trận giao hữu với Nga .[158] Lukaku ghi bàn thắng đầu tiên sau gần hai năm cho đội tuyển quốc gia, ghi bàn ấn định chiến thắng 4–2 trong trận giao hữu trước đối thủ Hà Lan vào ngày 15 tháng 8 năm 2012.[159]

Vào ngày 11 tháng 10 năm 2013, Lukaku ghi hai bàn thắng giúp Bỉ đánh bại Croatia 2-1 để giành một suất vào vòng chung kết World Cup .[160] Vào tháng 5 năm 2014, Lukaku có tên trong đội tuyển Bỉ tham dự World Cup 2014. Vào ngày 26 tháng 5, anh ghi hat-trick quốc tế đầu tiên trong trận giao hữu trước giải đấu với nước láng giềng Luxembourg .[161] Tuy nhiên, vì Bỉ đã thực hiện bảy quyền thay người trong trận đấu này thay vì sáu người được phép, nên trận đấu này không được FIFA công nhận là một trận đấu chính thức .[162] Vào ngày 1 tháng 6, anh ghi bàn đầu tiên trong số hai bàn thắng cho Bỉ trong chiến thắng 2–0 trong trận giao hữu với Thụy Điển .[163] Trong trận đấu đầu tiên của Bỉ tại giải đấu, chiến thắng 2-1 trước AlgeriaBelo Horizonte , Lukaku đá chính và chơi 58 phút, trước khi bị thay thế bởi Divock Origi .[164] Ở vòng 16 , Lukaku vào sân thay người trước khi bước vào hiệp phụ , và kiến ​​tạo cho Kevin De Bruyne ghi bàn mở tỷ số ba phút sau đó. Ở phút thứ 105, anh ghi bàn thắng đầu tiên của giải đấu khi Bỉ đánh bại Hoa Kỳ với tỷ số 2-1.[165]

Vào ngày 29 tháng 3 năm 2016, Lukaku đã có bàn thắng danh dự trong trận thua 2-1 trước Bồ Đào Nha , với sự hỗ trợ của em trai anh, Jordan Lukaku .[166] Tại UEFA Euro 2016 , Lukaku ghi hai bàn trong trận thắng 3–0 thứ hai của Bỉ ở vòng bảng vào ngày 18 tháng 6 năm 2016 trước Cộng hòa Ireland .[167]

2017–2018: Vua phá lưới mọi thời đại của Bỉ

Lukaku (phải) chơi cho tuyển Bỉ ở World Cup 2018

Vào ngày 10 tháng 11 năm 2017, Lukaku đã cân bằng kỷ lục ghi bàn mọi thời đại của Bỉ do Bernard VoorhoofPaul Van Himst thiết lập , sau khi ghi hai bàn vào lưới Mexico trong trận hòa 3–3.[168] Bốn ngày sau khi cân bằng kỷ lục, Lukaku trở thành cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất mọi thời đại cho Bỉ với 31 bàn thắng quốc tế ở tuổi 24, sau khi anh ghi bàn thắng duy nhất trong chiến thắng 1–0 trước Nhật Bản .[169] Mặc dù kỷ lục này đã được Hiệp hội bóng đá Hoàng gia Bỉ tính ,[170] FIFA chỉ chính thức công nhận 28 bàn thắng, sau trận giao hữu quốc tế bị vô hiệu với Luxembourg vào ngày 26 tháng 5 năm 2014, nơi anh lập một hat-trick trong chiến thắng 5–1, bởi vì cựu huấn luyện viên người Bỉ, Marc Wilmots đã thực hiện bảy lần thay người trong trận đấu thay vì sáu lần được phép, điều này không phù hợp với luật thi đấu .[171][172]

Vào ngày 6 tháng 6 năm 2018, Lukaku chính thức trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều nhất mọi thời đại của Bỉ với 31 bàn thắng, sau khi ghi bàn thắng trong chiến thắng 3–0 trước Ai Cập . Anh cũng đã phá vỡ mối quan hệ tay ba với các cầu thủ ghi bàn kỷ lục trước đó là Bernard Voorhoof và Paul Van Himst.[173]

2018–2022: Thế hệ vàng của Bỉ

Lukaku chơi cho tuyển Bỉ vào năm 2021

Vào ngày 18 tháng 6, Lukaku ghi hai bàn trong chiến thắng 3–0 trước Panama trong trận mở màn vòng bảng tại FIFA World Cup 2018 .[174] Trong trận đấu vòng bảng tiếp theo vào ngày 23 tháng 6 năm 2018, anh lại ghi hai bàn trong chiến thắng 5–2 trước Tunisia .[175] Sau khi lập công, Lukaku trở thành cầu thủ đầu tiên kể từ Diego Maradona năm 1986 ghi được hai bàn thắng trở lên trong các trận đấu liên tiếp ở World Cup.[176] Cuối cùng, anh kết thúc giải đấu với bốn bàn thắng và một pha kiến ​​tạo, giúp anh giành được Chiếc giày đồng khi Bỉ kết thúc giải đấu ở vị trí thứ ba.[177]

Vào ngày 10 tháng 10 năm 2019, Lukaku ghi bàn thắng quốc tế thứ 50 và 51 trong chiến thắng 9–0 trên sân nhà trước San Marino , ở vòng loại Euro 2020 .[178] Vào ngày 12 tháng 6 năm 2021, Lukaku ghi hai bàn trong trận mở màn vòng bảng UEFA Euro 2020 của Bỉ , trong chiến thắng 3–0 trước Nga.[179] Vào ngày 21 tháng 6, anh ghi bàn thắng cuối cùng trong chiến thắng 2–0 trước Phần Lan trong trận đấu cuối cùng vòng bảng của đội anh.[180] Vào ngày 2 tháng 7, anh ghi bàn thắng duy nhất cho Bỉ trong trận đấu từ một quả phạt đền vào cuối hiệp một trong trận thua 2-1 trước Ý ở tứ kết của giải đấu.[181] Hai ngày sau trận chung kết, Lukaku được trao giải là cầu thủ Bỉ duy nhất được chọn vào Đội hình tiêu biểu của Giải đấu UEFA Euro 2020. Anh ấy có được vị trí tiền đạo.[182]

Lukaku có lần ra sân thứ 100 cho Bỉ vào ngày 5 tháng 9 năm 2021 trong trận gặp Cộng hòa Séc, ghi bàn thắng thứ 67 trong trận đấu này.[183]

Vào tháng 11 năm 2022, anh có tên trong danh sách 26 cầu thủ tham dự FIFA World Cup 2022 tại Qatar.[184] Trong trận đấu cuối cùng ở vòng bảng, Bỉ chỉ kém Croatia, đội mà họ đang thi đấu, một điểm và cần phải thắng để tiến vào vòng loại trực tiếp. Lukaku đã bỏ lỡ bốn cơ hội ngon ăn trước khung thành để ghi bàn trong trận hòa 0–0, khiến Bỉ bị loại khỏi giải đấu khi họ đứng thứ ba trong bảng của mình, bản thân anh đã nhận phải không ít chỉ trích, chế nhạo từ người hâm mộ và bị liệt vào đội hình tệ nhất giải đấu này.[185][186]

2023-nay

Tại vòng loại UEFA Euro 2024, Lukaku đã ghi 14 bàn sau 8 lần ra sân, phá kỷ lục về số bàn thắng mà một cầu thủ ghi được trong chiến dịch vòng loại giải vô địch châu Âu.[187] Vào ngày 28 tháng 5 năm 2024, anh được chọn vào danh sách 25 cầu thủ tham dự Euro 2024.[188] Vào ngày 17 tháng 6, anh bị VAR từ chối 2 bàn thắng trong trận mở màn với Slovakia, trận đấu kết thúc với tỷ số thua 0-1.[189]

Phong cách chơi

Lukaku là một cầu thủ thuận chân trái,[190] được The Guardian vinh danh là một trong mười cầu thủ trẻ triển vọng nhất châu Âu vào năm 2014. Là một tiền đạo to lớn và thể chất mạnh mẽ ngay từ khi còn nhỏ, có nhãn quan ghi bàn, Lukaku nổi tiếng là sử dụng thể chất của mình để vượt qua các hậu vệ.[191][192] Tuy nhiên, bất chấp chiều cao, sức mạnh, thể chất và khả năng giữ lối chơi quay lưng về phía khung thành, vai trò ưa thích của anh ấy không phải là một mục tiêu ở trung tâm , mà là một tiền vệ biên. tiền đạo hoặc "Poacher"; do tính linh hoạt về mặt chiến thuật, anh ấy cũng có khả năng chơi ở vị trí tiền vệ cánh .[193] Một tiền đạo toàn diện , không chiến mạnh mẽ, ngoài phẩm chất thể chất và khả năng ghi bàn, anh ấy còn sở hữu tốc độ, thể lực, khả năng nhận thức, lối chơi liên kết tốt, kỹ thuật và tầm nhìn, cũng như khả năng dứt điểm. vào vị trí tấn công tốt hoặc tạo khoảng trống cho đồng đội với những pha đi bóng thông minh.[194] Mặc dù anh ấy đã từng bị các chuyên gia chỉ trích vì đóng góp hạn chế trong phòng ngự, nhưng anh ấy đã được các nhà quản lý khen ngợi vì tỷ lệ không bóng của mình. Tuy nhiên , bất chấp khả năng của mình, anh ấy cũng đôi khi bị giới truyền thông chỉ trích vì cách di chuyển và lần chạm và khống chế bóng đầu tiên.[195][196][197][198]

Tầm ảnh hưởng

Trong cuộc phỏng vấn năm 2016 với ESPN , Lukaku đã chỉ ra Didier DrogbaNicolas Anelka là hai tiền đạo khiến anh muốn chơi cho Chelsea, nhưng lại nói rằng Ronaldo là thần tượng của mình: "Ronaldo đã thay đổi bóng đá. Anh ấy là người mà bạn sẽ nhìn vào. sẽ thấy anh ta thực hiện các bước nhảy và bạn nghĩ: 'Ai làm việc này?' Bạn sẽ thấy các hậu vệ ngã xuống và bạn nói: 'Chà'. Những bàn thắng anh ấy ghi được, và vào những thời điểm quan trọng. Anh ấy ghi những bàn thắng khiến bạn phải thốt lên: 'Ôi trời, chuyện này không nghiêm trọng đâu. ' " Cựu tiền đạo người Brazil là người có ảnh hưởng lớn nhất khi còn nhỏ, Lukaku nói thêm: "Anh ấy đã thay đổi chiều hướng của một tiền đạo. Anh ấy nhanh nhẹn, có thể rê bóng như một cầu thủ chạy cánh, chạy như một vận động viên chạy nước rút, anh ấy mạnh mẽ như một con bò." [199] Khi được đề cập rằng anh có những điểm chung nhất định với cầu thủ người Brazil, Lukaku trả lời: "Hãy giống Ronaldo? Chỉ có một Ronaldo."[199]

Đời sống cá nhân

Lukaku sinh ra ở Antwerp , Bỉ[200] với cha mẹ là người Congo .[201] Cha của anh, Roger Lukaku ,[202] chơi bóng đá chuyên nghiệp và được Zaire khoác áo đội tuyển quốc gia .[203] Anh ấy có một người em trai tên là Jordan , người đã học tập tại học viện trẻ ở Anderlecht.[202] Anh họ của anh là Boli Bolingoli-Mbombo chơi ở vị trí tiền vệ cánh trái hoặc hậu vệ cho Mechelen .

Lukaku là chủ đề của loạt phim tài liệu truyền hình mang tên De School Van Lukaku (Trường học của Lukaku) được chiếu trên mạng Eén nói tiếng Hà Lan. Chương trình thực tế theo chân cậu thiếu niên Lukaku và các bạn cùng lớp của anh ấy trong suốt một năm tại Học viện Saint-Guidon, một trường học ở Brussels , nơi cầu thủ bóng đá này đã chơi cho đội trẻ Anderlecht.[204] Năm 2009, loạt phim theo chân trường học khi thực hiện chuyến đi thực địa tới London , thăm sân Stamford Bridge của Chelsea. Lukaku khi đó đã nói: "Đây là một sân vận động tuyệt vời. Nếu một ngày nào đó trong đời tôi khóc, đó sẽ là ngày tôi được chơi ở đây. Tôi yêu Chelsea".[205] Ngoài tiếng mẹ đẻ là tiếng Pháptiếng Hà Lan, Lukaku còn có thể nói thông thạo tiếng Anh, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Ý, tiếng Tây Ban Nhatiếng Swahili của Congo, đồng thời cũng có thể hiểu được tiếng Đức.[206] Lukaku từng khẳng định thần tượng lớn nhất của anh là Didier Drogba.[207]

Lukaku là một người Công giáo sùng đạo , thường xuyên cầu nguyện trước và sau các trận đấu. Ngài đã thực hiện chuyến hành hương đến Lộ Đức vào năm 2014.[208] Anh là người kiêng rượu .[209]

Tính đến năm 2023, Lukaku có mối quan hệ với rapper người Mỹ Megan Thee Stallion .[210][211]

Phương tiện truyền thông và sự chứng thực

Lukaku là cầu thủ Premier League đầu tiên gia nhập công ty quản lý Roc Nation Sports của Jay-Z .[212] Năm 2018, anh đã ký hợp đồng tài trợ kỷ lục với công ty đồ thể thao Puma của Đức , hợp đồng chứng thực lớn nhất từ ​​​​trước đến nay của công ty.[213]

Hoạt động

Lukaku, ở trung tâm, với đội tuyển quốc gia Bỉ vào năm 2021

Lukaku đã lên tiếng phản đối nạn phân biệt chủng tộc mà anh phải chịu đựng khi chơi bóng, đặc biệt là mùa giải Serie A 2019–20, năm đầu tiên anh chơi ở Ý.[214]

Vào năm 2020, Lukaku đã vinh danh George Floyd bằng cách quỳ gối và giơ cao một nắm tay để ủng hộ Black Lives Matter khi anh ghi bàn trong trận đấu với Inter gặp Sampdoria.[215] Hành động mang tính biểu tượng này được lấy cảm hứng từ cầu thủ bóng đá Mỹ Colin Kaepernick , người đã quỳ gối khi hát quốc ca trước mỗi trận đấu vào năm 2016 như một cách phản đối ôn hòa chống lại sự tàn bạo của cảnh sát đối với người da màu. Kể từ đó, Lukaku và các cầu thủ khác ở châu Âu chủ động quỳ gối trên sân.

Thống kê sự nghiệp

Câu lạc bộ

Tính đến 19 tháng 5 năm 2024.[216][217][218]
Số lần ra sân và bàn thắng theo câu lạc bộ, mùa giải và giải đấu
Câu lạc bộ Mùa giải Giải đấu Cúp quốc gia[a] Cúp liên đoàn[b] Châu Âu Khác Tổng cộng
Hạng đấu Trận Bàn Trận Bàn Trận Bàn Trận Bàn Trận Bàn Trận Bàn
Anderlecht 2008–09 Belgian Pro League 1 0 0 0 0 0 1 0
2009–10 33 15 1 0 11[c] 4 45 19
2010–11 37 16 2 0 11[d] 4 50 20
2011–12 2 2 2 2
Tổng cộng 73 33 3 0 22 8 98 41
Chelsea 2011–12 Premier League 8 0 1 0 3 0 0 0 12 0
2013–14 2 0 1[e] 0 3 0
Tổng cộng 10 0 1 0 3 0 0 0 1 0 15 0
West Bromwich Albion (mượn) 2012–13 Premier League 35 17 2 0 1 0 38 17
Everton (mượn) 2013–14 31 15 1 1 1 0 33 16
Everton 2014–15 36 10 2 2 1 0 9[f] 8 48 20
2015–16 37 18 3 3 6 4 46 25
2016–17 37 25 1 1 1 0 39 26
Tổng cộng 141 68 7 7 9 4 9 8 166 87
Manchester United 2017–18 Premier League 34 16 6 5 2 0 8[g] 5 1[e] 1 51 27
2018–19 32 12 3 1 1 0 9[g] 2 45 15
Tổng cộng 66 28 9 6 3 0 17 7 1 1 96 42
Inter Milan 2019–20 Serie A 36 23 4 2 11[h] 9 51 34
2020–21 36 24 3 2 5[g] 4 44 30
Tổng cộng 72 47 7 4 16 13 95 64
Chelsea 2021–22 Premier League 26 8 6 3 4 0 6[g] 2 2[i] 2 44 15
Inter Milan (mượn) 2022–23 Serie A 25 10 4 1 8[g] 3 0 0 37 14
Roma (mượn) 2023–24 32 13 2 1 13[f] 7 47 21
Napoli 2024–25 0 0 0 0 0 0
Tổng cộng sự nghiệp 481 225 40 21 20 4 91 48 4 3 636 301
  1. ^ Bao gồm Belgian Cup, FA Cup, Coppa Italia
  2. ^ Bao gồm EFL Cup
  3. ^ Một lần ra sân tại UEFA Champions League, mười lần ra sân và bốn bàn thắng tại UEFA Europa League
  4. ^ Ba lần ra sân và ba bàn thắng tại UEFA Champions League, tám lần ra sân và một bàn thắng tại UEFA Europa League
  5. ^ a b Ra sân tại UEFA Super Cup
  6. ^ a b Số lần ra sân tại UEFA Europa League
  7. ^ a b c d e Số lần ra sân tại UEFA Champions League
  8. ^ Năm lần ra sân và hai bàn thắng tại UEFA Champions League, sáu lần ra sân và bảy bàn thắng tại UEFA Europa League
  9. ^ Số lần ra sân tại FIFA Club World Cup

Quốc tế

Tính đến trận đấu ngày 17 tháng 11 năm 2024[219]
Số lần ra sân và bàn thắng theo đội tuyển quốc gia và năm
Đội tuyển Năm Trận Bàn
Bỉ 2010 8 2
2011 5 0
2012 5 1
2013 8 2
2014 11 6
2015 5 0
2016 14 11
2017 9 9
2018 14 14
2019 5 7
2020 5 5
2021 12 11
2022 3 0
2023 9 15
2024 7 2
Tổng cộng 120 85

Bàn thắng quốc tế

Tính đến 20 tháng 6 năm 2024
Tỉ số và kết quả liệt kê bàn thắng của Bỉ trước, cột tỷ số biểu thị tỷ số sau mỗi bàn thắng của Lukaku.
Key
Unofficial Cho biết trận đấu không được FIFA chính thức công nhận
Bàn thắng quốc tế theo ngày, địa điểm, số trận, đối thủ, tỷ số, kết quả và giải đấu
Bàn Trận Ngày Địa điểm Đối thủ Tỷ số Kết quả Giải đấu Ref.
1 8 17 tháng 10 năm 2010 Tsentralnyi Profsoyuz Stadion, Voronezh, Nga  Nga 1–0 2–0 Giao hữu [220]
2 2–0
3 16 15 tháng 8 năm 2012 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Hà Lan 3–2 4–2 [221]
4 23 11 tháng 10 năm 2013 Stadion Maksimir, Zagreb, Croatia  Croatia 1–0 2–1 Vòng loại FIFA World Cup 2014 [222]
5 2–0
6 28 26 tháng 5 năm 2014 Cristal Arena, Genk, Bỉ  Luxembourg 1–0 5–1Unofficial Giao hữu [223]
7 3–1
8 4–1
9 29 1 tháng 6 năm 2014 Friends Arena, Solna, Thụy Điển  Thụy Điển 1–0 2–0 [224]
10 33 1 tháng 7 năm 2014 Itaipava Arena Fonte Nova, Salvador, Brazil  Hoa Kỳ 2–0 (s.h.p.) 2–1 (s.h.p.) FIFA World Cup 2014 [225]
11 37 12 tháng 11 năm 2014 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Iceland 3–1 3–1 Giao hữu [226]
12 43 29 tháng 3 năm 2016 Estádio Dr. Magalhães Pessoa, Leiria, Bồ Đào Nha  Bồ Đào Nha 1–2 1–2 [227]
13 44 28 tháng 5 năm 2016 Stade de Genève, Geneva, Thụy Sĩ  Thụy Sĩ 1–1 2–1 [228]
14 45 1 tháng 6 năm 2016 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Phần Lan 1–1 1–1 [229]
15 46 5 tháng 6 năm 2016  Na Uy 1–0 3–2 [230]
16 48 18 tháng 6 năm 2016 Nouveau Stade de Bordeaux, Bordeaux, Pháp  Cộng hòa Ireland 1–0 3–0 UEFA Euro 2016 [231]
17 3–0
18 53 6 tháng 9 năm 2016 GSP Stadium, Nicosia, Đảo Síp  Síp 1–0 3–0 Vòng loại FIFA World Cup 2018 [232]
19 2–0
20 54 7 tháng 11 năm 2016 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Bosna và Hercegovina 4–0 4–0 [233]
21 56 13 tháng 11 năm 2016  Estonia 7–1 8–1 [234]
22 8–1
23 57 25 tháng 3 năm 2017  Hy Lạp 1–1 1–1 [235]
24 61 31 tháng 8 năm 2017 Stade Maurice Dufrasne, Liège, Bỉ  Gibraltar 3–0 9–0 [236]
25 5–0
26 9–0
27 62 3 tháng 9 năm 2017 Karaiskakis Stadium, Athens, Hy Lạp  Hy Lạp 2–1 2–1 [237]
28 63 10 tháng 10 năm 2017 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Síp 4–0 4–0 [238]
29 64 10 tháng 11 năm 2017  México 2–1 3–3 Giao hữu [239]
30 3–3
31 65 14 tháng 11 năm 2017 Jan Breydel Stadium, Bruges, Bỉ  Nhật Bản 1–0 1–0 [240]
32 66 27 tháng 3 năm 2018 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Ả Rập Xê Út 1–0 4–0 [241]
33 2–0
34 68 6 tháng 6 năm 2018  Ai Cập 1–0 3–0 [242]
35 69 11 tháng 6 năm 2018  Costa Rica 2–1 4–1 [243]
36 3–1
37 70 18 tháng 6 năm 2018 Fisht Olympic Stadium, Sochi, Nga  Panama 2–0 3–0 FIFA World Cup 2018 [244]
38 3–0
39 71 23 tháng 6 năm 2018 Otkritie Arena, Moscow, Nga  Tunisia 2–0 5–2 [245]
40 3–1
41 76 7 tháng 9 năm 2018 Hampden Park, Glasgow, Scotland  Scotland 1–0 4–0 Giao hữu [246]
42 77 11 tháng 9 năm 2018 Laugardalsvöllur, Reykjavík, Iceland  Iceland 2–0 3–0 2018–19 UEFA Nations League A [247]
43 3–0
44 78 12 tháng 10 năm 2018 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Thụy Sĩ 1–0 2–1 [248]
45 2–1
46 80 8 tháng 6 năm 2019  Kazakhstan 3–0 3–0 Vòng loại UEFA Euro 2020 [249]
47 81 11 tháng 6 năm 2019  Scotland 1–0 3–0 [250]
48 2–0
49 82 9 tháng 9 năm 2019 Hampden Park, Glasgow, Scotland 1–0 4–0 [251]
50 83 10 tháng 10 năm 2019 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  San Marino 1–0 9–0 [252]
51 4–0
52 84 16 tháng 11 năm 2019 Krestovsky Stadium, Saint Petersburg, Nga  Nga 4–0 4–1 [253]
53 86 11 tháng 10 năm 2020 Wembley Stadium, London, Anh  Anh 1–0 1–2 2020–21 UEFA Nations League A [254]
54 87 14 tháng 10 năm 2020 Laugardalsvöllur, Reykjavík, Iceland  Iceland 1–0 2–1 [255]
55 2–1
56 89 18 tháng 11 năm 2020 Den Dreef, Leuven, Bỉ  Đan Mạch 2–1 4–2 [256]
57 3–1
58 90 24 tháng 3 năm 2021  Wales 3–1 3–1 Vòng loại FIFA World Cup 2022 [257]
59 91 27 tháng 3 năm 2021 Sinobo Stadium, Prague, Cộng hòa Séc  Cộng hòa Séc 1–1 1–1 [258]
60 93 6 tháng 6 năm 2021 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Croatia 1–0 1–0 Giao hữu [259]
61 94 12 tháng 6 năm 2021 Krestovsky Stadium, Saint Petersburg, Nga  Nga 1–0 3–0 UEFA Euro 2020 [260]
62 3–0
63 96 21 tháng 6 năm 2021  Phần Lan 2–0 2–0 [261]
64 98 2 tháng 7 năm 2021 Allianz Arena, Munich, Đức  Ý 1–2 1–2 [262]
65 99 2 tháng 9 năm 2021 Lilleküla Stadium, Tallinn, Estonia  Estonia 2–1 5–2 Vòng loại FIFA World Cup 2022 [263]
66 3–1
67 100 5 tháng 9 năm 2021 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Cộng hòa Séc 1–0 3–0 [264]
68 101 7 tháng 10 năm 2021 Juventus Stadium, Turin, Ý  Pháp 2–0 2–3 Vòng chung kết UEFA Nations League 2021 [265]
69 105 24 tháng 3 năm 2023 Friends Arena, Solna, Thụy Điển  Thụy Điển 1–0 3–0 Vòng loại UEFA Euro 2024 [266]
70 2–0
71 3–0
72 106 28 tháng 3 năm 2023 RheinEnergieStadion, Cologne, Đức  Đức 2–0 3–2 Giao hữu [267]
73 107 17 tháng 6 năm 2023 King Baudouin Stadium, Brussels, Bỉ  Áo 1–1 1–1 Vòng loại UEFA Euro 2024 [268]
74 108 20 tháng 6 năm 2023 Lilleküla Stadium, Tallinn, Estonia  Estonia 1–0 3–0 [269]
75 2–0
76 110 12 tháng 9 năm 2023 Sân vận động Nhà vua Baudouin, Brussels, Bỉ 3–0 5–0 [270]
77 4–0
78 111 13 tháng 10 năm 2023 Ernst-Happel-Stadion, Vienna, Áo  Áo 3–0 3–2 [271]
79 112 16 tháng 10 năm 2023 Sân vận động Nhà vua Baudouin, Brussels, Bỉ  Thụy Điển 1–1 1–1 [note 1] [274]
80 113 19 tháng 11 năm 2023  Azerbaijan 1–0 5–0 [275]
81 2–0
82 3–0
83 4–0
84 115 8 tháng 6 năm 2024  Luxembourg 1–0 3–0 Giao hữu [276]
85 2–0

Danh hiệu

Anderlecht

Chelsea

Inter Milan

Bỉ

Cá nhân

  • Vận động viên thể thao Bỉ của năm: 2009[284]
  • Chiếc giày đồng Bỉ: 2009
  • Vua phá lưới Giải bóng đá vô địch quốc gia Bỉ: 2009–10[285]
  • Chiếc giày bạc Bỉ: 2010
  • Cầu thủ Bỉ gốc Phi xuất sắc nhất năm: 2011[286]
  • Vua phá lưới UEFA Europa League: 2014–15[287]
  • Everton - Cầu thủ trẻ của năm: 2015–16[288]
  • Everton - Bàn thắng của năm: 2015–16[288]
  • Premier League - Cầu thủ xuất sắc nhất tháng: tháng 3 năm 2017[289]
  • Premier League - Đội hình tiêu biểu của năm 2016–17[290]
  • Everton - Cầu thủ xuất sắc nhất mùa: 2016–17[291]
  • PFA - Cầu thủ của tháng do người hâm mộ bình chọn: tháng 8 năm 2017, tháng 9 năm 2017[292]
  • FIFA FIFPro World XI - Đội hình tiêu biểu thứ 3: 2018[293]
  • FIFA FIFPro World XI - Đội hình tiêu biểu thứ 4: 2017[294]
  • FIFA World Cup - Chiếc giày đồng 2018[295]

Tham khảo

  1. ^ “Squad List: FIFA Club World Cup UAE 2021: Chelsea FC” (PDF). FIFA. 9 tháng 2 năm 2022. tr. 1. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2022.
  2. ^ “Romelu Lukaku”. Barry Hugman's Footballers.
  3. ^ “Romelu Lukaku”. Chelsea F.C. Truy cập ngày 24 tháng 4 năm 2022.
  4. ^ “The Full Interview: Teenage Sensation Reveals All About His Life, Loves And His Footballing 'Gift From God'. Goal.com. 17 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 20 tháng 1 năm 2011.
  5. ^ “Romelu Lukaku”. Inter Milan. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 7 năm 2021. Truy cập ngày 30 tháng 11 năm 2019.
  6. ^ “Lukaku : " Je sais que je serai récompensé de mes efforts ". FootGoal.net (bằng tiếng Pháp). 2 tháng 9 năm 2009. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 9 năm 2009. Truy cập ngày 17 tháng 11 năm 2010.
  7. ^ “Standard is opnieuw kampioen van België” (bằng tiếng Hà Lan). Sporza. 24 tháng 5 năm 2009. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2009.
  8. ^ “Lukaku fast-tracked to the top”. UEFA. 2 tháng 3 năm 2010. Truy cập ngày 6 tháng 3 năm 2010.
  9. ^ a b “Anderlecht's Romelu Lukaku punches his weight and some – aged only 16”. The Guardian. 2 tháng 4 năm 2010. Truy cập ngày 13 tháng 4 năm 2014.
  10. ^ “Chelsea striker Romelu Lukaku dreams of playing alongside his brother Jordan”. Goal.com. 28 tháng 8 năm 2011. Truy cập ngày 13 tháng 4 năm 2014.
  11. ^ “Chelsea betaalt 12 miljoen voor Lukaku (maar het kan oplopen tot 20 miljoen)”. Sportwereld. 12 tháng 8 năm 2011. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 8 năm 2012. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2022.
  12. ^ “Chelsea 3–1 Norwich”. BBC Sport. 27 tháng 8 năm 2011. Truy cập ngày 29 tháng 12 năm 2011.
  13. ^ Szczepanik, Nick (14 tháng 5 năm 2012). “Chelsea cruise against Blackburn Rovers ahead of Champions League final in Munich”. The Independent. London.
  14. ^ “Romelu Lukaku felt no joy at Chelsea's Champions League win”. BBC Sport. 31 tháng 5 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 8 năm 2012.
  15. ^ “Fulham in talks to loan Lukaku from rivals Chelsea”. Goal.com. 17 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 24 tháng 8 năm 2012.
  16. ^ “LUKAKU WEST BROM LOAN”. Chelsea F.C. 10 tháng 8 năm 2012. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 8 năm 2012. Truy cập ngày 10 tháng 8 năm 2012.
  17. ^ McNulty, Phil (18 tháng 8 năm 2012). “West Brom 3–0 Liverpool”. BBC Sport. Truy cập ngày 3 tháng 9 năm 2013.
  18. ^ “West Brom 1–0 Reading”. BBC Sport. 22 tháng 9 năm 2012. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2013.
  19. ^ “Sunderland 2–4 West Brom”. BBC Sport.
  20. ^ “West Brom went third in the Premier League after recording four successive top-flight wins for the first time since 1980 with victory at Sunderland”. BBC Sport. 24 tháng 11 năm 2012. Truy cập ngày 5 tháng 2 năm 2013.
  21. ^ “Reading 3–2 West Bromwich Albion”. ESPN Soccernet. 12 tháng 1 năm 2013. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 4 năm 2013. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2022.
  22. ^ “Romelu Lukaku believes he can become a legend at Chelsea”. Sky Sports. 5 tháng 2 năm 2013.
  23. ^ “Gareth McAuley and Romelu Lukaku scored late goals as West Brom pinched a remarkable victory at Liverpool to end a sequence of six games without a win”. BBC Sport. 11 tháng 2 năm 2013.
  24. ^ “West Brom 2–1 Sunderland”. BBC Sport.
  25. ^ “Romelu Lukaku continued his good form as West Brom beat Swansea to move up to seventh in the Premier League”. BBC Sport. 9 tháng 3 năm 2013.
  26. ^ “Sir Alex Ferguson signs off with thriller as Manchester United draw 5–5 with West Brom”. Sky Sports.
  27. ^ “Manchester United share 10 goals with West Brom in Alex Ferguson's finale”. The Guardian. 19 tháng 5 năm 2013. Truy cập ngày 19 tháng 5 năm 2013.
  28. ^ “Will Romelu Lukaku come back to haunt West Bromwich Albion?”. Metro. 18 tháng 1 năm 2014. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2014.
  29. ^ “UEFA Super Cup – 2013: Neuer puts an end to Chelsea hopes”. UEFA. Truy cập ngày 30 tháng 9 năm 2018.
  30. ^ “Transfer deadline day: Everton sign James McCarthy and Romelu Lukaku, Lukaku scored on his debut after replacing Steven Naismith at half time”. Sky Sports. 3 tháng 9 năm 2013. Truy cập ngày 3 tháng 9 năm 2013.
  31. ^ “West Ham 2–3 Everton”. BBC Sport. 21 tháng 9 năm 2013.
  32. ^ “Everton 3–2 Newcastle”. BBC Sport. 30 tháng 9 năm 2013. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2013.
  33. ^ “Manchester City 3–1 Everton”. BBC Sport. 5 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2013.
  34. ^ “Aston Villa 0–2 Everton”. BBC Sport. Truy cập ngày 1 tháng 12 năm 2013.
  35. ^ “Romelu Lukaku claims Everton's draw with Liverpool is the 'best derby' he has played in”. Sky Sports. Truy cập ngày 1 tháng 12 năm 2013.
  36. ^ “The next 10 big things: Europe's top youngsters and stars of the future”. The Guardian. 18 tháng 1 năm 2014.
  37. ^ “Romelu Lukaku: Everton striker out for 'weeks rather than months'. BBC Sport. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2013.
  38. ^ “Liverpool 4–0 Everton”. BBC Sport. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2014.
  39. ^ “Everton 1–0 West Ham”. BBC Sport. Truy cập ngày 1 tháng 3 năm 2014.
  40. ^ “Everton 3–0 Arsenal”. BBC Sport. 6 tháng 4 năm 2014. Truy cập ngày 13 tháng 4 năm 2014.
  41. ^ “Hull City 0–2 Everton”. BBC Sport. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2014.
  42. ^ “Magic Numbers: Roberto's Record-Breakers”. Everton FC. Bản gốc lưu trữ ngày 15 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 26 tháng 5 năm 2014.
  43. ^ https://www.bbc.com/sport/football/28569197
  44. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/31523676
  45. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/31627528
  46. ^ “Alan and Everton's Lukaku finish as top scorers UEFA Europa League 2014/15”. UEFA.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  47. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/33832170
  48. ^ https://www.bbc.com/sport/0/football/33969808
  49. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/34311167
  50. ^ (Image: Getty). “Romelu Lukaku only 5th player to score 50 Premier League goals before turning 23”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  51. ^ http://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/can-romelu-lukaku-break-jamie-vardys-premier-league-goalscoring-record-711126.html
  52. ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 5 tháng 11 năm 2023.
  53. ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 10 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 5 tháng 11 năm 2023.
  54. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/football/35566556
  55. ^ “Yakubu Ayegbeni”. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 7 năm 2018. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
  56. ^ “Aston Villa 1”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  57. ^ “Romelu Lukaku”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  58. ^ https://www.bbc.com/sport/football/37273038
  59. ^ “Everton 6 Bournemouth 3: Romelu Lukaku scores Toffees' fastest Premier League goal in Goodison rout”. The Telegraph. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024. no-break space character trong |tiêu đề= tại ký tự số 25 (trợ giúp)
  60. ^ “Revealed: The 20 Premier League teams who have scored most hat-tricks in history of competition”. The Telegraph. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  61. ^ “Everton 2”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  62. ^ “Lukaku is ours - but can you name each team's record top flight scorer?”. Liverpool Echo. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  63. ^ “x.com”. X (formerly Twitter). Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  64. ^ https://www.bbc.com/sport/football/39318111
  65. ^ https://www.bbc.com/sport/football/39273691
  66. ^ https://www.bbc.com/sport/football/39295524
  67. ^ “How Lukaku has made history in stunning Everton season”. Liverpool Echo. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  68. ^ https://www.thepfa.com/news/2017/4/13/pfa-mens-players-player-of-the-year
  69. ^ https://www.thepfa.com/news/2017/4/13/pfa-mens-young-player-of-the-year
  70. ^ “United sign Romelu Lukaku”. Manchester United. ngày 10 tháng 7 năm 2017.
  71. ^ “Romelu Lukaku: Man Utd sign Everton striker for initial £75m”. BBC Sport. ngày 10 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2017.
  72. ^ “Rooney to join Everton”. Manchester United. ngày 10 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2017.
  73. ^ Dawson, Rob (ngày 10 tháng 7 năm 2017). “Romelu Lukaku to wear No. 9 shirt at United with Ibrahimovic's permission”. ESPN FC. ESPN Sports Media. Truy cập ngày 15 tháng 7 năm 2017.
  74. ^ Tuck, James (ngày 14 tháng 7 năm 2017). “Lindelof and Lukaku shirt numbers revealed”. Manchester United. Truy cập ngày 15 tháng 7 năm 2017.
  75. ^ “Real Beat Man Utd in Super Cup”. BBC Sport. ngày 8 tháng 8 năm 2017. Truy cập ngày 13 tháng 8 năm 2017.
  76. ^ “Manchester United 4–0 West Ham United”. BBC Sport. ngày 13 tháng 8 năm 2017. Truy cập ngày 13 tháng 8 năm 2017.
  77. ^ “Lukaku joins exclusive club with debut double”. Premier League. ngày 14 tháng 8 năm 2017. Truy cập ngày 15 tháng 8 năm 2017.
  78. ^ “Everton fans unhappy with Romelu Lukaku's goal celebration”. Liverpool Echo. Truy cập ngày 13 tháng 10 năm 2018.
  79. ^ “Jose Mourinho says Romelu Lukaku's form amazing but Man Utd team-mates deserve credit too”. Sky Sports. ngày 28 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2017.
  80. ^ Oscroft, Tim (ngày 25 tháng 2 năm 2018). “Manchester United 2–1 Chelsea”. BBC Sport. Truy cập ngày 16 tháng 3 năm 2018.
  81. ^ Rodger, James (ngày 14 tháng 3 năm 2018). “Romelu Lukaku reacts to scoring his 200th goal as Manchester United exit Champions League”. Birmingham Mail. Truy cập ngày 16 tháng 3 năm 2018.
  82. ^ Wright, Nick (ngày 31 tháng 3 năm 2018). “Romelu Lukaku's 100 Premier League goals in stats”. Sky Sports. Truy cập ngày 31 tháng 3 năm 2018.
  83. ^ Chowdhury, Saj (ngày 30 tháng 12 năm 2018). “Man Utd 4-1 Bournemouth: Ole Gunnar Solskjaer says he is not purely focused on attack”. BBC Sport. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2019.
  84. ^ Johnston, Neil (ngày 2 tháng 1 năm 2019). “Newcastle United 0-2 Manchester United: Ole Gunnar Solskjaer wins fourth game from four”. BBC Sport. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2019.
  85. ^ Davis, Matt (ngày 5 tháng 1 năm 2019). “Manchester United 2-0 Reading in FA Cup third round”. BBC Sport. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2019.
  86. ^ Hafez, Shamoon (ngày 27 tháng 2 năm 2019). “Crystal Palace 1-3 Manchester United: Romelu Lukaku double helps visitors to victory”. BBC Sport. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2019.
  87. ^ Johnston, Neil (ngày 2 tháng 3 năm 2019). “Manchester United 3-2 Southampton”. BBC Sport. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2019.
  88. ^ Hafez, Shamoon (ngày 6 tháng 3 năm 2019). “Champions League: PSG 1-3 Man Utd (agg: 3-3)”. BBC Sport. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2019.
  89. ^ “Messi, Barcelona knock Manchester United out of Champions League (video)”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  90. ^ “Romelu Lukaku signs for Inter”. FC Internazionale - Inter Milan. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 8 năm 2019. Truy cập ngày 8 tháng 8 năm 2019.
  91. ^ “Lukaku: Inter Milan sign Belgium striker from Manchester United for £74m”. BBC Sport (British Broadcasting Corporation). ngày 8 tháng 8 năm 2019. Truy cập ngày 8 tháng 8 năm 2019.
  92. ^ “Lukaku: 'Me, Pogba and Sanchez were made scapegoats at Man United'. talkSPORT. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  93. ^ “Lukaku scores on debut as Conte's Inter make a flying start”. Yahoo Sports. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  94. ^ “Former Manchester United striker Romelu Lukaku scores on Inter Milan debut”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  95. ^ “Inter vs. Lecce, all you need to know”. FC Internazionale - Inter Milan. Bản gốc lưu trữ ngày 28 tháng 8 năm 2019. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  96. ^ https://www.bbc.com/sport/football/49546433
  97. ^ https://www.inter.it/en/news/2019/10/20/lautaro-martinez-post-match-sassuolo-inter.html
  98. ^ “Romelu Lukaku & Lautaro Martinez's Partnership Continuing To Go From Strength To Strength”. SempreInter.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  99. ^ “Tired Inter running on fumes and LuLa”. Forza Italian Football. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  100. ^ https://www.inter.it/en/news/2019/10/21/all-you-need-to-know-sassuolo-inter.html
  101. ^ https://www.football-italia.net/145990/lukaku-ronaldo
  102. ^ https://www.inter.it/en/news/2019/11/28/match-review-slavia-prague-inter.html
  103. ^ https://www.inter.it/en/news/2019/12/10/inter-barcelona-champions-league-2019-2020.html
  104. ^ https://www.inter.it/en/news/2020/01/07/statistics-napoli-inter-1-3.html
  105. ^ “Lukaku dominates as Inter beat Napoli, stay level with Juve (video)”. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 1 năm 2020. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  106. ^ https://www.inter.it/en/news/2020/02/10/stats-inter-4-2-milan.html
  107. ^ https://www.goal.com/en/news/lukaku-equals-serie-a-record-for-inter-after-double-in-win/
  108. ^ “Photo - Inter's Romelu Lukaku First Player To Score 13 Away Goals In Debut Serie A Campaign”. SempreInter.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  109. ^ “Inter 2-0 Getafe: clinical Nerazzurri make Spanish side pay UEFA Europa League 2019/20”. UEFA.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  110. ^ “Player Ratings Inter 2 - 0 Getafe: Romelu Lukaku's 30th Goal & Christian Eriksen 4th Seal Quarterfinal Place”. SempreInter.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  111. ^ https://www.inter.it/en/news/2020/08/09/inter-bayer-leverkusen-stats-and-trivia.html
  112. ^ https://www.football-italia.net/157064/lukaku-barella-man-match
  113. ^ https://www.bbc.com/sport/football/53759741
  114. ^ “Sevilla win sixth Europa League trophy after own goal from Inter's Lukaku”. the Guardian. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  115. ^ https://www.france24.com/en/20200822-sevilla-beat-inter-in-thrilling-3-2-struggle-to-win-europa-league
  116. ^ https://www.bbc.com/sport/football/54559786
  117. ^ “Inter Milan crash out of Champions League after Romelu Lukaku accidentally blocks winner”. GiveMeSport. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  118. ^ “Romelu Lukaku breaks Ronaldo record for Inter Milan with stunning stats”. CaughtOffside. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  119. ^ “Zlatan Ibrahimovic and Romelu Lukaku clash in Milan derby”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  120. ^ https://www.bbc.com/sport/football/56065773
  121. ^ https://www.bbc.com/sport/football/56964913
  122. ^ “Romelu Lukaku to stay at Inter Milan next season”. Football Express India. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  123. ^ “Romelu Lukaku comes home”. Chelsea F.C. Truy cập ngày 12 tháng 8 năm 2021.
  124. ^ “Chelsea re-sign Lukaku for club record £97.5m”. BBC Sport (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 12 tháng 8 năm 2021.
  125. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/football/58111490
  126. ^ “Chelsea return moves Romelu Lukaku ahead of Neymar as most expensive player ever”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  127. ^ “Phát ngôn sốc về Man Utd, Lukaku khiến CĐV Quỷ đỏ điên tiết” (bằng tiếng việt). Truy cập ngày 4 tháng 9 năm 2021. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |ngày truy cập= (trợ giúp)Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  128. ^ https://www.bbc.com/sport/football/58193457
  129. ^ “TNT Sports”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  130. ^ “Match report: Chelsea 1 Zenit St Petersburg 0”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  131. ^ https://www.si.com/soccer/chelsea/news/official-five-chelsea-players-among-30-man-ballon-dor-shortlist
  132. ^ https://www.bbc.com/sport/football/59454640
  133. ^ “Lukaku 'not happy' with Chelsea situation as problems mount for Tuchel”. the Guardian. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  134. ^ https://www.bbc.com/sport/football/59833820
  135. ^ https://www.bbc.com/sport/football/59792567
  136. ^ “Tuchel fines Lukaku over Chelsea 'mess' despite striker's apology for interview”. the Guardian. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  137. ^ “Premier League season's 10 best and worst transfers”. ESPN.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  138. ^ “Lukaku loan confirmed”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  139. ^ https://www.bbc.com/sport/football/61908384
  140. ^ “Ora è ufficiale: Lukaku è dell'Inter, avrà la maglia numero 90. Ed è subito duetto in terrazza con Zhang!”. La Gazzetta dello Sport. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  141. ^ “Inter all'ultimo respiro a Lecce: segna Dumfries al 95'! Lukaku, ritorno con gol”. La Gazzetta dello Sport. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  142. ^ “Ahi Inter, si è fatto male Lukaku! Salterà il derby ed è in dubbio per il Bayern”. La Gazzetta dello Sport. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  143. ^ “Inter, che botta: nuovo infortunio per Lukaku, sarà out con la Juve”. La Gazzetta dello Sport. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  144. ^ https://www.goal.com/en-us/news/napoli-invincible-dzeko-inter-serie-a/blt54557050e15206f1
  145. ^ “Supercoppa Italiana Milan 0-3 Inter: Dominant Derby della Madonnina - Football Italia”. Football Italia. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  146. ^ “EDIN DZEKO È L'EA SPORTS MAN OF THE MATCH”. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 1 năm 2023. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  147. ^ https://www.goal.com/it/liste/inter-porto-cronaca-tabellino-pagelle-voti/blt7ab7f2ef14f27f4d
  148. ^ https://www.goal.com/it/notizie/inter-riecco-lukaku-in-goal-in-serie-a-189-giorni-dopo/bltbb980d90cb9d7e8f
  149. ^ “Inter's Romelu Lukaku demands action after racist abuse at Juventus”. the Guardian. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  150. ^ “Lautaro mostruoso, Fiorentina ribaltata: la Coppa Italia è dell'Inter!”. La Gazzetta dello Sport. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  151. ^ “Lukaku thành trò cười sau chung kết Champions League”. Tuổi trẻ Online (bằng tiếng việt). 11 tháng 6 năm 2023.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  152. ^ “Lukaku gia nhập Roma, Chelsea chia tay cầu thủ thứ 23” (bằng tiếng việt). 11 tháng 8 năm 2023.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  153. ^ “Romelu Lukaku”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  154. ^ “Romelu Lukaku in Jose Mourinho reunion as Chelsea agree loan deal with Roma” (bằng tiếng Anh). Truy cập 2023-31-8. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |ngày truy cập= (trợ giúp)Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  155. ^ “Kết quả Roma 1-2 Milan: Đội bóng của Mourinho chưa biết thắng” (bằng tiếng việt). 2 tháng 9 năm 2023. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2023. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |ngày truy cập= (trợ giúp)Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  156. ^ “Roma thắng 7-0 tại Serie A” (bằng tiếng việt). 18 tháng 9 năm 2023. Truy cập 2023-18-9. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |ngày truy cập= (trợ giúp)Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  157. ^ “Romelu Lukaku est officiellement Diable Rouge”. DHnet. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  158. ^ http://www.goal.com/en-us/match/54146/russia-vs-belgium/report
  159. ^ http://www.goal.com/en-us/match/80473/belgium-vs-netherlands/report
  160. ^ “Croatia 1 Belgium 2: match report”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  161. ^ https://www.bbc.com/sport/0/football/27583281
  162. ^ “DPG Media Privacy Gate”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  163. ^ https://uk.eurosport.yahoo.com/news/world-cup-lukaku-hazard-score-comfortable-belgium-win-181057930--sow.html
  164. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/25285127
  165. ^ https://www.bbc.com/sport/0/football/27990605
  166. ^ “Portugal 2”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  167. ^ “Belgium 3 Republic of Ireland 0: Lukaku double leaves Irish needing win against Italy to progress”. The Telegraph. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  168. ^ “Romelu Lukaku equals all”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  169. ^ “Manchester United striker Romelu Lukaku breaks international record”. Metro. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  170. ^ “Royal Belgian FA”.
  171. ^ “FIFA doesn't recognise Lukaku goals record”. ESPN.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  172. ^ (Image: REUTERS). “Why FIFA does not recognise Romelu Lukaku as Belgium's all”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  173. ^ “Belgium 3-0 Egypt (Jun 6, 2018) Game Analysis - ESPN”. ESPN. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  174. ^ “Bỉ - Panama 3-0, 'người nghèo' lực bất tòng tâm” (bằng tiếng việt). 18 tháng 6 năm 2018.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  175. ^ “Bỉ - Tunisia 5-2: Dàn sao Bỉ thi đấu tưng bừng” (bằng tiếng việt). 23 tháng 6 năm 2018.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  176. ^ http://www.goal.com/en/amp/news/lukaku-makes-world-cup-history-for-belgium/jozzix6p5v02znjc8jldvfkt
  177. ^ “Hạ tuyển Anh, Bỉ đoạt hạng Ba World Cup 2018” (bằng tiếng việt). 14 tháng 7 năm 2018.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  178. ^ “Belgium 9-0 San Marino (Oct 10, 2019) Game Analysis - ESPN”. ESPN. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  179. ^ “Lukaku lập cú đúp, Bỉ đá bại Nga 3-0 họ=” (bằng tiếng việt). 13 tháng 6 năm 2021.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  180. ^ “Phần Lan 0-2 Bỉ: Bàn thắng của Lukaku” (bằng tiếng việt). 22 tháng 6 năm 2021.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  181. ^ “Romelu Lukaku seals Belgium win to leave Finland on the brink of exit” (bằng tiếng anh). 21 tháng 6 năm 2021.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  182. ^ “UEFA công bố đội hình xuất sắc nhất Vòng chung kết EURO 2020” (bằng tiếng việt). 14 tháng 7 năm 2021.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  183. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/football/58458390
  184. ^ “Danh sách đội hình tuyển Bỉ dự World Cup 2022” (bằng tiếng việt). 19 tháng 11 năm 2022.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  185. ^ “Lukaku thành người hùng Croatia vì quá vụng về” (bằng tiếng việt). 2 tháng 12 năm 2022.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  186. ^ “Đội hình thất vọng nhất World Cup 2022: Ronaldo, De Bruyne, Lukaku góp mặt” (bằng tiếng việt). 16 tháng 12 năm 2022.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  187. ^ UEFA.com. “The official website for European football”. UEFA.com (bằng tiếng Anh).
  188. ^ “Royal Belgian FA”. www.rbfa.be.
  189. ^ “Euro 2024 - Belgium 0-1 Slovakia: Romelu Lukaku denied twice by VAR as Red Devils suffer shock defeat in Group E opener”. Sky Sports (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2024.
  190. ^ http://www.goal.com/en/news/755/europe/2011/08/06/2309519/meet-romelu-lukaku-the-chelsea-bound-belgian-starlet-who
  191. ^ “Anderlecht's Romelu Lukaku punches his weight and some – aged only 16 Paul Doyle”. the Guardian. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  192. ^ “Europe's top youngsters and stars of the future Observer Sport staff”. the Guardian. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  193. ^ https://www.telegraph.co.uk/football/2017/10/04/ranking-20-best-players-premier-league-september-2017/5-romelu-lukaku/
  194. ^ https://www.huffingtonpost.ca/entry/romelu-lukaku-belgium-world-cup_n_5b43f48be4b0c523e261dc2d
  195. ^ “The Lukaku paradox: goals, moments of brilliance ... and clumsiness Jonathan Wilson”. the Guardian. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  196. ^ “Romelu Lukaku defies recent form to frustrate on big stage for Man United once again”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  197. ^ “Romelu Lukaku no Messi but he'll thrive at Old Trafford, says Kevin De Bruyne”. the Guardian. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  198. ^ “Winners and losers of Lukaku's pricey move to Manchester United”. theScore.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  199. ^ a b “Smith: Ronaldo deserves more credit”. ESPN.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  200. ^ “Romelu Lukaku”. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 1 năm 2011. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  201. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/football/44521723
  202. ^ a b “Jose Mourinho and Real Madrid rival Chelsea for 'new Didier Drogba'. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  203. ^ “FIFA.com”. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 11 năm 2012. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
  204. ^ “Account Suspended”. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 11 năm 2011.
  205. ^ 26. “Chelsea's new signing Romelu Lukaku says move to Stamford Bridge is a dream come true”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.Quản lý CS1: tên số: danh sách tác giả (liên kết)
  206. ^ “West Brom feature: Chris Lepkowski talks to multi”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  207. ^ “Romelu Lukaku: He is my idol, but I am not the new Didier Drogba”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  208. ^ “Romelu Lukaku: British tabloids wrongly claim black Christian footballer is 'devout Muslim'. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  209. ^ “One man's (very polite) fight against media Islamophobia”. the Guardian. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  210. ^ “Megan Thee Stallion dating history: from Pardison Fontaine to Romelu Lukaku”. Capital XTRA. 31 tháng 5 năm 2023. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  211. ^ “Megan Thee Stallion Attends Wedding with Soccer Player Romelu Lukaku”. Peoplemag. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  212. ^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 23 tháng 4 năm 2018. Truy cập ngày 5 tháng 11 năm 2023.
  213. ^ “Lukaku signs record sponsorship with Puma”. ESPN.com. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  214. ^ “When the Monkey Chants Are for You: A Soccer Star's View of Racist Abuse (Published 2019)”. Truy cập 6 tháng 9 năm 2024.
  215. ^ https://www.bbc.co.uk/sport/football/51563514
  216. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên Soccerway
  217. ^ “Romelu Lukaku”. ESPN Soccernet. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 28 tháng 3 năm 2011.
  218. ^ “Top scorer Romelu Lukaku: Title is next goal”. R.S.C. Anderlecht. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 8 năm 2010. Truy cập ngày 17 tháng 11 năm 2010.
  219. ^ “Romelu Lukaku”. Royal Belgian Football Association. Truy cập ngày 1 tháng 12 năm 2022.
  220. ^ “Lukaku makes his mark as Belgium sink Russia”. UEFA. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  221. ^ “Belgium 4–2 Netherlands”. Sky Sports. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  222. ^ “Croatia 1 Belgium 2: match report”. The Daily Telegraph. 11 tháng 10 năm 2013. Truy cập ngày 29 tháng 8 năm 2018.
  223. ^ “Belgium 5–1 Luxembourg”. BBC Sport. 26 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  224. ^ “Lukaku and Hazard seal Belgium win”. ESPN. 1 tháng 6 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 4 năm 2023. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  225. ^ Smith, Ben (2 tháng 7 năm 2014). “Belgium 2–1 USA”. BBC Sport. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  226. ^ “Belgium 3–1 Iceland”. ESPN. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  227. ^ “Portugal 2–1 Belgium”. BBC Sport. 29 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  228. ^ “Switzerland 1–2 Belgium: Romelu Lukaku and Kevin De Bruyne score”. Sky Sports. 28 tháng 5 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  229. ^ Beck, Tom. “Belgium vs. Finland: Score, Reaction from 2016 International Friendly”. Bleacher Report. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  230. ^ “Belgium 3–2 Norway”. BBC Sport. 5 tháng 6 năm 2016. Truy cập ngày 22 tháng 8 năm 2018.
  231. ^ Doyle, Paul (20 tháng 2 năm 2017). “Lukaku scores twice as Belgium click against disappointing Irish”. The Guardian. Truy cập 23 tháng 8 năm 2018.
  232. ^ “Romelu Lukaku brace leads Belgium past Cyprus”. ESPN. 6 tháng 9 năm 2016. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  233. ^ “Belgium v Bosnia-Herzegovina”. The Guardian. 7 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  234. ^ “Belgium 8–1 Estonia”. BBC Sport. 13 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  235. ^ “Belgium 1–1 Greece: Everton striker Romelu Lukaku's late strike rescues point”. Sky Sports. 26 tháng 3 năm 2017. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  236. ^ Blanchette, Rob (31 tháng 8 năm 2017). “Belgium Defeat Gibraltar in 9–0 2018 World Cup Qualifier Rout”. Bleacher Report. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  237. ^ “Lukaku sends Belgium to World Cup with 2–1 win in Greece”. Reuters. 3 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  238. ^ “Belgium v Cyprus”. The Guardian. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  239. ^ “Romelu Lukaku ends goal drought with two goals for Belgium against Mexico”. The Daily Telegraph. 10 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  240. ^ “Belgium 1–0 Japan”. ESPN. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  241. ^ Steinberg, Jack (27 tháng 3 năm 2018). “Romelu Lukaku at the double in Belgium's win against Saudi Arabia”. The Guardian. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  242. ^ “Belgium 3–0 Egypt”. BBC Sport. 6 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  243. ^ “Lukaku Double Lifts Belgium Over Costa Rica in Final World Cup Tuneup”. Sports Illustrated. 11 tháng 6 năm 2018. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  244. ^ Hall, Peter (18 tháng 6 năm 2018). “Belgium vs Panama, World Cup 2018: Romelu Lukaku on target as dark horses click into gear in second-half”. The Independent. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  245. ^ Phillips, Mitch (22 tháng 6 năm 2018). “Two each for Hazard and Lukaku as Belgium thumps Tunisia 5–2”. Reuters. Truy cập ngày 23 tháng 8 năm 2018.
  246. ^ English, Tom (7 tháng 9 năm 2018). “Scotland 0–4 Belgium”. BBC Sport. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2018.
  247. ^ “Iceland 0–3 Belgium”. BBC Sport. 11 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2018.
  248. ^ “Belgium 2–1 Switzerland”. BBC Sport. 12 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 12 tháng 10 năm 2018.
  249. ^ “Belgium 3–0 Kazakhstan”. UEFA. 8 tháng 6 năm 2019. Truy cập ngày 9 tháng 6 năm 2019.
  250. ^ Harris, Daniel (11 tháng 6 năm 2019). “Belgium outclass Scotland to make it four from four”. Eurosport. Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2019.
  251. ^ Hincks, Michael (9 tháng 9 năm 2019). “De Bruyne masterclass as Belgium embarrass Scotland at Hampden Park”. Eurosport. Truy cập ngày 10 tháng 9 năm 2019.
  252. ^ “Belgium 9–0 San Marino”. BBC Sport. 10 tháng 10 năm 2019. Truy cập ngày 10 tháng 10 năm 2019.
  253. ^ “Russia 1–4 Belgium”. BBC Sport. 16 tháng 11 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 11 năm 2019.
  254. ^ McNulty, Phil (11 tháng 10 năm 2020). “England 2–1 Belgium”. BBC Sport. Truy cập ngày 11 tháng 10 năm 2020.
  255. ^ “Iceland 1–2 Belgium”. BBC Sport. 14 tháng 10 năm 2020. Truy cập ngày 14 tháng 10 năm 2020.
  256. ^ “Belgium-Denmark”. UEFA.com. 18 tháng 11 năm 2020. Truy cập ngày 18 tháng 11 năm 2020.
  257. ^ “Belgium-Wales”. UEFA.com. 24 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 24 tháng 3 năm 2021.
  258. ^ “Belgium-Wales”. UEFA.com. 27 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 27 tháng 3 năm 2021.
  259. ^ “Belgium-Croatia”. UEFA.com. 6 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 6 tháng 6 năm 2021.
  260. ^ “European Championships (Sky Sports)”. Sky Sports. 12 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2021.
  261. ^ “European Championships (Sky Sports)”. Sky Sports. 21 tháng 6 năm 2021. Truy cập ngày 21 tháng 6 năm 2021.
  262. ^ “European Championships (Sky Sports)”. Sky Sports. 2 tháng 7 năm 2021. Truy cập ngày 2 tháng 7 năm 2021.
  263. ^ “Estonia-Belgium”. UEFA.com. 2 tháng 9 năm 2021. Truy cập ngày 2 tháng 9 năm 2021.
  264. ^ “Belgium-Czech Republic”. UEFA.com. 5 tháng 9 năm 2021. Truy cập ngày 5 tháng 9 năm 2021.
  265. ^ “Belgium-France”. UEFA.com. 7 tháng 10 năm 2021. Truy cập ngày 7 tháng 10 năm 2021.
  266. ^ “France 4-0 Netherlands, Sweden 0-3 Belgium: Euro 2024 qualifying – as it happened”. The Guardian. 24 tháng 3 năm 2023. Truy cập ngày 24 tháng 3 năm 2023.
  267. ^ “Germany 2–3 Belgium”. BBC Sport. 28 tháng 3 năm 2023. Truy cập ngày 28 tháng 3 năm 2023.
  268. ^ “Belgium-Austria”. UEFA.com. 17 tháng 6 năm 2023. Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2023.
  269. ^ “Estonia-Belgium”. UEFA.com. 20 tháng 6 năm 2023. Truy cập ngày 20 tháng 6 năm 2023.
  270. ^ “Belgium-Estonia”. UEFA.com. 12 tháng 9 năm 2023. Truy cập ngày 12 tháng 9 năm 2023.
  271. ^ “Austria-Belgium”. UEFA.com. 13 tháng 10 năm 2023. Truy cập ngày 13 tháng 10 năm 2023.
  272. ^ “Belgium v Sweden: Euro 2024 qualifier abandoned after Brussels shooting”. BBC Sport. 16 tháng 10 năm 2023. Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2023.
  273. ^ “European Qualifier match between Belgium and Sweden declared abandoned with half-time result confirmed as final”. UEFA.com (Thông cáo báo chí). 19 tháng 10 năm 2023. Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2023.
  274. ^ “Belgium-Sweden”. UEFA.com. 16 tháng 10 năm 2023. Truy cập ngày 16 tháng 10 năm 2023.
  275. ^ “Belgium-Azerbaijan”. UEFA.com. 19 tháng 11 năm 2023. Truy cập ngày 19 tháng 11 năm 2023.
  276. ^ “Belgium 3–0 Luxembourg”. BBC Sport. 8 tháng 6 năm 2024. Truy cập ngày 8 tháng 6 năm 2024.
  277. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên SW
  278. ^ “Profile: Romelu Lukaku” (bằng tiếng Ý). Inter Milan. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 5 năm 2023. Truy cập ngày 2 tháng 5 năm 2021.
  279. ^ “Chelsea 2–1 Palmeiras”. BBC Sport. 12 tháng 2 năm 2022.
  280. ^ “Inter end Juventus' Serie A dominance with first title in 11 years”. ESPN. 2 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 2 tháng 5 năm 2021.
  281. ^ Mackenzie, Alasdair (24 tháng 5 năm 2023). “Fiorentina 1-2 Inter Milan - Lautaro Martinez scores double as the Nerazzurri defend Coppa Italia”. Euro Sport. Truy cập ngày 24 tháng 5 năm 2023.
  282. ^ “AC Milan 0-3 Inter Milan: Simone Inzaghi's side ease to Supercoppa win over rivals to defend title”. Euro Sport. 18 tháng 1 năm 2023. Truy cập ngày 18 tháng 1 năm 2023.
  283. ^ McNulty, Phil (14 tháng 7 năm 2018). “Belgium 2–0 England”. BBC Sport. Truy cập ngày 12 tháng 8 năm 2019.
  284. ^ “Origi awarded Promising Talent honour”. Liverpool F.C. ngày 16 tháng 12 năm 2014. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2017.
  285. ^ 'New Drogba' to snub Real Madrid”. Eurosport.com. ngày 11 tháng 8 năm 2010. Truy cập ngày 6 tháng 7 năm 2017.
  286. ^ “The Belgian Ebony Shoe 2014 goes to Standard Liège's Michy Batshuayi”. Benefoot. ngày 6 tháng 5 năm 2014. Bản gốc lưu trữ ngày 30 tháng 6 năm 2016. Truy cập ngày 27 tháng 10 năm 2014. Đã bỏ qua tham số không rõ |= (trợ giúp)
  287. ^ “Alan and Everton's Lukaku finish as top scorers”. UEFA. ngày 27 tháng 5 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 5 năm 2015.
  288. ^ a b “Barry Claims Awards Double”. Everton F.C. ngày 15 tháng 5 năm 2016. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2017.
  289. ^ “Romelu Lukaku: Overview”. Premier League. Truy cập ngày 29 tháng 9 năm 2018.
  290. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không có nội dung trong thẻ ref có tên PFA1617
  291. ^ “Rom Bags Double at Dixies”. Everton F.C. ngày 9 tháng 5 năm 2017. Bản gốc lưu trữ ngày 14 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2017.
  292. ^ “Man Utd striker Romelu Lukaku HAMMERS Kane, Morata and Aguero in PFA vote”. Manchester Evening News. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2017.
  293. ^ “World 11: The Reserve Team for 2017-18”. FIFPro.org. ngày 24 tháng 9 năm 2018. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 6 năm 2019. Truy cập ngày 25 tháng 9 năm 2018.
  294. ^ “2016–2017 World 11: the Reserve Teams – FIFPro World Players' Union”. FIFPro.org. ngày 23 tháng 10 năm 2017. Bản gốc lưu trữ ngày 6 tháng 4 năm 2019. Truy cập ngày 23 tháng 10 năm 2017.
  295. ^ “Luka Modric wins World Cup Golden Ball; Mbappe and Courtois also honoured”. ESPN FC. ngày 15 tháng 7 năm 2018. Truy cập ngày 15 tháng 7 năm 2018.

Liên kết ngoài


Lỗi chú thích: Đã tìm thấy thẻ <ref> với tên nhóm “note”, nhưng không tìm thấy thẻ tương ứng <references group="note"/> tương ứng