Түбән Сөн вулысы

Түбән Сөн вулысы

Ил	Россия империясе
Статус	Вулыс
Губерна	Казан губернасы
Административ үзәк	Түбән Сон
Нигезләү датасы	1796 ел
Юкка чыгару датасы	1920 елның 25 июне
Рәсми телләр	татар, рус
Халык саны  (1897)	8 616 кеше[1]
Милли состав	татарлар, руслар

Түбән Сөн вулысы (рус. Нижне-Сунская волость) — 1796 елдан 1920 елга кадәр гамәлдә булган Казан наместиклыгының һәм Казан губернасының юк ителгән административ-территориаль берәмлеге. Мамадыштан Көнбатышка 30 чакрым ераклыкта, Татарстанның Төньяк өлешендә урнашкан. Административ үзәк - Түбән Сөн авылы.[2]

Тарих

Түбән Сөн вулысы территориясе 1552 елга кадәр Казан ханлыгында, 1552 елдан 1708 елга кадәр Россия патшалыгы Казан патшалыгында урнашкан.

1796 елда Казан губернасы Мамадыш өязенең административ-территориаль берәмлеге буларак барлыкка килә.

1796 елдан 1920 елга кадәр Казан губернасының Мамадыш өязе составына керә.

1920 елның 25 июнендә Татарстан АССРның Мамадыш кантоны составына керә.[3]

Административ бүленеш

1883 елда Түбән Сөн вулысында 13 община, 13 торак пункты (Түбән Сон, Катмыш, Владимирово һ.б.) һәм 1603 йорт хуҗалыгы булган. Крестъян җиренең мәйданы 26,1 км², сөрү җирләре 142,3 км² тәшкил иткән.[4]

1890 елда вулыста 14 торак пункты һәм 1949 йорт хуҗалыгы булган. Вулысның мәйданы 167,9 км² тәшкил иткән.[5]

Халык

1883 елда халык саны 9417 кеше тәшкил иткән, шул исәптән ир-атлар - 4667 җан, хатын-кызлар - 4750.[4]

1890 елда халык саны 11833 кеше тәшкил иткән, шул исәптән ир-атлар - 5942 җан, хатын-кызлар - 5891.[5]

Статистика, 1908.

1897 елда халык саны 8616 кеше тәшкил иткән. Төп милләтләр: татарлар, руслар.[1]

Шулай ук карагыз

• Мамадыш өязе
• Мамадыш кантоны

Сылтамалар

• Список селений Казанской губернии 1908.pdf / Облако Mail.ru
• ГПИБ | Вып. 4. : Губернии Нижне-Волжской области. [Казанская, Симбирская, Саратовская, Самарская, Астраханская]. - 1883.
• ГПИБ | Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - (Статистика Российской империи; 15).
• ТҮБӘН СӨН ВУЛЫСЫ (Нижне-Сунская волость) — Милләттәшләр

Чыганаклар

1. Татар энциклопедия сүзлеге (Татарский энциклопедический словарь, на татарском языке) / Гл. ред. М.Х. Хасанов; Отв. ред. Г.С. Сабирзянов. - Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 2002. - 830 с.: ил. ISBN 5-902375-01-0
2. Татар энциклопедиясе : 6 томда / баш мөхәррир М. Х. Хәсәнов. - Казан : Татар энциклопедиясе институты, 2008-. - 27 см.; ISBN 978-5-902375-04-5
3. Волости и гмины 1890 года. - СПб. : Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1892. - (Статистика Российской империи). Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - 380 с. разд. паг. - (Статистика Российской империи; 15).
4. Волости и важнейшие селения Европейской России : По данным обследования, произведенного стат. учреждениями М-ва вн. дел : Вып. 1 - 8. - СПб. : Центр. статист. комитет, 1880 - 1886. - 8 т. Вып. 4. : Губернии Нижне-Волжской области. [Казанская, Симбирская, Саратовская, Самарская, Астраханская]. - 1883. - VI, 247 с.
5. Берстель, К.П. Список селений Казанской губернии : изд. Казан. Губерн. Зем. Управы / К.П. Берстель. - Казань : Типо-лит.И.В.Ермолаевой, 1908 .- 264с.

Искәрмәләр

1. Список селений Казанской губернии 1908.
2. Түбән Сон :: Татарская энциклопедия TATARICA
3. ТҮБӘН СӨН ВУЛЫСЫ (Нижне-Сунская волость) — Милләттәшләр
4. Волости и важнейшие селения Европейской России : По данным обследования, произведенного стат. учреждениями М-ва вн. дел : Вып. 1 - 8. - СПб. : Центр. статист. комитет, 1880 - 1886. - 8 т.
5. Волости и гмины 1890 года. - СПб. : Центральный статистический комитет Министерства внутренних дел, 1892. - (Статистика Российской империи). Губернии : I Архангельская - XXV Нижегородская. - 1892. - 380 с. разд. паг. - (Статистика Российской империи; 15).