Тел

Сызыклы язу - язу телнең иң борыңгы төрләрнең берсе, сөйләм теле исә язудан иң азыннан ун меңнәрчә ел алдан барлыкка килгән дип санала.

Тел
Кайда өйрәнелә	тел белеме, социология языка^[d], философия языка^[d] һәм һуманитар фәннәр
Тематик география	лингвистик география^[d]
Нинди вики-проектка керә	Проект:Телләр^[d]
Моңа өлешчә туры килә	сөйләшү^[d]
Берләшмәләре	исемлекне карагыз^[d]
Тел Викиҗыентыкта

Викиөзек эчендә Тел темасы буенча бит бар

Телләр гаиләләренең Җир шары буенча таралышы харитасы

Бу сүзнең башка мәгънәләре дә бар: Тел (мәгънәләр)

Тел – кешеләргә үзара аңлашу, фикерләү, уй-фикер казанышларын беркетү өчен хезмәт итә торган һәм, гадәттә, һәр халыкта үзгә, үзенчә була торган сүзләр һәм грамматик чаралар системасы[1].

Бүтән аралашу формаларыннан аермалы буларак, тел хәрефләрне бер-берсе белән берләштереп, яңа мәгълүмат белдерергә мөмкин.

Язу

Шулай ук карагыз: Язу һәм Әлифба.

Кешеләрнең аралашу телендә хәрефләр буларак сүзләр һәм кул ишарәләре кулланыла. Шулай ук тел сакланып калу өчен язма рәвештә дә бирелергә һәм сакланырга мөмкин. Ишарәләр һәм интонациялар шулай ук мәгълүмат җиткерү өчен кулланыла, әмма аларны язма формага әйләндереп булмый. Кайбер ясалма, уйлап чыгарылган аралашу телләре тулысынча визуаль ишарәләрдән тора.

Телләр

Шулай ук карагыз: Телләр классификациясе.

Дөньяда барлыгы 3-6 мең тел бар дип исәпләнә. Татар теле - Төрки телләр гайләсенә керә. Үзенең 6,8 миллионлап сөйләшүчесе белән[2], 100 иң киң кулланылган телләр исемлегенә керә.

Телләр дөньясында, төрара яки төрэче биологик көндәшлек (ингл.) һәм дәүләтара мөнәсәбәтләр дөньясындагы империализм дип аталган феноменнары кебек үк, телләрара көндәшлек[3][4][5] һәм лингвистик империализм (ингл.) феноменнары күзәтелә.

Аралашу телләреннән тыш, кешеләр шулай ук эсперанто, идо, интерлингва, клингон, ложбан телләре, программалау телләре һәм төрле математик формаль телләр сыман ясалма телләрне дә кулланалар.

"Баланың берәр телне яхшы үзләштерүе фәкать еш һәм озак вакыт дәвамында башкалар аның белән бу телдә аралашкан һәм аның бу телдә җавап бирүе көтелгән вазгыятьләрдә һәм мохитләрдә булуы аркасында гына мөмкин".[6]

Шулай ук карагыз

Тел өйрәнү Синхроник анализ Әлифба Язу Җөмләне аңлау Тел төрләре һәм тел мөнәсәбәтләре Беренчел (яки Туган) тел Икенчел тел Эш теле Лингва-франка Мирас теле Үле тел Тел яңарышы Сөйләнмәгән коммуникация төрләре Укуны аңлау Уку өчен уңайлылык Сызгыру теле Барабан (коммуникация) Барабан телләре Сүзле булмаган коммуникация Визуаль тел Телнең эволюциясе Эволюцион лингвистика Биолингвистика Борыңгы кеше теле FOXP2 - тел коммуникацияләрен аңлау белән бәйле ген Семиотика Символик лингвистик билгеләү Метакоммуникатив компетенция Музивизуаль тел

Дин һәм мифология Адәм теле Миф Логос Сүз Уку-укыту һәм җәмгыяви сәясәт Әдәби тел Рәсми тел Стандарт тел Халыкара тел Тел укыту Тел мәктәбе Тел сәясәте Тел реформасы Лингвистик пуризм (протекционизм) Күптеллелек Исемлекләр Төркем:Телләр исемлекләре Ethnologue - телләрнең урыннар, халык һәм генетик үзенчәлекләре бәйлелеге исемлекләре Лингвистика фәненә кыскача аңлату Тел кагыйдәләрен белгеләүче оешмаларның исемлеге Телләр исемлекләре Рәсми телләр исемлеге Төрлесе Тәрҗемә Икенчел тел Фонетик транскрипция Дислексия ISO 639 - телләр өчен 2- һәм 3-хәрефле идентификация кодлары

Искәрмәләр

1. Татар теленең аңлатмалы сүзлеге. - Казан "Матбугат йорты" нәшрияты, 2005. - 848 б.
2. http://www.joshuaproject.net/peoples.php?rop3=109874
3. Viability and Resilience of Languages in Competition(ингл.)
4. Microscopic and Macroscopic Simulation of Competition between Languages(ингл.)
5. Competing activation in bilingual language processing: Within- and between-language competition 2013 елның 8 март көнендә архивланган.(ингл.)
6. (рус.) "Ребенок может достичь свободного владения каким-либо языком только в том случае, если он часто и помногу бывает в таких ситуациях и окружениях, где с ним говорят на этом языке и ожидают, что он будет на нем же и отвечать". Замятин К., Пасанен А., Саарикиви Я. "Как и зачем сохранять языки России"./ Часть III. "Пути сохранения языков под угрозой исчезновения. Практические советы", Глава "Поддержка малых языков как общественная проблема", раздел "Каким образом язык передается и не передается", 145 бит.

Чыганаклар

• Инглиз Википедиясе

Тышкы сылтамалар