Роза Яшина
Роза Ивановна Яшина ― удмурт һәм Россия лингвисты, әдәбият белгече, тәнкыйтьче, шагыйрә һәм удмурт теленә тәрҗемәче. Филология фәннәре кандидаты (1965), профессор (2002). ТАССРның атказанган фән эшлеклесе (1983). БиографиясеРоза Ивановна 1933 елның 1 гыйнварында Удмуртиянең Кез районы Рус Зязьгоры авылында авыл укытучысы гаиләсендә туа. Ике яшеннән Дебес районы Ариково авылында яши, шунда ук җидееллык мәктәпне тәмамлый. 1947 елда Дебес педагогика училищесына укырга керә, аны кызыл диплом белән тәмамлый. 1951 елда Удмурт дәүләт педагогия институтының (хәзер Удмурт дәүләт университеты) филология факультетына укырга керә. Вузда әдәби-иҗат түгәрәгенең актив әгъзасы була, удмурт хорында җырлый. Институтта Даниил Яшин белән якыннан танышып, диплом алганнан соң аңа кияүгә чыгып, өч ел мәктәптә рус теле һәм әдәбияты укытучысы булып эшли. 1959 елда ире белән Ижауга кайта һәм УДПИ аспирантурасына укырга керә. 1965 елда "Удмурт телендә чагыштырма конструкцияләр" темасына кандидатлык диссертациясе яклый, ул билгеле бер гамәли әһәмияткә ия була, чөнки Удмурт теле синтаксисы буенча пунктуация кагыйдәләренә төзәтмәләр кертергә мөмкинлек бирә. Роза Ивановнаның беренче шигырьләре институтта укыганда ук, вакытлы матбугатта: «Совет Удмуртиясе» газетасында, «Молот» («Чүкеч») журналында, күмәк шигъри җыентыкларда пәйда була, фин-угор төркеме телләренә тәрҗемә ителә. 2000 еллар башында Яшина рус әдәбияты классиклары Сергей Есенин, Александр Пушкин, Николай Некрасов һ. б. әсәрләрен удмурт теленә тәрҗемә итүгә мөрәҗәгать итә. 2002 елда шагыйрьнең беренче аерым шигырь җыентыгы - Удмуртиягә тәрҗемә ителгән «Сергей Есенин» китабын тәкъдир итү булды, ә 2010 елда аның тарафыннан тәрҗемә ителгән «Евгений Онегин» романы басылып чыкты. Әдәбият исемлеге
|
Portal di Ensiklopedia Dunia