อำเภอสันกำแพง |
|---|
|
| การถอดเสียงอักษรโรมัน |
|---|
| • อักษรโรมัน | Amphoe San Kamphaeng |
|---|
| คำขวัญ: ทิวทัศน์ขึ้นชื่อ เลื่องลือคนงาม
เขตคามโคนม ชื่นชมหัตถกรรม |
 แผนที่จังหวัดเชียงใหม่ เน้นอำเภอสันกำแพง |
| พิกัด: 18°44′43″N 99°7′13″E / 18.74528°N 99.12028°E / 18.74528; 99.12028 |
| ประเทศ |  ไทย |
|---|
| จังหวัด | เชียงใหม่ |
|---|
| พื้นที่ |
|---|
| • ทั้งหมด | 197.833 ตร.กม. (76.384 ตร.ไมล์) |
|---|
| ประชากร (2566) |
|---|
| • ทั้งหมด | 90,538 คน |
|---|
| • ความหนาแน่น | 457.65 คน/ตร.กม. (1,185.3 คน/ตร.ไมล์) |
|---|
| รหัสไปรษณีย์ | 50130 |
|---|
| รหัสภูมิศาสตร์ | 5013 |
|---|
| ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอสันกำแพง เลขที่ 92
ตำบลร้องวัวแดง อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่ 50130 |
|---|
|
สันกำแพง (ไทยถิ่นเหนือ: 
) เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดเชียงใหม่ที่มีความเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว มีการพัฒนาทุก ๆ ด้าน เป็นอำเภอที่มีแหล่งท่องเที่ยวมากมาย ที่ขึ้นชื่อได้แก่ บ้านบ่อสร้าง เป็นแหล่งรวมหัตถกรรมการทำร่มกระดาษสา ป่าดงปงไหว ตลอดเส้นทางจากตัวอำเภอเมืองไปยังอำเภอสันกำแพงจะรายล้อมไปด้วยต้นไม้ใหญ่ 2 ข้างทาง นอกจากจะเป็นอำเภอที่มีแหล่งท่องเที่ยวมากมายแล้ว อำเภอสันกำแพงยังเป็นบ้านเกิดของอดีตนายกรัฐมนตรีไทย คือ ดร.ทักษิณ ชินวัตร และนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร
ประวัติ
จากหลักฐานศิลาจารึกที่ต้นพบ ณ วัดเชียงแสน ตำบลออนใต้ สันนิษฐานกันว่าชาวอำเภอสันกำแพงอพยพมาจากพันนาภูเลา แขวงเมืองเชียงแสน (ปัจจุบันอยู่ในจังหวัดเชียงราย) มาตั้งอยู่ริมน้ำแม่ออน โดยในสมัยพระเจ้าศิริลัทธัมมังกร มหาจักพรรดิราชธิราช ได้เสวยราชเป็นกษัตริย์ครองนครเชียงใหม่ ได้โปรดให้ราชมนตรีนายหนึ่งชื่อ เจ้าอภิชวฌาณบวรสิทธิ เป็นหมื่นดาบเรือนได้มีจิตศรัทธาชักชวนบรรดาทายกทายิกาทั้งหลายมาประชุมกันเพื่อสร้างวิหารพระเจดีย์และหอพระไตรปิฎก เมื่อสร้างเสร็จแล้วขนานนามวัดที่สร้างขึ้นว่า "สาลกิจญาณหันตาราม" วัดนี้ต่อมาชาวบ้านเรียกว่า "วัดเชียงแสน" นอกจากนั้น ชาวบ้านในหลายท้องถิ่นของอำเภอเป็นไทยองและไทลื้อ สำเนียงพูดของชาวบ้านในอำเภอเชียงแสน ต่อมาได้รับการยกฐานะขึ้นเป็นอำเภอเรียกว่า "แขวงแม่ออน" อยู่ในการปกครองของนครเชียงใหม่ ถึง พ.ศ. 2445 ในรัชสมัยของเจ้าอินทวโรรสสุริยวงศ์ ครองนครเชียงใหม่ ได้เกิดกบฏเงี้ยวขึ้นที่อำเภอเมืองแพร่ ที่แขวงแม่ออนมีชาวเงี้ยว 11 คน มีอาวุธครบได้ทำการบุกปล้นโรงกลั่นสุราที่บ้านป่าไผ่ ตำบลแช่ช้าง แล้วทำการเผาที่ทำการแขวงแม่ออนเสียหายทั้งหลัง แล้วได้หนีไปทางอำเภอดอยสะเก็ด ต่อมาในปี พ.ศ. 2446 ทางราชการได้ย้ายที่ทำการแขวงแม่ออนมาปลูกสร้างที่บ้านสันกำแพง จึงได้ชื่อว่า "อำเภอสันกำแพง"[1] มาจนถึงทุกวันนี้ ในปี พ.ศ. 2537 กระทรวงมหาดไทยได้แบ่งพื้นที่บางส่วนของอำเภอสันกำแพงยกฐานะเป็น "กิ่งอำเภอแม่ออน"
ภูมิศาสตร์
ลักษณะภูมิประเทศ สภาพพื้นที่เป็นที่ราบลุ่มกว้าง มีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 196.69 ตารางกิโลเมตร มีลำน้ำที่สำคัญ ลำน้ำแม่ออน ลำน้ำแม่ปูคา ลำน้ำแม่กวง เป็นแหล่งน้ำสำคัญ
ดอยนางเมาะเป็นจุดสูงสุดของอำเภอสันกำแพง ความสูงประมาณ 920 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลาง สามารถเดินขึ้นไปได้จากอ่างเก็บน้ำผาแหน ตำบลออนใต้
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอสันกำแพงอยู่ทางทิศตะวันออกของอำเภอเมืองเชียงใหม่ มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอและจังหวัดใกล้เคียงดังนี้
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอสันกำแพงแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 10 ตำบล 100 หมู่บ้าน ได้แก่
| ลำดับที่ |
อักษรไทย |
อักษรโรมัน |
จำนวนหมู่บ้าน |
ประชากรทั้งหมด
(พ.ศ. 2566)[2] |
ประชากรแยกตามส่วนท้องถิ่น
(พ.ศ. 2566)[2]
|
| 1. |
สันกำแพง |
San Kamphaeng |
14 |
17,895 |
10,749
7,146 |
(ทต. สันกำแพง)
(อบต. สันกำแพง)
|
| 2. |
ทรายมูล |
Sai Mun |
7 |
4,054 |
4,054 |
(ทต. สันกำแพง)
|
| 3. |
ร้องวัวแดง |
Rong Wua Daeng |
11 |
5,643 |
5,643 |
(อบต. ร้องวัวแดง)
|
| 4. |
บวกค้าง |
Buak Khang |
13 |
8,778 |
8,778 |
(ทต. บวกค้าง)
|
| 5. |
แช่ช้าง |
Chae Chang |
10 |
7,773 |
2,740
5,033 |
(ทต. สันกำแพง)
(อบต. แช่ช้าง)
|
| 6. |
ออนใต้ |
On Tai |
11 |
5,349 |
5,349 |
(ทต. ออนใต้)
|
| 7. |
แม่ปูคา |
Mae Pu Kha |
9 |
6,137 |
6,137 |
(ทต. แม่ปูคา)
|
| 8. |
ห้วยทราย |
Huai Sai |
8 |
5,926 |
5,926 |
(ทต. ห้วยทราย)
|
| 9. |
ต้นเปา |
Ton Pao |
10 |
20,366 |
20,366 |
(ทม. ต้นเปา)
|
| 10. |
สันกลาง |
San Klang |
7 |
8,617 |
8,617 |
(ทต. สันกลาง)
|
| รวม |
100 |
90,538 |
72,716 (เทศบาล)
17,822 (อบต.)
|
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอสันกำแพงประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 10 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลเมืองต้นเปา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลต้นเปาทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลสันกำแพง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทรายมูลทั้งตำบล รวมถึงบางส่วนของตำบลสันกำแพงและตำบลแช่ช้าง
- เทศบาลตำบลแม่ปูคา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแม่ปูคาทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลบวกค้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบวกค้างทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลออนใต้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลออนใต้ทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลสันกลาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสันกลางทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลห้วยทราย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยทรายทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลสันกำแพง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสันกำแพง (นอกเขตเทศบาลตำบลสันกำแพง)
- องค์การบริหารส่วนตำบลร้องวัวแดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลร้องวัวแดงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลแช่ช้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแช่ช้าง (นอกเขตเทศบาลตำบลสันกำแพง)
การคมนาคม
เส้นทางคมนาคม อำเภอสันกำแพงติดต่อกับจังหวัดเชียงใหม่โดยทางรถยนต์ถนนสายเชียงใหม่-สันกำแพง ระยะทาง 13 กิโลเมตร
โรงเรียนมัธยมศึกษาประจำอำเภอ
ชาวอำเภอที่มีชื่อเสียง
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
|
|---|
| อำเภอ | | |
|---|
| ประวัติศาสตร์ | |
|---|
| ภูมิศาสตร์ | |
|---|
| เศรษฐกิจ | | คมนาคม | |
|---|
| การท่องเที่ยว | |
|---|
| ธุรกิจ | |
|---|
| อุตสาหกรรม | |
|---|
|
|---|
| สังคม | | การศึกษา | |
|---|
| สาธารณสุข | |
|---|
| วัฒนธรรม | |
|---|
| กีฬา | |
|---|
| การเมือง | |
|---|
| เหตุการณ์ | |
|---|
|
|---|
|
