Wehrkreis IV

Wehrkreis IV
De militaire districten van het Duitse Rijk na de "Anschluss" van Oostenrijk.
Oprichting	30 september 1919[1]
Ontbinding	8 mei 1945[2]
Land	Weimarrepubliek  nazi-Duitsland
Onderdeel van	Reichswehr Wehrmacht
Type	Militair district
Veldslagen	Tweede Wereldoorlog
Commandanten	zie bevelhebbers

Het Wehrkreis IV (Dresden) (vrije vertaling: 4e militaire district (Dresden)) was een territoriaal militaire bestuurlijke eenheid tijdens de Weimarrepubliek, en later van het nationaalsocialistische Duitse Rijk. Het bestond vanaf 1920 tot 1945.

Het Wehrkreis IV was verantwoordelijk voor de militaire veiligheid van zijn gebied en de bevoorrading en training van delen van het leger van de Reichswehr of de Wehrmacht in het gebied.

Het Wehrkreis IV omvatte Saksen. Het hoofdkwartier van het Wehrkreis IV was gevestigd in Dresden[2].

Het Wehrkreis IV werd opgedeeld in drie Wehrersatzbezirk (vrije vertaling: drie reserve militaire districten) Dresden, Chemnitz en Leipzig.

Kaart van het Wehrkreise IV in 1944.

Bevelhebbers[3]

Rang	Naam	Begin	Eind	Opmerking
Generalleutnant	Georg Maercker[1]	30 september 1919[1]	28 maart 1920[1]
Generalleutnant	Paulus von Stolzmann	28 maart 1920[1] - 1 april 1920	16 juni 1921
Generalleutnant	Alfred Müller	16 juni 1921[4]	29 oktober 1925	Overleden.
Generalleutnant	Richard von Pawelsz	29 oktober 1925 - 1 november 1925	31 mei 1926
Generalleutnant	Erich Wöllwarth	1 juni 1926	31 december 1928
General der Infanterie	Edwin von Stülpnagel	1 januari 1929	1 november 1931
Generalleutnant	Curt von Gienanth	1 november 1931[5][6]	30 september 1933[5][6]
General der Infanterie	Wilhelm List	1 oktober 1933[7][8]	4 februari 1938[7][8]
General der Infanterie	Viktor von Schwedler	4 februari 1938	26 augustus 1939	Mobilisatie voor de Tweede Wereldoorlog.
General der Infanterie	Alexander von Falkenhausen	26 / 28[9][10] augustus 1939 - 1 september 1939[11]	20 mei 1940[11] - 22 mei 1940[10]
General der Infanterie	Erich Wöllwarth	20 mei 1940[2][12][13]	30 april 1942[2][12][13]
General der Infanterie	Walter Schroth	30 april 1942[2][14][15]	1 maart 1943[2][15]
General der Infanterie	Viktor von Schwedler	1 maart 1943[2][16]	31 januari 1945[2][16]
General der Infanterie	Hans Wolfgang Reinhard	31 januari 1945[2][17]	10 april 1945[2][17]
General der Panzertruppen	Walter Krüger	10 april 1945[2][18]	8 mei 1945[2]

Stafchef van het Wehrkreis

Rang	Naam	Begin	Eind	Opmerking
Oberstleutnant	Ludwig Beck	1 oktober 1925[19]

Politieautoriteiten en SD-diensten

Het hoofdkantoor van de Höherer SS- und Polizeiführer (HSSPF) en de Inspekteur der Sicherheitspolizei und des SD (IdS) bevond zich in Dresden[20].

Höherer SS- und Polizeiführer (HSSPF):

• Ludolf-Hermann von Alvensleben

Befehlshaber der Ordnungspolizei (BdO):

• Hans Podzum (maart 1944 - oktober 1944[21])
• Walther Oberhaidacher (oktober 1944 - 19 november 1944[22]),(m.d.W.d.G.b.)[22], (1 februari 1945 - 30 april 1945[22][23]),

Inspekteur der Ordnungspolizei (IdO)

• Otto von Oelhafen (1 december 1938 - 8 december 1939[24])
• Emil Höring[25] (16 december 1939 - 15 januari 1942[26][27])
• Ernst Hitzegrad (23 februari 1942 - 31 augustus 1943[25])
• Walter Gudewill[25][28] (1 september 1943 - maart 1944[29])

SD-eenheden[20]:

• SD-Leitabschnitt Dresden
• SD-Abschnitt Leipzig
• SD-Abschnitt Chemnitz
• SD-Abschnitt Halle/Saale
• SD-Abschnitt Karlsbad
• SD-Leitabschnitt Reichenberg

Höhere Kommandeur der Kriegsgefangenen

• SS-Gruppenführer en Generalleutnant in de Waffen-SS en politie Ludolf-Hermann von Alvensleben (1 oktober 1944 - april 1945[30][31])

Afkortingen

• mit der Wahrnehmung der Geschäfte beauftragt (m.d.W.d.G.b.) - vrije vertaling: met de waarneming van de functie belast
• (BdO) Bevelhebber der Ordnungspolizei - vrije vertaling: Bevelhebber van de Ordepolitie
• (IdO) Inspecteur der Ordnungspolizei - vrije vertaling: Inspecteur van de Ordepolitie

Externe links

• (en) World War II Armed Forces - Orders of Battle and Organizations: organigram van het Wehrkreis IV in 1941.
• (de) Lexikon der Wehrmacht: samenstelling van het Wehrkreises IV in 20 september 1939.
• (de) Lexikon der Wehrmacht: samenstelling van het Wehrkreises IV in 22 juli 1941.

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Wehrkreis IV (Dresden) op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
• (en) Kursietis, Andris J. (1999). The Wehrmacht at War 1939-1945; The Units and Commanders of the Ground Forces during World War II. Aspekt, 73, 74. ISBN 90-75323-38-7. Geraadpleegd op 11 juni 2021.
• (de) Tessin, Georg (1996). Verbände und Truppen der deutschen Wehrmacht und Waffen-SS im Zweiten Weltkrieg 1939-1945. Zechzehnter Band: Verzeichnis der Friedensgarnisonen 1932-1939 und Stationierungen im Kriege 1939-1945. Teil 1. Wehrkreise I-VI. Verlag E. S. Mittler & Sohn, Frankfurt/Main. ISBN 3-7648-1097-1. Geraadpleegd op 11 juni 2021.
• (en) Barnett, Correlli (1989). Hitler's Generals. Grove Press / Atlantic Monthly Press, New York, pp. 40. ISBN 978-0802139948. Geraadpleegd op 8 augustus 2021.
• (de) Schreiber, Carsten (2008). Elite im Verborgenen. Ideologie und regionale Herrschaftspraxis des SD in Sachsen (epub). Walter De Gruyter, pp. 52. ISBN 978-3486706543. Geraadpleegd op 17 maart 2022.
• (en) Miller, Michael D., Andreas Schulz, Ken McCanliss (2006). Leaders of the SS & German Police Volume 1. R. James Bender Publishing, San Jose, pp. 28. ISBN 978-93-297-0037-2. Geraadpleegd op 8 mei 2022.
• (fr) Tixier, Thierry (2019). Allgemeine SS - Polizei - Waffen-SS Volume 2, SS BRIG FHR (Geen paginavermelding). ISBN 978-1-326-54867-4.
• (fr) Tixier, Thierry (2019). Allgemeine SS - Polizei - Waffen SS Volume 3, SS OGRUF (Geen paginavermelding). ISBN 978-1-326-84038-9. Geraadpleegd op 8 mei 2022.
• (de) Schulz, Andreas, Günter Wegmann (2003). Die Generale der Waffen-SS und der Polizei Band 1 A-G. Biblio Verlag, Bissendorf, 374, 399, 468, 643. ISBN 3-7648-2373-9.
• (de) Schulz, Andreas, Dieter Zinke (2008). Die Generale der Waffen-SS und der Polizei Band 3 LA-PL. Biblio Verlag, Bissendorf, Errata: 643, 374, 399. ISBN 3-7648-2375-5. Geraadpleegd op 1 mei 2023.
• (de) Schulz, Andreas, Dieter Zinke (2009). Die Generale der Waffen-SS und der Polizei Band 4 PO-SCHI. Biblio Verlag, Bissendorf, p. 3. ISBN 978-37648-2595-2.
• (en) Miller, Michael D., Andreas Schulz (2015). Leaders of the SS & German Police Volume 2. R. James Bender Publishing, San Jose, p. 300. ISBN 978-19-329-7025-8.

---

1. (en) Axis History: Wehrkreis IV (Reichswehr). Geraadpleegd op 4 juni 2021.
2. Kursietis 1999, p.74.
3. (de) Lexikon der Wehrmacht: Wehrkreis IV. Geraadpleegd op 4 juni 2021.
4. (de) Bundesarchiv.de: Akten der Reichskanzlei, Müller, Alfred. Geraadpleegd op 11 juni 2021.
5. (en) Axis Biographical Research: DAS HEER, GENERAL, General der Kavallerie Curt Ludwig Freiherr von Gienanth. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
6. (de) Lexikon der Wehrmacht: Freiherr von Gienanth, Curt Ludwig. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
7. (en) Axis Biographical Research: DAS HEER, Generalfeldmarschall, Generalfeldmarschall Wilhelm List. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
8. (de) Lexikon der Wehrmacht: List, Wilhelm Siegmund Walther. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
9. (en) Specialcamp11.co.uk: General der Infanterie z.V. Alexander von Falkenhausen. Geraadpleegd op 4 juni 2021.
10. (en) Axis Biographical Research: DAS HEER, GENERAL, General der Infanterie Alexander von Falkenhausen. Geraadpleegd op 4 juni 2021.
11. Kursietis 1999, p.73.
12. (en) Axis Biographical Research: DAS HEER, GENERAL, General der Infanterie z. V. Erich Wöllwarth. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
13. (en) Axis History Forum: General d. Infanterie z.V. Erich Wöllwarth. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
14. (en) Axis Biographical Research: DAS HEER, GENERAL, General der Infanterie Walter Schroth. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
15. (en) Axis History Forum: Gen. d. Inf. Walter Schroth. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
16. (en) Axis Biographical Research: DAS HEER, GENERAL, General der Infanterie Leopold Thomas Alexander Viktor von Schwedler. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
17. (en) Axis Biographical Research: DAS HEER, GENERAL, General der Infanterie Hans Wolfgang Reinhard. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
18. (en) Axis Biographical Research: DAS HEER, GENERAL, General der Panzertruppe Walter Krüger. Geraadpleegd op 5 juni 2021.
19. Barnett 1989, p.40.
20. Schreiber 2008, p.52.
21. Schulz 2009, p.3.
22. Schulz 2008, p.374.
23. Tixier 2019, p.SS BRIG FHR OBERHAIDACHER.
24. Schulz 2008, p.399.
25. Miller 2015, p.300.
26. Schulz 2008, p.643.
27. Tixier 2019, p.SS GRUF HÖRING.
28. Tixier 2019, p.SS BRIG FHR GUDEWILL.
29. Schulz 2003, p.468.
30. Miller 2006, p.28.
31. Tixier 2019, p.SS GRUF ALVENSLEBEN.