Vica Pota

Gevleugelde Overwinning van Brescia, 1e eeuw v.Chr.: de voormalige godin Vica Pota werd gelijkgesteld met de gepersonifieerde Victoria

Vica Pota was een godin in de Romeinse religie, wier heiligdom (aedes: godenverblijf) aan de voet van de Velia was gelegen, namelijk op het domein van de domus van Publius Valerius Publicola[1]. Deze locatie plaatst de tempel aan dezelfde zijde van de Velia als het Forum Romanum, mogelijk niet zo ver van de Regia. Cicero verklaart haar naam als afgeleid van vincendi atque potiundi, "overwinnen en overmeesteren"[2].

In de Apocolocyntosis van Seneca is Vica Pota de moeder van Diespiter.[3] Al wordt deze laatste gewoonlijk met Jupiter gelijkgesteld, toch wordt Diespiter hier als een zelfstandige godheid behandeld en zou hij in de optiek van Arthur Bernard Cook misschien moeten aanzien worden als de chtonische god Dis Pater[4].

Asconius stelt haar gelijk aan Victoria[5], maar waarschijnlijk is zij een vroegere Romeinse of Italische vorm van een overwinningsgodin die aan Victoria voorafging beïnvloed door de Griekse Nikè[6]. Vica Pota was dus het oudere equivalent van Victoria maar dan waarschijnlijk niet de personificatie van overwinning als zodanig[7]. In de minder wijd geaccepteerde veronderstelling van Ludwig Preller is gedacht dat Vica Pota zou zijn gelijk te stellen met de Etruskische goddelijke figuur Lasa Vecu.[8]

Het festival van Vica Pota viel op 5 januari.

Zie ook

• Vacuna, soms eveneens gelijkgesteld aan de godin van de overwinning.

Noten

1. Livius 2.7.6 en 11–12.
2. Cicero, De legibus 2.28.
3. Duncan Fishwick, The Imperial Cult in the Latin West (Brill, 2002), p. 84 online.
4. Arthur Bernard Cook, "The European Sky-God III: The Italians," Folklore 16 (1905), p. 263 online. Zie ook Detlev Dormeyer, "Die Apotheose in Seneca Apocolocyntosis und die Himmelfahrt Lk 24.50–53; Apg 1.9–11," in Testimony and Interpretation: Early Christology in its Judeo-Hellenistic Milieu: Studies in Honor of Petr Pokorný (Continuum, 2004), p. 137 online.
5. Lawrence Richardson, A New Topographical Dictionary of Ancient Rome (Johns Hopkins University Press, 1992), pp. 140 and 420.
6. J. Rufus Fears, "The Theology of Victory at Rome," Aufstieg und Niedergang der römischen Welt II.17.2 (1981), p. 774 online; John T. Ramsey and A. Lewis Licht, The Comet of 44 B.C. and Caesar's Funeral Games (Oxford University Press, 1997), p. 186 online.
7. William Vernon Harris, War and Imperialism in Republican Rome, 327-70 B.C. (Oxford University Press, 1979, 1985), p. 124 online.
8. Preller, Römische Mythologie vol. 2, p. 245, als geciteerd door Charles Hoeing, "Vica Pota," American Journal of Philology 24 (1903), p. 324 online.