Portugal op het Europees kampioenschap voetbal 2016
POR
Thuistenue
Uittenue
Portugal was de winnaar van het Europees kampioenschap voetbal 2016 in Frankrijk. Het was de zevende keer dat het land aan het toernooi deelnam. Bondscoach Fernando Santos nam in 2012 al eens deel aan het EK voetbal als bondscoach van Griekenland, dat toen de kwartfinale bereikte. Deze keer zegevierde hij met de Portugese ploeg, dat daarmee voor het eerst een groot toernooi won.
Portugal werkte de kwalificatiecampagne af in groep I, dat slechts uit vijf landen bestond. Het team van bondscoach Paulo Bento verloor op de eerste speeldag echter verrassend van Albanië. Portugal, dat niet over sterspeler Cristiano Ronaldo beschikte, verloor met 0-1 na een goal van Bekim Balaj. De verrassende nederlaag betekende meteen het einde van Paulo Bento, die al sinds 2010 bondscoach van het land was.[1] Op 23 september 2014 werd Fernando Santos benoemd als zijn opvolger.
Santos, die de vier voorgaande jaren bondscoach van Griekenland was geweest, leidde Portugal snel naar de leidersplaat in groep I. Op 14 oktober won zijn elftal de belangrijke uitwedstrijd tegen Denemarken. Ronaldo, die er ditmaal wel bij was, scoorde in de 95e minuut het winnende doelpunt. Precies een maand later bezorgde de aanvaller van Real Madrid zijn land opnieuw drie punten. Portugal won voor eigen volk van Armenië na alweer een doelpunt van Ronaldo.
In maart 2015 nam Portugal het op tegen Servië, dat voor het eerst tijdens de campagne geleid werd door bondscoach Radovan Ćurčić. Portugal kwam in het Estádio da Luz in Lissabon al na tien minuten op voorsprong via de ervaren verdediger Ricardo Carvalho. Na iets meer dan een uur kwam Servië op gelijke hoogte via Nemanja Matić, maar twee minuten later sloeg Portugal opnieuw toe. Fábio Coentrão scoorde op aangeven van João Moutinho het beslissende doelpunt.
Nadien volgde de verre verplaatsing naar Armenië. Het kleine voetballand kwam na veertien minuten verrassend op voorsprong, maar nadien maakte sterspeler Ronaldo opnieuw het verschil. De Portugese aanvaller scoorde een hattrick en bezorgde zijn team zo een veilige voorsprong. Na iets meer dan een uur kreeg Tiago zijn tweede gele kaart van de wedstrijd en moest Portugal met tien spelers verder. Armenië profiteerde van de situatie en scoorde in de 72e minuut de aansluitingstreffer. Uiteindelijk hield Portugal stand en mocht het met drie punten naar huis.
Op 7 september 2015 ging het elftal van Santos op bezoek bij Albanië, het enige land dat er in deze kwalificatiecampagne al in geslaagd was om punten te sprokkelen tegen Portugal. De Albanezen streden samen met Denemarken om de tweede plaats in groep I. Portugal won het duel uiteindelijk met 0-1 na een doelpunt in de 92e minuut van Miguel Veloso. Opnieuw was het een late treffer die voor drie punten zorgde.
Een maand later won Portugal voor eigen volk ook van Denemarken. Moutinho scoorde na iets meer dan een uur het enige doelpunt van de wedstrijd. Door de zege was Portugal zeker van de leidersplaats in groep I en deelname aan het EK.[2] Het was overigens de vierde keer dat Portugal met 1-0 won. Na het veiligstellen van de kwalificatie mocht sterspeler Ronaldo al op vakantie vertrekken, hoewel er nog één wedstrijd gespeeld moest worden.[3] Op de slotspeeldag won Portugal zonder zijn aanvoerder met 1-2 van Servië dankzij goals van Nani en Moutinho. Portugal sloot de campagne af met zeven overwinningen uit acht wedstrijden. Geen enkele keer werd er gewonnen met meer dan één doelpunt verschil.
De loting vond op 12 december 2015 plaats in Parijs. Portugal werd ondergebracht in groep F, samen met IJsland, Oostenrijk en Hongarije.
De Portugezen kwamen in het eerste groepsduel na 31 minuten op 1-0 tegen IJsland. Na een voorzet vanaf rechts van André Gomes, schoot Nani de bal op het randje van het doelgebied in de korte hoek. Birkir Bjarnason nam vijf minuten na rust vanaf een zelfde afstand een hoge voorzet van Jóhann Berg Guðmundsson ineens op zijn schoen en zorgde daarmee voor een eindstand van 1-1. Portugal speelde vier dagen later ook gelijk tegen Oostenrijk, nu met 0-0. Cristiano Ronaldo kreeg in de 79e minuut van de wedstrijd nog een strafschop nadat hij werd vastgehouden door Martin Hinteregger, maar schoot die op de paal.
Portugal deelde in het laatste pouleduel voor de derde keer de punten, nu met Hongarije: 3-3. Portugal kwam drie keer achter en maakte drie keer gelijk. De eerste achterstand kwam er in de 19e minuut. Ronaldo kopte een corner van Balázs Dzsudzsák weg, waarna Nani de bal met het hoofd verlengde. Hierdoor kwam die voor de voeten van Zoltán Gera, die de bal van buiten het strafschopgebied in de rechterbenedenhoek schoot. Nani maakte een paar minuten voor rust gelijk. Hij verscheen op aangeven van Ronaldo links voor het Hongaarse doel op en passeerde doelman Gábor Király in de korte hoek. Dzsudzsák zette Hongarije in de 47e minuut op 1-2. Hij nam een vrije trap rechts voor het Portugese doel. Gomes stond in het muurtje en kreeg de bal op zijn bovenarm, waardoor die afweek en voorbij doelman Rui Patrício ging. Ronaldo maakte drie minuten later weer gelijk. Na een voorzet van João Mário tikte hij de bal met zijn rechterhak achter zijn standbeen langs in het Hongaarse doel. De 2-3 voor Hongarije begon opnieuw bij een vrije trap van Dzsudzsák. Die schoot hij ditmaal eerst tegen Ronaldo aan, maar de bal stuitte terug voor zijn voeten. Zijn tweede schot ging deze keer via het been van Nani het Portugese doel in. Het laatste doelpunt kwam opnieuw op naam van Ronaldo, die in de 62e minuut een voorzet van links van invaller Ricardo Quaresma inkopte. Portugal eindigde zo met drie punten als nummer drie in de poule. In combinatie met het neutrale doelsaldo was dit voldoende om als een van de vier beste nummers drie van het toernooi door te gaan naar de achtste finales.
Portugal nam het in haar achtste finale op tegen Kroatië, de winnaar van groep D. Het lukte beide ploegen gedurende de reguliere speeltijd van deze wedstrijd niet om een bal op het vijandelijke doel te schieten of koppen. Een doelpunt drie minuten voor het einde van de tweede verlenging was beslissend: 1-0 voor Portugal. Net nadat de Kroatische aanvaller Ivan Perišić een voorzet van Marko Pjaca op de paal kopte, verloor Ivan Strinić de bal op eigen helft aan invaller Ricardo Quaresma. De Portugezen plaatsten direct een counter via achtereenvolgens Ronaldo, de eveneens ingevallen Renato Sanches en Nani, die de meegelopen Ronaldo weer aanspeelde op de rand van het Kroatische doelgebied. Doelman Danijel Subašić blokkeerde zijn schot nog, maar Quaresma kopte de wegstuitende bal daarna voor open doel in. Daarmee ging Portugal door naar de kwartfinales.
De Portugezen speelden in hun kwartfinale tegen Polen, dat de laatste acht bereikte ten koste van Zwitserland. De Poolse spits Robert Lewandowski maakte in de tweede minuut 0-1, het snelste doelpunt op het EK. Cédric Soares ging onder een lange bal door, waardoor Kamil Grosicki die net buiten het strafschopgebied kon aannemen en voorgeven. Lewandowski kreeg de bal ter hoogte van de strafschopstip en schoot hem ineens in de linkerhoek. Na iets meer dan een half uur maakte Portugal gelijk. De voor het eerst dit toernooi spelende Adrien Silva speelde de voor het eerst in de basis begonnen Renato Sanches aan op rechts, waarna die naar het midden trok en een een-tweetje aanging met Nani. Nadat hij de bal terugkreeg, schoot hij die vanaf de rand van het strafschopgebied en via het been van Grzegorz Krychowiak langs doelman Łukasz Fabiański. Gedurende de rest van de wedstrijd en beide verlengingen vielen er geen doelpunten meer. Een beslissende strafschoppenreeks was nodig. Portugal schoot hierin vijf keer raak, terwijl Jakub Błaszczykowski miste voor de Polen. De Portugezen gingen door naar de halve finales.
Portugal speelde in de halve finale tegen Wales, dat doordrong tot de laatste vier na confrontaties met achtereenvolgens Slowakije, Engeland, Rusland, Noord-Ierland en België. Twee Portugese doelpunten in een tijdsbestek van vier minuten net na rust beslisten de wedstrijd. Na een kort genomen hoekschop bracht Raphaël Guerreiro de bal hoog voor het Welshe doel en kopte Ronaldo in de 50e minuut over James Chester heen raak. Diezelfde Chester kopte drie minuten later een voorzet het Welshe strafschopgebied uit, in de voeten van Ronaldo. Hij probeerde doelman Hennessey deze keer te verslaan met een laag diagonaal schot. Nani veranderde dit net voorbij de strafschopstip van richting en maakte zo 2-0, tevens de eindstand. Portugal plaatste zich daarmee voor de tweede keer voor de finale van een EK, na de verloren eindstrijd in 2004.
De Portugezen speelden in de finale tegen gastland Frankrijk. Het moest na 25 minuten verder zonder Ronaldo, die geblesseerd uitviel. Beide landen kwamen in de reguliere speeltijd niet tot scoren. André-Pierre Gignac raakte in de blessuretijd de paal van het Portugese doel, Raphaël Guerreiro in de verlenging de lat van dat van Frankrijk. Invaller Éder maakte in de vijfde minuut van de tweede verlenging het enige doelpunt van de wedstrijd. Nadat João Moutinho hem aanspeelde, trok hij zich los van Laurent Koscielny en schoot hij de bal van ± 25 meter laag in de linkerhoek: 1-0. Daarmee won Portugal voor het eerst een groot toernooi.