nl Politiek in Friesland

De provincie Friesland wordt bestuurd vanuit het provinciehuis (Fries: provinsjehûs) in de hoofdstad Leeuwarden.

Provinciale Staten

Uitslagen van de verkiezingen voor Provinciale Staten vanaf 1991^[1]
Partij		1991		1995		1999		2003		2007		2011		2015		2019		2023
Partij		%	#	%	#	%	#	%	#	%	#	%	#	%	#	%	#	%	#
	BoerBurgerBeweging	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	27,86	14
	Partij van de Arbeid	27,30	16	22,80	14	25,16	14	26,19	15	25,62	12	23,66	11	15,49	7	13,40	6	10,62	5
	Christen-Democratisch Appèl	33,37	19	29,02	18	30,60	18	27,42	16	25,75	12	17,67	8	20,79	9	16,67	8	8,75	4
	Fryske Nasjonale Partij	6,09	3	6,37	3	8,39	4	13,22	7	10,68	5	9,18	4	9,46	4	7,93	4	8,05	4
	Volkspartij voor Vrijheid en Democratie	11,52	6	17,74	10	15,78	9	10,94	6	10,81	5	13,82	6	10,99	5	9,41	4	6,74	3
	GroenLinks	4,41	2	4,09	2	8,77	5	5,38	3	3,89	2	5,23	2	3,55	1	7,69	3	6,54	3
	ChristenUnie^[2]	-	-	-	-	-	-	-	-	8,19	3	6,36	3	7,43	3	6,60	3	5,27	2
	Partij voor de Vrijheid	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	8,45	4	8,73	4	5,80	3	4,45	2
	Forum voor Democratie	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	13,43	6	3,65	1
	Socialistische Partij	-	-	1,00	0	-	-	4,81	2	9,57	4	8,37	3	10,93	5	5,17	2	3,46	1
	Partij voor de Dieren	-	-	-	-	-	-	-	-	1,70	0	-	-	2,57	1	3,22	1	3,36	1
	Democraten 66	11,40	6	6,02	3	3,36	1	2,54	1	1,30	0	4,26	2	6,97	3	4,12	2	3,31	1
	JA21	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	2,68	1
	Provinciaal Belang Fryslân^[3]	-	-	2,44	1	2,07	1	1,89	1	1,41	0	1,20	0	-	-	1,79	0	2,03	1
	50PLUS	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1,36	0	2,41	1	2,55	1	0,86	0
	CU^[2]/SGP	-	-	-	-	-	-	5,61	3	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
	Lijst Pim Fortuyn	-	-	-	-	-	-	1,73	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
	SGP/RPF^[2]	2,72	2	3,65	2	3,68	2	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
	Gereformeerd Politiek Verbond^[2]	2,43	1	2,27	1	2,18	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
	AOV	-	-	3,13	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
	overige partijen^[4]	0,76	0	1,46	0	-	-	0,29	0	1,08	0	0,46	0	0,66	0	2,20	0	2,36	0
Totaal		100	55	100	55	100	55	100	55	100	43	100	43	100	43	100	43	100	43
Opkomstpercentage		63,24		58,18		54,09		57,82		54,14		59,93		53,06		59,12		65,62

Gedeputeerde Staten

Arno Brok is sinds 1 maart 2017 commissaris van de Koning.

Provinciesecretaris is Arjen Schepers.

2007-2011

Het College van Gedeputeerde Staten berustte op een coalitie van CDA, PvdA en ChristenUnie en bestond uit de volgende gedeputeerden:

2011-2015

Het College van Gedeputeerde Staten berustte op een coalitie van PvdA, CDA en FNP en bestond uit de volgende gedeputeerden:

Johannes Kramer (FNP)
Hans Konst (PvdA)
Sietske Poepjes (CDA) (opvolger sinds september 2011 van Sjoerd Galema)
Tineke Schokker-Strampel (CDA)
Jannewietske de Vries (PvdA)

2015-2019

Het College van Gedeputeerde Staten berustte op een coalitie van CDA, VVD, SP en FNP en bestond uit de volgende gedeputeerden:

2019-2023

Het College van Gedeputeerde Staten berustte op een coalitie van CDA, VVD, PvdA en FNP en bestond uit de volgende gedeputeerden:

Avine Fokkens-Kelder (VVD)
Douwe Hoogland (PvdA)
Klaas Fokkinga (FNP) (opvolger sinds januari 2020 van Johannes Kramer)
Sietske Poepjes (CDA)
Friso Douwstra (CDA) (opvolger sinds september 2021 van Sander de Rouwe)

2023-2027

Het College van Gedeputeerde Staten berust op een coalitie van BBB, CDA, FNP en ChristenUnie en bestaat uit de volgende gedeputeerden:

Grafiek historische zetelverdeling (1991 - heden)

■ PvdD

■ SP

■ GL

■ PvdA

■ D66

■ PBF

■ FNP

■ 50+

■ CU

■ CDA

■ BBB

■ AOV

■ GPV

■ RPF

■ SGP

■ VVD

■ JA21

■ LPF

■ PVV

■ FVD

1991

2

16

6

3

19

1

2

6

1995

2

14

3

1

3

18

1

2

10

1999

5

14

1

4

18

1

2

9

2003

2

3

15

1

7

16

3

6

1

2007

4	2	12	5	3	12	5

2011

3	2	11	2	4	3	8	6	4

2015

1	5	1	7	3	4	1	3	9	5	4

2019

1	2	3	6	2	4	1	3	8	4	3	6

2023

1	1	3	5	1	1	4	2	4	14	3	1	2	1

Landelijke verkiezingen in de provincie Friesland

Uitslagen van de verkiezingen vanaf 2006 (in percentages)
Partij	TK2006	EP2009	TK2010	TK2012	EP2014	TK2017	EP2019	TK2021
Volkspartij voor Vrijheid en Democratie	10,58	8,85	15,48	19,89	10,71	17,00	14,52	17,15
Christen-Democratisch Appèl	28,14	27,02	18,17	13,82	20,81	18,94	15,69	14,59
Democraten 66	1,06	7,76	4,72	5,14	10,55	9,68	4,61	12,04
Partij voor de Vrijheid	3,26	11,83	11,37	7,32	9,86	11,24	3,27	10,80
Partij van de Arbeid	27,52	18,24	24,80	33,12	14,54	8,38	22,36	8,86
Forum voor Democratie	-	-	-	-	-	1,82	10,77	7,37
Socialistische Partij	17,07	7,43	11,49	9,55	10,51	11,11	3,91	7,05
ChristenUnie	6,11	6,87^[5]	5,11	4,87	7,84^[5]	5,12	8,50^[5]	4,97
GroenLinks	3,78	7,41	6,25	1,74	5,77	8,35	8,07	3,94
Partij voor de Dieren	1,32	2,93	1,09	1,57	3,88	2,89	3,63	3,56
BoerBurgerBeweging	-	-	-	-	-	-	-	2,27
JA21	-	-	-	-	-	-	-	1,96
Volt	-	-	-	-	-	-	1,13	1,46
Staatkundig Gereformeerde Partij	0,44	^[5]	0,57	0,90	^[5]	0,94	^[5]	1,00
50Plus	-	-	-	1,15	3,33	2,89	2,83	0,78
DENK	-	-	-	-	-	0,22	0,16	0,26
BIJ1	-	-	-	-	-	-	-	0,24
Overige partijen^[6]	0,72	1,66	0,95	0,93	2,20	1,42	0,54	1,68
Opkomstpercentage	82,86	36,41	77,13	77,06	38,62	82,49	41,92	80,44

Zie ook

Noten

↑ Verkiezingsuitslagen Provinciale Staten op www.verkiezingsuitslagen.nl
↑ ^a ^b ^c ^d GPV en RPF zijn in 2000 gefuseerd tot ChristenUnie.
↑ Provinciaal Belang Fryslân nam in 1995 en 1999 deel onder de naam Federatie Gemeentebelangen Friesland (FGF) en in 2003 en 2007 onder de naam Gemeentebelangen Friesland (G.F.).
↑
1991: Centrum Democraten: 0,53%
VCN, Partij van Communisten in Nederland: 0,23%
1995: Nederlands Blok: 0,59%
Nieuwe Communistische Partij-NCPN: 0,48%
Centrumdemocraten 0,39%
2003: Nieuwe Communistische Partij-NCPN: 0,29%
2007: deFriezen: 0,54%
Partij voor het Noorden: 0,37%
Nederlandse Klokkenluiders Partij: 0,17%
2011: Partij voor het Noorden: 0,35%
Verenigd Links - Feriene Lofts: 0,11%
2015: Friese Koers: 0,38%
Libertarische Partij: 0,15%
Verenigd Links - Feriene Lofts: 0,13%
2019: Staatkundig Gereformeerde Partij: 1,07%
Natuurlijk Fryslân: 0,98%
DENK: 0,17%
2023: Belang van Nederland: 1,78%
Algemene Waterschapspartij: 0,58%
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Gecombineerde lijst CU/SGP.
↑ Partijen die landelijk de kiesdeler niet haalden.

[1] Verkiezingsuitslagen Provinciale Staten op www.verkiezingsuitslagen.nl

[cu-2] GPV en RPF zijn in 2000 gefuseerd tot ChristenUnie.

[3] Provinciaal Belang Fryslân nam in 1995 en 1999 deel onder de naam Federatie Gemeentebelangen Friesland (FGF) en in 2003 en 2007 onder de naam Gemeentebelangen Friesland (G.F.).

[4] 
1991: Centrum Democraten: 0,53%
VCN, Partij van Communisten in Nederland: 0,23%
1995: Nederlands Blok: 0,59%
Nieuwe Communistische Partij-NCPN: 0,48%
Centrumdemocraten 0,39%
2003: Nieuwe Communistische Partij-NCPN: 0,29%
2007: deFriezen: 0,54%
Partij voor het Noorden: 0,37%
Nederlandse Klokkenluiders Partij: 0,17%
2011: Partij voor het Noorden: 0,35%
Verenigd Links - Feriene Lofts: 0,11%
2015: Friese Koers: 0,38%
Libertarische Partij: 0,15%
Verenigd Links - Feriene Lofts: 0,13%
2019: Staatkundig Gereformeerde Partij: 1,07%
Natuurlijk Fryslân: 0,98%
DENK: 0,17%
2023: Belang van Nederland: 1,78%
Algemene Waterschapspartij: 0,58%

[CU/SGP-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Gecombineerde lijst CU/SGP.

[6] Partijen die landelijk de kiesdeler niet haalden.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Politiek in Friesland