Ossewa

Voor het gelijknamige begrip uit de scouting, zie Ossewa (scouting).

Schema van een ossewa

Een ossenwagen in gebruik, Nieuw-Zeeland

Ossewa is de Afrikaanse benaming voor ossenwagen. Het betrof door ossen voortgetrokken wagens, vergelijkbaar met Europese huifkarren. Men spande lange rijen ossen twee-aan-twee voor de wagens.

De ossewa werd geromantiseerd als het vervoermiddel bij uitstek waarmee de Boeren van 1830-1850 hun Grote Trek vanuit de Kaapkolonie naar het Zuid-Afrikaanse binnenland volbrachten.

Symboliek

• Op de voormalige wapens van zowel de Zuid-Afrikaansche Republiek, de Oranje Vrijstaat als Zuid-Afrika (1910-2000) stond een ossewa afgebeeld.
• De Ossewabrandwag was een fascistische en extreem-nationalistische organisatie van anti-Britse Afrikaners, opgericht in 1939.
• Die Stem van Suid-Afrika, het voormalige volkslied van Zuid-Afrika van 1957 tot 1994, verwijst naar de ossewa in het eerste vers:

Uit die blou van onse hemel, uit die diepte van ons see,
Oor ons ewige gebergtes waar die kranse antwoord gee.
Deur ons ver-verlate vlaktes met die kreun van ossewa —
Ruis die stem van ons geliefde, van ons land Suid-Afrika.

Ossewa-model in het Voortrekkermonument, Pretoria

Liedje

De ossewa werd ook gepopulariseerd door het bekende volkswijsje:

Ry maar aan, ossewa, ry maar aan,
Ry maar aan, ossewa, ry maar aan;
Ry die owelandse pad,
Wag mij dierbare skat;
Ry maar aan, ossewa, ry maar aan!
Ry maar aan, ossewa, ry maar aan!

Externe link

• Liedje