|
Johannes Despauterius
Jan de Spouter[1] beter bekend als Johannes Despauterius (Ninove, rond 1480 - Komen (Toen Graafschap Vlaanderen, nu Frankrijk), 1520)[2] was een vooraanstaand Vlaams humanist. Hij geldt als een van de belangrijkste en meest invloedrijke grammatici van de 16de eeuw. Zijn werken bleven klassiekers zolang het Latijn voertaal was in het onderwijs in West-Europa.[1] BiografieJeugdDespauterius, geboren als Jan de Spauter (ook wel Despauter of De Spout), gaat op achttienjarige leeftijd naar het humanistisch college De Lelie in Leuven. Na drie jaar studie is hij Meester in de Kunsten (magister artium) in 1501;[1] wat betekent dat hij de Latijnse grammatica, retorica, dialectica en de musica beheerst. Verder blinkt hij uit in de arithmeca, geometrica en de astronomica. Zijn leermeester was J. Custos (Joannes Custos/ Jan de Coster) die in 1515 de Latijnse school in Brecht stichtte[3]. Na zijn studiesNa deze studies begint hij ook les te geven en laat hij zich, naar het gebruik in die tijd, Despauterius noemen. Na enkele jaren stelt hij een grammatica op die snel een weg vindt naar het talenonderwijs in de Nederlanden, Frankrijk en overig West-Europa. Tot in de 19de eeuw kent zijn spraakkunst in zeven boekdelen meer dan 400 herdrukken. De naam van zijn geboortestad Ninove staat zelfs gedurende eeuwen op de kaften van de schoolboeken Latijn vermeld in bijna heel West-Europa. Als gymnasiumleraar was hij actief te Sint-Winoksbergen (destijds Winnoksbergen) alsook Komen (destijds onderdeel van Vlaanderen). Verlies van oogTijdens zijn leven raakt Despauterius een oog kwijt, wat een beetje zijn grafschrift verklaart:
Werken,,Rudimenta”Despauterius' voornaamste werk was Introductorium Juvenum in Grammaticam opusculum, dit werk verscheen te Antwerpen in het jaar 1515.[1] Het voorgenoemde werk heeft als inhoud: syntaxis, bepalingen en lexigrafie met een tal van Nederlandse vertalingen.[1] Het portret van Despauterius, 500e sterfdagHet portretschilderij van Despauterius werd geanalyseerd door het KIK. Inge Noppe, een zelfstandig restauratrice restaureerde het werk. Het onderzoek naar de identiteit alsook de herkomst van het schilderij was in samenwerking met de stad Ninove en historicus Dirk Van de Perre .[4] Eerbetoon/memorabilia Zijn standbeeld, ontworpen door René Daelman, ook een Ninovieter, staat in de Despauteerstraat, tegenover de Openbare Bibliotheek van de stad Ninove. Het standbeeld toont Despauterius met zijn 7 werken over Latijnse grammatica.[5] Het stedelijk museum beschikt over een schilderij dat deze humanist voorstelt.
  Zie de categorie Johannes Despauterius van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
 Wikiquote heeft een of meer citaten van of over Johannes Despauterius.
Bronnen, noten en/of referenties
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
