Kawayan

Kawayan
Bakir ti kawayan idiay Huangshan,Tsina
Taksonomia
Pagarian:	Plantae
Klado:	Tracheophytes
Klado:	Angiospermae
Klado:	Monocots
Klado:	Commelinids
Urnos:	Poales
Pamilia:	Poaceae
Klado:	Klado ti BOP
Subpamilia:	Bambusoideae
Dagiti tribu
Arundinarieae Bambuseae Olyreae
Dibersidad
>1,462 (nga ammo a sebbangan) a sebbangan kadagiti 115 a henero
Kapada a nagan[1]
Olyroideae Pilg. (1956) Parianoideae Butzin (1965)

Dagiti kawayan ket dagiti kankanayon a berde a perenial nga agsabsabong a mula iti subpamilia ti Bambusoideae iti pamilia ti ruot iti Poaceae.

Iti kawayan, kas dagiti sabali a ruot, dagiti internodal a rehion ti ungkay ket kadawyan a kalawakaw ken dagiti baskular a reppet iti pagpuniponan ket naiwarwara iti amin a paset ti ungkay imbes nga iti silindriko a pannakaurnos. Awan pay ti dicotyledon a natarikayo a xylem. Ti kaawan ti sekondario a tubo ti kayo ket mangpataud kadagiti ungkay dagiti monocot, a mairaman dagiti palma ken dagiti dakkel a kawayan, nga agbatong imbes nga umakikid.[2]

Dagiti kawayan ket mangiraman kadagiti sumagmamano a kapardasan nga agtubo a mulmula iti lubong,[3] gapu iti naisangayan a sistema iti agdepdepende iti risoma. Dagiti dadduma a sebbangan ti kawayan ket mabalin nga agtubo iti 91 cm (36 in) iti kaunegan ti paset ti 24 nga oras, iti maysa a gatad iti ganggani a 4 cm (1.6 in) iti maysa nga oras (iti maysa a pangtubo iti agarup a 1 mm iti tunggal maysa a 90 a segundo, wenno 1 pulgada iti tunggal maysa a 40 a minuto).[4] Dagiti higante a kawayan ket dagiti kadakkelan a kameng iti pamilia ti ruot.

Dagiti kawayan ket nangrunada iti ekonomia ken kultura iti Abagatan nga Asia, Abagatan a daya nga Asia ken Daya nga Asia, gapu ta naus-usar dagitoy a kas materiales iti panagpatakder, kas taudan ti makan, ken kas maysa a bersatilo a produkto. Ti kawayan ket addaan iti nagatngato a espesipiko a kompresibo a kapigsa ngem ti kayo, ladrilio wenno kongkreto, ken ti maysa nga espesipiko a tension a kapigsa a mangkaribal iti asero.[5][6]

Dagiti nagibasaran

1. Soreng, Robert J.; Peterson, Paul M.; Romaschenko, Konstantin; Davidse, Gerrit; Zuloaga, Fernando O.; Judziewicz, Emmet J.; Filgueiras, Tarciso S.; Davis, Jerrold I.; Morrone, Osvaldo (2015). "A worldwide phylogenetic classification of the Poaceae (Gramineae)". Journal of Systematics and Evolution. 53 (2): 117–137. doi:10.1111/jse.12150. ISSN 1674-4918.
2. Wilson, C.L. & Loomis, W.E. Botany (Maika-3 nga ed.). Holt, Rinehart and Winston.
3. Farrelly, David (1984). The Book of Bamboo. Sierra Club Books. ISBN 978-0-87156-825-0.
4. "Fastest growing plant". Guinness World Records. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 3 Septiembre 2014. Naala idi 22 Agosto 2014.
5. Roach, Mary (1 Hunio 1996). "The Bamboo Solution: Tough as steel, sturdier than concrete, full-size in a year". Discover Magazine. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 23 Oktubre 2013. Naala idi 7 Disiembre 2013.
6. Rottke, Evelin (27 Oktubre 2002). "Mechanical Properties of Bamboo" (PDF). Aachen, North Rhine-Westphalia, Germany: RWTH Aachen University. Section 3, page 11 and Section 4, page 11. Naiyarkibo (PDF) manipud iti kasisigud idi 4 Marso 2016. Naala idi 7 Disiembre 2013.

Dagiti akinruar a silpo

Dagiti midia a mainaig iti Kawayan iti Wikimedia Commons
Dagiti datos a mainaig iti Bambusoideae iti Wikispecies
Chisholm, Hugh, ed. (1911). "Kawayan". Encyclopædia Britannica (iti Ingles) (Maika-11 nga ed.). Cambridge University Press.