Les langues dogon sont une branche de la famille des langues nigéro-congolaises . Elles sont parlées par 600 000 locuteurs[ 1] au Burkina Faso et au Mali .
Description
Il s'agit en fait de plus de vingt dialectes parfois intercompréhensibles, avec de nombreuses variantes dialectales selon les villages. Un effort de normalisation est en cours. Les trois dialectes considérés les plus archaïques sont le jamsay , le tommo so et le toro so. Au Mali, la Direction nationale de l’alphabétisation fonctionnelle et de la linguistique appliquée (DNAFLA) a choisi le tɔrɔ sɔɔ comme forme standard du dogon dans les années 1970 et celle-ci est considérée comme une langue nationale.
Le tomo kan est parlé par une grande majorité des Dogons des cercles de Bankass, une partie de Bandiagara, Tominian, Mopti (Somandougou) et une partie du Burkina.
Il y a aussi des Dogons qui parlent le sigi so [ 2] , une langue secrète, parlée par les membres de la société Awa (société des masques) lors des cérémonies religieuses.
Lexique
Lexique des langues dogon selon Heath et al. (2015)[ 3] :
nᵒ
français
anglais
Mombo (Songho)
Yanda Dom (Yanda)
Najamba (Kubewel-Adia)
Yorno-So
Tommo-So (Tongo Tongo)
Ben Tey (Beni)
Nanga (Anda)
Bankan-Tey (Walo)
Toro Tegu (Tabi)
Togo-Kan (Koporo-pen)
Jamsay (orthographe)
Jamsay (Douentza )
Perge Tegu (Pergué)
Gourou (Kiri)
00001
animal domestique (surtout bétail)
domestic animal (esp. livestock)
dèbù bɛ́lí, bɛ́lí
àzɛ̀gɛ̀ / -mú
dúmɛ́-ŋgó / dúmɛ́ː
àrùsɛ̀gɛ́
gìnɛ̀-ý bɛ̀lù, bɛ̀lú
àrsɛ̌ː-m / àrsɛ̌ː
gàsɛ̀gɛ́
jáwdì-m / jáwdì, dáːbà-m / dáːbà
àrùzàká, àrzàgá
gìrⁿí árúsɛ̀gɛ̀
asɛgɛ, gasɛgɛ
àsɛ̀gɛ́, gàsɛ̀gɛ́
àsɛ̀gɛ́
gàrsɛ̀gɛ́
00004
chameau
camel
ɲɔ̀ŋɔ̀mɛ́
ɔ̀gɔ̀-ñɔ̀ŋɔ̀ / -mú
ñ̀ɔ̀ŋɔ̀mɛ́ / ñɔ̀ŋɔ̌ː-mbó
ɔ̀gɔ̀-yɔ̌ːⁿ
ɲòŋóm
ɔ̀ːñùwⁿɔ̂-m
ɔ̀gɔ̀-ñɔ̀ŋɔ̂
ɔ̀ːnⁿɛ̂-m / ɔ̀ːñɛ̂ⁿ
ñɔ́
ɔ̀gɔ̀-ñɔ̌
ɔgɔñuŋo
ɔ̀ɣɔ̀-ñùŋó
ɔ̀gɔ̀-ñùwⁿó
ɔ̀ɣɔ̀-yⁿùwⁿó
00005
chat
cat
gàːwⁿě
gàːⁿ / -mù
gáŋà / gáŋà-mbò
gámà
gámmá
nìnìwⁿɛ̌-m
dòndíyê
nùmǎ-m / nùmá
nìwⁿá
dònó
niniwⁿe
nì-nìwⁿé
nì-nìwⁿé
nìnìwⁿé
00006
bovin (vache ou taureau)
cow, bull (any bovine)
nâː
nàː / -mù
nɛ̌ː / nàwóː
nǎː
nàá
nǎː-m
nàŋá
nǎː-m / nǎː
nàŋá
nàŋá
naŋa
nàŋá
nàŋá
nàŋá
00016
chien
dog
ínjɛ̀
ìnjɛ̀ / -mù, ǹjɛ̀ / -mù
ŋ̀gwɛ̌ː / ŋ̀gwɛ̀ː-mbó
ìjú
ìsé
ìnjɛ̌-m / ìnjɛ́
nɛ̀rⁿî
ǹjèrû-m / ǹjèrú
nènú
ìsí
iju
ìjú
ìšú
ìzú
00017
chèvre
goat
úná
ʔə́nɛ́ / -mù
ínè / ínàː
ɛ̀rⁿɛ́
ɛ̀nɛ́
bɛ́rì-m = bɛ́rù-m / bɛ́rù
bɛ́rî, mírⁿê, mɛ́rⁿɛ̂
bɛ́rù-m / bɛ́rù
ɛ̀rⁿá
ɛ̀rⁿɛ́
bɛru, bɛnna, ɛrⁿɛ
bɛ̀rú, bɛ̀n-náː, ɛ̀rⁿɛ́
ɛ̀rⁿɛ́
bɛ̀rú
00029
mouton
sheep
ánnà
pɛ̀ː / -mú
pɛ̀gɛ́ / pɛ̀gɛ́-mbó
péjú
pédú
pɛ̀rɛ̌-m / pɛ̀rɛ́
pɛ̀rgɛ́
pɛ̀rɛ̌-m / pɛ̀rɛ́
bɛ̀lú
péjú
peju
péːjú
péːsú
péːzú
00043
cheval
horse
sóɲónì
sòm
bàné / bà-mbó, bǎn / bǎn-bó
sǒm
sóm
sǒ-m / sǒː
sǒŋ
sǒ-m / sǒː
sòŋgú, sòŋú, sǒŋ
sɔ̌ⁿ
som
sǒm
sǒm
sǒm
00044
pigeon (domestic)
pigeon (domestic)
dèbù gúmbá-gúmbà
gùlúmbà
gùrmbâː / gùrmbâː-mbò
gùrùmâː
gùrùmbáá
gɔ᷈ːⁿ-m / gɔ᷈ːⁿ
jàːmbá
tùrùsû-m / tùrùsûː
tùsûm
pèlè gúmó
kikaja
kì-kájà
kà-kásà
00047
(tout) oiseau
bird (any)
ìní
àñàn / -mù
nǐː / nìː-mbó
sì-sǎː
sàdàá
nìyⁿî-m / nìyⁿîː
lìːgí
nǐː-m / nǐː
sǎy
sàjú
sajiⁿ, saju
sàːj-îːⁿ, sàjú
sà-sǎy
00049
cochon
pig
álúwà
tól
àlíyà / àlíyà-mbò, ólé àlìyà / ólé àlìyà-mbò
tól
tólú
tórú-m / tórú
tóːrì
àríyè-m / àríyà
tórú
tórú
toru
tórú
tórú
00095
âne
donkey
kɔ́nyɔ̀
zàmdúrú
párŋgá / párŋgá-mbó, páráŋgá / páráŋgá-mbó
jàmdúl
jàndúlú, dúlú
súrú-bɔ̀ŋgɔ̂-m, sú-bɔ̀ŋgɔ̂-m
súmáŋà
dúrù-m / dúrù
zàndúrú
jɔ̀ⁿtúrú
janduru, jamduru
jàndúrú, jàmdúrú
jàmdúrú
zàmdúrú
00129
poulet
chicken
síjà
ɛ̀dɛ̀ / -mú
kòkórò / kòkôr-mbò, kórò / kôr-mbò
ɛ̀ñɛ́
ɛ̀njɛ́
ɛ̀njɛ̂-m / ɛ̀njɛ̂ː
ɛ̀njɛ̂
ɛ̀zɛ̂-m / ɛ̀zɛ̂ː
ɛ̀ⁿsá, ɛ̀sá
kògó
ɛñɛ
ɛ̀ñɛ́
ɛ̀njɛ́
ɛ̀sɛ́
00138
œuf
egg
pólè
tòl
pǒl-ŋgó / pòlé
tâl
tálú
tàrîː
tàːrî
tàrîː
tàrú
tárú
taru
tárú
tárú
tárú
00150
personne, être humain
person, human being
ńdá
nò / nò-mó (DefSg nó gɛ̀)
nǒː / nò-mbó
ìnɛ́ / ìnɛ́-m
ńdɛ́
nǔ-m / nǔː
nǔː
àsùmǎ-m / àsùmǎː
nù-rⁿú / nù-mú = nǔ-m, nùnûːrⁿú / nùmûːmú
nǎ
inen
íné-n / íné-m
íné-rⁿú / íné-m
íné-n
00154
enfant
child
wêː
ènè / èné (DefSg èné gɛ̀)
èndêː / òndôː
îː
íí / úlùm
yí-m / yìtɛ᷈ː
yîː / yì-tɛ̀gɛ̂
yí-m / yìːːtɛ̂ː
ì-rⁿú / ì-mú = ǐ-m, ì-rⁿíː / ì-míː
íːⁿ / úrⁿíː
in
î-n / úrⁿ-ùm
îːⁿ / ímbè-m
î-n / ùr-ûm
00155
garçon
boy
wèː wáláy
ènè-án / -mú
èndèː ánè / òndòː ánàː
àn-nà-ý / ànà úlùm
àsùwⁿɛ̀-yî-m / àsùwⁿɛ̀-yìtɛ᷈ː = àsùwⁿɛ̀-yîː, àsùwⁿɔ̀-yî-m / àsùwⁿɔ̀-yìtɛ᷈ː = àsùwⁿɔ̀-yîː
árⁿâ-yⁿ
àrⁿà-yî-m / àrⁿà-yîː
à-n-iː̀rⁿíː / àrìː-míː
àrⁿá-ỳⁿ / àrⁿá-ùrⁿù
ayin
àyⁿî-n / ǎː-rⁿ-ùm
àn-ǐː-rⁿù / ànú-mbè-m
à-î-n
00156
fille
girl
wèːyǎːy / wìyɛ̌y / wùːyǎy
èní-yɛ̀
èndèː yɛ̌ː / òndòː yàwóː
ì-yà-ý / yàà úlùm
yàː-yî-m / yà-yìtɛ᷈ː = yàː-yîː
yǎ-ỳⁿ
yàː-yî-m / -yîː
yⁿà-rⁿiː̀-rⁿíː / yⁿà-m-ìː-míː
ñɛ̌-ỳ̀ⁿ / ñɛ̌-ùrⁿù
ñɛin
ñɛ̀-în / ñɛ̌ː-rⁿ-ùm
ñǎ-y-nù / ñǎ-mbè-m
ñɛ̌-ỳn / ñɛ̌ː-rⁿ-ìm
00172
femelle
female
yɔ̂ː
yɛ̀ / yɛ̀-mù
yɛ̌ː / yàwóː
yǎː
yàá
yǎ-m
yǎ-ŋ
yǎ-m / yǎː
yá
yǎː
ya
yǎː
yǎː
yǎː
00174
mâle
male
wálá
án / án-mù
ánè / ánàː
àrⁿá
àná
árⁿà-m
árⁿâ
árⁿà-m / árⁿà
àrá
àrⁿá
arⁿa
àrⁿá
àrⁿá
àrⁿá
00196
nouveau
new
kándá
kàndà / -mù
kàndǎː / kàndɛ̌ː
kàná
kàndá
kálà
kándà
kándà
kàlá
kàná
kana
kàná
kàlá
kàná
00238
mourir
die
máré / dwɛ́ː
tíbɛ́ / tíbá-lì
tíbɛ́
yíwⁿɛ́- / yím
yímɛ́
tíwɛ́
túwɛ́
tíwɛ́
núm / núwⁿó
núː
nuwⁿo
núwⁿó
núwⁿó
núwⁿó
00239
(la) mort
death
dwáː
tìbɛ̀
tìbɔ̌ː / tìbɛ̌ː
yǐm
yìmú
tìwɛ́
tùwá
tìwáː
nùwⁿó
nǔː
nuwⁿo
nùwⁿó
nùwⁿó
00251
tuer
kill
gyɛ́ː
jɛ́ / jà-lí-
jìyɛ́, gìyɛ́
dǎː- / dǎy
dàá
jìyɛ́
jìyɛ́, gìyɛ́
jɛ́ / jâ
wɔ̌w / wɔ̌ː
dàrⁿá
wɔ
wɔ̌ː
wɔ̌ː
wɔ̌ː
00307
corps
body
wójì
gòzù
gòjí-ŋgé / gòjí
gòjú
gòdú
gèsú, jèsú
gèsí
jèsù gùsú, jèsú
jèsù-gùsú, jèsù-kùsú, húlè
gìyé
jeju, jejuguju
jèjú, jèjù-gùjú
gèsú
gèsú
00309
peau
skin
gújù
gùzù
gùjú / gùjé
gùjú
gùdú
gùsú
gùsí
gùsú
gùsú
gùjú
guju
gùjú
gùsú
gùsú
00311
chair
flesh, muscle tissue
ńdá námá
gòzù-nàmà
gòjì-nàmâː
gòjù-nàwⁿá, nàwⁿà-jâyⁿ
nàmà búnjɔ́
nàwⁿàː-bàrⁿây
nàmà-bùrá, gèsì-nàmâ
nàmâː, gèsù nàmâː
nàː búŋúnò
nɔ̀wⁿɔ̀-jáⁿ
jejunɔwⁿɔ
jèjù nɔ̀wⁿɔ́
gèsù-nàwⁿá
00313
sang
blood
gèːŋgé
jènjù
gěn-gé / gěn
ìllîː
ìlìyé
gòŋgòró
gòndùgó
gòŋgòró
néŋ
nɛ́
nɛyⁿ
nɛ̂yⁿ
nɛ̂m
nɛ̂yⁿ
00316
cervelle
brain (tissue)
bógè / kòː bógè
bɔ̀ndúm
kîː nòːndìː, dánàː nòːndìː
kúː-bɔ́nɔ̀
dànà bɔ́ndú
kùː-bɔ̀nîː
kùː-tɔ́ːnjɔ́
nɔ̀ːnîː
lòlí, kù-lòlí
sìyè-bɔ́ːnɔ́
kuⁿbɔnum
kùⁿ-bɔ́ːnùm
kùː-bònîː
kùːⁿ sèːbɔ́nùm
00318
ventre
belly
píjí
bɛ̀dɛ̀
kûl / kûl
bɛ̀rɛ́
bɛ̀rɛ́
pìré
bèndé
pìré
bèté, pùró
bǐn, bìní
bɛrɛ
bɛ̀rɛ́
bɛ̀rɛ́
bɛ̀rɛ́
00320
nombril
navel
bòŋgèlé
bɔ̀ŋɔ̀
bɔ́ŋgɔ̀ː / bɔ́ŋgɛ̀ː
bɔ̀gì-ý
bɔ̀ŋgɔ̀-ý
bɔ̀ŋgɔ́
bɔ̀ŋgɔ́
kón
kórú
bɔ̀gú
kon
kón
bɔ̀ŋgɔ́
kón
00322
poitrine
chest (body)
gɔ̂ːⁿ
jèñù
pɛ́lɛ̀-ŋgè / pɛ́lɛ̀, gènjè-gènjêː-ŋgè / gènjè-gènjêː, jèn-jènjêː / jèn-jènjêː
gɔ̌ːⁿ
gèɲɲú
jɛ̀lɛ̀-kûː
gòmbórô
gèndèkûː
cɛ̀lkú
gɔŋɔ
gɔ̀ŋɔ́
gɔ̀wⁿɔ́
gɔ̀ŋɔ́
00323
sein de la femme
female breast
ógyé
émé
ónjùː / ónjìː
írù
írú
írù
úrî
úrù
írù
írí
iru
írù
ɛ̂m
írù
00325
dos
back (body)
túndú
tùnù
bàndí-ŋgé / bàndí
ònɔ́
ònnú
tùlù-kɛ́lɛ̀
tùndù bìrⁿɛ́
tùndú, tùndù kɛ́ndɛ̀
tùŋɔ́
dògò-kɛ́nɛ́
gun, guncɛnɛ
gǔn, gùn-cɛ́nɛ́
tùr-kɛ́lɛ́
gùn kɛ́nɛ́
00343
os
bone
gàːwⁿěː
kìrⁿà
kìná-ŋgó / kìná
kǐː
kìyé
cìrⁿéy
kìrⁿá
kìrⁿěy
cìrá
kìrⁿí
cirⁿe
cìrⁿé
kìrⁿé
kìrⁿé
00359
foie
liver
kíndá
kíndá
kéndàː / kɛ́ndɛ̀ː
kínɛ́
(nàmà)̀ kíndɛ́
cɛ́lɛ̀
kɛ́ndɛ̀
kɛ́ndɛ̀
cɛ́lá
kɛ́nɛ́
cɛnɛ
cɛ́nɛ̀
kɛ́lɛ̀
kɛ́nɛ̀
00360
cœur
heart
dóŋgósí
kìndà-àndònò, kìndà dùgá
kèndàː sósòròː / kɛ̀ndɛ̀ː sósòrèː
lòŋgá
kìndɛ̀ dúgɔ́
cɛ̀lɛ̀-yîː
kɛ̀ndɛ̀-sóró
kɛ̀ndɛ̀ dúwà
cɛ̀là-tóŋó
kɛ̀nɛ̀-jógó
cɛnɛ
cɛ́nɛ̀
kɛ̀lɛ̀-îːⁿ
kɛ̀nɛ̀ îːⁿ
00361
poumon
lung
pùjù-pájù
púːzù-páːzù
búbùjûː / búbùjìː
bǔːjù-bàːjù
kìndɛ̀ bùúdú-bààdù
pùːsù-pàːsá, cɛ̀lɛ̀-pùːsù-pàːsá
kɛ̀ndɛ̀-[púːsù-pâːs]
pùsù-pàsá
kùpàːⁿsú
púːjù-páːjù
pujupaju
pùːjú-pàːjú
pùːsù-pàːsá
pùːzùpàːzú
00364
estomac
stomach
píndí-píndí
pìdìm bìn
bìndù gìndɔ́ː
bìnɛ́
bìndù bòró
bìnjírì
bìndì dùgí
pìrè-kɔ̀rɔ̀ díyⁿàwⁿ
bètè-ká
pùró
puro
pùró
bìŋgírì
pùpùró
00368
intestin (gros et grêle)
intestines (big and small)
nòlè ɲóŋgò
pídím
bìndú / bìndé
kɔ̀ljâː
bìndú
pìrè-kɔ́rɔ̀
bìndî, pìrè-kɔ́rɔ̂
pìrè-kɔ́rɔ̀
pùŋúrɔ̀, pùŋgúrɔ̀
kɔ̀rⁿíː
kɔrⁿiⁿ
kɔ̀rⁿîːⁿ
kɔ̀rⁿîː
00387
genou
knee
kúnjúgà
kúnzú
nàː-kínjì-ŋgè / nàː-kínjìː
yúŋóló
ànù yóŋóló
sínjìː
kùnjò-kúnjô
kízì
nìŋó
nèŋèrè-kúⁿ
nɛŋɛ, nɛŋɛbere
nɛ̀ŋɛ́, nɛ̀ŋɛ̀ béré
nìŋgé
nèŋé
00391
coude
elbow
nɛ̀ː kóló-kólò
nùmà-tɔ́ndɔ́
nùmà-kínjìː / nùmà-kínjìː, nùmà-tɔ́ndɔ̀ː / nùmà-tɔ́ndɛ̀ː, nùmà-dɔ́rɔ̀ː / nùmà-dɔ́rɛ̀ː
nòyⁿ-[tú-tɔ́ŋ]
tɔ́ndɔ́m
nàː-tútɔ̂w, nàː-títɔ̂w
nàː tɔ̀ŋɔ̀-tɔ́ŋɔ̂
nàː tótôw
lɔ̀ tùŋó
nùmɔ̀-tɔ̀tɔ́gú
numotitɔŋ
nùmò tìtɔ̌ŋ
nùwⁿò-tɔ́tɔ́gú
nùmò títóŋ
00401
main, bras
hand, arm
nɛ̂ː, nwɛ̂ː
nùmà
nùmǎː / nùmɛ̌ː
nǒyⁿ
nùmɔ́
nǎː
nǎː
nǎː
lɔ́
nùmɔ́
numo
nùmó
nùwⁿó
nùmó
00411
pied
foot
síː
nàː
nàː-gó / nǎː
kúbɔ́
ánú
lɔ̀sɔ̂ː
lɔ̀sɔ̂
ǹdɔ̀sɔ̂ː
kúwɔ́, kùwɔ̀-tɔ́
kúwɔ́
kɔ
kɔ́ː ? [also kúwɔ́ ?]
kúwɔ́
kúwⁿ́ ...
00412
jambe
leg
nàː
nàː-gó / nǎː
kúbɔ́
ánú
lɔ̀sɔ̂ː
lɔ̀sɔ̂
ǹdɔ̀sɔ̂ː
kúwɔ́
pàgá
kɔ
kɔ́ː
kúwɔ́
kúwⁿ́ ...
00420
cuisse, jambe supérieure (de personne)
thigh, upper leg (of person)
pàgà
nàː-págàː / -págɛ̀ː
pàgá
ànù pàgá
pì-pǎː
pàgá
pǎː
pàgá
tɔ̀wɔ́
daŋarⁿa, digɛ
dáŋárⁿá, dígɛ́
pà-pàgá
dígɛ́
00422
doigt
finger
nɛ̀ː síː
nùmà-éː, nùmà-yé
nùmà-sɛ́ndɔ̀ː / -sɛ́ndɛ̀ː
nòyⁿ-sǎy
nùmɔ̀ sǎy
nàː-sîːⁿ
làsìrî
nàː-sìrîː
lɔ̀-[ì-rⁿú]
nùmɔ̀-íːⁿ
numoiⁿ
nùmò-îːⁿ
nùwⁿò-šîːⁿ
nùmò îːⁿ
00431
ongle (de la main)
fingernail
nɛ̀ː síː kòbèlè
nùmà-[kòmbíl-yè]
nùmà-kóbùlùː / -kóbìlìː
nòyⁿ-kòbìlǐː
nùmɔ̀ sày kobìlìyé
nàː-sìːⁿ kɔ̌wːrⁿⁿìː
làsìrì-kɔ̀mɔ́rɔ̂, làsìrì-kɔ̀mbɔ́rɔ̂
nàː-sìrìː kɔ́ːrɔ̂ː
lɔ̀-cèwrěy
nùmɔ̀-kɔ̀rⁿíː
numokikow
nùmò-[kì-kǒw]
nùwⁿò-šìːⁿ kómjó
nùmò kǒw
00434
cheveux
hair
kúlɛ́
kùlà
kùlɛ́-ŋgó / kùlɛ́
kù-kûl
kúló
kù-kúyɔ́
kìyá
kùyá
kúrɔ́
kúrɔ́
kurɔ
kúrɔ́
kúrɔ́
kúrɔ́
00435
cheveux (de tête)
head hair
kóː kúlɛ̀
kòː-kùlà
kìː kùlɛ́
kù-kùlǐː
kùŋgùlò-ý
kùː-[kù-kúyɔ́]
kùː-kìyá
kùː kùyá
kù-kúrɔ́
kùⁿ-kúrɔ́
kuⁿkurɔ
kùːⁿ kúrɔ́
kùː-kúrɔ́
kùːⁿ kúrɔ́
00455
tête
head
kóː
dànà-bàndá, dàná, kóː, kòː-tógóró
kîː-ŋgè / kîː, dánàː / dánɛ̀ː
kûː, dárⁿá
kúú, dáná
kûː, kù-tógórò
kûː
kûː
kú, kù-bónó
kùⁿ-kɛ́nɛ́, kúⁿ
darⁿa, kuⁿ
dárⁿá, kúːⁿ
kùː-tógóró
kúːⁿ
00460
oreille
ear
súgúlí kìjìkìjì
sún
súnùː / súnìː
súgùrù
súgúlú
súːrⁿù
súŋúrⁿì
sûn
súgúrú
súgúrú
sun
sûn
súŋúrⁿù
súŋùn
00464
œil
eye
gírè
gìd-íyè, gìdè
gìró / gìré
gìrǐː
gìré
jìré
gìré
gìré
jìró, gìró
gìré
jire
jìré
gìré
gìré
00477
bouche
mouth
dónì
cɛ́nɛ́, m̀bò
ìbí-ŋgé / ìbí
kɛ̀nɛ́, áŋá
kɛ̀nnɛ́, áŋá
mǒː, m̀bǒː
nɔ̌ː
mbǔː
ká
káⁿ
ka
káː
káː
káː
00478
langue (corps)
tongue
nèːndé
nɛ̀mdà
nɛ̌ndɔ̀ː / nɛ̌ndɛ̀ː
nɛ́nɛ́, nɛ̀nɛ̌ː
nííndɛ́
lɛ̀mdɛ̂ː
nɛ́ndɛ̀
lɛ̀mbìrɛ̂
lèlá
nɛ́nɛ́
nɛnɛ
nɛ̀nɛ́
lɛ̀lɛ́
nɛ̀nɛ́
00483
nez
nose
kínjà
kìnzà
kìnjâː / kìnjɛ̂ː
kín
kínú
círⁿì
kírⁿê
círⁿè
cìrⁿò-ká
kírⁿí
cirⁿe
círⁿé
kírⁿé
kírⁿé
00488
visage
face
gìrè úmbúlú
gìdè-nòm
gìrò-m̀bùlǎː / -mbùlɛ̌ː, gìr-mùlǎː / -mulɛ̌ː
gìrù-pàlá
gìrè m̀bùló
jìrè nûm
gìrè-nɔ̌ː
gìrè nûm
jìnǒŋ, gìnǒŋ
gìrè-bàrⁿá
jireparⁿa
jìrè-pàrⁿá
gìrè-nǔm
00489
front
forehead
gíndó
dìmè
géndè-ŋgè / géndèː
dìmɛ́
dìmmú
dìmbêː
gímbè
dìmbêy
dìmó
dìmé
dime
dímé
dìmbé
dǐm
00496
joue
cheek
tégámó
pàmà
tùrûː / tùrîː
màná, légè
tùgú
cèlêː
kèːndê
kèndêy
kà-pìrŋgó
légé
busumo, lege
bùsùmó, légé
kèlé
00498
menton
chin
béːⁿ
bìyà
a᷈ː / ǎːyè
bì-bɛ̌ː
bɛ̀-bɛ̀ɛ́
òmbôy
ɔ̀ːmbɔ̂
ɔ̀mbɔ̂y
bɛ̌w
bɛ̀-dònó
bɛw
bɛ̌w
bɛ̌w
00499
dent
tooth
ínnì
ìn
ìnɔ̌ː / ìnɛ̌ː
ɛ̌n
ìnú
ìrⁿú, ìrⁿí
ǹnɛ́, ìnɛ́, ìrⁿɛ́
ŋìrⁿɛ́, ñìrⁿɛ́
jìrⁿó
ìrⁿí
irⁿe
ìrⁿé
ìrⁿé
ìrⁿé
00521
cou
neck
párù
kɔ̀lɔ̀
mɔ᷈ː / mɔ̌ɛ̀
kù-kɔ̀lɔ́
ɔ̀dɔ́
kɔ̀rɔ́
kɔ̀rɔ́
kɔ̀rɔ́
kɔ̀rɔ́
kɔ̀rɔ́
kɔrɔ
kɔ̀rɔ́
kɔ̀rɔ́
kɔ̀rɔ́
00556
respirer (verbe)
breathe (verb only)
néndélè
nìndúgó / nìndúgó-lì
súnjí
nínɛ́- / nínú
nínnɛ́
súⁿ
súmó
súmɔ́
húmsú / húmsó
ñìné
yine
yìné
súwⁿó
súwⁿó
00596
bâiller, faire un bâillement
yawn, make a yawn
àːlìyà áːlíyɛ́
àyîn ǎy
wàːg-ɛ̂ː wǎːg-ɛ́ː
àŋà-mà-kà-káá káá
mòː-kôː kó
àːnjâ áːnjí
mbùː-kôː kó
ká kó / kó
óŋó sáːŋì, óŋó dǎːrì
kakoyko
kàː-kô-y kóː
kàː-pôː póː
kàː kôy kóː
00613
cracher
spit (verb only)
sòːnjí swɛ́ː
tóː / tóː-lì
swɛ́ / swɛ̀
tɔ́ː- / tɔ́ː
tɔ́ɔ́
tɔ́
tɔ́njí
tɔ́tí
tú / tɔ́
túrɔ́
tɔ
tɔ́ː
tɔ́ː
kágúzá
00642
vomir
vomit (verb only)
sóríŋgè swɛ́ː
úló / ùlò-lí
úl / ùlè
gùlɔ́- / gùlɔ́
gùlɔ́
gùrɔ́
úró
gùrá
bìtú / bìtó, gùrú / gùrɔ́
gùrɔ́
tɔ
tɔ́ː
gùrɔ́
tɔ́ː
00646
urine
urine
mónjì
ómzú
mǒnjè
ìsán
ǹjàrìí
òmjú
ɔ̀njî
ɔ̀zûː
ànnà-ní
ìⁿsìrⁿí
usurⁿo, susurⁿo
ù-sùrⁿó, sù-sùrⁿó
ùsùrⁿú
ùsùrⁿú
00649
rire (verbe)
laugh (verb only)
mándú mándè
màndú / màndà-lí
màndí / màndè
mɔ̌ː- / mɔ̌ː
mòmó
màní
màndí
màní
mɔ̌m / mɔ̌ː
mɔ̌ː
mɔwⁿɔ
mɔ̀wⁿɔ́
mɔ̌ːⁿ
mɔ̀wⁿɔ́
00665
déféquer, faire caca
defecate, have a shit
sùgɔ̀ súgé
sùwà súwɔ́
sùgɛ́ súgɛ́
bɔ́jɔ̀ bɔ̀jɔ́
bɔ́dɔ́ bɔ̀dɔ́, nààndá káná
sùwɔ́ sùwɔ́
sùgɔ́ súgɔ́
sùwá sùwá
bɔ́sɔ́ bɔ̀sú / bɔ̀sɔ́
bɛ́ː bɛ̌ː
bɛbɛ
bɛ́ː bɛ̌ː
bɛ́ː bɛ̌ː
bɛ́ː bɛ̌ː
00666
excréments, caca
excrement, shit (noun)
súgò
sùwà
sùgɛ́
bɔ́jɔ̀
bɔ́dɔ́
sùwɔ́
sùgɔ́
sùwá
bɔ́sɔ́
bɛ́ː
bɛ
bɛ́ː
bɛ́ː
bɛ́ː
00676
sueur
sweat (noun), perspiration
újì
úzú
úgù
sǒː
sòó
sùsǒː
sǒy
sòː-sóː
dòró
òːgú
ogu
òːgú
sò-sǒy
òːgú
00690
s'asseoir
sit, sit down
kùnjùgà kóːⁿ kúndá
óbí-yó / óbí-yó-lì
óbí-y
dày�ⁿ-ɛ́ː / dàyⁿ-íː
dànní-yɛ́
èwyêː éw-yé, éw-yé
éw-yé
éy-yé
dǐŋ / dìŋé
dɛ̀ŋ-îː / dɛ̀ŋ-ɛ́ː
diŋe, diŋdiŋe
dìŋé, dǐŋ dìŋé
dènjé
dìŋé
00704
se mettre debout (verbe)
stand (verb only)
íŋgyɛ̂ː
íŋgílɛ́ / íŋgílá-lì
íŋgí-yɛ́
íŋ-ɛ́ː- / íŋ-íː
íŋí-yɛ́
íː-yí
íː-yí
íː
ígú / ígó
ìg-îː / ìg-ɛ́ː
ijɛ
íjɛ́
ígí-yɛ́
ígɛ́
00734
se coucher
lie down, go to bed
bíːyè
bì-yó / bì-yè-lí
bǐy / bìyè
dǐːⁿ- / dǐːⁿ
ǹjó ǹjí-yó
bì-yé
bìyé
bìyé
ìsú / ìsé
ìmú ìm-îː / ìm-ɛ́ː
iñe
ìñé
ìnjé
ìsé
00760
queue (de chien, de mouton, etc.)
tail (of dog, sheep, etc.)
dúlɔ́
dùlɔ́
dúlɔ̀ː / dúlɛ̀ː
dúlɔ̀
dúlɔ́
dúrɔ̀
dúrâ
dúrà
báná
dúrɔ́
durɔ
dúrɔ́
dúrɔ́
dùrɔ́
00762
aile (d'oiseau)
wing (of bird)
kárákárá
kàgádà
kàkàrâː / kàkàrɛ̂ː
gámìrù
ká-kárú
gámjá
kà-kásâ, jɛ̀rɛ́
jɛ̀ndɛ̂ː
jɛ̀tá
gáñá
gamñu
gámñú
gámjá
gámsá
00772
corne (d'animal)
horn (of animal)
kɛ́lɛ́
célá, cɛ́lɛ́
kɛ́lɔ̀ː / kɛ́lɛ̀ː
kílɛ̀
kɛ́lɛ́
cíyà
kírâ
kíyà, cíyà
círá
kírɛ́
cirɛ
círɛ́
kírɛ́
kírɛ́
00779
plume (d'oiseau)
feather
ìní kúlɛ̀
kùlà
kùlɛ́-ŋgó / kùlɛ́
kù-kûl
kúló
[kù-kúyɔ́]
kìyá
kùyá
kúrɔ́
kúrɔ́
kurɔ
kúrɔ́
kúrɔ́
kúrɔ́
00867
racine
root
kágì
dìlú, dǐl
wǒl-ŋgó / wòlé
wél
wélú
wéːrí
wèːrî
wòrú
wóró
bɔ̀rɔ̀-díː
bɔrɔceŋ, ceŋ
bɔ̀rɔ̀-céːŋ, céːŋ
kéːŋgú
kéːⁿ
00883
écorce
tree bark
kòmbòlí
tìmè-sábú
jóyⁿ, kó-kóbú
kù-kòmbîː, kì-kòmbîː, kòmbîː
tùmà-pôː, tùmà-[kò-kòmbí]
tùndú, kò-kòmbûː
kǒw, tìwⁿá kôw
kòkǒː
jey
jêy, jǎyⁿ
gɛ̂ːⁿ
zǎyⁿ
00900
feuille (de plante)
leaf (of plant)
kúbɛ̀
kùlà
kòmbá-ŋgó / kòmbá
lɛ̂ː
núyɔ́
jɛ̀lɛ̂ː, jɛ̀lɛ̂y, jì-jɛ̀lɛ̂ː, jì-jɛ̀lɛ̂y
úwâ
jɛ̀ndɛ̂ː, gɛ̀ndɛ̂ː
kɔ̀tɔ́
kúrɔ́
kurɔ
kúrɔ́
kúrɔ́
kúrɔ́
00969
fleur (d'arbre ou de plante herbacée)
flower (of tree or herb)
púlú
wɛ̀rú
pùnɛ̌n-gó / pùnɛ̌n
pǔy
púyó
pùrⁿǔy, pùrⁿǐː
pùrⁿó
pùrⁿó
pùró
pìyé
purⁿo
pùrⁿó
pùrⁿó
pùrⁿó
01023
boubou ou chemise (toutes sortes)
boubou (robe) or shirt (all types)
sɔ̂y
sɔ̀ŋ-nùŋà
núŋáː / núŋɛ́ː
àrùgǒy
bɔ̀ɔ̀gɔ́, sɔ̀w nùmɔ́
sùŋgɔ̌y
sùŋgɔ́
sùkɔ̌y
dòlkí
àrùkó
arⁿakɔyⁿ, arakoru
àrⁿàkɔ̌yⁿ, àràkòrú
àrkǒy
àrkǒy
01232
coudre (à l'aiguille)
sew (with needle)
kúyé
píyɛ́ / pìyá-lì
kóy / kòyè
lɔ́ː
nɔ̌y nɔ́ɔ́
kúyó
kóː
kó
átú / átá
tǔⁿ ájìrì
ajara
ájárá
pɛ́ː
ásárá
01247
coton
cotton
kɔ́ːndí
cèñè, cɛ̀ñɛ̀ (archaic)
sá-gò / sáyè
nàmú
kɛ̀ɲɲɛ́
nàːmbú, nàːmú
nàːmbí
nàmú
nǎm
kɔ́nú
nam
nǎːm
nàːmbú
nàːmú
01341
bracelet
bracelet
nɛ̀ː párù dúbè
nùmà-mɛ̀nú
nùmà-[sàgá-ŋgó] / -sàgɛ́
nòyⁿ-mɛ̀nǐː
nùmɔ́ wàrè-y, nùmɔ̀ kɔ̀kɔ́lɔ́ wàrè-y, sɛ́njɛ́
nàː mɛ́ːníː
sártì, sárdì, nàː-sártì
nàː-ñírⁿéy
lɔ́ tèːⁿsù, téːⁿsú
nùmɔ̀-mɛ́n
mɛn, numokɔrɔmɛn
mɛ́n, nùmò-kɔ̀rɔ́-mɛ̂n
nùwⁿò-sáddù
mɛ́n
01361
collier
necklace
kíːŋgú
kɔ̀lɔ̀-dùgɔ̌y, kɔ̀lɔ̀-dùgá
dúgàː / dúgɛ̀ː
dùgɔ̀-ý, dúgɔ́
dúgɔ́
kɔ̀rɔ̀ dúwɔ̀
dùgà-ǹjâ
kɔ̀rɔ̀-dúwà
dùgɔ́
kɔ̀rɔ̀-dìŋɛ̌ː
dugɔ, kɔrɔdugɔ
dúgɔ́, kɔ̀rɔ́-dúgɔ̀
dùgɔ̀-îːⁿ, dùgɔ̀-ìːⁿ-kɔ̀rɔ́
dùgɔ́
01404
boucle d'oreille
earring
sùgùlè tùlé
sún-zèrégè
sùn-[sàgá-ŋgó] / -sàgɛ́
jèlè-jálá
sùgùlù jèlè-ý
sùːrⁿù búkúlîː
sùŋùrⁿù-[gèrè-gárá]
sùn-ñírⁿéy, sùn jíːdì
súgúrú lìsà
sùgùrù-jèːlé
bukulu, sunbukulu
búkúlù, sûn-búkúlù
sùŋùrⁿù-gélgé
sùŋùn gídù
01436
boire (qch)
drink (sth)
nyɛ́ː
nìyⁿɛ́ / nìyⁿà-lí
nɛ́
nɔ̌ː- / nɔ̌ː
nɔ́ɔ́
nɔ̌
nɔ̌ː
nɔ́
ní / nɛ́
nɔ̌ː
nɔ
nɔ̌ː
nɛ̌ː
nɔ̌ː
01446
crème de mil
cream of millet
sèːŋgè síjálà
sòl
sòlé / sòlé
pɔ̀rⁿɔ́
sólú
pírⁿà
sèrí, yûː-sèrì
pírⁿà
sèrú
pirⁿe
pìrⁿé
pìrⁿé
pìrⁿé
01464
bouillie
porridge
ɔ́mɔ̀
àlá
bàːnâː / bàːnɛ̂ː
ɔ́mɔ́
kàsâː, bóyrì
bóyrè
kàsáː
tɔ̀rú
boyri, pirⁿe
bóyrì, pìrⁿé
àrá
01480
bière de mil
millet beer
sèːŋgè kɔ́ndyɔ́
kɔ̀nzɔ̀
kɔ̀njɛ́-ŋgé / kɔ̀njɛ́, sêː kɔ̀njɛ̀
kɔ̀ɲɔ́
yúú kɔ̀njɔ̀
kɔ̀njɔ́
kɔ̀njɔ́
kɔ̀zɔ́, yûː-kɔ̀zɔ̀
kɔ̀ⁿsɔ́, kɔ̀ːⁿsɔ́
ñúː kɛ́ñɛ́
kɔñɔ, ñukɔñɔ
kɔ̀ñɔ́, ñùː-kɔ̀ñɔ́
yùː-kɔ̀njɔ́
kɔ̀sɔ́
01494
thé
tea
tɛ̂ː
têː
àtêː
têː
téé
átêː, ásù-m
têː
átèː
àtêː
té
atey, ate, tey, te, ayⁿ
átêy, átêː, têy, têː, âyⁿ
átêː
àtêː
01495
eau
water
mîː
ínjú
íŋgé / íŋgé, ínjé / ínjé
dǐː
díí
nîː
nîː
nîː
ní
díː
ni
níː
níː
níː
01496
lait
milk
ɛ́mɛ́
émé
ɛ́mɛ̀ː / ɛ́mɛ̀ː
ɛ̂m
ém
ɛ́wⁿɛ̀yⁿ
ɛ́mɛ̂
ɛ́mmɛ̀yⁿ
ɛ̂m
írí
ɛm
ɛ̂m
ɛ̂m
ɛ̂m
01528
miel
honey
ígè
ìzèŋ
ǹjǐː
yɛ̌yⁿ
ììyé
yěy
òːndó, òːndò-nîː
yěy
ìwó
tɛ̌ː
yuŋni, yuŋ
yùŋ-níː, yǔŋ
kàwⁿà-yòŋgú, kàwⁿà-yǒŋ
yùŋú
01540
manger (repas)
eat (meal)
ɲɛ́ː
ʔə́ñɛ́ / ʔə́ñá-lì
kwɛ́
káː
ńyɛ́
ñɛ́
kɔ́ː
ñɛ́
lí / lɛ́
ñíː / ñíː
ñɛ
ñɛ́ː
ñɛ́ː
ñɛ́ː
01541
manger (viande)
eat (meat)
tɛ́mɛ́
kúbó
kúbí / kùbè
tɛ́wⁿɛ́
tɛ́mɛ́
kúwó
kúwó
kúwó
kúw / kúwó
kúwó
ko
kóː
kúwó
kúwó
01580
faim
hunger (noun)
kúgɔ́
jà
gàːgó / gàːgé
gɛ̌ː
gíyɛ́
kɔ̂ː
gìyá
kɔ̂ː
àrkírì
gɛ̌ː
jɛ
jɛ̌ː
gɛ̌ː
gɛ̌ː
01593
lécher
lick
nɛ́lɛ́
dɛ̀gɛ́
nɛ́gɛ́
dɛ̀gɛ́
dɛ̀gɛ́
dɛ̀gɛ́
dɛ̀gɛ́
dɛ̌ː
dɛ̀gú / dɛ̀gá
dɛ̀gɛ́
dɛgɛ
dɛ̀gɛ́
dɛ̀gɛ́
dɛ̀gɛ́
01595
sucer (bonbon, etc.)
suck (e.g. candy)
mílɛ́
úmzó / úmzó-lì
ónjí
ɔ́ɲɔ́
ɔ́njɔ́
ɔ́njí
ɔ́njí
ɔ́zí
ɔ́ⁿsú / ɔ́ⁿsɔ́
ɔ́ñɔ́
ɔñɔ
ɔ́ñɔ́
ɔ́njɔ́
ɔ́sɔ́
01597
avaler
swallow
míːndɛ̀
mìrⁿɛ́ / mìrⁿà-lí
mìnɛ́
mɛ̀rⁿɛ́
mìnɛ́
mìrⁿɛ́
mìrⁿé, mìrⁿɛ́
mìrⁿé
mìrú / mìrá
mìrⁿí / mírⁿí
mirⁿe
mìrⁿé
mìrⁿé
mìrⁿɛ́
01682
viande
meat
námà
nàmà
nàmâː / nàmɛ̂ː
nàwⁿá
nàmá
nàwⁿâː
nàmâ
nàmâː
nàwⁿá
nɔ̀wⁿɔ́
nɔwⁿɔ
nɔ̀wⁿɔ́
nàwⁿá
nɔ̀wⁿɔ́
01720
faire la chasse (verbe seulement)
hunt (verb only)
dàːnà ǹkálúmá kání
dànú / dànà-lí
tálɛ́
dàná- / dànú
àn-tólú táálá
dànní
táːrí
òsíyé
ósú / ósó
dàná
dana
dàná
dàná
01758
tirer sur (qn/qch, avec un fusil etc.)
shoot (sb/sth)
táyé
táː
tɛ́ː / tɛ̀ː
táː/táy
táá
tá
táː
tá
táy / táyá
tɛ́wɛ́
taⁿ
táːⁿ
táː
táːⁿ
01976
sel
salt
nêwⁿ
nɛ̀m
nɛ̌m-gó / nɛ̀mɛ́
nɛ̌m
nɛ̌m
nɛ̌m
nɛ̀ːmí
nɛ̌m
nɛ̌ŋ
mɛ̌ː
nɛm
nɛ̌m
nɛ̌m
nɛ̌m
01991
huile (végétale, liquide ou en forme de beurre)
oil (vegetable, liquid or buttery)
nûː
nìː
ně-ŋgó / nègé
nǐː
níyɛ́
nì-sàrⁿá, nù-sárⁿá
lìːgí
nǐː
lǒw
nìŋí
nuŋ
nǔŋ
nùŋgú
nùŋú
02012
feu
fire
génì
gòlò
gólò / gólè
yǎm
ɲǎm
go᷈ː
go᷈ː
go᷈ː
núwⁿɔ́
ñɛ́ː
nuwⁿo, nuwⁿɔ
núwⁿó, núwⁿɔ́
núwⁿó
núwⁿó
02046
charbon
charcoal
gènì síː
jɛ̌mnɛ̀
gɛ́mílɛ́-ŋgó / gɛ́mílɛ́, kùmá-ŋgó / kùmá
gì-gɛ̀rⁿɛ̌m
gɛ́mɛ́lɛ́, kílɛ́
jɛ̀ːrⁿɛ̀ jɛ́m
jɛ́mírⁿɛ́
jɛ̀mɛ̀nè jɛ́m
jɛ́mnɛ́
gɛ́wⁿɛ́rⁿɛ́
jɛŋɛrɛjɛm
jɛ̀ŋɛ̀rɛ̀ jɛ́m
jɛ̀mnɛ̀ jém
kìrɛ́
02049
cendre
ashes
dwɛ̂ː
dɔ̀yⁿɛ̀
dɔ̀dɛ̌ː-ŋgó / dɔ̀dɛ̌ː
únɔ̀
ɔ́índɛ́, úndɔ́
dɔ̀yⁿɔ̌yⁿ
dùyá
dɔ̀yⁿɔ̌yⁿ
dòwⁿòsú
dɔ̀yⁿɛ́
dɔyⁿɔ
dɔ̀yⁿɔ́
dɔ̀yⁿɔ́
ɛ́ːrⁿɛ̀
02050
fumée
smoke
kúmbè
kùmò
kùmbú / kùmbí
kúmɔ́
kùmmɔ́
kùkùmbó
kùmbó
kùkúmbó
kúmó
kùkúmó
kukumɔ
kù-kùmɔ́
kù-kùmbó
kùkùmó
02052
souffler sur (feu etc.)
blow on (e.g. fire)
púbúlè
púːbí-yɛ́
púmíl / pùmìlè
púb-ɛ́ː- / púb-íː
ɲǎm púúbí-yó
púːrⁿú
púmírⁿí
púːrⁿí
púrú / púró
ñɛ́ː píyé
piwɛ
píwɛ́
píyɛ́
fíwé
02059
banane
banana
bóródyâ
bɔ̀rɔ̀díyà
bòròdíyàⁿ-ŋgò / bòròdíyàⁿ
bɔ̀rɔ̀dɛ̂ː
bɔ̀rɔ̀ díɛ́
bɔ̀rɔ̀díyà
bɔ̀rɔ̀-díyâ
bòròdíyà
bòròdíyà, kɔ̀ŋkɔ̀ntɛ́
nàmàsá
namasa, borodiya
nàmàsá, bòròdíyà
bɔ̀rɔ̀-díyà
02069
mil
millet
séːŋgè
yúː
yó-ŋgó / yógé
yǔː
yúú
yûː
yûː
yûː
yú
ñúː
ñu
ñúː
yúː
ñúː, ñùː pírú
02070
sorgho
sorghum
ɛ́mbà
ɛ̀mà
èmbá-ŋgó / èmbá
ɛ̀mɛ́
ɛ̀mmɛ́
ɛ̀mɛ̌yⁿ
ɛ̀ːmbɛ́
ɛ̀mbɛ̌y
túsú
ɛ̀mɛ́
ɛmɛ
ɛ̀mɛ́
ɛ̀ːmbɛ́
ɛ̀mɛ́
02071
sorgho doux (tiges croquées comme la canne à sucre)
sweet sorghum (stalk chewed like sugar cane)
ɛ̀mbà dúmbɛ́
sànàgínɛ̀
sànàgínɛ́-ŋgó / sànàgínɛ́
ɛ̀mɛ̀-sàrⁿàgɛ́rⁿɛ̀
sànà gɛ́nɛ́
sànjírⁿà
sànà-gíndá
sàzì-jírⁿá
tùsù-cèrú, káːrⁿà
ɛ̀mɛ̀-sàⁿkírⁿí
sancirⁿe
sàncírⁿè
sàrgínè
sànkírⁿɛ̀
02073
riz
rice
ɛ́rɛ́
ádá
ɔ̌ːrɛ̀
árá
árá
áːrá
áːrá
árá
mɔ́
árá
ara
árá
áːrá
árá
02074
fonio (céréale cultivée, Digitaria exilis )
fonio (cultivated grain, Digitaria exilis )
pɔ̂ːⁿ
pɔ̀ːⁿ
pɔ̀ŋɛ́-ŋgó / pɔ̀ŋɛ́
pɔ̌ːⁿ
pɔ̀ɔ́ⁿ
pɔ̌yⁿ ...[length]
pɔ̌ːⁿ
pɔ̌ːⁿ
sɛ́rɛ́mbɛ̀
pɔ̀ŋɔ́
pɔŋɔ
pɔ̀ŋɔ́
pɔ̌ːⁿ
pɔ̀ŋɔ́
02075
maïs
corn, maize
ɛ̀mbɛ̀dúlúmá
sànà-ɛ̀mɛ̀
màdèmbá-ŋgó / màdèmbá
sàrⁿà-ɛ̀mɛ́
sànà ɛ̀mmɛ́
bàrměyⁿ
jàrⁿàmbɛ́
bàrà-ɛ̀mbɛ̌y
tɔ̀rⁿí-yⁿàrⁿà
màñɛ̀rⁿɛ̀má
poroñu
pòròː-ñúː
bàrà-ɛ̀ːmbɛ́
pòrò-yúːⁿ
02110
haricot
cow-pea
núŋgé
nǐm
númbú-ŋgó / númbé
nǔm
núm
nùwⁿîːⁿ
nìmî
nùmîː
núm
nǐː
nim
nǐm
núm
02126
cola
kola nut
wòːló
wólò
gǒːrò / gǒːrè
wòló
wòòró, gòòló, wòòló
gǒːrò
gǒːrô
górò
gɔ̌ːrɔ̀
góːró
goro
gǒːrò
gǒːrò
góːrò
02130
arachide
peanut
ɔ́lɔ́ŋgé
ɛ̀gɛ̀lɛ̀ bǎn
ɛ́lɛ́-ŋgó / ɛ́lɛ́, sàmà-ɛ́lɛ́-ŋgó / sàmà-ɛ́lɛ́
ɛ́gɛ́lɛ́
ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ bánú, ɛ̀lɛ̀kɛ̀lɛ́ pálá, ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ sàmàgìnɛ́, ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ mánì
ɛ̀lɛ̀y bàrⁿǎy
ɛ̀ːrɛ̀ bárⁿí
ɛ̀rɛ̀rɛ̀y gùrⁿâwⁿ
ɛ̀ŋìnɛ̀ lǒw
ɛ̀ːrɛ̀-múñúrⁿú
jɔwⁿɔɛrɛ, muñuɛrɛ
jɔ̀wⁿɔ̀-ɛ́ːrɛ́, mùñù-ɛ́ːrɛ́
ɛ̀ːrɛ̀ bárⁿú
ɛ̀ːrɛ̀ múzúrú
02131
pois de terre (Vigna subterranea ), ressemble à l'arachide
cultivated groundnut (Vigna subterranea ), similar to peanut
ɔ́lɔ́ŋgé dúlè
ɛ̀gɛ̀lɛ̀ jìmɛ́, ɛ̀gɛ̀lɛ̀-tèndélè
ɛ̀lɛ̀ tèndélè
ɛ̀gɛ̀lɛ̀ gɛ̂m
ɛ̀lɛ̀-kɛ̀lɛ̀ tèndélé, dùmbì-ý
ɛ̀lɛ̀y jèwⁿêy
ɛ̀ːrɛ̀ jɛ́mí
ɛ̀rɛ̀rɛ̀y pèré-m
ɛ̀ŋìnɛ̀ cérúcété
ɛ̀ːrɛ̀ náː
ɛrɛna
ɛ̀ːrɛ̀-náː
ɛ̀ːrɛ̀ jém
ɛ̀ːrɛ̀ náː
02135
manioc
cassava
bálá kûːⁿ
bànàkùl-tánà
bànàŋkûː-ŋgò / bànàŋkûː
wòjó
bànànkù tímɛ́, tànnàá
bànàkùː béré
bànjî, bànàkùrì-béré
bànàkùː-báːgá
balakuⁿbere
bàlàkùːⁿ-béré
bànàkùrù-wòsó
02136
patate (douce)
sweet potato
kûːⁿ / áwsáŋgè kúːⁿ
bànàkùl bùmbɔ̀
màsàkûː-ŋgò / màsàkûː
bàrⁿàkǔː
bànànkù bùmbɔ́
bànàkùː bùmbɔ́, bànàkùː wòsôː
wòsó, bánákúrì, bánákûr
màsàkú
màsàkú, wòsó
bànàkǔː
woso, masaku
wósó, màsàkûː, bàlàkùːⁿ-ñǎː
wòsó
wòsó
02140
oignon
onion
jábà
gǎw
gábù / gábì
gâw
gáw
gâw
gâːⁿ
gâw
àlbásàl
jɔ̀wɔ́
jɔwⁿɔiⁿ, gabu
jɔ̀wⁿɔ̀-îːⁿ, gábù
gâw
zàwá
02147
igname (Dioscorea )
yam (Dioscorea )
kúːbá / kùːⁿ bállà
kǔː
kùː-nǐː
kǔː
kúú
kûː
kûː
kûː
kûː
kǔː
ku
kûː
kûː
kûː
02148
sésame cultivé (Sesamum indicum )
cultivated sesame (Sesamum indicum )
bíláŋgè
pàl
pǎːl-ŋgò / pǎːlè
pɔ́l, pɔ̀l-ǐː
pɔ̀lì-ý
námjú
ɛ̀sí-kɛ̌ːndɛ̂
àrñɛ̌yⁿ
nátì
pɔ̀rú
namñu
námñú
pɔ̌y
02150
aubergine africaine (ressemble aux tomates) en deux variétés
African eggplant (similar to tomato) in two varieties
kélyé
cɛ́lbá
kɛ́lbɛ́-ŋgó / kɛ́lbɛ́
kɛ́lbɛ́
àn-sààrà kɛ́lbɛ̀
cɛ́wrɛ́
kɛ́wrɛ́
cɛ́wrɛ́
kɛ́rɛ́bɛ́rɛ́
kɛ́wɛ́rɛ́
cɛrɛwɛ
cɛ́rɛ́wɛ́
kɛ́wrɛ́
kɛ́rúwɛ́
02154
gombo
okra
gáŋáːjì
póró
gɔ́ŋ-gó / gɔ́ŋ
gáŋàːjù
gáŋààjù, mánààjì
póró
póró
tólóy
tɔ̀rⁿí
ɔ̀gɔ̀-póːró
poro
póró
póró
póːró
02608
pierre, rocher
stone, rock
kínnì
cìn
kìnûː / kǐn-bò
tìbú, dúmɔ́
dúmbɔ́, tíbé
kúrⁿù
kúrⁿô
kúrⁿò
tùwó
tùwó
tumo
tùmó
tùwó
tùmó
02648
poussière
dust
kúndálè
úrⁿà
kùlɛ̀-kúlɛ̀-ŋgò
kɔ́ŋɔ̀
úg-gúnnɔ́
kù-kɔ̀rɔ̌y
kɔ́ŋgɔ̀
kɔ̀-kɔ̀rɔ̌y
kúsò
pùrùgíⁿ
kɔŋɔ
kɔ́ŋɔ̀
kɔ́ŋgɔ̀, kúŋgɔ̀
kɔ́ŋɔ̀
02656
bois, bois de chauffage
wood, firewood
téːŋgé
téː
téː-ŋgó / téː
tǐn
tìnú
tìrⁿú, tìrⁿí
tìrⁿí
tǐn
tìrⁿú
tǐⁿ
tin
tǐn
tìrⁿí
tǐn
02703
or (métal)
gold
káŋè
káŋɛ̀
káŋŋè
káŋá
káŋé
káŋŋɛ̀
káŋɛ̂
káññè
úrà, káŋŋɛ̀
káŋɛ́ː
kaŋŋɛ, kaŋŋa
káŋŋɛ̀, káŋŋà
káŋɛ̀
02704
argent-métal
silver (metal)
sárrì
sárdù
cárdì-ŋgò / cárdì
sárdù, ɛ́rⁿɛ́ bùːdù
wáré
sárdù
sárdî
káːlìsì, cárdì
cárdì
sárúdù
cara, cardu, mɛn
cárà, cárdù, mɛ́n
sáddù
02710
tabac (en feuilles, ou pour cigarettes)
tobacco (leaves, or for cigarettes)
tábà
tábà
tábà
tábé
táwà
táwâ
táwà
táwà
tɔ́ːwɔ́
tɔwɔ
tɔ́wɔ̀
táwà
tɔ́wɔ̀
02725
village, ville
village, town, settlement
dúgù
dàmá
sɔ̀njɔ̌ː / sɔ̀njɛ̌ː, ǹjěn
àná
dámmá
ìsêː
ìsê
ìsôː
àlá
àná
ana
àná
àlá
àná
02737
puits
well (for drawing water)
ɔ́ndɔ́
ìnjù-gùl
dǎy-ŋgé / dǎy
tènɛ́, ɛ̀kɔ́rɔ̀
tènné
ɛ̌ː
ɛ̌ː
dǎyⁿ
téwó
òtěː
akɔrɔ
à-kɔ́rɔ́
ɛ̀kɔ́rɔ́
àkɔ́rɔ́
02762
maison
house
débù
ʔə́ló
ólé / ólé, óló / ólé
gɛ̀rⁿɛ́
gìnɛ́
úrò
ńdô, índô
úrò
íló
gìrⁿí
uro
úró
íré
úró
02862
toit
roof
sàːsúgú
dɛ̀bù
dèbí / dèbí
dǎː, dàː-kûː
dɛ̀mbɛ́
tèmbè-kûː, tèm-kûː
dɛ̌w, dɛ̀wí
tèmbè-kûː
dómó-kù
kùⁿ-mɔ̀rú
tɛmɛkuⁿ
tɛ̀mɛ̀-kúːⁿ
tèmbè-kúː
tɛ̀mɛ̀ kúːⁿ
02913
grenier
granary
gɔ̀ːgílí, páŋgà
gwàː
táŋà / táŋɛ̀
gɛ̌ː
kàɲɲàá
dɛ̌w
tàrá
pàŋgâː
pàŋá
gɔ̌ː
gɔ
gɔ̌ː
gɔ̌ː
gɔ̌ː
02938
natte
mat
kágà
nìŋ
káːbú / káːbí
sùgɔ́
ǹjó
kàrá
kágá
kàrá
kàrá
sùgɔ́
kara
kàrá
sùgɔ́
gùgó
02952
pays, terre
country, land
gándá
gàná
gwǎː / gwɛ̌ː
gánà
yàlú
ònjǒy
dòrⁿó
òzǒy
ìsó
gáná
ujubay, ijubay, gana
ùjùbǎy, ìjùbǎy, gáná
ùsùbǎy
gáná
02955
pays dogon
Dogon country
èjèŋgè dúgú
dɔ̀gɔ̀-ʔə́ló
dɔ̀gɔ̀-ólé
dɔ̀gɔ̀-gɛ̀rⁿɛ́
dɔ̀gɔ̌-m gìnɛ̀, dɔ̀gɔ̌-m gàndà
dɔ̀ː-úrò
dɔ̀gɔ̀-ńdô
dɔ̀ː-úrò
tɔ̀rɔ̀-íló
dɔ̀gɔ̀-gìrⁿí
dɔgɔuro
dɔ̀ɣɔ̀-úró
dɔ̀gɔ̀-àlá
02969
chemin, route
road, path
ójí
ózú
ùsfɔ̌ː / ùsfɛ̌ː, ùspɔ̌ː / ùspɛ̌ː
ójú, òjù-náː
ódú, òdù-náá, ònnáá
ósù
ósî, òsì-bìrⁿɛ́
ósù
ósú
ójú
oju, ojuka
ójú, òjù-káː
ósú
òsù-káː
02973
inselberg, montagne rocheuse avec falaise
inselberg, rocky mountain with cliffsides
pɛ́gɔ̀
kɔ́ŋɔ́
tɔ́rɔ̀, kùrⁿù-tɔ́rɔ̀
tɔ́rɔ̂
tɔ́rɔ̀
tɔ́rɔ́
tumo, tɔrɔ
tùmó, tɔ́rɔ́
tùwò-jǎw
tɔ̀rɔ̀-tùmó
02994
forêt dense, fourré
dense forest, thicket
jígíbì
únú, sóló
kùbǐː-ŋgé / kùbǐː
únù
sòlò pém, úndú
úlì
ùndì sóró
ɔ̀rɔ́
húlú
únú
un
ûːn
úːlù
úːnù
03058
soleil
sun
géːwⁿè
ìzùgè
ùjú-ŋgó
nǎm
nǎm
ùsú
ùsí
ùsú
nǒŋ
nùnùŋú
nini
nì-nǐː
nì-nǐː
nì-nǐː
03059
lune
moon
wɛ̂ː
swàː
sàːgé / sàːgú-mbó
yèː píl, yěː
ììyɛ́
ùwɔ́
wǎː
wǎː
ìwá
ɔ̌ː
ɛ
ɛ̌ː
ɛ̌ː
ɛ̌ː
03063
étoile
star
áŋkɔ́lɛ̀
tóndóló, sàrⁿà-kɛ̀lɛ̀
ànjì-[kɔ̀lɛ́-ŋgó] / ànjì-kɔ̀lɛ́
tònòlò-ý
tòndòlò-ý
tóró
wàː-kɔ̀rɔ́
bàndà kɔ̀ːrɔ̌y
sémrěy
tóró
toro
tóró
tóró
tóró
03092
pluie
rain (noun)
kúmáŋgà
àrⁿùŋ
ǎːl-ŋgé / àːlé
àrⁿá
àná
bòlú, bǒl
bòndí
bòndú
àrⁿá
àrⁿú
arⁿa
àrⁿá
àrⁿá
àrⁿá
03106
(éclair) briller
(lightning) flash
cɛ́níyɛ́ / cɛ́níyá-lì
mɛ́nɛ́
gìrí yɛ̀nɛ́
àná gìrè yɛ̀ndɛ́
cɛ́rⁿí-yⁿí, kɛ́rⁿí-yⁿí
bòndí kɛ́ː
bòndú kɛ́rⁿí
wàlú / wàlá
sáŋìrⁿì / sáŋárⁿá
wayⁿa
wàyⁿá
wàyⁿá
àrⁿá wàyⁿá, wàyⁿá
03110
tonnerre
thunder (noun)
gàmíː
gálú / gálí
àrⁿà-[gàwⁿ-êː]
ànà gàmí-yé, àbáá
bòl-àrwîː
bòndí mírⁿà
bòndú kɔ́mùrⁿɔ̀
dígúrú
àrⁿù-dúrú
aruwu, arⁿaaruwu
árúwù, àrⁿá árúwù
àrⁿà-dúrù
àrⁿà dúrù
03118
vent
wind (airflow)
yálé
ɛ́nɛ́n, ɛ́nɛ́ŋ
énáná-ŋgó / énáneː́ = ɛ́nɛ́nɛ́ː, éná-ŋgó / ɛ́nɛ́ː
óɲɔ́
ódóró
óːsò
úsúrⁿò, úsúrⁿɔ̀
ósósôː
zámà
óːñó
oño
óːñó
óːnjó
óːsó
03133
ciel
sky
àmànà kóːló
àzàgàlà
àjǎn
àlgálá
àlà-kàlá
yàrǐː, yàrí
yàrí
yàríː
àlkǔmnò
àràkárá
yarumana, yɛrumana
yàrù-máná, yɛ̀rù-máná
yàr-kúː
yèrmáná
03134
nuage
cloud
álè
kùrùbàrà
kùndà-kùndǎː / kùndɛ̀-kùndɛ̌ː
kùlmɔ́
kùlùmmɔ́
yàr-kùrɔ́
yàr-kùmùrⁿá
nànàːrⁿǎyⁿ
kùrɔ́
kùrùgɔ́
kuruwɔ
kùrùwɔ́
[yàr-kùː]-kúrɔ́
kùrùwɔ́
03139
rosée
dew
élélè / èlèlè míː
è-èl
èlǎː / ɛ̀lɛ̌ː
wòbú
wòòbú
ìrè-nîː, èrè-nîː
nìː-sǒːrô
èrèrěy, sáwàndɛ́ːrɛ̀
àrándáŋ
òrùmò-díː
omnoni
òmnò níː
òmdò-níː
òmnò níː
03156
(main etc.) gauche
left (hand, etc.)
náːgà
nàndà
nàndǎː / nàndɛ̌ː
nàná, bàlàgá
nààndá
bànǎyⁿ
bàrìyɛ́
bàndǎy
bàrⁿíyⁿà
nàná
bana
bàná
bàlá
bàná
03160
(main etc.) droit
right (hand, etc.)
núyⁿà
ñɛ̀
ñɛ̀-ŋgó / ñɛ̌ː
ɲɛ̌ː
ɲ̀ɲɛ́
ñɛ̌yⁿ
nàrⁿìyⁿɛ́
ñɛ̌yⁿ
nǒyⁿ
ñǎː
ña
ñǎː
ñɛ̌ː
yⁿǎː
03316
lointain
far, distant
wágù
wàjú
wàgí-yè / wǎ-ŋgè
wàgú
wàgé
wâːw
wàgá
wⁿâːwⁿ
wàːgá
wàgá
waga
wàɣá
wàgá
wàɣá, wàɣáː kɔ̀
03325
proche, près
near, close
bɛ́rù, péŋgú
bɛ̀dú
dùmí-yè / dǔm-gè
bɛ̀rú
bɛ̀rú-gó
sɔ̀sû-w / sɔ̀sû-m / sɔ̀sú-yɛ̀
bɛ̀rí
... cér wò, ... cérì wò
bɛ̀rú
ɛ́ːŋú
eŋ
éːŋ
bɛ̀rú
ɛ́ːŋí, éːŋíː kɔ̀
03456
gros, grand
big, large
bâyⁿ
dìyá
gìndɔ́ː / gìndɛ́ː
dùgú, dɛ̂ː
póó, gáá, díɛ́
díyⁿà-w / díyⁿà-m / díyⁿà
dùgí
díyⁿà-wⁿ / díyⁿà-m
sɛ́w, náː
káŋ, márⁿá, gàrá
gara
gàrá
démbéré
gàrá
03476
petit
small, little
déːjé
bèbélè, dàgá, kùnà
pàlɛ̂ː / pàlâː
ùjì-ý, dágà, gàːlǎy
dàgí, gàà-lɛ̀-ý
dâː-w / dâː-m / dâː, tɛ᷈ː, sàlâː / sàlâ-m / sàlâː, ìlâː / ìlâ-m / ìlâː
ɛ̀wrɛ́, tɛ̀gɛ̂, dágá
sàndâ-m / sàndâː
tɛ̀gɛ̌y
ùjú, ùjíⁿ, sìⁿsíⁿ, dágá
teyⁿ, daga, jiⁿlɛ
těyⁿ, dáɣá, jìːⁿlɛ́
dágá, tɛ̌yⁿ
dáɣá
03500
(corde etc.) long
long (e.g. rope)
góllò
zàlà
jàlɛ́ː / jàlá-ŋgó
pàlá
pàlá
gùrɔ̂-w
gùrɔ́
gùrⁿǎwⁿ
gùrú
gùrú
guru
gùrú
gùrú
gùrú
03520
court
short
dúŋgúrù
dùmbù, dènù
dèndúː / dèndíː
dùmì-ý
dùmbú
gɔ᷈ː-w / gɔ᷈ː-m / gɔ̌ː-yɛ̀
déŋî
gɔ᷈ː
tùkěy
dègé
gɔyⁿ
gɔ̌yⁿ
gɔ̌yⁿ
gɔ̌yⁿ
03615
jour (unité de temps)
day (as unit of time)
géːwⁿè
bà-dèm
déŋán / déŋán
bǎy
bǎy
ùsú
ùsú
ùsú
nòndérⁿá
nìŋìrⁿí
ni
nǐː
nǐː
nǐː
03619
mois
month
wɛ̂ː
swàː
sàːgé / sàːgú-mbó = sàːgí-mbó
yěː, yèː píl
ììyɛ́
ùwɔ́
wǎː
wǎː
ìwá
ɔ̌ː
ɛ
ɛ̌ː
ɛ̌ː
ɛ̌ː
03620
année
year
wáyà
àrⁿà-gùzù
kènjûː / kènjîː
àrⁿà-gújú, àrⁿà-dǐː
ànà-gúdú
àrⁿà-kúsú, àrⁿà-gúsú
àrⁿáwⁿ, àrⁿá
àrⁿá
àndíː
arⁿakuju
àrⁿà-kújú
àrⁿà-kúsú
àrⁿà kúsú
03679
aujourd'hui
today
?
íyè
íyó
yéː
ííyé
íyé
íyé
íyé
yó
íyé
ije
íjé
íyé
ígé
03680
hier
yesterday
?
nìŋàː, nìŋàː gá
ñǎː
yáː
yáá
yéŋgù, yêŋ
yéŋìrⁿìː
yéŋgì
yáː
yáː
ya
yáː
yáː
yáː
03683
demain
tomorrow
ɔ́gɔ̀
ɛ́w, ɛ́w dè
ɛ́ŋgú
yògó
yògó
ɛ́yⁿ, ɛ́yⁿ dé
ɛ́ːŋí
ɛ́yⁿ
sírà, húwⁿɔ̀
yògó
yogo
yògó
úŋgù
yògó
03698
nuit
night
dóː
dèndàː
ñám
dìgɛ́
yáŋá, dìgɛ́, bàà dɛ̀nɛ́
ñárⁿù
dɛ̀ːndɛ̂
ñân
yⁿàːŋá
dàːgá
daga
dàːɣá
dɛ̀ːgɛ́
dàːɣá
03707
journée (non la nuit)
daytime (not night)
géːwⁿè
dèrⁿìŋ
ùjú
dɛ̌n
àgá, nǎm
ùsù-dérⁿíː, ùsù-dɛ́rⁿíː
ùsì-dɛ́rⁿí
ùsǐːⁿ
nùŋùlɔ́
ìsìgɛ́
ninuwⁿo, ninuwⁿɔ, nunuwⁿo, ñalɔmɔ
nì-núwⁿó, nì-núwⁿɔ́, nù-núwⁿó, ñálɔ́ːmɔ̀
dɛ́gú
nì-núwⁿò
03836
père
father
báː
dèː
bǎː / bàː-mbó
déː / déː-m ~ déː bè, báː / báː-m ~ báː bè
báá
bɔ̌ː
bǎː
bɔ̌ː, bɔ̌ː-m
bá
dèdéː, dèděː
de
děː
bǎː
dìyé
03842
mère
mother
níː
nìː
nǐː / nìː-mbó
náː
n-náá
nàrⁿá
děː
nàrⁿá, nàrⁿǎ-m
ná
ìnǎː
na
nǎː
nǎː
nǎː
03912
mari
husband
wálá
nùŋòn / -mù
nɔ̀gɔ̌ː / nɔ̀gɔ̀-mbó
ígɛ́
ígɛ́
ɔ̀ŋgɔ̀rɔ́, ɔ̀ŋɔ̀rɔ́
lɔ̀gɔ̂
ɔ̀ŋgɔ̀rɔ̌-m / ɔ̀ŋgɔ̀rɔ́
ɛ̀gá / -mǎː
ɛ̀gɛ́
aga
àɣá
ɛ̀gɛ́
àɣá
03915
épouse
wife
yɔ̂ː
yɛ̀ / -mù
yɛ̌ː / yàwóː
yǎː-rⁿá / yǎː-m
yàà-ná
yǎ-m / yǎː
yǎ-ŋ
yǎ-m / yǎː
yⁿàrⁿú / yⁿǎ-m
ñɛ̌
ñɛn
ñɛ̌-n
ñà-rⁿú / ñǎ-m
ñɛ̌-m
04062
dogon (personne)
Dogon (person)
éjè
dɔ̀gɔ́
dɔ́gɛ̀ / dɔ́gɔ̀ː
dɔ̀gɔ̀-nɔ́ / dɔ̀gɔ̀-ḿ
dɔ̀gɔ̀-nɔ́ / dɔ̀gɔ̌-m
dɔ᷈ː-m / dɔ᷈ː
dɔ́gɔ̂
dɔ᷈ː-m / dɔ᷈ː
tɔ̀rɔ̀-nù-rⁿú / nǔm
dɔ̀gɔ̌ⁿ
dɔgɔn
dɔ̀ɣɔ̌-n
dɔ̀gɔ̌-n / dɔ̀gɔ̌-m
dɔ̀gú-n
04083
(un) peul
Fulbe person
púndɛ́
púlà / púlá-mù
púlàndêː / púlàndûː = púlàndôː
púlɔ̀-nɛ̀ / púlɔ̀-m
púlɔ́-nɔ̀
púlɔ̀-m / púlɔ̀ː
pírâ, píràːndí
píndàrú-m / píndàrú
púlɔ̀-rⁿú = púlɔ̌-n / púlɔ̌-m, púnɔ̀-rⁿú / púlɔ̌-m
púlɛ́ːⁿ
pulɔn
púlɔ̀-n
púlɔ̀-n / púlɔ̀-m
púlɔ̀-n
04086
mossi
Mossi
móːsì
mùzù / mùzù-mù
mòːsí / mòːsí-mbó
mùɲù-nɛ́ / mùɲù-ḿ
mɔ̀ɔ̀sú
mùnjú-m / mùnjú
mòːsí, mùsí
m̀bùsú-m / m̀bùsú
mùsì-rⁿí / mùsǐ-m
mùñǐⁿ
muñun
mùñú-n
mùnjú-n
mùsú-n
04666
arc (pour les flèches)
bow (for arrow)
kɔ̀mbɔ̀-cɛ̀m
tôː
tóó
mùnjù-tôː
[tòː-kɛ̀mɛ̀]-béré
tów
téyⁿ
kɔ̀mɔ̀-kɛ̌ⁿ
tɔyⁿ
tɔ́yⁿ
kúsú
tɔ́yⁿ
04667
flèche
arrow
tɔ́ːⁿ wéː
tɛ́ŋ
kɛ̀mɛ́ / kɛ̀̌ː-mbó, mɔ̀ːsù-kɛ̀mɛ́ / -[kɛ̌ː-mbò], kɛ̀mɛ̀ dùr-îː / dùr-îː-mbò
kɛ́m
tòò kɛ̌m, tòò tànnàà-ý
[mùnjù-cɛ̀m]-yîː
[tòː-kɛ̀mɛ̀]-ǹjâ
tòw-cɛ̌m, tòw-yîː, mùsù-cɛ̌m
tèyⁿ-ìrⁿú
[kɔ̀mɔ̀-kɛ̀ⁿ]-íːⁿ
cɛm
cɛ̌m
kɛ̌m
kɛ̌m
05013
donner
give
ńdɛ́
ńdɛ́ / ǹdà-lí
ǹdɛ́, ǹdírɛ́
óbó- / óbú
óbó
ní
ńdí
ní
ów / ów
ó
o
óː
óː
óː
05111
dire
say
dǎm / dàmà-lí
gìnɛ́
gɛ́- / gɛ́
gɛ̀
gǔyⁿ
kíyɛ́
... gùn
gá / gá
pórù / pɔ́-nɔ́
ga, jɛ
gáː, gà, jɛ̀
gáː
gɛ̀
05121
nom personnel
personal name
íní
ín
ínèn / ínèn
bôy
bóy
ìnìrⁿîː
ǹnèrⁿî, ìnèrⁿî
ŋìnnîː, ñìnnîː
ìsǒŋ
bɔ́ⁿ
bon
bón
sórⁿú
bón
05374
un
one
yɛ̀ː táːŋgù
tùmáː
kúndé
túrú
túrú
tùwⁿɔ́ / tùwⁿɔ̂-m / tùwⁿɔ́-yɛ̀
tùmâ
tùmá
túrú
túrú
turu
túrú
túrú
túrú
05379
deux
two
nɛ́ːŋgá
nɔ́ː, yè-nɔ́ː
nôːy
lɛ́y
néé
yěy
wǒy
yǒy
lěy
lɔ́y, lɔ́ːy
lɛy
lɛ̌y
lěy
lɛ̌y
05380
trois
three
táːndì
táːndù, yè-táːndù
tàːndîː
tǎːn
tààndú
tàːnú
tàːndǐː
tàːní
tàːlí
tǎːn, tàːnú
tan
tǎːn
tàːlú
tàːnú
05381
quatre
four
kɛ́ːjɔ́
cɛ́zɔ́, yè-cɛ́zɔ́
kɛ́ːjɛ̀y
nǎyⁿ
nǎy
nǐːyⁿ
nɔ̌yⁿ
nìŋŋěyⁿ
nǎy
nǎyⁿ
nayⁿ
nǎyⁿ
nǎyⁿ
nǎyⁿ
05382
cinq
five
núːmò
nûm, yè-nûm
nùmîː
nùmɔ́rⁿɔ́
ǹnɔ́
nùmǔyⁿ
nìmǐː
nùmmǔyⁿ
nǔːy
núnɛ́ːⁿ, nùnɛ́ːⁿ
nuyⁿ
nǔːyⁿ
nùmǐː
nǔːyⁿ
05383
six
six
kúléyⁿ
kúlé. yè-kúlé
kúlèy
kúlòy
kúlóy
kúròy
kúrê
kúròy
kúróy
kúréː
kuroy
kúróy
kúróːy
kúróy
05384
sept
seven
sɔ́ːlì
swɛ́ː, yè-swɛ́ː
swɛ̂y
sɔ̂y
sɔ́y
súyⁿɔ̀yⁿ
súyɛ̂
síyⁿɔ̀yⁿ
sóyⁿ
sɔ̂ː
suyⁿ
sûyⁿ
sûyⁿ
sûyⁿ
05385
huit
eight
séːlè
sáːgè, yè-sáːgè
sáːgìː
gágàrà
gágìrà
gáːrày
gáːrɛ̀
gáːrày
gáːrà
sìlâː
gara
gáːrà
gáːrà
gáːrà
05386
neuf (numéro)
nine
tóːwà
twâː, yè-twâː
twây
tùwɔ́
túwwɔ́
tèːsǐm
tèːsǐː
tèːsúm
láːrà
tùwâː
laruwa
láːrúwà
láːrwà
láːrúwà
05387
dix
ten
pɛ́ːlù
píyɛ́l, yè-píyél
píyɛ́lì
pɛ́l
pɛ́lú
pɛ́rú
pɛ́ːrù
pɛ́ːrú
pɛ́ːrú
pɛ́rú
pɛru
pɛ́rú
pɛ́rú
pɛ́rɛ́
05404
cent
hundred
sìŋgì ndó pɛ́ːnɛ́ːŋgà
tɛ́mɛ̀dɛ̀rɛ̀
kɛ̀ːsǔm má pɔ̌ːnɔ̀y, tɛ́ːmɛ̀ndɛ́rɛ̀
sǔm, tɛ́mtɛ̀rɛ̀
tɛ́mìndɛ̀, kɛ̀ɛ̀súm lé pɛ̀ɛ̀-néé, súm
tɛ́ːmɛ́dɛ́rɛ̀
tɛ́ːmɛ́dérɛ̀, tɛ́ːmdɛ́rɛ̀
tɛ́ːmbɛ̀ndɛ́rɛ̀, tɛ́ːmɛ̀dɛ́rɛ̀
zǎŋ, zàŋú, zàŋgú
tɛ́mdɛ́rɛ̀
suŋ, tɛmdɛrɛ
sǔŋ, tɛ́ːmdɛ́rɛ̀
tɛ́ːmdɛ́rɛ̀
sùŋú
05405
mille
thousand
múnjù
mùzò
mùjú
mùɲú
mùnjó, tɛ́mìndɛ̀ néé
mùsú
mùsú
m̀bùsú
zɛ́mbɛ̀rɛ̀
mùñú
muñu
mùñú
mùsú
mùsú
05410
compter (des objets), réciter (numéros)
count (things), recite (numbers)
nógé
lùgó / lùgó-lì
nìgíl / nìgìlè, játɛ́
lúgó- / lúgú
nígé
lúwó
lúgó
lúwó
lúgú / lúgó
lúgó
lugo
lúgó
lúgó
lúgó
05573
vendre
sell
sóːlè
dòrⁿó / dòrⁿà-lí
túlɛ́
dɔ̀rⁿɔ́- / dɔ̌n
dónú dɔ̀nɔ́
tíyɛ́
túrɔ́
tíyɛ́
dɔ̀rú / dɔ̀rɔ́
dɔ̀rⁿɔ́
dɔrⁿɔ
dɔ̀rⁿɔ́
dɔ̀rⁿɔ́
dɔ̀rⁿɔ́
05575
acheter
buy, purchase
swɛ́ː
ɛ́bɛ́ / ɛ́bá-lì
dɔ̀nɛ́
ɛ́bɛ́- / ɛ́bɛ́
ɛ́bɛ́
ɛ́wɛ́
ɛ́wɛ́
ɛ́wɛ́
ɛ́w / ɛ́wá
ɛ́wɛ́
ɛwɛ
ɛ́wɛ́
ɛ́wɛ́
ɛ́wɛ́
05814
avoir peur de
fear, be afraid of
níːwɔ́ níːwɛ̀ / níːwè, níːwɛ̀
íbí-yɛ́ / íbí-yá-lì
íbí-yɛ́
l-ɛ́ː- / l-íː
níŋí-yɛ́
úː-yí
úː-yí, ùwá
úːwí
líw / líwá
líw-ìː/líwɛ́, líy-ìː/líyɛ́
lɛ
lɛ́ː
lɛ́ː
lɛ́ː
05815
peur
fear (noun)
níwɔ́
íbɛ̀
ìbìnà-ŋgó, ìbà-ŋgó
lì-lɛ̌ː, lɛ̂ː
níyɛ́
ùwǎw
ùwá
wⁿǎn, kǒː
líwá
lìwɛ́
lilɛ
lì-lɛ̌ː
lɛ̀-lɛ̌ː
lì-lɛ̌ː
05967
voir
see
mályêː
wɔ́ / wà-lí
yɛ́ / yɛ̀
yéː / yéː
yɛ̀
yǐ
yǐː
yí
wɔ́ / wɔ́ / wɔ̀-sɔ́
ɔ̌ː
ɛ
ɛ́ː
yɛ̌ː / yɛ̀-rí-
ɛ́ː
05969
regarder (qch)
look at
mályêː
tígɛ́ / tígá-lì
tár / tàrè
yɛ̀nɛ́
yɛ̀-ndɛ́
tíní
ŋìrⁿɛ́
tíní
ɛ̀lú / ɛ̀lá
gɛ̀r-îː / gɛ̀rɛ́
yaŋa
yàŋá
yɛ̀lɛ́
ìŋá
06076
écouter (qn, qch)
listen to (sth, sb)
núndyêː
nìndí-yó / nìndì-yò-lí
ǹdíy / ǹdìyè
kíŋ-ɛ́ː / kíŋ-íː
kééní-yé
dìlé
dèndé
dìndé
cérú / céré, hɛ́ttìnà kárⁿú / kárⁿá
kéŋìrì / kéŋéré
cegere
cégéré
cégéré
kégéré
06132
pleurer (verbe)
weep (verb only)
wɛ́ː
yɛ́ / yá-lì
ñɛ́ / ñɛ̀
píː- / píː, yéː / yéː
píyé
yɔ́
kóyó
yɔ́
yí / yɛ́, pí / pé
kɔ́ːⁿ
ɛⁿ, pe
ɛ́ːⁿ, péː
kóyó
ɛ́ːⁿ
06224
flairer, sentir (une odeur)
sniff, smell (an odor)
súnjé
sínzíyó / sínzíyé-lì
gíŋ / gìŋè
jìɲ-ɛ́ː- / jìɲ-íː
sámbá
jǐːⁿ
gǐːyⁿí
tíní
súⁿsú / súⁿsɔ́
sámá
jiñe
jìñé
jìŋgé
gìsé
06264
(goût) doux, sucré
sweet, sugary (taste)
ɛ́llá / ɛ́lɛ́lá
ɛ̌l
ɛ̀lí-yè / ɛ̌l-ŋgò
ɛ̂ːl ~ ɛ́lɛ̀l
ɛ́lɛ́lú
ɛ́rìm
ɛ́rî
ɛ́rùm
ètú
ɛ́lú
eru
érù
érù
érù
06276
(goût) amer
bitter (in taste)
kárákárá kánní
gàl
gàlí-yè / gàlú-ŋgò
gálàl
gálálú
gárìm, gárùm
gárî
gàrǔm
gòlú
kágárá
jeru
jéːrù
gérù
géːrù
06287
(goût) aigre (de tamarin, etc.)
sour, acidic, acrid (taste, e.g. of tamarind)
tóːⁿ- tóːⁿ kánní
dǎn
àmí-yè / ǎm-gò
âːm
ámám
párìm, párùm
párî
párùm
nôm
tɔ́ⁿ-tɔ́ⁿ
nɔm
nɔ̂m
lôm
nɔ̂m
06360
corde
rope, cord
síŋgì
sùŋ
sǐː-ŋgó / sǐː
sǔm
súm
sùŋgú
sěŋ, sèŋí
sòŋgú
sǔŋ
sùŋú
suŋ
sǔŋ
sùŋgú
sùŋú
06526
serrer (bras etc.) avec le bras
squeeze (e.g. arm) with one's hand
kámmì
kám, pɔ́ndɔ́
kám / kàmè
káwⁿá- / káwⁿú
kámá
pɔ́rɔ́
pɔ́rɔ́, kámá
kámá, pɔ́rɔ́
kám / káwⁿá = káːⁿ
káwⁿá
kɔwⁿɔ
kɔ́wⁿɔ́
pɔ́rɔ́
kɔ́wⁿɔ́
06542
pousser
push
túmbyêː
dàmbú / dàmbà-lí
dàmbí / dàmbè
dàmá- / dámú
dàmbá
dàmbí
dàmbí
dàmbí
dǎm / dàwⁿá
dèmé
dama
dàmá
dàmbá
dàmá
06546
tirer (qch)
pull (sth)
gímbɛ́ / gɔ́bɛ́
dìlíyó / dìlìyò-lí
jùmbɛ́
bìɲɛ́- / bìɲɛ́
bìnjé
bàsá
bàsá
bàsá
gàgú / gàgá
bàjá
baja
bàjá
bàsá
bàsá
06761
abattre (arbre, avec hache)
chop down, cut down (tree, with ax)
kɛ́rɛ́
jɛ́ / jà-lí, dèŋé / dèŋè-lí
jɔ̀gɛ́
jàrá
dàá
tɛ́rɛ́
tɛ́rɛ́, dèŋgé
dìŋgírí
tɛ́rú / tɛ́rá
kɛ́jɛ́
tɛrɛ
tɛ́rɛ́
tɛ́rɛ́
tɛ́rɛ́
06910
creuser (qch)
dig (sth)
gánjé
gùló / gùlò-lí
gǔl / gùlè
gùló- / gǔl
gùló, wànjá
gànjí
gànjí, gùnjó
gàzí
gàsú / gàsá
jǎː
jaⁿ
jǎːⁿ
gànjá
zǎːⁿ
06922
dormir (verbe)
sleep (verb only)
nóːyè
nìyⁿé / nìyⁿé-lì
nóy / nòyè
yéː- / yéː ("see")
yéyí-yé
níːyⁿí
níyⁿɛ́
níyⁿɛ́
léy / léyó
nɔ́wⁿ-ìː
ni
níː
níyⁿé
níː
06934
réver (verbe)
dream (verb only)
ámánjè
màzíndí-yɛ́ / màzìndì-yà-lí
màŋgírí-yɛ́
yèlé- / yèlé
yèlé
dìré
mònjúró
dìré
mòːsú / mòːsó
mùñúrⁿù / mùñɔ́rⁿɔ́
muño
mùñó
mɔ̀ːñɔ́
mòsó
06991
couteau
knife
tálá
pòl
pòlé / pǒl-mbó
pǒl
pòlú
pǒː
pòrí
pǒː
pèrú
síːnɛ́
siru
sìrú
sìrú
sìrú
07027
venir
come
égé
wó / wò-lí
wé / wè
wɛ̀lɛ́- / wɛ̀lɛ́
yɛ̀lɛ́
yɛ̌
yěː
wɔ́ / wá
yèrú / yèrí
yɛ̀rɛ́
yɛrɛ
yɛ̀rɛ́
wǎː
yɛ̀rɛ́
07166
courir
run
dúgúrè
zɔ̀bɔ́ / zɔ̀bà-lí
yɔ̀bɛ́
jɔ̀bɔ́- / jɔ̀bú
jɔ̀bɔ́
yɔ̀ɣɔ́
yɔ̀gɔ́
yɔ̀wɔ́
zɔ̌w / zɔ̌ː
jɔ̀wɔ́
jɔwɔ
jɔ̀wɔ́
jɔ̀wɔ́
zɔ̀wɔ́
07239
(oiseau etc.) voler
(e.g. bird) fly
pílyêː
kílíyé / kílíyé-lì
pírí-y / pìrì-yè, pílí-y / pìlì-yè
kíl-ɛ́ː
kíílí-yé
kísíyé
kísíyé
kísíyé
círú / círó
kìrí kírìː
cire
círé
kíríyé
píré
07541
laver (vêtement)
wash (clothing)
mɔ́gɛ́
mɔ̀gɔ́ / mɔ̀gà-lí
mɔ̀gɛ́
súmɔ́- / súmɔ́
mɔ̀gɔ́
mɔ̀ɣɔ́
mɔ̀gɔ́
súkó
mɔ̀gú / mɔ̀gɔ́
súmɔ́
sumo
súmó
súmbɔ́
súmó
07590
noir, sombre
black, dark
wɛ́rɛ́dɛ́
jìmɛ́, jɛ̀mɛ́
jɛ́mɛ̀ / jɛ́mɛ̀-ŋgò
gɛ́m
gɛ́m
jéwⁿè-wⁿ / jéwⁿè-m / jéwⁿè-yè
jɛ́mí
jɛ̀mɛ̂yⁿ
jɛ́m
gɛ́ⁿ
jɛm
jɛ́m
jém
gɛ́m
07594
blanc, de couleur légère
white, light-colored
tómbò
pílɛ́
pílɛ̀ / pílɛ̀-ŋgò
píl
pílú
pílɛ́ / pílɛ́-m / pílɛ́-yɛ̀
pírí
píndɛ́
pírú
pírí
piru
pírú
pírí
pírú
07599
vert
green
kɔ́jí kólò
vɛ̀rú
wɛ́rɛ̀ / wɛ́rɛ̀-ŋgò
wɛ́r
wɛ́rú
sàwà ɔ̀rú
sàwà ɔ̀rí
sàwà ɔ̀rú-m
sɔ̀lɔ̀-ɔ̀rú
bèrù-ɔ̀rú
ɔyɔɔru
ɔ̀yɔ̀ ɔ̀rú
ɔ̀yɔ̀ ɔ̀rú
ɔ̀yɔ̀ ɔ̀rú
07601
bleu
blue
búlɔ́búlɔ̀
bùlɔ̀-búlɔ̀
bùlà-búlà / bùlà-búlà-ŋgò
bùlɔ̀-búlɔ̀
bùlɔ̀-búlɔ́, àlà-kàlà gìɲɲí-yé
bóːgúm, bùlɔ̀-búlɔ̀
bógí, búlà-búlà
búlà-búlà
búlà
yɛ́rú
bulɔbulɔ, yarumanajeju
bùlɔ̀-búlɔ́, yàrù-mànà jèjú
bùlɔ̀-búlɔ̀
bùlɛ̀búlɛ̀
07602
rouge (y compris brun et orange)
red (including brown and orange)
búnú
bǎn
bánè / bán-gò
bán
bánú
bárⁿà-wⁿ / bárⁿà-m / bárⁿà-yɛ̀
bárⁿí
bàrⁿâyⁿ
bárⁿú
báⁿ
ban
bán
bárⁿú
bán
07606
jaune
yellow
pòrò pùná
lòl-púrⁿá
nòːl-[púnɛ̀-ŋgò] / nòːl-púnɛ̀, ɔ́ːlà-ŋgò / ɔ́ːlɛ̀
[yùlɔ̀-pɔ̀rⁿɔ]̀-kɔ̌l
ɔ́ɔ̀lɔ̀, yùlɔ̀ púnɔ́
nɔ̀rⁿɔ̀y pírⁿà
nàrⁿà-pírⁿâ
nɔ̀rⁿɔ̀ pírⁿà, ɔ́ːlɔ̀
síttì
yɔ̀rɔ̀-pùrⁿú
yɔrɔpirⁿe
yɔ̀rɔ̀ pìrⁿé
ɔ́ːlà, ñɛ̀ːrⁿɛ̀-pìrⁿɛ́
sáy
07672
se mouiller, ê. mouillé
be or become wet
ɛ́mbɛ́
ɔ́lɔ́-ndí-yɛ́ / ɔ́lɔ́-ndí-yá-lì, émíyé / émíyé-lì
témbí-y / tèmbì-yè
ɛ́n-ɛ́ː
ɛ́nní-yɛ́
ɔ́lú-rú
tɛ́mbí-yí, ɔ́rɔ́-ndíyé
ɔ́ndíré
ɔ́tú / ɔ́tɔ́
ɔ́r-ìː
tɛmɛ
tɛ́mɛ́
tɛ́mbí-yɛ́
tɛ́mɛ́
07692
ê. sec, (objet mouillé) devenir sec, se sécher
be dry, (sth wet) dry out
máːyⁿè
màyɛ́ / màyà-lí
mǎy / màyè
mǎː-ŋ-ɛ́ː- / mǎː-ŋ-íː
mààŋí-yɛ́
màyⁿá
mǎː
má
mǎyⁿ / màyⁿá
mǎː-ŋ̀
mayⁿa
màyⁿá
màyⁿá
màyⁿá
07759
(lame) tranchant, affilé
sharp (blade)
ɲáːɲáː kánní
sìːⁿ
ɛ̀lí-yè / ɛ̀lú-mbò
ɛ̂ːl
ɛ́lɛ́lú, yágárú
yágùm, ɛ́rúm
ɛ́rî
ɛ́rùm
lìsí
ñíːñí
eru
érù
érù
ñéyⁿ
07775
(lame) émoussé
blunt, not sharp (blade)
dúmbé
dònù
dùmbé / dùmbú-mbó
dùmɲǐː
dúŋgú
dùmbú
dùmbí
dùmbú
dùnú
dùmú
dum
dǔm
dùmbú
dǔm
07779
lourd
heavy
dɔ́ŋgá
tùjù
nìmí-yè / nǐm-gò
démɛ́
túgóm
dùsú
dúsî
dùsú-m / dùsûː
dùsú
dògú
duju
dùjú
dùsú
dùsú
07783
léger
lightweight
yáw-yáw kánní
ɛ̀n
yɛ̀rí-yè / yɛ̌r-ŋgò, [yɛ́rɛ́w nɛ̀]
yóló, wɛ́y
wɛ́y
ñɛ̀rⁿú
ɛ́rⁿî
yɛ́mbɛ̀
ɛ́rú
ñɛ́rⁿú
ñɛn
ñɛ́n
ñɛ́rⁿú
ñɛ́n
07839
(mouvement, chemin) droit, direct (adverbe)
straight (motion, road) (adverb)
díwⁿ=
dém=
dém= nè, dé= nè
dém=
dém-ní
dém=
dém=
dém=
dém=
dɛ́wⁿ=
dem
dém=
dém=
dém=
07910
(récipient) plein
full (container)
jwéː
bǎː
jòyóː / jòyéː
jóː
jòáá-dɛ̀
báː
zú
jó= káⁿ
jo
jóː
jóː
zóː
07926
(récipient) vide
empty (container) (adj)
sálá
ìzɛ̀
ìnjɛ́ː / ìnjɛ́-ŋgó
kóːló
ísé
kòrǒy
kóró, ǹjɛ̀ nàːrⁿí
sùzíⁿ=
péré
kǒː
wom
wóm
péːré
wóm
07935
bon
good
pɔ́lɔ́
síyɛ́
náláː / náléː, nɛ̌y-yè / nɛ̌y-ŋgò
ɛ̀jú
síɛ́, dàgáá-dɛ̀
ɛ̀sú
ɛ̀sí
ɛ̀sú-m / ɛ̀sú
jɛ̀rⁿú
sɛ́ⁿ
ɛju
ɛ̀jú
ɛ̀sú
ɛ̀sú
07969
mauvais
bad, no good
yáːlá
gòmò / -mù, sálá / -mù
nɛ̀ːndɛ́ː / nèːndáː
mɔ̀ɲú
pàdíɛ́, sálá, yámú
mɔ̀sú
mɔ̀sí, gɔ̀mî
m̀bɔ̀sú
mɔ̀sú, m̀bɔ̀sú
mɔ̀ñú
mɔñu
mɔ̀ñú
mɔ̀sú
mɔ̀sú
08100
froid, frais (eau, etc.)
cold (e.g. water)
kéló
kèːzù
yégèlè / yégèlè-ŋgè
kâːl
yégélú
tâm
támî
tâm
tôm
kélú
tom
tôm
tôm
tôm
08109
(ré)chauffer (qch)
heat (sth), make hot
ɔ́j-jɛ́-mɛ́ / ɔ́j-jɛ́-má-lì
wàyá-m / wàyà-mè
ɔ́g-ɛ́ː-mɔ́
ɔ́gí-rɔ́
ɔ́wyú-wú
ɔ́gí-yɛ́-mí
ɔ́wíː-mí
dɔ̀y-kú / dɔ̀y-kɔ́
núwⁿ-ɛ́ː-m̀
ɔgɔrɔ
ɔ́gɔ́-rɔ́, ɔ́ɣɔ́-rɔ́
ɔ́gú-wɔ́
ɔ́gɔ́-rɔ́
08112
chaleur (température)
hot weather, heat (temperature)
úgyêː
úzú
dwɛ̀yⁿ-ŋgó
ùjɔ́
údú
ɔ̂w
sǒy
ɔ̀rⁿɔ̀ ɔ̂wⁿ
púpúlé
ù-ùgɔ́
ɔgu, ogu
ɔ́gù
sò-sǒy
ɔ́gù
08118
brûler (viande etc.) sur un feu
burn (e.g. meat) on a fire
yáːrè
dɔ̀dɔ́ / dɔ̀dà-lí
dǎːn / dàːnè
yɔ̀ɔ̀rɔ́
dɔ̌ỳ dɔ̌, dɔ̌
dɔ̌ː
dɔ́, díː-rí
lɔ́gú-m / lɔ́gú-mɔ́
yɔ̌ːrì
dɛ
dɛ̌ː
yɔ̀ːrɔ́
dɛ̌ː
08163
ombre
shade, shadows
kíndó
kìndè
kìndôː / kìndêː
kìnîː
kìndíyé
kì-kìlêː, kì-kìlé
kìndê
kìndôː
cìló
kìné
cicine, cin
cì-cìné, cǐn
kì-kìlé
kìkìné
Notes et références
Notes
Références
Annexes
Bibliographie
(bm) Emè Dògò ginu sò pèybe, ènwènrènbe unkò , Bamako, DNAFLA, 1982 , 28 p.
Éléments de terminologie dogon , Bamako, DNAFLA, 1984 , 84 p.
Lexique dogon-français , Bamako, Ministère de l’Éducation nationale, DNAFLA, 1986 , 144 p.
Geneviève Calame-Griaule , Ethnologie et langage : la parole chez les Dogon , Paris, Gallimard , 1965 , 589 p. (édition ne varietur établie par l'auteur, Limoges, Éditions Lambert-Lucas, 2009)
Geneviève Calame-Griaule , Dictionnaire dogon, dialecte tòro : langue et civilisation , Paris, Klincksieck , 1968 , 332 p.
Denis Amadine Douyon , Parlons dogon : Langue et culture « toroso » d’Ireli (Mali) , Munich, Newcastle, L’Harmattan , 2010 , 256 p. (ISBN 978-2-296-13544-4 , lire en ligne )
François Claerhout , Claude Cathala et William Sanz , Songho – Dogon des Trois Collines , 2008 , 243 p.
Marcel Griaule , Dieu d’eau , Paris, Librairie Arthème Fayard , 1975 , 224 p.
(en) Jeffrey Heath , A grammar of Jamsay , Berlin, New York, Mouton de Gruyter, 2008 , 735 p. (ISBN 978-3-11-020113-0 )
(en) Jeffrey Heath , A grammar of Dogul Dom (Dogon language family, Mali) , University of Michigan, 2016 (lire en ligne )
(en) Jeffrey Heath , A grammar of Penange (Dogon, Mali) , University of Michigan, 2016 (lire en ligne )
Marcel Kervran et André Prost , Les parlers dogons , Université de Dakar, 1969 , 171 + 144
(en) Laura McPherson , A grammar of Tommo So , Berlin, De Gruyter Mouton, 2013 , 622 p. (ISBN 978-3-11-030092-5 )
(en) Vladimir Plungian , Dogon , Munich, Newcastle, LINCOM Europa, 1995 , 47 p. (ISBN 3-929075-46-6 )
Articles connexes
Liens externes