Pontygwaith, Merthyr Tudful

Pontygwaith

Math	pentref
Daearyddiaeth
Sir	Merthyr Tudful
Gwlad	Cymru
Cyfesurynnau	51.670133°N 3.330789°W
Cod OS	ST080976
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Dawn Bowden (Llafur)
AS/au y DU	Gerald Jones (Llafur)

Ni ddylid chymysgu'r pentref hwn â Phont-y-gwaith ym mwrdeistref sirol Rhondda Cynon Taf.

Pentref yng nghymuned Treharris, bwrdeisdref sirol Merthyr Tudful, Cymru, yw Pontygwaith. Saif gerllaw Afon Taf.

Sefydlwyd gwaith haearn bychan yma gan Anthony Morley yn 1583. Adeiladwyd bythynnod ar ddechrau'r 19g i gartrefu gweithwyr Camlas Morgannwg. Ychydig o'r pentref gwreiddiol sy'n weddill bellach; dymchwelwyd y mwyafrif o adeiladau i wneud lle i'r A470 yn y 1980au.[1] Mae Llwybr Taf yn mynd heibio hen safle'r pentref.

Enwir y pentref ar ôl pont yn groesi Afon Taf yma. Y bont gerrig sy'n sefyll yno heddiw a ddisodlodd strwythur pren cynharach ym 1811.[2]

Y bont ym Mhontygwaith

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Dawn Bowden (Llafur)[3] ac yn Senedd y DU gan Gerald Jones (Llafur).[4]

Cyfeiriadau

1. (Saesneg) "Pontygwaith"; Gwefan Old Merthyr Tydfil; adalwyd 14 Medi 2019
2. "ST0897: Pont Y Gwaith"; Gwefan Geograph; adalwyd 14 Medi 2019
3. "Gwefan Senedd Cymru". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-11-10. Cyrchwyd 2021-12-24.
4. Gwefan Senedd y DU

Trefi a phentrefi Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful

Trefi
Merthyr Tudful  · Treharris
Pentrefi
Abercannaid  · Aberfan  · Bedlinog  · Cefn Coed y Cymer  · Dowlais  · Heolgerrig  · Y Faenor  · Mynwent y Crynwyr  · Pentrebach  · Pontsticill  · Pontygwaith  · Trelewis  · Troed-y-rhiw  · Ynysowen