Ken Dodd

Ken Dodd
Ganwyd	Kenneth Arthur Dodd  8 Tachwedd 1927  Knotty Ash
Bu farw	11 Mawrth 2018  Knotty Ash
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Alma mater	Childwall Academy
Galwedigaeth	actor, digrifwr, actor ffilm, canwr-gyfansoddwr, digrifwr stand-yp, sgriptiwr, canwr, llenor
Arddull	cerddoriaeth boblogaidd, one-line joke, neuadd gerddoriaeth
Priod	Unknown
Gwobr/au	OBE, Marchog Faglor

Digrifwr a chanwr-cyfansoddwr oedd Syr Kenneth Arthur Dodd OBE (8 Tachwedd 1927 – 11 Mawrth 2018). Roedd yn enwog am ei ddannedd sy'n ymwthio allan, gwallt gwyllt, ei ddwstwr pluog (neu ei "ffon goglais" fel y cyfeiria ato), a'i ymadroddion ffraeth. Yn bennaf, roedd ei berfformiadau'n dilyn traddodiad y neuaddau gerddoriaeth traddodiadol, er ei fod wedi ymddangos mewn ambell ddrama yn y gorffennol, yn cynnwys chwarae rhan Malvolio yn nrama Shakespeare Twelfth Night ar lwyfan yn Lerpwl ym 1971. Roedd wedi gwerthu dros 100 miliwn o recordiau'n fyd-eang.[1]

Yn ystod yr Ail Ryfel Byd, roedd yn faciwî o Lerpwl a daeth i fyw ar fferm ym Mhenmachno lle dywedir iddo ddysgu ychydig o Gymraeg.[2]

Tŷ Ken Dodd yn Knotty Ash

Fe'i ganwyd yn ardal Knotty Ash, Lerpwl lle bu'n byw drwy gydol ei oes a lle bu farw. Perfformiodd ei sioe olaf ar 28 Rhagfyr 2017, ond cafodd driniaeth yn yr ysbyty am haint yr ysgyfaint yn Ionawr 2018 a canslwyd weddill ei ddyddiadau perfformio am 2018. Priododd Dodd ei bartner ers 40 mlynedd, Anne Jones, ar 9 Mawrth 2018 yn eu tŷ yn Knotty Ash. Bu farw ddeuddydd yn ddiweddarach, yn 90 oed.[3]

Fel canwr

Senglau

• "Love Is Like A Violin" (1960; #8)
• "Tears" (1965; #1)
• "The River (Le Colline Sono In Fiore)" (1965; #3)
• "Promises" (1966; #6)

Teledu

Fel comediwr

• The Ken Dodd Show (1960-69)
• The Ken Dodd Laughter Show (1979)
• Ken Dodd: In His Own Words (2017)

Fel actor

• Doctor Who (1987)
• Alice in Wonderland (1999)

Llyfryddiaeth

• Look At It My Way (2009)

Cyfeiriadau

1.  Doddy brings happiness to South Wales (From Barry And District News). Barryanddistrictnews.co.uk (27 Mai 2009).
2. (Saesneg) When Ken Dodd learned Welsh: People's Collection Wales evacuee memories plea. BBC Wales (26 Mawrth 2012). Adalwyd ar 13 Mawrth 2012.
3. Syr Ken Dodd wedi marw yn 90 oed , Golwg360, 12 Mawrth 2018.