John Williams (cerddor)

John Williams
Ganwyd	1814  Tal-y-bont
Bu farw	27 Mawrth 1878
Dinasyddiaeth	Cymru
Galwedigaeth	cerddor

Cerddor o Gaernarfon oedd John Williams (Gorfyniawc o Arfon) (1814 – 27 Mawrth 1878).

Cefndir

Ganwyd o yn Nhal-y-bont, ger Bangor, yn fab i Thomas Williams, llifiwr coed. Dysgodd elfennau o gerddoriaeth yn ysgol Robert Williams, Carneddi, Llanllechid. Pan oedd yn 25 aeth i Lerpwl, lle cafodd gyfarwyddyd pellach mewn cerddoriaeth gan Thomas Woodward; Dysgodd rhywfaint o Hebraeg hefyd. Cafodd swydd yn swyddfeydd cwmni nwy Lerpwl a daeth yn Brif Ysgrifennydd yr cwmni yn y pen draw.[1]

Yn 1847 dechreuodd gyhoeddi Y Canrhodydd Cymreig, mewn rhannau, ond oherwydd trwbl argraffu dim ond pedair rhan gafodd ei argraffu. Yn yr un flwyddyn cyhoeddodd Gramadeg Cerddorol, ac yn y diwedd aeth yn golled ariannol iddo. Yn 1849 trefnodd rifyn newydd o Gramadeg Cerddoriaeth (John Mills). Ysgrifennodd erthyglau ar gerddoriaeth ar gyfer Y Gwyddoniadur Cymreig, a chyfansoddodd neu drefnodd emynau ar gyfer Telyn Seion (R. Beynon), ar gyfer Seren Gomer, ac ar gyfer rhai casgliadau a gyhoeddwyd gan Richard Mills. Bu'n feirniadu mewn amryw o wyliau cerddorol ac yn eisteddfod genedlaethol Caernarfon yn 1862.

Ffynonellau

• M. O. Jones, Bywgraffiaeth Cerddorion Cymreig (1890)
• Y Cylchgrawn, 1851
• Y Cerddor, Mehefin 1893.

Cyfeiriadau

1. Griffith, R. D., (1953). WILLIAMS, JOHN (‘Gorfyniawc o Arfon’; 1814 - 1878), cerddor. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 9 Tachwedd 2019