Ian Rankin

Ian Rankin
Ffugenw	Jack Harvey
Llais	Ian Rankin BBC Radio4 Desert Island Discs 6 Nov 2011 b016vh1b.flac
Ganwyd	28 Ebrill 1960  Cardenden
Dinasyddiaeth	y Deyrnas Unedig
Alma mater	Prifysgol Caeredin Beath High School
Galwedigaeth	awdur testun am drosedd, nofelydd, llenor
Cyflogwr	Prifysgol Caeredin
Adnabyddus am	The Flood, Knots and Crosses, Westwind, Watchman, Hide and Seek, Tooth and Nail, Strip Jack, Even Dogs in the Wild, Saints of the Shadow Bible
Arddull	ffuglen drosedd
Prif ddylanwad	Raymond Chandler, Thomas Pynchon, William McIlvanney
Gwobr/au	OBE, Edgar Allan Poe Award for Best Novel, Cyllell Ddiamwnt Cartier, Cymrawd o'r Gymdeithas Frenhinol a Llenyddol, Grand Prix de Littérature Policière, Gold Dagger
Gwefan	http://www.ianrankin.net

Nofelydd o'r Alban ydy Ian Rankin OBE, DL. (ganwyd 28 Ebrill 1960, Cardenden, Fife). Mae'n un o'r awduron trosedd sy'n gwerthu orau yng ngwledydd Prydain. Ei lyfrau mwyaf adnabyddus yw ei nofelau Inspector Rebus.

Cefndir

Yn ôl bywgraffiad Rankin bu'n gweithio fel casglwr grawnwin, ceidwad moch, dyn treth, ymchwilydd alcohol, gohebydd hi-fi, ysgrifennydd coleg a cerddor punk cyn troi'n nofelydd llawn amser;[1] mae ei CV yn gadael allan cyfnod fel tiwtor Llenyddiaeth ym Mhrifysgol Caeredin lle mae dal yn ymwneud â'r James Tait Black Memorial Prize. Ar ôl graddio o'r brifysgol yng Nghaeredin, symudodd i Lundain am bedair mlynedd ac yna i gefn gwlad Ffrainc am chwe blynedd lle datblygodd ei yrfa fel nofelydd. Mynychodd Beath High School, Cowdenbeath. Mae'n byw yng Nghaeredin gyda'i wraig Miranda a'u dau fab Jack a Kit.

Ysgrifennu

   Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.

Rhaglenni teledu dogfen

   Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.

Gwobrau ac Anrhydeddau

   Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu at yr adran hon.

Llyfryddiaeth

Hyd heddiw mae wedi ysgrifennu 21 o nofelau gan gynnwys:

Nofelau Inspector Rebus

Ian Rankin yn cyhoeddi teitl nofel olaf Rebus yng Ngŵyl Lyfrau Rhyngwladol Caeredin

1. Knots and Crosses (1987)
2. Hide and Seek (1991)
3. Tooth and Nail (1992 - cyhoeddwyd yn wreiddiol o dan y teitl Wolfman)
4. Strip Jack (1992)
5. The Black Book (1993)
6. Mortal Causes (1994)
7. Let it Bleed (1996)
8. Black and Blue (1997)
9. The Hanging Garden (1998)
10. Dead Souls (1999)
11. Set in Darkness (2000)
12. The Falls (2001)
13. Resurrection Men (2002)
14. A Question of Blood (2003)
15. Fleshmarket Close (2004)
16. The Naming of the Dead (2006)
17. Exit Music (2007)

Nofelau Jack Harvey

• Witch Hunt (1993)
• Bleeding Hearts (1994)
• Blood Hunt (1995)

Llyfrau Eraill

• The Flood (1986 ailryddhawyd gyda cyflwyniad newydd yn 2005)
• Death is Not the End (1998) (nofel fer a'i ehangwyd i greu Dead Souls yn ddiweddarach)
• A Good Hanging and Other Stories (1992) (straeon byrion)
• Beggars Banquet (2002) — straeon byrion (gyda straeon Rebus a straeon byrion eraill, a Death is not the End)
• Watchman (1988, ailryddhawyd gyda cyflwyniad newydd yn 2004)
• Rebus's Scotland: A Personal Journey (2005)
• Doors Open - nofel gyfres ai gyhoeddwyd yn y New York Times
• One Book, One City

Recordiau

• Jackie Leven Said (Cooking vinyl, 2005), gyda Jackie Leven

Beirniadaeth

• HORSLEY, Lee, The Noir Thriller (Houndmills & New York: Palgrave, 2001).
• LANCHESTER, John, ‘Rebusworld’, London Review of Books 22.9 (27/4/2000), tud. 18-20.
• LENNARD, John, 'Ian Rankin', Jay Parini, gol., British Writers Supplement X (New York & London: Charles Scribner’s Sons, 2004), tud. 243–60
• MANDEL, Ernest, Delightful Murder: A Social History of the Crime Story (Leichhardt, NSW, & London: Pluto Press, 1984).
• OGLE, Tina, ‘Crime on Screen’, in The Observer (London), 16/4/2000, Screen tud. 8.
• PLAIN, Gill, Ian Rankin’s Black and Blue (London & New York: Continuum, 2002)
• PLAIN, Gillian, ‘Ian Rankin: A Bibliography’, Crime Time 28 (2002), tud. 16-20.
• ROBINSON, David, ‘Mystery Man: In Search of the real Ian Rankin’, The Scotsman 10/3/2001, S2Weekend, tud.1-4.
• ROWLAND, Susan, ‘Gothic Crimes: A Literature of Terror and Horror’, From Agatha Christie to Ruth Rendell (Houndmills & New York: Palgrave, 2001), tud. 110-34.

Cyfeiriadau

1. Proffil Rankin ar januarymagazine.com a Proffil Rankin ar bookslut.com Archifwyd 2011-03-02 yn y Peiriant Wayback

Dolenni allanol

• Gwefan Swyddogol
• Cyfweliad ar BBC Radio Five Live wedi 20 mlynedd o Rebus^[dolen farw]
• Cyfweliad Macavity Archifwyd 2016-03-03 yn y Peiriant Wayback
• Proffil 'Guardian Books'
• Cyfweliad 'The Reykjavík Grapevine'
• Cyfweliad CNN