Breisach am Rhein

Breisach am Rhein

Math	tref, European City, bwrdeistref trefol yr Almaen
Poblogaeth	16,007
Cylchfa amser	UTC+01:00, UTC+2
Gefeilldref/i	Saint-Louis, Pürgg-Trautenfels, Neuf-Brisach, Oświęcim
Daearyddiaeth
Sir	Breisgau-Hochschwarzwald, Breisach am Rhein VVG
Gwlad	Yr Almaen
Arwynebedd	54.61 km²
Uwch y môr	191 metr
Yn ffinio gyda	Vogtsburg im Kaiserstuhl, Ihringen
Cyfesurynnau	48.0289°N 7.58°E
Cod post	79206
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Dinas yn ardal Breisgau, yn rhanbarth Breisgau-Hochschwarzwald o dalaith Baden-Württemberg yn yr Almaen yw Breisach am Rhein, neu yn fyr Breisach. Saif ar lan ddwyreiniol afon Rhein, sy'n ffurfio'r ffin â Ffrainc yma. Mae tua hanner y ffordd rhwng Freiburg a Colmar, tua 20 km o bob un. Ar ochr arall yr afon, gyda phont yn eu cysylltu, mae Neuf-Brisach yn Alsace, Ffrainc. Roedd y boblogaeth yn 2007 yn 14,352.

Ceir olion hen sefydliad Celtaidd ar y bryn lle saif yr hen ddinas, ac mae'r enw ei hun o darddiad Celtaidd. Ar un adeg, pan fyddai llif yn yr afon, byddai'r bryn yn troi'n ynys. Dim ond wedi i Johann Gottfried Tulla sythu cwrs yr afon yn y 19g y daeth hyn i ben.

Dechreuwyd adeiladu Eglwys Gadeiriol Sant Steffan yn y 13g, ac yn y 16g roedd Breisach yn gaer bwysig yn perthyn i'r Ymerodraeth Lân Rufeinig. Dinistriwyd rhan helaeth o'r ddinas yn 1793, yn y rhyfeoledd a ddilynodd Chwyldro Ffrainc, ac eto tua diwedd yr Ail Ryfel Byd wrth i'r Cyngheiriaid ymladd i groesi afon Rhein.

Mae cynhyrchu gwin yn bwysig yma, ac mae Badische Winzerkeller eG yn Breisach yn un o seleri gwin mwyaf Ewrop.