Brahmagupta

Brahmagupta
Ganwyd	ब्रह्मगुप्तः  c. 598  Bhinmal, Ujjain
Bu farw	c. 670  Ujjain, Bhinmal
Man preswyl	Bhinmal, Ujjain
Galwedigaeth	mathemategydd, seryddwr
Adnabyddus am	Brahmagupta theorem, Brahmagupta matrix, Brahmagupta's formula, Brahmagupta–Fibonacci identity, Brahmagupta's interpolation formula, Brahmagupta polynomial, Brahmagupta's identity, Khandakhadyaka, Brāhmasphuṭasiddhānta, Brahmagupta's problem
Tad	Jishnugupta

Seryddwr a mathemategydd o India oedd Brahmagupta (598-670). Fe ystyriodd nifer o syniadau, sydd wedi eu derbyn fel rhan o fathemateg bellach. Ei brif gyflawniad ym maes mathemateg oedd cysyniad sero a rhifau negatif. Yn ei gampwaith Brahmasphutasiddhanta (628) (gellir cyfieithu'r teitl fel Dadorchuddio'r bydysawd), mae'n diffinio sero fel y canlyniad a geir pan mae rhif yn cael ei dynnu o'i hun - dyna oedd y diffiniad gorau o sero oedd i'w gael yn y dyddiau hynny. Mae'r Brahmasphutasiddhanta hefyd yn cynnwys yr enghraifft gyntaf a wyddys amdani o nod sero. Darparodd Brahmagupta reolau hefyd ar gyfer trin "cyfoeth" a "dyled" - sy'n cyfateb i rifau positif a negatif (ystyrir mai dyma'r defnydd hysbys cyntaf o rifau negatif). Roedd Dadorchuddio'r Bydysawd hefyd yn cynnwys algorithm ar gyfer cyfrifo ail isradd, dull ar gyfer datrys hafaliadau cwadratig, a ffurf seml ar nodiant algebraidd. Mae'r penodau eraill yn trin seryddiaeth - diffyg ar yr haul a diffyg ar y lleuad, cysylltiadau'r planedau, gweddau'r lleuad, a phenderfynu safle'r planedau.

Gweler hefyd

• Fformwla Brahmagupta

Eginyn erthygl sydd uchod am un o India. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.